မြန်မာနိုင်ငံဟာ ပြည်တွင်းစစ် အရှည်ကြာဆုံးနိုင်ငံ တနိုင်ငံအဖြစ် မှတ်တမ်းဝင်နေပြီဖြစ်ပါတယ်။ အင်္ဂလိပ်၂ ကြိမ်၊ ဂျပန်တကြိမ် သိမ်း ပိုက်အုပ်ချုပ်ခဲ့ပြီး လွတ်လပ်ရေးကြိုးပမ်းနေစဉ်ကာလအတွင်း ၁၉၄၇၊ ဇူလိုင်လထဲမှာ ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်းနဲ့အစိုးရအဖွဲ့ လုပ်ကြံခံရ ပါတယ်။
ထို့နောက်မှ ၁၉၄၈ ဇန်နဝါရီ ၁ရက်နေ့မှာ အင်္ဂလိပ်ထံက လွတ်လပ်ရေးရပြီး များမကြာမီ ဖွားဖက်တော် ပြည်တွင်းစစ်မီး လောင်တော့ တာဖြစ်ပါတယ်။
ငြိမ်းချမ်းရေးဖခင်ကြီးလို့ ခေါ်ဆိုသတ်မှတ်ကြတဲ့ အမျိုးသားစာဆိုကြီးသခင်ကိုယ်တော်မှိုင်း မကွယ်လွန်မီ မြည်ဟီးသွားသလို ငါမ သေခင် ပြည်တွင်းငြိမ်းချမ်းရေး မြင်သွားချင်တယ်ကွာဆိုတဲ့စကားကတော့ ခုထိ မပြည့်ဝနိုင်သေးပါဘူး။
မြန်မာ့တပ်မတော်နဲ့ တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်တွေရဲ့တိုက်ပွဲတွေဟာ တနေရာမဟုတ်တနေရာ နေ့စဉ်ရက်ဆက်ရှိနေပါတယ်။ ခုအ ခြေအနေမှာကို အပစ်ခတ်ရပ်စဲရေး လုပ်နေကြသော်လည်း မကြာခဏဆို တိုက်ပွဲတွေဖြစ်နေပါတယ်။ မည်သူမှား မည်သူမှန်ကတော့ ကာယကံရှင်များသာ(တိုက်ပွဲဆင်နေကြသူများ) သိပါလိမ့်မယ်။
ယခုစာအုပ်ကတော့ လက်နက်ကိုင်တော်လှန်ရေးကို အစောဆုံးလုပ်ဆောင်ခဲ့တဲ့ မွန်အမျိုးသားတွေထဲက ခေါင်းဆောင်တဦးဖြစ်တဲ့ နိုင်ငွေသိမ်းကိုယ်တိုင်ရေးပြီး သူကိုယ်တိုင်ပါဝင်ခဲ့တဲ့ တော်လှန်ရေး၊ နိုင်ငံရေးဆိုင်ရာ အတ္ထုပ္ပတ္တိစာအုပ်ဖြစ်ပါတယ်။
အသက် ၉၄ နှစ်အရွယ်ရှိ မွန်အမျိုးသားကြီး နိုင်ငွေသိမ်းဟာ သူ ဖြတ်သန်းလှုပ်ရှားခဲ့တဲ့အကြောင်းအရာများကို မမေ့မလျော့ မှတ် တမ်းတင်ထားနိုင်တာကို တွေ့ရပြီး စာအုပ်အမည်ကို ဇာတိမြေမှ ယနေ့တိုင် တော်လှန်ရေးနှင့်နိုင်ငံရေး ခရီး လို့ပေးထားပါတယ်။
စာအုပ်မှာ အပိုင်း ၂ပိုင်းပါရှိပြီး အပိုင်း(၁)မှာ ဇာတိမြေမှ ယနေ့တိုင်တော်လှန်ရေး၊ နိုင်ငံရေးဖြတ်သန်းမှုနောက်ခံသမိုင်း၊ ကျနော်နှင့် အကျဉ်းထောင်၊ ကျနော်နှင့်ထိုင်းခရီး၊ ကျနော်နှင့်သထုံဦးလှဖေ၊ ၃၁ကြိမ်မြောက် မွန်အမျိုးသားနေ့အကြို အခမ်းအနားတွင် မွန်အမျိုး သားနေ့နှင့်ပတ်သက်သော ဟောပြောချက်စာတမ်း၊ ဆရာနိုင်ငွေသိမ်း၏စာတမ်းကို ဖတ်ကြားပြီးနောက် မရှင်းလင်းသည့်အချက်များ ပေါ် အမေးအဖြေ၊ မွန်ပြည်နယ်ဖော်ထုတ်ရေးအလုပ်ကော်မတီ ဗဟိုဖွဲ့စည်းခြင်း၊ တိုင်းရင်းသားစည်းလုံးညီညွတ်ရေးမှတောင်ကြီးညီ လာခံသို့၊ မွန်လူမျိုးကို တလိုင်းအခေါ်အဝေါ်ကြောင့် ပြည်ထဲရေးနှင့်သာသနာရေးဝန်ကြီးဌာနသို့ ရေးသားပေးပို့သည့်စာတမ်း၊ နိုင်ငံ ရေး စည်းရုံးရေး- အရေအတွက်မှ အရည်အချင်းသို့၊ မွန်လက်နက်ကိုင်တော်လှန်ရေးကာလ အလုပ်သမားကိစ္စတို့ ပါဝင်ပါတယ်။
စာအုပ်ရဲ့အပိုင်း(၂)မှာတော့ ရှစ်လေးလုံးအရေးတော်ပုံနောက်ပိုင်း နိုင်ငံရေးလှုပ်ရှားမှုများဆိုတဲ့ကဏ္ဍမှာ ပြည်ထောင်စုတိုင်းရင်းသား လူမျိုးများ ဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်မှ (UNLD)နှင့် အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်(NLD)မှ အထွေထွေအတွင်းရေးမှူး ဒေါ်အောင်ဆန်း စုကြည်တို့တွေ့ဆုံဆွေးနွေးပွဲမှတ်တမ်း၊ မြန်မာ့အသံနှင့်မြန်မာရုပ်မြင်သံကြားအစီအစဉ်မှ အသံလွှင့်ဟောပြောချက်စာတမ်း၊ မွန်ပြည် သစ်ပါတီသို့ ရေးသားပေးပို့သည့်စာတမ်း၊ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးသန်းရွှေထံသို့ပေးစာ၊ ကမ္ဘာ့ကုလသမဂ္ဂအထွေထွေအတွင်းရေးမှူးထံသို့ ပေးပို့သည့်စာ၊ ဘယ်လိုရှေ့ဆက်မလဲ၊ MNDF EC စာရင်း၊ နိုင်ငွေသိမ်း၏မှတ်မှတ်ရရရက်စွဲများ၊ ဓာတ်ပုံမှတ်တမ်းတို့ပါရှိပါတယ်။
ဖဆပလ အပါအဝင် မဆလ၊ နဝတ၊ နအဖ အစရှိတဲ့ စစ်အစိုးရ ၃ဆက်လောက်ကို တော်လှန်ရေးလုပ်ခဲ့တဲ့ မွန်ခေါင်းဆောင် နိုင်ငွေ သိမ်းရဲ့ကိုယ်ရေးအကျဉ်းကို အနည်းငယ်ဖတ်ကြည့်စေချင်ပါတယ်။
၁၉၂၃ မတ်လ ၁၉ရက်နေ့မှာ အဘ နိုင်သာဒွန်းအောင် အမိ မိငွေသုန်တို့မှ ဖွားမြင်ပြီး ၁၉၃၈ခုနှစ်မှာ ဖျာပုံအထက်တန်းကျောင်းသား ဘဝမှပင် ကျောင်းသားသပိတ်ခေါင်းဆောင်အဖြစ် စတင်လှုပ်ရှားခဲ့ပါတယ်။
၁၉၄၂ ဂျပ်ဆင်ကောလိပ် တက္ကသိုလ်ကျောင်းသားဘဝမှာလည်း နယ်ချဲ့ဆန့်ကျင်ရေးလှုပ်ရှားမှုများလုပ်ခဲ့ပြီး BIA (ဗမာ့လွတ်လပ် ရေးတပ်မတော်)သို့ဝင်ခဲ့ပြီး ကျိုက်လတ်မြို့နယ်လုံခြုံရေးတာဝန်ယူခဲ့ပါတယ်။
