နိုင်ငံတော်သမ္မတ ဦးသိန်းစိန်၏ စီးပွားရေးအကြံပေး တဦးဖြစ်ပြီး သမဝါယမဘဏ် (CB Bank) ဥက္ကဋ္ဌလည်း ဖြစ်သူ ဦးခင်မောင်အေးနှင့် မန္တလေးတိုင်း ပြင်ဦးလွင်မြို့နယ်မှ တောင်သူများအမှုကို သြဂုတ်လ ၂၇ ရက်နေ့တွင် ပြင်ဦးလွင်မြို့နယ် တရားရုံး၌ စစ်ဆေးမည်ဖြစ်ကြောင်း သတင်းရရှိသည်။
ပြင်ဦးလွင်မြို့နယ် သုံးတောင်အုပ်စု ကျင်ဂနိုင်ကျေးရွာမှ မြေသိမ်းခံထားရသည့် တောင်သူ ၁၃ ဦးက ၎င်းတို့၏ မူလ မြေယာများအတွင်း ဝင်ရောက်စိုက်ပျိုးခဲ့ရာ ယင်းမြေကို ဝယ်ယူထားသည့် ဦးခင်မောင်အေးက တောင်သူများအား ပုဒ်မ ၄၄၇ (ကျူးကျော်မှု)၊ ၄၂၇ (အကျိုးဖျက်ဆီးမှု) တို့ဖြင့် ပြင်ဦးလွင် တရားရုံးတွင် တရားစွဲဆိုထားခြင်း ဖြစ်သည်။
လက်ရှိတွင် အဆိုပါအမှုအား ရုံးချိန်းပေါင်း ၃၀ ကြားနာခဲ့ပြီး ဖြစ်၍ သြဂုတ်လ ၂၇ ရက်နေ့တွင် ၃၁ ကြိမ်မြောက် ရုံးချိန်းအဖြစ် ကြားနာ စစ်ဆေးမည် ဖြစ်သည်။
“အမှုက စစ်နေတာ၊ တရားလိုဘက်ကို စစ်ပြီးသွားလို့ တရားခံ စစ်တဲ့အဆင့်ရောက်ပါပြီ။ တရားခွင်ကိုတော့ CB ဘဏ် ဥက္ကဋ္ဌ ဦးခင်မောင်အေးရဲ့ ကိုယ်စားလှယ် ဦးကိုကိုလွင်လာပြီး အစစ်ခံပါတယ်” ဟု အမှုနှင့်ပတ်သတ်၍ ကြီးကြပ် ကူညီပေးနေသည့် မန္တလေးမြို့မှ တရားလွှတ်တော် ရှေ့နေ ဦးမြင့်သွင်က ဧရာဝတီကိုပြောသည်။
ပြင်ဦးလွင်မြို့နယ် ကျင်ဂနိုင်ကျေးရွာရှိ တောင်ယာမြေများကို ၁၉၉၆ ခုနှစ်တွင် လုပ်ငန်းရှင် ဦးသန်းအောင်က ကော်ဖီ စီမံကိန်း အတွက် သိမ်းယူခဲ့ခြင်းဖြစ်ပြီး နောက်ပိုင်းတွင် သမ္မတ၏ စီးပွားရေးအကြံပေး ဦးခင်မောင်အေးထံ လွှဲပြောင်း ရောင်းချ ခဲ့ကြောင်း၊ ဦးသန်းအောင် သိမ်းဆည်းစဉ်က ဧက ၉၀ သာ ရှိသော်လည်း ဦးခင်မောင်အေး လွှဲပြောင်း ရယူပြီးနောက် စီမံကိန်း အနီးရှိ ယာမြေများကို တိုးချဲ့သိမ်းယူခဲ့ရာ ဧက ၁၂၀ အထိ အသိမ်းခံခဲ့ရကြောင်း ကျင်ဂနိုင်ကျေးရွာမှ ဒေသခံတောင်သူများက ပြောသည်။
