ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး၊ ပုသိမ်ခရိုင်၊ ကန်ကြီးထောင့်မြို့ရှိ တခုတည်းသော အထည်ချုပ်စက်ရုံဖြစ်သည့် တရုတ်နိုင်ငံသားပိုင် ဟွာမန် အထည်ချုပ်စက်ရုံ အလုပ်သမား ၆၀၀ ကျော် အလုပ်မဆင်းဘဲ သပိတ်မှောက်နေခဲ့သည်မှာ ၁၀ ရက်တာ ကြာမြင့်ခဲ့ပြီဖြစ်သည်။
ဟွာမန်စက်ရုံအလုပ်ရှင်၊ အလုပ်သမားပြဿနာနှင့်ပတ်သက်၍ ဧရာဝတီတိုင်း၊ အလုပ်သမား ခုံသမာဓိအဖွဲ့၏ ဆုံးဖြတ်ချက်ကို မကျေနပ်သည့်အတွက် အလုပ်သမား ၂၀၀ ကျော်က ဒီဇင်ဘာလ ၉ ရက်နေ့တွင် အလုပ် မဆင်းဘဲ စတင် သပိတ်မှောက်ခဲ့ပြီးနောက်ပိုင်း အလုပ်သမားသပိတ်မှာ အင်အား ၆၀၀ ကျော်အထိ ပိုမိုကြီးထွားလာခဲ့သည်။
ဒီဇင်ဘာလ ၁၅ ရက်နေ့တွင် ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး အစိုးရအဖွဲ့က သပိတ်မှောက်နေသည့် အလုပ်သမားများ အနေဖြင့် အေးချမ်းစွာ လူစုခွဲရန်နှင့် လိုက်နာခြင်း မရှိပါက တည်ဆဲဥပဒေများ နှင့်အညီ အင်အားသုံး၍ လူစုခွဲ ဖယ်ရှားခြင်း၊ တရားစွဲဆို ပြစ်ဒဏ်ချမှတ်ခြင်းများ ဆောင်ရွက်သွားမည်ဟု ကန်ကြီးထောင့်မြို့နယ်၊ အုပ်ချုပ်ရေး ဌာနမှတဆင့် အကြောင်းကြားခဲ့သည်။
ဧရာဝတီတိုင်း အစိုးရအဖွဲ့၏ သတိပေးချက်ကို အလုပ်သမားများက ပယ်ချလိုက်ပြီး တောင်းဆိုချက်များ မရမချင်း အလုပ်မဆင်းဘဲ ဆက်လက် သပိတ်မှောက်သွားမည်ဟု ဟွာမန် အထည်ချုပ်စက်ရုံလုပ်သားများ သမဂ္ဂက ပြောသည်။
“ကျမတို့ တောင်းဆိုတဲ့ အကျိုးစီးပွား ဆိုင်ရာ အချက် ၈ ချက်မှာ ၄ ချက်ကတော့ ပြေလည်ပြီ။ ကျန်တဲ့အချက် ၄ ချက်ကတော့ မပြေလည်သေးဘူး ဖြစ်နေတယ်။ ကျမတို့ကို အစိုးရက သပိတ်ဖျက်သိမ်းဖို့ ပြောလာပေမယ့် ကျမတို့ကတော့ တောင်းဆိုချက်တွေ မရမခြင်း ဆက်ပြီး သပိတ်မှောက် တိုက်ပွဲဝင်သွားမှာ ဖြစ်ပါတယ်”ဟု ဟွာမန်အထည်ချုပ် စက်ရုံလုပ်သားများသမဂ္ဂ ဥက္ကဋ္ဌ မခိုင်နွေဦးမွန်က ၎င်းတို့၏ ဆုံးဖြတ်ချက်ကို ပြောပြသည်။
ကန်ကြီးထောင့်မြို့ရှိ ဟွာမန်အထည်ချုပ်စက်ရုံ၌ အလုပ်သမားသပိတ် ပေါ်ပေါက်ရသည့်အကြောင်းရင်းများမှာ အလုပ်သမားများ တနင်္ဂနွေနေ့ အလုပ်မဆင်းလျှင် ဒဏ်ငွေ ၁ သောင်းကျပ် ပေးဆောင်ရခြင်း၊ အလုပ်ရှင် အလုပ်သမား သဘောတူစာချုပ် ချုပ်ဆိုခြင်းမရှိဘဲ အလုပ်ခိုင်းစေခြင်း၊ ခွင့်ရက်နှင့် အလုပ် ပိတ်ရက်များ မရရှိခြင်းစသည့် အလုပ်သမားအခွင့်အရေးများ ချိုးဖောက်ခံနေရခြင်းကြောင့် ဖြစ်ကြောင်း အလုပ်သမားများ ထံမှ သိရသည်။