ဗမာ့လွတ်လပ်ရေးတပ်မတော်ကို ဗမာ့ကာကွယ်ရေးတပ်မတော်(BDA)အဖြစ် ပြောင်းလဲဖွဲ့စည်းတဲ့အခါမှာလည်း ဗိုလ်ချုပ်အောင် ဆန်းက ဗိုလ်သင်တန်းတက်ရောက်ရန် ဆင့်ခေါ်ခံရဖူးသူတဦးဖြစ်ပြီး ဂျပန်တို့အား စတင်တော်လှန်ခဲ့တဲ့ ၁၉၄၅၊ မတ်လ ၂၇ရက် (တော်လှန်ရေးနေ့)မှာ ရန်ကုန်ခရိုင် ပြောက်ကျားတပ်ဖွဲ့ဝင်တဦးအဖြစ် ဒဂုံမြို့နယ်မှာ တာဝန်ယူခဲ့သူတဦးဖြစ်ပါတယ်။
ဒုတိယကမ္ဘာစစ်အပြီး ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်းခေါင်းဆောင်တဲ့ ပြည်သူ့ရဲဘော်အဖွဲ့တွင် ပါဝင်ခဲ့ပြီး အဖွဲ့ရဲ့ကြွေးကြော်သံဖြစ်တဲ့ ပြည်သူ့ ရဲဘော်ဂျာနယ်မှာ ပုံနှိပ်နဲ့ဖြန့်ချိရေးတာဝန်ခံအဖြစ် ဆောင်ရွက်ခဲ့တယ်။ ၁၉၄၇ ဗိုလ်ချုပ်တို့လုပ်ကြံခံရအပြီး ပြည်သူ့ရဲဘော်အဖွဲ့က နုတ်ထွက်ခဲ့ပါတယ်။
စာအုပ်ရေးသားသူ နိုင်ငွေသိမ်းကိုယ်တိုင် ဦးနု အစိုးရ၊ ဦးနေဝင်းအစိုးရ၊ ဗိုလ်ချုပ်စောမောင်၊ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး သန်းရွှေလက်ထက် အစရှိတဲ့အစိုးရအဆက်ဆက်များမှာ ၎င်းကြုံတွေ့လျှောက်ခဲ့ရတဲ့ တော်လှန်ရေးဘဝ၊ ထောင်တွင်းနိုင်ငံရေးတိုက်ပွဲများပါဝင်တဲ့နိုင်ငံ ရေးခရီးရှည် ဖြတ်သန်းမှုများကို ဖတ်ရှုရမှာဖြစ်ပါတယ်။
ထောင်တွင်းဖြတ်သန်းမှုများအဖြစ်လည်း ပထမဆုံးအကြိမ်အဖြစ် ၁၉၄၈ ဇူလိုင်၂၈ရက်မှာ မော်လမြိုင်ထောင်ကျခဲ့ပြီး ၁၉၆၂ မတ်လ ၂ရက် တော်လှန်ရေးကောင်စီတက်လာချိန်မှာ ထပ်မံဖမ်းဆီးခံရ၊ ၁၉၉၀ သြဂုတ်လ ၁၉ရက်မှာ ဂန္ဒီခန်းမ ဗိုလ်အောင်ကျော်လမ်းပူးတွဲ ကြေညာချက်ကြောင့် ထောင်ဒဏ် ၂၁ နှစ်ချခံခဲ့ရပြီး ၁၉၉၈မှာတော့ မွန်ပြည်သစ်ပါတီသို့ အကြံပြုစာတမ်းကြောင့် ထောင်ဒဏ် ၇ နှစ်နဲ့ ထောင်တွင်းအတွေ့အကြုံဖြတ်သန်းခဲ့ပုံကို ဖတ်ရှုရပါတယ်။
နိုင်ငံရေးဆောင်ရွက်မှုများအဖြစ် ၂၀၀၃ခု၊ မေလ၁၂ရက်တွင် နိုင်ငွေသိမ်းပါဝင်ဆောင်ရွက်ခဲ့တဲ့ ဝါရင့်နိုင်ငံရေးလုပ်ဖော်ကိုင်ဖက်များ အ ဖွဲ့ ၂၃ ဦးကော်မတီအနေနဲ့ နိုင်ငံတော်အေးချမ်းသာယာရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေးကောင်စီဥက္ကဌ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးသန်းရွှေသို့ ပေးစာပို့ခြင်း၊ ၂၀၀၈ ခုနှစ် စက်တင်ဘာလတွင် ကုလသမဂ္ဂအထွေထွေအတွင်းရေးမှူး ဘန်ကီမွန်းထံ ပေးစာပေးပို့ခြင်းတို့ ဆောင်ရွက်ခဲ့ခြင်းများကို ဖတ်ရပါတယ်။
ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး သန်းရွှေသို့ပေးစာမှာ အချက် ၉ ချက်ပါဝင်ပြီး အမှတ်၄တွင် “ကျွန်ုပ်တို့သည် အခါအခွင့်သင့်တိုင်း ယုံကြည်ချက် အရ အကျဉ်းကျခံနေရသော နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသားများအား အမြန်ဆုံး ခြွင်းချက်မရှိ လွှတ်ပေးပါရန်၊ အကြိမ်ကြိမ်မေတ္တာရပ်ခံ ပန်ကြားခဲ့ ပါသည်။ ယင်းသို့မေတ္တာရပ်ခံပန်ကြားနေရခြင်းမှာလည်းကာယကံရှင်နှစ်ဦးနှစ်ဖက်စလုံးက လိုလားလျက်ရှိသည်ဟု ယူဆရသော အမျိုးသားရင်ကြားစေ့ရေးပြဿနာကိုဖြေရှင်းရာတွင်နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသားများကို အမြန်ဆုံး ခြွင်းချက်မရှိ လွှတ်ပေးခြင်းသည် မလွှဲ မသွေပေါ်ပေါက်လာမည်ဖြစ်သော နိုင်ငံရေးဆွေးနွေးပွဲ၏ပမာဏ အဓိကလိုအပ်ချက်ဖြစ်သည်ဟု ယူဆသောကြောင့် ဖြစ်ပါသည်။ သို့ သော် နှစ်ဦနှစ်ဖက် ယုံကြည်တည်ဆောက်နိုင်ခဲ့ပြီဟု ဆိုပါသော်လည်း မည်သည့်အကြောင်းကြောင့်မသိ၊ အစိုးရက နိုင်ငံရေးအကျဉ်း သားများကို ခြွင်းချက်မရှိ လွှတ်မပေးနိုင်သည်ကို တွေ့ရသဖြင့် ကျွန်ုပ်တို့မှာ အကျဉ်းကျခံ မိသားစုအတွက်နှင့် မြန်မာနိုင်ငံ၏အနာ ဂတ်ဖြစ်ပေါ်တိုးတက်ရေးတို့အတွက် များစွာ စိတ်မကောင်းဖြစ်ခဲ့ရပါသည်” လို့ပေးစာမှာ ပါဝင်ပါတယ်။
မြန်မာ့နိုင်ငံရေးမှာ ထိုသို့ပို့လည်း ပို့တာသာ အဖတ်တင် ဖြစ်မဖြစ်ကိုတော့ ပို့ခဲ့တဲ့ ခုနှစ်လကို ပြန်ဖတ်ကြည့်မိတဲ့အခါ ၂၀၀၃၊ မေ၃၀ ဒီပဲယင်းလုပ်ကြံမှု ဖြစ်ပွားခဲ့ရတာသာကြည့် ပြောရလောက်အောင် သမိုင်းရေးထိုးခဲ့ကြတာဖြစ်ပါတယ်။
စာရေးသူ နိုင်ငွေသိမ်း နောက်ဆုံးအကြိမ် ထောင်ကျခဲ့ရတဲ့ အဖြစ်အပျက်ကတော့ ၁၉၉၈၊ သြဂုတ်လ ၂၇ရက်နေ့မှာ မွန်ပြည်သစ်ပါ တီသို့ ပေးပို့ခဲ့တဲ့အကြံပြုစာတမ်းကြောင့်ဖြစ်ပါတယ်။
နိုင်ငွေသိမ်းဦးဆောင်တဲ့ မွန်အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့က အကြံပြုစာမှာ ဘယ်လို အကြောင်းအရာတွေများ ပါဝင်ခဲ့လို့ ထောင်ဒဏ် ချမှတ်ခဲ့ရသလဲဆိုတာ သိချင်စိတ်ကြောင့် စာအုပ်မှာပါဝင်တဲ့ မွန်ပြည်သစ်ပါတီသို့ အကြံပြုစာတမ်းကို ဖတ်ကြည့်မိတော့ ဒီအချက် ကြောင့် ဖြစ်ရပါသတဲ့ဆိုတာ သိလိုက်ရပါတယ်။