“စသိမ်းတုန်းက ကျနော်တို့ ဒေသခံတောင်သူတွေကို လုံး၀ အကြောင်းကြားခြင်း မရှိဘူးခင်ဗျ။ လျော်ကြေး ပေးခြင်းလည်း မရှိဘူး။ ညှိနှိုင်းခြင်း၊ ဆွေးနွေးခြင်းလည်း မရှိဘူး။ နောက်ပိုင်း ကျနော်တို့ ယာမြေထဲ ဝင်ထွက်သွားလာ နေတော့မှ သူတို့ သိမ်းသွားပြီဆိုတာ သိရတာ။ ကော်ဖီစီမံကိန်းဆိုပြီး ဒီကနေ့အထိ ကော်ဖီတပင်တောင် စိုက်ပျိုးတာမရှိပါဘူး” ဟု ယာမြေ ၇ ဧက သိမ်းဆည်း ခံခဲ့ရသည့် တောင်သူ ဦးဌေးဝင်းက ပြောသည်။
သိမ်းဆည်းမြေများတွင် မည်သည့်အပင်မှ စိုက်ပျိုးခြင်းမရှိသည့် အတွက် ၂၀၁၂ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလတွင် မူလတောင်သူများက ဝင်ရောက်စိုက်ပျိုးခဲ့ရာ ဦးခင်မောင်အေးက ၎င်းပိုင်မြေဟုဆိုပြီး တောင်သူများကို တရားစွဲဆိုခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။
တရားရုံးတွင် စစ်ဆေး ပေါ်ပေါက်ချက်အရ တရားစွဲဆိုသူမှာ ဦးခင်မောင်အေး ဖြစ်သော်လည်း မြေစာရင်းဌာနတွင် ဦးသန်းအောင် အမည်ဖြင့်သာ နာမည်ပေါက် နေသည့်အတွက် အမှုမှာ လွဲမှားနေကြောင်း ရှေ့နေ ဦးမြင့်သွင်က ထောက်ပြ ပြောဆိုသည်။
“သူတို့ကတော့ ဦးသန်းအောင် အမည်ပေါက်ပြီး ဦးခင်မောင်အေး လက်ရှိဆိုပြီးတော့ စွဲတာပါ။ တကယ်တမ်း ဥပဒေပုဒ်မ ၄၄၇၊ ၄၂၇ အရ အဲဒီလယ်ယာမြေမှာ စိုက်ပျိုးနေတဲ့ လက်ရှိလူကပဲ စွဲဆိုခွင့်ရှိတာ ဖြစ်တဲ့အတွက် အခုစွဲဆိုထားတဲ့ အမှုဟာ ဥပဒေအရ မှားယွင်းနေပါတယ်။ တောင်သူတွေက သူတို့အပင်တွေကို ဖျက်ဆီးတာ မရှိဘူး။ တောင်သူတွေစိုက်တဲ့ အပင်တွေပဲ ရှိပါတယ်။ တောတွေကိုပဲ တောင်သူတွေက ခုတ်ထွင်ရှင်းလင်းပြီး စိုက်ပျိုးတာဖြစ်ပါတယ်” ဟု သူက ဆက်ပြောသည်။
သမ္မတအကြံပေးနှင့် တောင်သူများအမှုကို ပြင်ဦးလွင်မြို့နယ် တွဲဘက် မြို့နယ်တရားသူကြီး ဒေါ်အေးမြင့်က ကိုင်တွယ် စစ်ဆေးနေကြောင်း သိရသည်။