ထို့ပြင် အချိန်ပိုများကို အလုပ်သမားဥပဒေအရ သတ်မှတ်ထားသည့်နာရီထက် ပိုမိုခေါ်ယူခြင်း၊ သန့်ရှင်းသည့် သောက်သုံးရေ စီစဉ်မပေးခြင်း၊ အစိုးရတရားဝင် ရုံးပိတ်ရက်များတွင် အလုပ်ဆင်းခိုင်းခြင်း၊ ခွင့်တိုင်၍ အလုပ် ပျက်ကွက်သည်ကို ရက်မှန်ကြေး ဖြတ်တောက်ခြင်း စသည့် အလုပ်သမား အခွင့်အရေးများ ချိုးဖောက် ခံနေရသည့်အတွက် အလုပ်သမားများက ပြီးခဲ့သည့် အောက်တိုဘာလ ၇ ရက်နေ့တွင် အလုပ်သမားများ စုပေါင်း တောင်းဆိုခဲ့ကြသဖြင့် ကန်ကြီးထောင့်မြို့နယ် ညှိုနှိုင်းဖျန်ဖြေရေးအဖွဲ့က ညှိနှိုင်းပေးခဲ့ကြောင်း သိရသည်။
ညှိနှိုင်းမှုအရ စက်ရုံပိုင်ရှင်များဘက်မှ အလုပ်သမားများကို ဥပဒေအရ မဖြစ်မနေ ပေးအပ်ရမည့် အခြေခံအခွင့် အရေးဆိုင်ရာ တောင်းဆိုချက် ၄၉ ချက်ကို အကောင်အထည် ဖော်ပေးမည်ဖြစ်ကြောင်း သဘောတူညီခဲ့သဖြင့် ကန်ကြီးထောင့်မြို့နယ်၊ အုပ်ချုပ်ရေးရုံးတွင် အခွင့်အရေးဆိုင်ရာ အချက်ပေါင်း ၄၉ ချက်ကို လိုက်နာပါမည်ဟု ဟွာမန်အထည်ချုပ် စက်ရုံပိုင်ရှင်နှင့် အလုပ်သမားများအကြား သဘောတူစာချုပ် ချုပ်ဆိုခဲ့သည်။
အဆိုပါ စာချုပ်ချုပ်ဆိုပြီးနောက် ဆက်လက်ညှိနှိုင်းရန် ကျန်ရှိနေသည့် အလုပ်သမား အကျိုးစီးပွားဆိုင်ရာ အချက် ၈ ချက်ကို စက်ရုံဘက်မှ ဆောင်ရွက်ပေးရန် ငြင်းဆိုခဲ့သည့်အတွက် ဟွာမန်အထည်ချုပ်စက်ရုံ အလုပ်သမားများမှ ဧရာဝတီတိုင်း အစိုးရအဖွဲ့ လူဝင်မှုကြီးကြပ်ရေးနှင့် လူ့စွမ်းအား အရင်းအမြစ်ဌာနဝန်ကြီး ဒေါက်တာစိုးဝင်း ဦးဆောင်သည့် ဧရာဝတီတိုင်း အလုပ်သမား ခုံသမာဓိအဖွဲ့သို့ ဆက်လက်တင်ပြခဲ့သည်။
အလုပ်ရှင်နှင့် အလုပ်သမားများ၏တင်ပြချက်များကို ကြားနာပြီးနောက် နိုဝင်ဘာလ ၂၇ ရက်နေ့တွင် ခုံသမာဓိ အဖွဲ့မှ ဆုံးဖြတ်ချက် ၈ ချက် ချမှတ်ခဲ့ရာ အလုပ်ရှင်ဘက်မှ အလုပ်သမားကြိုပို့ကား စီစဉ်မပေးခြင်း၊ ကျွမ်းကျင် အလုပ်သမားများကို အဆင့် A၊ B၊ C ခွဲခြားကာ ကျွမ်းကျင်မှုအဆင့်အလိုက် ခံစားခွင့်ပေးအပ်မှု မရှိခြင်း၊ အလုပ်သမားများမှ ရက်မှန်ကြေး တစ်လလျှင် ၃ သောင်းကျပ် တောင်းခံသည်ကို အလုပ်ရှင်ဘက်မှ အချိန် ၉ လကြာမြင့်မှ ၅ ထောင်ကျပ်သာ တိုးပေးမည်ဟု ပြောဆိုချက်များကို ခုံသမာဓိအဖွဲ့က ထည့်သွင်း ဆုံးဖြတ်ခဲ့ကြောင်း သိရသည်။
