ကချင်လွတ်လပ်ရေး တပ်မတော် (KIA) ဗဟိုဌာနချုပ် အခြေစိုက်ရာ လင်းဘွန်တောင်နှင့် အနီးရှိ ခါရာတောင်ကုန်းတို့ကို အစိုးရ တပ်များက တိုက်လေယာဉ်များ၊ ခြေလျင်တပ်ရင်းများ အလုံးအရင်းဖြင့် ထိုးစစ်ဆင်လျက်ရှိကြောင်း စစ်မြေပြင် သတင်းများ အရသိရသည်။
ဗဟိုဌာနချုပ်တည်ရှိရာ လိုင်ဇာမြို့၏ အနောက်မြောက်ဘက်တွင်ရှိသော ခါရာတောင်ကုန်းကို အစိုးရ တပ်ဘက်က ယနေ့ မနက်ပိုင်းတွင် ခြေလျင်တပ်ရင်းများဖြင့် စတင်တိုက်ခိုက်ပြီးနောက် မွန်းလွဲပိုင်းတွင် တိုက်လေယာဉ်များဖြင့်ပါ အရှိန်မြှင့် တိုက်ခိုက်ကြောင်း သိရသည်။
ယင်းသို့ တိုက်ခိုက်ရာတွင် လိုင်ဇာမြို့အထက် KIA ဗဟိုဌာနချုပ် အခြေစိုက်ရာ လင်းဘွန်တောင်ခြေကိုပါ ရောက်ရှိလာကြောင်း KIA နှင့် ပူးတွဲ တိုက်ပွဲဝင်နေသည့် မြန်မာနိုင်ငံလုံးဆိုင်ရာ ကျောင်းသားများ ဒီမိုကရက်တစ်တပ်ဦး (ABSDF) မြောက်ပိုင်းမှ ဗိုလ်မှူး မင်းဌေးက ပြောသည်။
“မနက်ပိုင်းမှာ ခါရာတောင်ကို မြေပြင်ကနေ နှစ်ကြိမ်၊ သုံးကြိမ် စစ်တပ်က တက်ထိုးတယ်။ ကျနော်တို့ ဘက်က ပြန်ပြီးတော့ ခုခံတယ်။ မွန်းလွဲ ၂ နာရီ ၁၅ မိနစ်မှာ တိုက်လေယာဉ် ၂ စီးနဲ့ ၃ ကြိမ်လာပြီး ဗုံးကြဲသွားတယ်။ အခုလိုင်ဇာမြို့ထဲကို လက်နက်ကြီးနဲ့ ပစ်တယ်။ ပစ်တဲ့ လက်နက်ကြီး ကျည်တွေက တရုတ်ဘက်ကမ်းကိုလည်း ကျနေတယ်၊ အခုလည်း ပစ်နေတုန်းပဲ” ဟု ဗိုလ်မှူး မင်းဌေးက ယနေ့ ညနေက ဧရာဝတီသို့ ပြောသည်။
KIA ဗဟိုဌာနချုပ်အနီးရှိ တောင်ကုန်းများကို သိမ်းပိုက်နိုင်ရေး အင်အားသုံး ထိုးစစ်ဆင်နေသည်ကို လိုင်ဇာ မြို့ခံများကလည်း မြင်တွေ့နေရသဖြင့် စိုးရိမ်ထိတ်လန့်နေကြကြောင်း သိရသည်။
“ခါရာတောင်ကို သူတို့လုယူဖို့ ကြိုးစားနေတာလေ။ အဲဒါကြောင့် လက်နက်ကြီးနဲ့လည်း ပစ်တယ်၊ လေယာဉ်နဲ့လည်း ဗုံးကြဲတယ်၊ လေယာဉ်ပေါ်ကနေပြီးတော့လည်း စက်သေနတ်နဲ့လည်း ပစ်တယ်။ အဲဒီဘက်မှာနေတဲ့ လူတွေကတော့ ဒုက္ခသည်စခန်းကို ပြေးကုန်ပြီ။ ဒီနေ့တော့ ကျမတို့ လိုင်ဇာမြို့ထဲကို ပစ်တာမရှိသေးဘူး” ဟု လိုင်ဇာမြို့သူ တဦးက ဧရာဝတီသို့ ပြောသည်။