အဆိုပါ ယာမြေများကို ပြန်လည် စိုက်ပျိုးနိုင်ရန် တောင်သူများက ပုံစံ – ၁ (လယ်ယာမြေ လုပ်ပိုင်ခွင့်လျှောက်လွှာ) လျှောက်ထား သော်လည်း သုံးတောင် ကျေးရွာအုပ်စု အုပ်ချုပ်ရေးမှူး ဦးကျော်ရွှေက လက်မခံခဲ့ဘဲ ဦးခင်မောင်အေး၏ ပုံစံ – ၁ လျှောက်ထားချက်ကိုသာ လက်ခံ၍ မြို့နယ် မြေစာရင်းဦးစီးဌာနသို့ တင်ပြပေးခဲ့ရာ မြို့နယ်က လုပ်ပိုင်ခွင့် ပြန်ချပေးခဲ့ကြောင်း တရားစွဲခံနေရသည့် ကျင်ဂနိုင်ရွာမှ တောင်သူ ဦးအောင်လင်းက ပြောသည်။
“ကျနော်တို့ သွားလျှောက်တော့ မင်းတို့ဟာက ပြဿနာ တက်နေတဲ့မြေ။ ရှင်းပြီးမှ ဘယ်သူပိုင်တယ်ဆိုတာ ငါတို့ ထုတ်ပေးမယ် အခု လောလောဆယ်တော့ ပုံစံ – ၁ မတင်ပါနဲ့လို့ ကျေးရွာအုပ်ချုပ်ရေးမှူးက ပိတ်လိုက်တယ်။ သူ့ကျတော့ လယ်ယာမြေ လုပ်ပိုင်ခွင့် လျှောက်တာ လက်ခံတဲ့အပြင် မြို့နယ်က ပြန်ချပေးလိုက်တယ်” ဟု သူက ဆိုသည်။
ဦးခင်မောင်အေး၏ ကိုယ်စားလှယ်ဖြစ်သူ ဦးကိုကိုလွင် လက်မှတ်ထိုး လျှောက်ထားသည့် လယ်ယာမြေ လုပ်ပိုင်ခွင့် လျှောက်လွှာတွင် ၎င်းနေထိုင်သည့် ရန်ကုန်မြို့ နေရပ်လိပ်စာ၊ မှတ်ပုံတင်အမှတ်နှင့် အလုပ်အကိုင်နေရာ၌ လုပ်ငန်းရှင်ဟု ဖြည့်စွက်ထားပြီး မိသားစုဝင်များနေရာ၌ ဇနီးနှင့် သား ၃ ဦးတို့၏ အမည်များကိုပါ ဖော်ပြထားသည်။
လျှောက်ထားသည့် မြေမှာ ကွင်းအမှတ် ၆၅၃ (က)၊ ဦးပိုင်အမှတ် (၁၂/၁၉) ဖြစ်ပြီး လျှောက်ထားသည့်ဧက ၁၂၀ ဟု ရေးသားထားကာ ၁၉၉၇ ခုနှစ်က စတင်လုပ်ကိုင်ခဲ့သည်ဟု ဖော်ပြထားသည်။
ဦးခင်မောင်အေးမှာ ယခင် စစ်အာဏာရှင်ဟောင်း ဦးသန်းရွှေ၏ မိသားစုနှင့် ခင်မင်ရင်းနှီးသူ တဦးဖြစ်ပြီး သစ်လုပ်ငန်း၊ ဆောက်လုပ်ရေး လုပ်ငန်း၊ ပဲရောင်းဝယ်ရေးလုပ်ငန်း၊ ဘဏ်လုပ်ငန်းနှင့် မြေကွက် အရောင်းအဝယ်လုပ်ငန်းများဖြင့် ကြွယ်၀ ချမ်းသာလာသူ ဖြစ်ကြောင်း စုံစမ်းသိရှိရသည်။
ထို့ပြင် CB ဘဏ်တွင် ရှယ်ယာအများဆုံး ထည့်ဝင်ထားသူ တဦးလည်းဖြစ်ပြီး ၎င်းဥက္ကဋ္ဌအဖြစ် တာဝန်ယူထားသည့် CB ဘဏ်မှာ မြန်မာတနိုင်ငံလုံးတွင် ဘဏ်ခွဲပေါင်း ၅၂ ခု ဖွင့်လှစ် လည်ပတ် နေသည့် ကြီးမားသော စီးပွားရေးလုပ်ငန်းကြီးတခု ဖြစ်သည်။