စာတမ်းမှာ မွန်ပြည်သစ်ပါတီကို လက်ရှိအခြေအနေများအပေါ်ဝေဖန်ထားပြီး သုံးသပ်ချက် ၃ရပ် မှ အမှတ်၃၊ အပုဒ်၁တွင် “ မိမိတို့ ၏တန်းတူရေးနှင့် ဒီမိုကရေစီရေးကို ဆက်လက်မဆောင်ရွက်နိုင်ပါက စစ်အစိုးရ၏အသက်ရှည်ရေးကို ထောက်ကူပံ့ပိုးသလို ဖြစ်ပြီး တန်းတူရေးနှင့်ဒီမိုကရေစီရေး အားပျော့သွားစေပါသည်။ဤလုပ်ရပ်သည် နိုင်ငံရေးပါတီများ၏တာဝန်မကျေမှု ဖြစ်စေပါသည်” လို့ ပါရှိခဲ့မှုကြောင့်လို့ သိရပါတယ်။
စစ်အစိုးရ၏အသက်ရှည်ရေးကို ထောက်ကူပံ့ပိုးသလို ဆိုတဲ့စကားလုံးကြောင့် ၁၉၉၈၊ နိုဝင်ဘာ ၁၀ရက်နေ့မှာ မော်လမြိုင်မြို့နယ် တရားရုံးက ပုဒ်မ (၅ည) ဖြင့် စွဲချက်တင် ထောင် ၇ နှစ်ချခံခဲ့ရပါတယ်။
အချုပ်ဆိုရရင် မြန်မာနိုင်ငံထဲက တော်လှန်ရေး၊ နိုင်ငံရေးဘဝတွေကို အစိုးရ ၃ဆက်နဲ့အတူ စာအုပ်ရေးသားသူ နိုင်ငွေသိမ်း အသက် ၂၅နှစ်လောက်က ကြိုးစားဆောင်ရွက်ခဲ့တဲ့ ငြိမ်းချမ်းရေး တန်းတူညီမျှရေးဟာ ခု မွန်အမျိုးသား တော်လှန်ရေးနိုင်ငံရေးသမားကြီး နိုင် ငွေသိမ်း အသက် ၉၄ နှစ်ထဲရောက်တဲ့တိုင်အောင် မျှော်လင့်ချက် ထွက်ပြူကာစလေးပဲရှိနေပါသေးတယ်။
နှစ်ပေါင်း ၇၀ နီးပါး ဒီနိုင်ငံရဲ့ငြိမ်းချမ်းရေး၊ တိုင်းရင်းသားတို့အခွင့်အရေးတွေအတွက် အားထုတ်ကြိုးပမ်းနေတဲ့ နိုင်ငံရေးသမားကြီး နိုင်ငွေသိမ်းဟာ ကဗျာဆရာကြီး ဒေါင်းနွယ်ဆွေ၊ ဒဂုန်တာရာတို့နဲ့အတူ ထောင်တွင်းတိုက်ပွဲများကို ဆင်နွှဲခဲ့ပုံများကိုလည်း ဒီစာအုပ် မှာ ဖတ်ရမှာဖြစ်ပါတယ်။
ယခု ဇာတိမြေမှ ယနေ့တိုင် တော်လှန်ရေးနှင့်နိုင်ငံရေး ခရီး စာအုပ်ဟာ ရှည်လျားကြာညောင်းတဲမြန်မာ့နိုင်ငံရေးဖြစ်စဉ်ထဲမှာ သမိုင်း ဆိုင်ရာအထောက်အထားတခုလို သက်တော်ရှည်နိုင်ငံရေးသမားကြီး ရေးသားနိုင်ခဲ့ပါကြောင်း ညွှန်းဆိုလိုက်ရပါတယ်။
စာရေးသူ – နိုင်ငွေသိမ်း
စာအုပ်အမည် – ဇာတိမြေမှ ယနေ့တိုင် တော်လှန်ရေးနှင့်နိုင်ငံရေးခရီး
အမျိုးအစား – နိုင်ငံရေး
ထုတ်ဝေသည့်တိုက် – ယဉ်မျိုးစာပေ
ထုတ်ဝေသည့် ခုနှစ် – ၂၀၁၅၊ ဇွန်လ
တန်ဖိုး – ၂၅၀၀ ကျပ်