ခုံသမာဓိအဖွဲ့၏ဆုံးဖြတ်ချက်ကို မကျေနပ်သည့်အတွက် အလုပ်သမားရေးရာ အငြင်းပွားမှု ဖြေရှင်းရေဥပဒေ ပုဒ်မ ၄၃ အရ စက်ရုံအလုပ်သမား ၂၀၀ ကျော်က ဒီဇင်ဘာ ၉ ရက် နေ့တွင် စက်ရုံဝန်းအတွင်းရှိ ထမင်းစားဆောင်တွင် စတင်သပိတ်မှောက်ခဲ့သည်။ ယင်းဥပဒေ ပုဒ်မ ၄၃ တွင် ခုံသမာဓိအဖွဲ့၏ ဆုံးဖြတ်ချက်ကို မကျေနပ်ပါက အလုပ်ရှင် ဘက်မှဖြစ်စေ၊ အလုပ်သမားဘက်မှဖြစ်စေ ၇ ရက်အတွင်း သပိတ်မှောက်ခွင့် ရှိကြောင်း ပြဌာန်းထားသည်။
ဒီဇင်ဘာ ၁၀ ရက်နေ့တွင် ဟွာမန်အထည်ချုပ်စက်ရုံ တာဝန်ရှိသူများက စက်ရုံဝန်းအတွင်း သပိတ်မှောက်ခွင့် မပေးဘဲ စက်ရုံဝန်းတံခါးကို ပိတ်ထားသည့်အတွက် အလုပ်သမားများမှာ စက်ရုံ၏အဓိက ဝင်ပေါက်တံခါး ရှေ့တွင် ထိုင်သပိတ်ပြုလုပ်ကာ အလုပ်သမားများ အိမ်မပြန်ဘဲ စက်ရုံရှေ့တွင် အိပ်စက်၍ သပိတ်မှောက် ခဲ့ကြသည်။
အလုပ်သမားများ အနေဖြင့် စက်ရုံဝန်းအတွင်း အလုပ်မဆင်းဘဲ သပိတ်မှောက်လိုသော်လည်း စက်ရုံ တာဝန်ရှိသူများက ပိုင်နက်ကျူးလွန်မှုဖြင့် တရားစွဲမည်ဟု ခြိမ်းခြောက်ခြင်း၊ စက်ရုံအတွင်း သပိတ်မှောက် အလုပ်သမားများကို ဝင်ခွင့် မပေးခြင်းတို့ကြောင့် စက်ရုံရှေ့လမ်းမပေါ်တွင် သပိတ်မှောက်ခြင်း ဖြစ်ကြောင်း ဟွာမန်အထည်ချုပ်လုပ်သားများသမဂ္ဂဥက္ကဋ္ဌ မခိုင်နွေဦးမွန်က ရှင်းပြသည်။
“ဒီဇင်ဘာ ၉ ရက်နေ့ သပိတ်မှောက်မယ်လို့ ဌာနဆိုင်ရာအားလုံးကို စာတင်ပြီး ဥပဒေနဲ့အညီ စက်ရုံထဲမှာ တရားဝင် သပိတ်မှောက်တာ ဖြစ်တယ်။ အဲဒါကို စက်ရုံဘက်က စက်ရုံဝန်းထဲမှာ သပိတ်မှောက်ရင် ပိုင်နက် ကျူးလွန်မှုနဲ့ တရားစွဲမယ်ဆိုပြီး ခြိမ်းခြောက်တယ်။ နောက်ရက် ကျတော့ စက်ရုံခြံဝန်းတံခါး ပိတ်ထားတယ်။ ဒါကြောင့် စက်ရုံရှေ့ လမ်းဘေးမှာ သပိတ်မှောက်ရတာ ဖြစ်တယ်” ဟု မခိုင်နွေဦးမွန် က ပြောသည်။
ဒီဇင်ဘာလ ၁၁ ရက်နေ့တွင် သပိတ်မှောက် အလုပ်သမားဦးရေ ၆၀၀ ကျော်အထိ တိုးမြင့် လာခဲ့ပြီး စက်ရုံရှေ့ လမ်းဘေးတွင် ယာယီတဲများ ထိုး၍ အလုပ်မဆင်းဘဲ သပိတ်မှောက်ခဲ့ကြသည်။ ဟွာမန်စက်ရုံတွင် အလုပ် သမား ၁၀၀၀ ခန့် အလုပ်လုပ်ကိုင်နေသည့်အတွက် စက်ရုံ ၁ ရုံလုံးရှိ အလုပ်သမား ၆၀ ရာခိုင်နှုန်း ခန့်က အလုပ်မဆင်းဘဲ သပိတ်မှောက်နေခြင်း ဖြစ်သည်။
