ထင်ရှားသော ရှေ့နေကြီး ဦးကိုနီအား လုပ်ကြံသတ်ဖြတ်မှုကို ရန်ကုန်တွင် စစ်ဆေးနေသည်မှာ ယခုအခါ ၂ နှစ်ရှိပြီ ဖြစ်သည်။
အသက် ၆၃ နှစ်ရှိပြီဖြစ်သော ရှေ့နေကြီး ဦးကိုနီကို ၂၀၁၇ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလ ၂၉ ရက်နေ့က ရန်ကုန် အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ လေဆိပ်ပြင်ပတွင် နေ့ခင်းကြောင်တောင် လုပ်ကြံ သတ်ဖြတ်ခဲ့ကြသည်။ ဦးကိုနီသည် အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံ၏ ဒီမိုကရေစီ အသွင်ကူးပြောင်းရေးနှင့် ငြိမ်းချမ်းစွာ ယှဉ်တွဲနေထိုင်ရေးကို တပတ်ကြာ လေ့လာခဲ့သော မြန်မာ အစိုးရ ကိုယ်စားလှယ် အဖွဲ့ဝင်အဖြစ် အင်ဒိုနီးရှားမှ ပြန်လာချိန်ဖြစ်သည်။
ဦးကိုနီကို သတ်ဖြတ်သည့် သေနတ်သမားကို ပစ်ခတ်မှုအပြီး မိနစ်ပိုင်းအတွင်း ဖမ်းမိခဲ့သည်။ သူ့ကို ဖမ်းဆီးလိုက်သူများမှာ လေဆိပ် ရဲတပ်ဖွဲ့မဟုတ်ဘဲ အငှားယာဉ်မောင်းများ ဖြစ်ပြီး ရဲတပ်ဖွဲ့ ရောက်ရှိလာချိန်အထိ လူသတ်သမားကို ကားသမားများက ထိန်သိမ်းထားရသည်။ ထိုသို့ လိုက်လံဖမ်းဆီးသည့် ကားသမားများအနက် တဦးဖြစ်သူ ကိုနေဝင်း ကိုလည်း လူသတ်သမားက ပစ်သတ်ခဲ့သည်။
ဦးကိုနီသည် စစ်တပ်ကရေးဆွဲသော ၂၀၀၈ ခုနှစ် ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံ ဥပဒေကို ပြင်းထန်စွာ ဝေဖန်သောကြောင့် ပစ်မှတ်ထား သတ်ဖြတ် ခံရသည်ဟု လူအများခန့်မှန်းကြသည်။ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ ဆိုင်ရာ ကျွမ်းကျင်သူနှင့် နိုင်ငံတော် အတိုင်ပင်ခံ၏ အမျိုးသားဒီမိုကရေစီ အဖွဲ့ချုပ် ဥပဒေအကြံပေး ဦးကိုနီသည် တပ်မတော်၏ လွှမ်းမိုးသော အခန်းကဏ္ဍ လျှော့ချရေးအတွက် ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံဥပဒေ ပြုပြင်ပြောင်းလဲရေးကို ဆော်သြနေသည်မှာ ကာလကြာမြင့်ပြီ ဖြစ်သည်။
၂၀၁၅ ခုနှစ် ရွေးကောက်ပွဲတွင် အမျိုးသားဒီမိုကရေစီ အဖွဲ့ချုပ် အပြတ်အသတ် အနိုင်ရပြီးနောက် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် အတွက် နိုင်ငံတော် အတိုင်ပင်ခံရာထူးကို ဖန်တီးရာတွင် အဓိက အကြံပေးခဲ့သူ ဖြစ်သည်ဟုလည်း သူ့ကို ယူဆကြသည်။