အစိုးရတပ်များသည် ယမန်နေ့က လိုင်ဇာမြို့ လူနေ ရပ်ကွက်များထဲသို့ လက်နက်ကြီးဖြင့် မနက်ပိုင်းနှင့် ညပိုင်း နှစ်ကြိမ် ပစ်ခတ်ခဲ့သဖြင့် အရပ်သား ၃ ဦး သေဆုံးပြီး စုစုပေါင်း ၁၀ ဦးထက်မနည်း ဒဏ်ရာရရှိသွားကြောင်း လိုင်ဇာမြို့ခံများနှင့် ယင်းနေရာကို ရောက်ရှိနေသည် ဧရာဝတီ သတင်းထောက်တို့က ပြောသည်။
အစိုးရတပ်များက KIA ကို ထိုးစစ်ဆင်ရာတွင် လက်နက်ကြီးများကိုပါ အသုံးပြုသဖြင့် ဒေသခံများမှာ ၎င်းတို့ လုံခြုံရေးအတွက် ဗုံးခိုကျင်းများကိုပါ အသုံးပြုနေကြပြီး အစိုးရတပ်များ ခါရာတောင်ကုန်းကို သိမ်းပိုက်ရန် လက်နက်ကြီးများဖြင့် ထိုးစစ်ဆင်နေစဉ် မိုင်ဂျာယန် ဒုက္ခသည်စခန်းထဲတွင် တူးလက်စ ဗုံးခိုကျင်းထဲ ဝင်ကစားနေသည့် အသက် ၁၃ နှစ်အောက် အရွယ် ကလေး ၃ ဦး ကျင်းပြိုကျပြီး သေဆုံးသွားကြောင်း သိရသည်။
“တူးတဲ့လူကြီးတွေက ထမင်းစား နားနေတဲ့အချိန်မှာ ကျောင်းဆင်းချိန်လည်းဖြစ်တော့ အဲဒီ တူးလက်စ တွင်းထဲကို ဝင်ပြီးတော့ ဆော့နေချိန်မှာပဲ မမျှော်လင့်ဘဲ ပြိုကျပြီး ဆုံးသွားတာ။ ပြိုကျကျခြင်း သွားပြီးဖော်ထုတ်ကြတယ်၊ ဒါပေမယ့် ကလေးတွေ ကံဆိုးပါတယ်၊ ၄ တန်းကျောင်းသားက ၁ ယောက်၊ ၃ တန်းက ၂ ယောက်” ဟု ဒုက္ခသည်များကို အကူအညီပေးနေသည့် “လူထုအလင်း” အဖွဲ့ တာဝန်ရှိသူ မမေရီအောင်က ပြောသည်။
အရပ်သားများပါ ထိခိုက်သေဆုံးနေသော ကချင်ပြည်နယ်ထဲမှ စစ်ပွဲများကို အမြန်ဆုံး ရပ်ဆိုင်းပေးရန် ဗြိတိသျှ ပါလီမန်က တိုက်တွန်းလိုက်ပြီး မြန်မာနိုင်ငံအပေါ် ယာယီ ပိတ်ဆို့ထားမှုများကို ပြန်သုံးသပ်ရာ၌ သက်ရောက်မှု ရှိနေကြောင်း သတိပေး ပြောကြားလိုက်သည်။
ယမန်နေ့က ကျင်းပသော ဗြိတိသျှပါလီမန်တွင် ဗြိတိသျှ ဒု နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး Alistair Burt က အောက်လွှတ်တော်တွင် ယင်းသို့ ရှင်းလင်း ပြောကြားခဲ့ခြင်းဖြစ်ကြောင်း ဘီဘီစီ သတင်းတွင် ဖော်ပြထားသည်။
မြန်မာနိုင်ငံအပေါ် ပိတ်ဆို့မှု ဖယ်ရှားခြင်းသည် ယာယီသာ ဖြစ်ပြီး ရုတ်သိမ်းခြင်း မဟုတ်သေးကြောင်း၊ အစိုးရတပ်က ရဟတ်ယာဉ်များ အသုံးပြု တိုက်ခိုက်မှုကို ဗြိတိသျှ အစိုးရက စိုးရိမ်ကြောင်း ဗြိတိသျှ ဒု နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးက ဆိုသည်။