ဧရာဝတီတိုင်း၊ ခုံသမာဓိအဖွဲ့တွင် အလုပ်သမား ကိုယ်စားလှယ်အဖြစ် ပါဝင်ဆောင်ရွက်နေသူ ဦးမောင်မောင်ဟန်က “တခြားစက်ရုံတွေမှာ အလုပ်ရှင်က ဖယ်ရီကား စီစဉ်ပေးတယ်။ မစီစဉ်ပေးနိုင်ရင် စရိတ် ၃ သောင်း ပေးတယ်။ ရန်ကုန်မှာဆို စက်ရုံတိုင်း စီစဉ်ပေးတယ်။ အလုပ်ခံစားခွင့် သဘောတူ စာချုပ်မှာလည်း လုပ်ငန်းခွင် အကြိုအပို့ ကားစီစဉ်ပေးရန်နှင့် ခရီးစရိတ်ဆိုတာ ပါထားပြီးသား။ ဟွာမန်စက်ရုံ အလုပ်သမားတွေဟာ တခြားသော စက်ရုံ တွေမှာ ရတဲ့အခွင့်အရေးကို သူတို့မရတဲ့အတွက် အခုလို တောင်းဆိုနေတာ ဖြစ်တယ်”ဟု ပြောပြသည်။
ဟွာမန်အလုပ်သမားသပိတ် ပိုမို ကြီးထွားလာသည့်အတွက် ဧရာဝတီတိုင်းအစိုးရအဖွဲ့က စက်ရုံတာဝန်ရှိ သူများကို ခေါ်ယူ၍ ညှိနှိုင်းခဲ့ရာ အဝေးသင်တက္ကသိုလ် တက်ရောက်မည့် ကျောင်းသားကျောင်းသူများကို ခွင့် ၄၅ ရက် ပေးအပ်ရန်၊ ရက်မှန်ကြေးကို ဇန်နဝါရီလမှ စတင်၍ ၅၀၀၀ ကျပ် တိုးမြှင့်ပေးအပ်ရန်၊ ခွင့်တိုင်ကြားပါက ရက်မှန်ကြေးကို မဖြတ်တောက်ရန် စသည့်အချက်များ အပါအဝင် အချက် ၄ ချက်ကို အလုပ်ရှင်ဘက်မှ လိုက်လျောပေးခဲ့သည်။
သို့သော် လုပ်ငန်းကျွမ်းကျင်မှုအလိုက် Grade A၊ B၊ C အဆင့်သတ်မှတ်၍ လစာ ခံစားခွင့်ပေးရန်၊ မြန်မာ နှစ်သစ်ကူး သင်္ကြန်ကာလတွင် အပိုဆုကြေး ပေးအပ်ရန်၊ စက်ရုံသို့ အသွားအပြန် ဖယ်ရီကားစီစဉ်ပေးရန်နှင့် အလုပ်သမား သမဂ္ဂအဖွဲ့ဝင်များကို အလုပ်ခွင်အတွင်း ကြမ်းတမ်းရိုင်းစိုင်းစွာ ဆက်ဆံသည့် စက်ရုံ၏ လူ့စွမ်းအား အရင်းအမြစ် – HR မန်နေဂျာအား အလုပ်မှ ထုတ်ပယ်ပေးရန် စသည့်အချက် ၄ ချက်ကို ဟွာမန်အထည်ချုပ် စက်ရုံဘက်မှ မလိုက်လျောသည့်အတွက် သပိတ်မှောက်မှုများမှာ ၉ ရက်ကြာသည်အထိ ဆက်လက် ဖြစ်ပွားနေခြင်း ဖြစ်သည်။
ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး၊ ပုသိမ်မြို့တွင် ၂၀၁၉ ခုနှစ်အတွင်း အထည်ချုပ်စက်ရုံများကို အလုပ်သမားများ အလုပ်မဆင်းဘဲ ဆန္ဒဖော်ထုတ် တောင်းဆိုမှုများ ရှိခဲ့သော်လည်း စက်ရုံကို ရက်ရှည်သပိတ်မှောက်မှု မရှိခဲ့ပေ။ ကန်ကြီးထောင့်မြို့ ဟွာမန်အထည်ချုပ်စက်ရုံ အလုပ်သမားသပိတ်မှာ ၁၉၈၈ ခုနှစ် နောက်ပိုင်း နှစ်ပေါင်း ၃၀ အတွင်း ဧရာဝတီတိုင်း၌ ပထမဆုံး ပေါ်ပေါက်ခဲ့သည့် အလုပ်သမားသပိတ် ဖြစ်သည်။