ယနေ့တိုင် လူထုသည် ထိုအမှုကို စိတ်ဝင်စားနေဆဲဖြစ်ပြီး ဘဝတလျှောက်လုံး တရားမဲ့မှုများကို တိုက်ပွဲဝင်ခဲ့သော ရှေ့နေကြီးနှင့် တရားခံဖမ်းမိရေး အသက်စွန့်ခဲ့သည့် အငှားယာဉ်မောင်း တို့အတွက် တရားမျှတမှု ရရှိရေး စိတ်အားထက်သန်စွာ စောင့်ဆိုင်းနေကြသည်။
လာမည့်လတွင် ချမှတ်မည်ဟု ယူဆရသော စီရင်ချက်မတိုင်မီ မျက်မှောက်ခေတ် မြန်မာ့သမိုင်းတွင် ပြည်သူလူထု စိတ်ဝင်စားမှုအမြင့်ဆုံးဖြစ်သော ထိုအမှု၏ အထင်ရှားဆုံးအချက်များကို ပြန်လည်တင်ပြထားသည်။
စစ်အရာရှိဟောင်းများ ပတ်သက်နေ
သေနတ်သမား ကြည်လင်းမှလွဲပြီး ကျန်သံသယရှိသူလေးဦးအနက် ဇေယျာဖြိုး၊ အောင်ဝင်းဇော်နှင့် အောင်ဝင်းခိုင်တို့သည် စစ်အရာရှိဟောင်းများ ဖြစ်နေသည်။
ဇေယျာဖြိုးသည် ၂၀၀၄ ခုနှစ်တွင် နုတ်ထွက်သည်အထိ စစ်ထောက်လှမ်းရေးဌာနမှ ဗိုလ်ကြီးတဦးဖြစ်ခဲ့သည်။ လုပ်ကြံသတ်ဖြတ်မှု ကျူးလွန်ရန်အတွက် သံသယရှိသူများကို ကျပ်သိန်း ၁ ထောင် စိုက်ထုတ်ပေးခဲ့သည်ဟု တရားစွဲ အဖွဲ့အစည်းဘက်က စွပ်စွဲထားသည်။
အောင်ဝင်းဇော်သည် ၁၉၉၆ ခုနှစ်တွင် တပ်မှထုတ်ပယ်ခံရချိန်တွင် ဗိုလ်ရာထူး အထိ တာဝန်ယူခဲ့သည်။ သူ့ကို ကြည်လင်း၏ ကြံရာပါအဖြစ် စွပ်စွဲပြီး ကရင်ပြည်နယ်တွင် ဖမ်းမိသည်။ ထိုသူ နှစ်ဦးတို့သည် ယခင်ကလည်း ပြစ်မှုများ အတူတကွ ကျူးလွန်ခဲ့ပြီး အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံများသို့ ဗုဒ္ဓဆင်းတုတော်များ ခိုးထုတ်သောကြောင့် မန္တလေးရှိ အိုးဘိုထောင်တွင် ထောင်နှစ်ရှည် ကျခဲ့သည်ဟု Myanmar Now က ဖော်ပြသည်။ သူတို့ကို ၂၀၁၄ ခုနှစ်က သမ္မတ၏ လွတ်ငြိမ်း ချမ်းသာခွင့်ဖြင့် ပြန်လွှတ်ပေးခဲ့သည်။
အခြားသံသယရှိသူ တဦးဖြစ်သော အောင်ဝင်းထွန်းသည် လုပ်ကြံသတ်ဖြတ်မှု အပြီးတွင် သူနှင့် ညီအစ်ကိုတော်သူ အောင်ဝင်းဇော်ကို ကရင်ပြည်နယ် ဘားအံသို့ ကူညီ ပို့ဆောင်ပေးသောကြောင့် ဖမ်းဆီးခံခဲ့ရသည်။ သူ့ကို ငွေကျပ်သိန်း ၅၀၀ အာမခံဖြင့် မတ်လက လွှတ်ပေးခဲ့သည်။
ဒုတိယ ဗိုလ်မှူးကြီးဟောင်း အောင်ဝင်းခိုင်သည် လုပ်ကြံသတ်ဖြတ်မှုကို နောက်ကွယ်မှ စီစဉ်သူဟု စွပ်စွဲခံရပြီး လွတ်မြောက် နေသည်။ သူသည် ဦးကိုနီကို ၂၀၁၆ ခုနှစ်တွင် သတ်ရန် သူ၏ညီ အောင်ဝင်းဇော်ကို စေခိုင်းသည်ဟုဆိုသည်။