မကြာသေးခင်က မြန်မာအစိုးရနှင့် ဆွေးနွေးမှုပြုလုပ်ရာတွင် တိုက်ပွဲများရပ်ပေးရန်၊ ဒုက္ခသည်များထံ လွပ်လပ်စွာ သွားရောက် ကူညီခွင့်ပေးရန်နှင့် ရေရှည်ငြိမ်းချမ်းရေးအတွက် KIA အပါအဝင် သက်ဆိုင်သူ အားလုံး ဆွေးနွေးပွဲ စကားဝိုင်းကို လာကြရန် ဗြိတိသျှအစိုးရအနေဖြင့် တိုက်တွန်းခဲ့ကြောင်း သိရသည်။
တချိန်တည်းတွင်ပင် အမေရိကန်အစိုးရကလည်း ကချင်ပြည်နယ်တွင် ဖြစ်ပွားနေသည့် စစ်ပွဲများ အဆုံးသတ်ရေး မြန်မာအစိုးရ တပ်များနှင့် ကချင်တပ်များ နှစ်ဖက်လုံး ဆောင်ရွက်ကြရန်နှင့် သိန်းချီသော စစ်ဘေးဒုက္ခသည်များကိုလည်း အကူအညီများ ပေးကြရန် တိုက်တွန်းပြောဆိုကြောင်း VOA သတင်းဌာနက ဖော်ပြထားသည်။
အလားတူ မြန်မာနိုင်ငံ အထူးဒေသ (၂) (‘ဝ’ ပြည်နယ်)၊ ရှမ်းပြည်နယ် အထူးဒေသ (၃) (SSPP/SSA)၊ ရှမ်းပြည်နယ် အရှေ့ပိုင်း အထူးဒေသ (၄) (မိုင်းလား) တို့မှ ကချင်ပြည်နယ် စစ်ပွဲတဆင့် တိုးမြင့်တက်လာခြင်းနှင့် ပတ်သက်၍ ချက်ချင်းရပ်စဲပြီး စေတနာသန့်သန့် သဘောရိုးရိုးဖြင့် ဗဟိုအစိုးရနှင့် တိုင်းရင်းသား တိုင်းရင်းသား လူမျိုးစုများအကြား စစ်မှန်သော ယုံကြည်မှု တည်ဆောက်သွားကြရန် တိုက်တွန်းကြောင်း ပူးတွဲ ကြေညာချက် ထုတ်ပြန်လိုက်သည်။
“ပြည်ထောင်စု မြန်မာနိုင်ငံတော် အစိုးရမှ KIA အပေါ် ဆင်နွှဲနေသည့် ထိုးစစ်ကို ချက်ချင်းရပ်စဲပြီး ငြိမ်းချမ်းသည့် နည်းဖြင့် ပြည်တွင်း ရှိသမျှ တိုင်းရင်းသား လူမျိုးစု အဖွဲ့အစည်းများနှင့် ဖြစ်ပေါ်နေသည့် အရှုပ်အရှင်း အငြင်းပွားမှုများကို ဖြေရှင်းပြီး အဓိကရုဏ်းဖြစ်ပွားနေသည့် နှစ်ဦးနှစ်ဖက်တို့သည် ဆင်ခြင်တုံတရားရှိစွာဖြင့် ကြုံတွေ့နေ သည့် ပြဿနာ များနှင့် ငြင်းပွားခိုက်ရန် ဖြစ်ပွားမှုများကို ဖြေရှင်းသွားနိုင်ကြရန် ပန်ကြားအပ်ပါသည်” ဟု ယခုလ ၁၀ ရက်နေ့ နေ့စွဲဖြင့် ထုတ်ပြန်ထားသည်။
ကချင်ပြည်နယ်အတွင်းက စစ်ပွဲများကြောင့် ဒေသခံလူထုမှာ နေ့စဉ်နှင့်အမျှ ခံစားနေရကြောင်းနှင့် ဆုံးရှုံးမှုများ ဖြစ်ပေါ်နေခြင်းအတွက် ပြည်ထောင်စုငြိမ်းချမ်းရေး ဖော်ဆောင်ရေး ဗဟိုကော်မတီနှင့် KIO/KIA တို့ကို တွေ့ဆုံဆွေးနွေးကြရန် ပြည်သူ့ လွှတ်တော်က ယခုလ ၁၁ ရက်နေ့စွဲဖြင့် ထုတ်ပြန်တောင်းဆိုထားသော်လည်း ကချင်ပြည်နယ်အတွင်း ထိုးစစ်ဆင်မှုများနှင့် ပတ်သက်၍ အစိုးရ စစ်တပ်ကိုမူ ထောက်ပြပြောဆိုခြင်း မရှိပေ။