ပုသိမ်မြို့အခြေစိုက် အလုပ်သမားအချင်းချင်း ရိုင်းပင်း ကူညီရေးအဖွဲ့ သင်တန်း ရေးရာနှင့် အငြင်းပွားမှု ဖြေရှင်းရေးတာဝန်ခံ မခခ က “ဧရာဝတီတိုင်းမှာ စက်ရုံအလုပ်သမားတွေက သူတို့ အခွင့်အရေးကို မသိကြဘူး။ အလုပ်သမားဆိုင်ရာ အရပ်ဖက် အဖွဲ့အစည်းတွေက ပညာပေးမှုတွေ လုပ်တဲ့အခါမှာ ဒါဟာ ငါတို့ အခွင့်အရေးတွေပါလား၊ ငါတို့ဟာ အလုပ်သမား အခွင့်အရေးတွေ ချိုးဖောက်ခံနေရပါလားဆိုတာ သူတို့သိသွားပြီးတော့ တောင်းဆိုမှုတွေ လုပ်လာကြတာ ဖြစ်ပါတယ်”ဟု ပြောပြသည်။
အလုပ်သမားများအနေဖြင့် သပိတ်မှောက်ရာတွင် စက်ရုံအတွင်း၌ သပိတ်မှောက်ခြင်း မလုပ်ဘဲ စက်ရုံရှေ့ လမ်းမ အများပြည်သူ သက်ဆိုင်သောနေရာတွင် ခွင့်ပြုထားခြင်းမရှိ၊ ခွင့်ပြုချက် တင်ထားခြင်းလည်း မရှိဘဲ လူစုလူဝေးဖြင့် သပိတ်မှောက်ခြင်းသည် ငြိမ်းချမ်းစွာ စုဝေးခွင့်နှင့် စီတန်းလှည့်လည်ခွင့်ဥပဒေကို ချိုးဖောက် နေခြင်းဖြစ်ကြောင်း ဧရာဝတီတိုင်းအစိုးရက ဒီဇင်ဘာလ ၁၅ ရက်နေ့တွင် စာထုတ်ပြန်၍ ကန်ကြီးထောင့် မြို့နယ်၊ အုပ်ချုပ်ရေးဌာနမှ တဆင့် အလုပ်သမားသပိတ် တာဝန်ရှိသူများကို လာရောက် သတိပေးခဲ့သည်။
အဆိုပါ ဟွာမန်အလုပ်သမားသပိတ်မှာ ဥပဒေနှင့် ညီညွတ်မှု မရှိသည့်အတွက် အေးချမ်းစွာ လူစုခွဲရန်နှင့် လိုက်နာခြင်း မရှိပါက တည်ဆဲဥပဒေများနှင့်အညီ အင်အားသုံး၍ လူစုခွဲဖယ်ရှားခြင်း၊ တရားစွဲဆို ပြစ်ဒဏ် ချမှတ်ခြင်းများ မလွဲမရှောင်သာ ဆောင်ရွက်သွားရမည်ဖြစ်ကြောင်း တိုင်းအစိုးရအဖွဲ့၏ သတိပေးစာတွင် ရေးသားထားသည်။
ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီးအစိုးရအဖွဲ့ဝင် လူဝင်မှုကြီးကြပ်ရေးနှင့် လူ့စွမ်းအား အရင်းအမြစ်ဌာနဝန်ကြီး ဒေါက်တာ စိုးဝင်းက “ကျနော်တို့ ထုတ်ပြန်တဲ့စာမှာ အင်အားသုံး ဆိုတာရယ်၊ လူစုခွဲ ဆိုတာရယ် သုံးနှုန်းထားတယ်။ အကြမ်းဖက်ဖို့၊ ဖြိုခွဲဖို့ဆိုတာ လုံး၀ မပါပါဘူး။ အစိုးရအဖွဲ့အနေနဲ့ ဒီကိစ္စကို ညင်သာစွာ ဆောင်ရွက်ဖို့၊ သက်သက်ညှာညှာ ဆောင်ရွက်ဖို့ ညွန်ကြားထားပါတယ်” ဟု ပြောသည်။