လုပ်ကြံသတ်ဖြတ်မှု ကျူးလွန်ချိန်တွင် အောင်ဝင်းဇော်နှင့် အောင်ဝင်းခိုင်တို့သည် ရန်ကုန် အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ လေဆိပ်တွင် ရှိနေကြောင်း လေဆိပ် စီစီတီဗီ မှတ်တမ်းများအရ သိရသည်။
အောင်ဝင်းခိုင် ပျောက်ကွယ်သွား
အောင်ဝင်းခိုင်သည် မြန်မာနိုင်ငံတွင် စောင့်ကြည့် ထောက်လှမ်းမှု အများဆုံးဖြစ်သော မြို့တော် နေပြည်တော်သို့ ထွက်ပြေးခဲ့သည်။ စီစီတီဗီ မှတ်တမ်းများအရ သူ့ကို ၂၀၁၇ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလ ပထမပတ်တွင် နေပြည်တော် ပါရဆေးဥယျာဉ်အနီးတွင် နောက်ဆုံးတွေ့ရသည်။ အောင်ဝင်းခိုင်ကို ဖမ်းဆီးရန် ဝရမ်းထုတ်ထားပြီး သူ၏ ဓာတ်ပုံကို အင်တာပိုနှင့် အရှေ့တောင်အာရှ ရဲတပ်ဖွဲ့များသို့ ပေးပို့ထားသည်ဟု ပြည်ထဲရေးဝန်ကြီးဌာနက ကြေညာထားသည်။
ပုဂ္ဂိုလ်ရေးမုန်းတီးမှုှ နှင့် မျိုးချစ်စိတ် အစွန်းရောက်မှုကြောင့်ဟု ပြည်ထဲရေးဝန်ကြီးပြော
ဦးကိုနီကို လုပ်ကြံသတ်ဖြတ်ပြီးနောက် တလကြာသောအခါ ရန်ကုန်တွင်ကျင်းပသည့် သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲ တခုတွင် ပြည်ထဲရေးဝန်ကြီး ဒုတိယ ဗိုလ်ချုပ်ကြီးကျော်ဆွေက လုပ်ကြံသူများသည် လူငယ်သဘာ၀ ပုဂ္ဂိုလ်ရေး မုန်းတီးမှုနှင့်၊ မျိုးချစ်စိတ် အစွန်းရောက်တဲ့ စိတ်ကြောင့် လုပ်ကြံသည့် အတိုင်းအတာ အထိဖြစ်လာရကြောင်း ပြောခဲ့သည်။
ထိုသို့သော ပြောဆိုချက်ကို လူထု (က) ပြင်းထန်စွာ တုံ့ပြန်ခဲ့ပြီး ဝန်ကြီးသည် လုပ်ကြံရခြင်း၏ အကြောင်းအရင်းကို တမင်ပေါ့လျော့အောင်လုပ်နေသည်ဟု ဝေဖန်ခဲ့ကြသည်။
ဦးကိုနီနှင့် ကိုနေဝင်းတို့ကို အာဇာနည်များအဖြစ် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်သတ်မှတ်
ပြည်ထဲရေးဝန်ကြီး၏ သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲပြီး နောက်နေ့တွင် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်နှင့် အခြား အမျိုးသားဒီမိုကရေစီ အဖွဲ့ချုပ် ခေါင်းဆောင်များသည် ဦးကိုနီ လုပ်ကြံသတ်ဖြတ်ခံရခြင်း တလပြည့် အောက်မေ့ဖွယ် အခမ်းအနားကို တက်ရောက်သည်။
ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်က ဦးကိုနီ လုပ်ကြံသတ်ဖြတ် ခံရခြင်းသည် တိုင်းပြည်၏ ဒီမိုကရေစီ တိုက်ပွဲအတွက် ကြီးမားသော ဆုံးရှုံးမှုဖြစ်ပြီး ဦးကိုနီနှင့် ကိုနေဝင်းတို့သည် အမြဲအောက်မေ့နေရမည့် အာဇာနည် သူရဲကောင်းများဖြစ်သည်ဟု ပြောခဲ့သည်။
ထိုလုပ်ကြံသတ်ဖြတ်မှုကို အကြမ်းဖက်လုပ်ရပ်အဖြစ် အမျိုးသားဒီမိုကရေစီ အဖွဲ့ချုပ်ကလည်း ရှုတ်ချခဲ့သည်။
တပ်မတော်အကြီးအကဲ၏ လက်ထောက်ဟောင်းနှင့် ပြည်ထောင်စု ကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေးပါတီမှ လွှတ်တော် ကိုယ်စားလှယ် စစ်ဆေးခံရ
ဗိုလ်မှူးကြီးဟောင်းတဦးဖြစ်သူ ပြည်ထောင်စုကြံ့ခိုင်ရေးနှင့်ဖွံ့ဖြိုးရေးပါတီ၏လက်ရှိ လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ် ဦးလင်းဇော်ထွန်းကိုလည်း အောင်ဝင်းခိုင်၊ ဇေယျာဖြိုးတို့နှင့် ရင်းရင်းနှီးနှီး အတူ ရိုက်ထားသည့် ဓါတ်ပုံအချို့ ပြန့်နှံ့လာသည့်အတွက် ရဲတပ်ဖွဲ့က စစ်ဆေးမေးမြန်းခဲ့သည်။
ဦးလင်းဇော်ထွန်းသည် လက်ရှိ တပ်မတော် ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်၏ ကိုယ်ရေးလုံခြုံရေး အရာရှိအဖြစ်တာဝန်ယူခဲ့ဖူးသည်။ လုပ်ကြံမှုကို ကြိုတင်သိရှိပြီး သတင်းထိန်ချိန်ထားခြင်း ဖြစ်နိုင်သည်ဟု သူ့ကို လူမှုကွန်ရက်တွင် အကြီးအကျယ် စွပ်စွဲကြသည်။ သတင်းသမားများက မေးမြန်းသောအခါ အောင်ဝင်းခိုင်နှင့် ဇေယျာဖြိုးကို သူသိကြောင်း ဝန်ခံသည်။
သူနှင့် အောင်ဝင်းခိုင်သည် စစ်တက္ကသိုလ် အပတ်စဉ် ၃၆ တွင် အတူတက်ခဲ့ကြောင်းပြောသည်။ သတင်းထိန်ချန်သည်ဆိုသည့် စွပ်စွဲချက်ကို ဦးလင်းဇော်ထွန်းက ငြင်းပြီး စွပ်စွဲသူများကို တရားစွဲမည်ဟု ခြိမ်းခြောက်သည်။
ဦးဝီရသူက လူသတ်သမားများကို ကျေးဇူးတင်
အစွန်းရောက် အမျိုးသားရေး ဆရာတော် ဦးဝီရသူက ဦးကိုနီကို သတ်ဖြတ်သူများကို ထောက်ခံကြောင်း Facebook တွင် ရေးသည်။ ထိုသို့ရေးသားခြင်းမှာ သတ်ဖြတ်ခံရသူသည် မွတ်စလင် ဖြစ်သောကြောင့် ဖြစ်ကောင်းဖြစ်နိုင်သည်။ ဦးဝီရသူက လူသတ်သမားအား ကျေးဇူးတင်ပြီး ၎င်းတို့၏ မိသားစုများအတွက် စိတ်မကောင်းကြောင်း Facebook တွင် ရေးသည်။
သဘောထား တင်းမာသော ဆရာတော်က တပ်မတော်က ရေးဆွဲသော ဖွဲ့စည်းပုံကို ပြင်လိုသူတိုင်းကို သတိပေးလိုက်ခြင်း ဖြစ်ကြောင်းလည်း ရေးသားထားသည်။