ဒီဇင်ဘာ ၉ ရက်နေ့တွင် သပိတ်မှောက်မှုများ ဖြစ်ပွားနေသည့် ဟွာမန်အထည်ချုပ်စက်ရုံသို့ ဧရာဝတီတိုင်း၊ အလုပ်သမားညွန်ကြားမှု ဦးစီးဌာန တိုင်းဦးစီးမှူး ဒေါ်ဌေးဌေးမြင့် ဦးဆောင်သည့်အဖွဲ့က လာရောက်ချိန်တွင် ဧရာဝတီသတင်းဌာနက မေးမြန်းခဲ့ရာ ခုံသမာဓိအဖွဲ့၏ ဆုံးဖြတ်ချက်ကို မကျေနပ်၍ ဆောင်ရွက်သည့် အလုပ်သမားများ၏ သပိတ်မှောက်မှုမှာ ဥပဒေနှင့် ညီညွတ်ကြောင်း ပြောဆိုခဲ့သော်လည်း ဧရာဝတီတိုင်း ဒေသကြီးအစိုးရအဖွဲ့က ဒီဇင်ဘာ ၁၅ ရက်နေ့ စာထုတ်ပြန်ချိန်တွင် အလုပ်သမား သပိတ်မှာ ဥပဒေနှင့် မညီကြောင်း သတ်မှတ်ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။
ဧရာဝတီတိုင်း ခုံသမာဓိအဖွဲ့၏ ဆုံးဖြတ်ချက်ကို မကျေနပ်လျှင် အလုပ်ရှင်ဘက်မှဖြစ်စေ၊ အလုပ်သမားဘက်မှ ဖြစ်စေ ဥပဒေအရ သပိတ်မှောက်ခွင့် ရှိသည့်အတွက် ဟွာမန် အလုပ်သမားသပိတ်မှာ ဥပဒေနှင့်ညီကြောင်း၊ ဧရာဝတီတိုင်း အစိုးရအနေဖြင့် အလုပ်သမားသပိတ်ကို အင်အားသုံး လူစုခွဲ ဖယ်ရှားခွင့် မရှိကြောင်း ဧရာဝတီတိုင်း ခုံသမာဓိအဖွဲ့ဝင် အလုပ်သမားကိုယ်စားလှယ် ဦးမောင်မောင်ဟန်က ထောက်ပြသည်။
“အလုပ်သမားတွေဟာ ဥပဒေနဲ့အညီ သပိတ်မှောက်တာ ဖြစ်တဲ့အတွက် တိုင်းဒေသကြီးအစိုးရအနေနဲ့ ဥပဒေကို လေးစားလိုက်နာဖို့ လိုတယ်။ ဥပဒေနဲ့အညီပဲ ညှိနှိုင်းဆောင်ရွက် ဖြေရှင်းရမယ်။ အလုပ်သမား သပိတ်ကို အင်အားသုံး ဖယ်ရှားခွင့်ဆိုတာ ဥပဒေမှာ အခွင့်အရေး ပေးမထားဘူး။ သူတို့က ငြိမ်းစုစီ မတင်ဘူး ပြောနေတယ်။ ဒါက ဆန္ဒပြတာ မဟုတ်ဘူး။ အလုပ်သမား ဥပဒေနဲ့အညီ တရားဝင် သပိတ်မှောက်တာ။ ဒီအချက်ကို ကွဲကွဲပြားပြား နားလည်ဖို့ လိုနေတယ်” ဟု သူက ပြောသည်။
အလုပ်သမားရေးရာ အငြင်းပွားမှု ဖြေရှင်းရေး ဥပဒေ ပုဒ်မ ၄၃ အရ တရားဝင် သပိတ်မှောက်သည်ကို တားဆီးပိတ်ပင်မှုများ၊ ခြိမ်းခြောက်မှုများ ပြုလုပ်ခဲ့သည့် ဟွာမန်အထည်ချုပ်စက်ရုံမှ တာဝန်ရှိသူများကို အရေးယူပေးရန် သပိတ်မှောက်အလုပ်သမားများက တောင်းဆိုမှုများ ရှိခဲ့သည်။
“အလုပ်သမားတွေ ဥပဒေနဲ့အညီ တရားဝင် သပိတ်မှောက်တာကို ခြိမ်းခြောက်တာ၊ ဟန့်တားပိတ်ပင်တာဟာ ဥပဒေပုဒ်မ ၄၂ ကို ပြောင်ပြောင်းတင်းတင်း ချိုးဖောက်တာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီလိုချိုးဖောက်မှုကို အစိုးရအနေနဲ့ စက်ရုံ တာဝန်ရှိသူတွေကို အရေးယူပေးဖို့ တောင်းဆိုပါတယ်”ဟု ဟွာမန် အထည်ချုပ် စက်ရုံလုပ်သားများ သမဂ္ဂမှ သပိတ်မှောက်ပွဲ ဦးဆောင်သူ မစုပုံချစ်က ပြောသည်။
၂၀၁၂ ခုနှစ်က ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော်မှ ပြဌာန်းခဲ့သည့် အလုပ်သမားရေးရာ အငြင်းပွားမှု ဖြေရှင်းရေးဥပဒေ ပုဒ်မ ၄၂ တွင် မည်သူမျှ အလုပ်သမားများ၏ သပိတ်မှောက်ခြင်း ပြုနိုင်သည့် အခွင့်အရေးကို နှောက်ယှက် ဟန့်တားခြင်း မပြုရန် ပြဌာန်းထားပြီး အဆိုပါတားမြစ်ချက်ကို ဖောက်ဖျက်ကျူးလွန်ကြောင်း ထင်ရှားလျှင် ကျပ်သိန်း ၂၀ ထက် မနည်းသော ငွေဒဏ်ကို ချမှတ်ရမည်ဟု ပြဌာန်းထားသည်။
အလုပ်သမားများ သပိတ်မှောက်သည့်ကိစ္စနှင့်ပတ်သတ်၍ ဟွာမန်အထည်ချုပ် စက်ရုံတာဝန်ရှိသူများကို ဧရာဝတီက မေးမြန်းခဲ့သော်လည်း ဖြေကြားခြင်း မရှိပါ။
ဟွာမန်အထည်ချုပ်စက်ရုံမှာ လုပ်ငန်းလည်ပတ်မှုအရ အောင်မြင်မှု မရှိသေးသည့်အတွက် အချိန် ၆ လခန့် ကြာမြင့်ချိန်တွင် ပြေလည်မှု မရသေးသည့် အချက် ၄ ချက်ကို ဖြည့်ဆည်းဆောင်ရွက်ပေးမည်ဟု စက်ရုံ တာဝန်ရှိသူများဘက်မှ ကတိပေးထားကြောင်း၊ စက်ရုံလုပ်သားများကို မောက်မာရိုင်းစိုင်းစွာ ဆက်ဆံခြင်း မပြုရန်အတွက်လည်း စက်ရုံ၏ လူ့စွမ်းအားအရင်းအမြစ် – HR မန်နေဂျာအား ခံဝန်လက်မှတ် ထိုးခိုင်း ထားကြောင်း ဝန်ကြီး ဒေါက်တာစိုးဝင်းက ပြောသည်။
“HR မန်နေဂျာကို အလုပ်ထုတ်တာကတော့ အလုပ်ရှင်က လုပ်ရမှာ။ ကျနော်တို့ကတော့ နောက်နောင်ကို အလုပ်သမားတွေကို မောက်မာရိုင်းစိုင်းတာ၊ ဆဲဆိုငေါက်ငမ်းတာတွေ မပြောဖို့၊ မလုပ်ဖို့ ခံဝန်လက်မှတ် ထိုးခိုင်းထားတယ်။ လက်ရှိ အလုပ်သမားပြဿနာ ဖြေရှင်းရာမှာ စက်ရုံဘက်က မန်နေဂျာပဲ ရှိတယ်။ တကယ့် အလုပ်ရှင်နဲ့ မတွေ့ရဘူး ဖြစ်နေတယ်။ ဒီဇင်ဘာ ၂၀ ရက်နေ့ကို မဖြစ်မနေလာဖို့ အလုပ်ရှင်ကို စာထုတ်ပြီး ဆင့်ခေါ် ထားတယ်။ ဒီပြဿနာတွေ ပြေလည်ရေးအတွက် ညှိနှိုင်းဖြေရှင်း ဆောင်ရွက်သွားမှာပါ”ဟု ဝန်ကြီး ဒေါက်တာ စိုးဝင်းက ပြောသည်။