ထိုသို့ရေးသားပြီးနောက် မကြာမီ သာသနာရေးဝန်ကြီးဌာနက ဦးဝီရသူကို တရားဟောခွင့် တနှစ် ပိတ်လိုက်သည်။
မင်းတို့ ထမင်းဝအောင် စားထား
မင်းတို့ ထမင်းဝအောင်စားထား ဟူသည့် စာတမ်းထိုးထားသော တီရှပ်ဝတ်ဆင်ထားသည့် အမျိုးသားရေးဝါဒီ အုပ်စုတစုသည် တရားခွင်သို့ လာရောက်ပြီး လူသတ်သမားများကို လူသတ်သမား ကြည်လင်းနှင့် အဖွဲ့ကို ထောက်ခံကြောင်း လာရောက်ပြသခဲ့သည်။ ထိုလုပ်ရပ်ကို ရှေ့နေအဖွဲ့အစည်းများက တရားဥပဒေစိုးမိုးမှုနှင့် လုံခြုံရေးကို ခြိမ်းခြောက်နေသည့် လုပ်ရပ်အဖြစ် ပြင်းထန်စွာကန်ကွက်ခဲ့ကြသည်။
တရားရုံးအတွင်း ခြိမ်းခြောက်သည့်လုပ်ရပ်နှင့် ပတ်သက်ပြီး အုပ်ချုပ်ရေးမှူး တဦးက အမှုဖွင့်ခဲ့သည်။ တရားရုံးက ထိုသူ ၄ ဦးကို ဆူပူအောင် လှုံ့ဆော်မှု ပုဒ်မ ၅၀၅ (ခ) နှင့် ပြည်သူ့ဝန်ထမ်းကို ထိခိုက်အောင် လုပ်ဆောင်ရန် ခြိမ်းခြောက်မှု ပုဒ်မ ၁၈၉ တို့ဖြင့် ဖမ်းဝရမ်းထုတ်သည်။ ထိုသူများ လွတ်မြောက်နေဆဲ ဖြစ်သည်။
ရဲသက်သေ လာရောက်ထွက်ဆိုရန် ပျက်ကွက်
ဦးကိုနီ လုပ်ကြံခံရစဉ်တွင် လေဆိပ်လုံခြုံရေးရဲမှူးကြီး အဖြစ်တာဝန်ယူခဲ့သည့် လက်ရှိ ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး ဒုတိယတိုင်း ရဲတပ်ဖွဲ့မှူး ဝင်းမင်းသိန်းသည် တရားရုံးမှ အကြိမ်ကြိမ် ဆင့်ခေါ်သော်လည်း အလုပ်များသည်ဟု အကြောင်းပြကာ လာရောက်ခြင်း မရှိခဲ့ပေ။ သူနှင့်သူ့အစ်ကို အောင်ဝင်းခိုင်တို့သည် ဦးကိုနီ သတ်ဖြတ် ခံရသည့်နေ့က ရဲမှူးကြီး ဝင်းမင်းသိန်းနှင့်တွေ့ရန် လေဆိပ်သို့ ရောက်နေသည်ဟု လွန်ခဲ့သောနှစ်က တရားခွင်တွင် အောင်ဝင်းဇော်က ထွက်ဆိုထားသည်။
ဦးကိုနီလုပ်ကြံခံရမှုနှင့် ပတ်သက်၍ မသိဟုဆိုကာ သက်သေလာရောက်ထွက်ဆိုရန် ငြင်းဆိုခဲ့ပြီး သက်သေ စာရင်းမှ ပယ်ဖျက်ပေးရန် ဇန်နဝါရီလ ၁၈ ရက်နေ့တွင် ရဲမှူးကြီး ဝင်းမင်းသိန်းက အကြောင်းကြား သောကြောင့် တရားရုံးက သူ၏အမည်ကို သက်သေစာရင်းမှ ပယ်ဖျက်ပေးခဲ့သည်ဟု သတင်းများတွင် ဖော်ပြသည်။
(စမ်းယမင်းအောင်သည် ဧရာဝတီ သတင်းဌာန အင်္ဂလိပ်ပိုင်း၏ အကြီးတန်းသတင်းထောက် တဦးဖြစ်သည်။ ၎င်း၏ Highlights of the U Ko Ni Murder Case ကို ဘာသာပြန်ဆိုသည်။)