ဟွာမန်အထည်ချုပ်စက်ရုံ အလုပ်သမားတို့၏ တောင်းဆိုချက်အား ညှိနှိုင်းဖြန်ဖြေရေးအဖွဲ့၊ အလုပ်ရှင်နှင့် အလုပ်သမားတို့ ၃ ပွင့်ဆိုင် တွေ့ဆုံ၍ ဖြေရှင်းဆောင်ရွက်လျှင် ပြေလည်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း အလုပ်သမား အချင်းချင်း ရိုင်းပင်း ကူညီရေးအဖွဲ့ သင်တန်းရေးရာနှင့် အငြင်းပွားမှုဖြေရှင်းရေးတာဝန်ခံ မခခက ပြောသည်။
မခခ က “ဒီပြသနာပြေလည်ဖို့ဆိုရင် အလုပ်သမားတွေ ဘာကြောင့် မကျေနပ်သလဲဆိုတာကို တိုင်းအစိုးရ၊ ညှိနှိုင်း ဖျန်ဖြေရေးအဖွဲ့၊ အလုပ်ရှင်၊ အလုပ်ရှင်ကိုယ်စားလှယ်၊ အလုပ်သမားနဲ့ အလုပ်သမားကိုယ်စားလှယ် ဒီလူတွေ အားလုံးဝိုင်းထိုင်ပြီး အပြတ်ဖြတ်ပြီး ချက်ခြင်း စာချုပ်ချုပ်လိုက်ရင် ပြေလည်သွားမယ့်ကိစ္စတွေပါ။ ရန်ကုန်မှာဆိုရင် ဒါတွေက အမြန်ဆုံး ပြေလည်သွားတဲ့ကိစ္စတွေပါ။ ဒါပေမယ့် ဧရာဝတီတိုင်းမှာ ဘာဖြစ်လို့ အဲဒီလောက် ကြာနေတာလဲ မေးခွန်းထုတ်စရာ ဖြစ်နေတယ်”ဟု ပြောသည်။
လက်ရှိတွင် တောင်းဆိုချက် ၈ ချက်အနက် အချက် ၄ ချက် ပြေလည်မှုမရှိသေးသည့်အတွက် ဟွာမန် အထည်ချုပ်စက်ရုံ အလုပ်သမား ၆၀၀ ကျော်မှာ စက်ရုံရှေ့ လမ်းဘေးဝဲယာတွင် မိုးကာများဖြင့် ယာယီ ရွက်ဖျင်တဲ့များထိုးကာ ထိုင်သပိတ် ပြုလုပ်ကာ အလုပ်မဆင်းဘဲ သပိတ်မှောက်နေကြသည်။ ညဆိုလျှင်လည်း အိမ်မပြန်ကြဘဲ အဆိုပါ ရွက်ဖျင်တဲများမှာပင် အိပ်စက်ကြသည်။
ကန်ကြီးထောင့် မြို့မိမြို့ဖများ၊ နိုင်ငံရေးပါတီဝင် တချို့၊ အရပ်ဖက်အဖွဲ့အစည်းများနှင့် သပိတ်မှောက် အလုပ်သမားတို့၏ မိဘတချို့မှာလည်း သပိတ်ကို ဖြိုခွင်းမည့် သတင်းများကြောင့် အလုပ်သမားသပိတ်ကို ဝန်းရံရင်း ညအိပ်စောင့်ဆိုင်းနေကြသည်။
၁၉၈၈ ခုနှစ် နောက်ပိုင်း ပထမဆုံးပေါ်ပေါက်လာသည့် ကန်ကြီးထောင့်မြို့ ဟွာမန်အလုပ်သမားသပိတ်မှာ
ညှိနှိုင်းမှုများဖြင့် အေးချမ်းစွာ ပြီးဆုံးသွားမလား၊ ဧရာဝတီတိုင်းအစိုးရ၏ အင်အားသုံး လူစုခွဲ ဖယ်ရှားမှု၊ အလုပ်သမားသပိတ် ခေါင်းဆောင်များကို အရေးယူ တရားစွဲဆိုမှုများဖြင့် အဆုံးသတ်သွားမလား ဆိုသည်ကို ဆက်လက် စောင့်ကြည့်ရမည်ဖြစ်သည်။
You may also like these stories:
အနိမ့်ဆုံး လုပ်ခလစာ ၇၂၀၀ ကျပ် သတ်မှတ်နိုင်ရန် တောင်းဆိုမည်
ခုံသမာဓိ ဆုံးဖြတ်ချက် လုပ်ငန်းရှင်များ မလိုက်နာဟု အလုပ်သမားဘက်က ဆို
ကန်ကြီးထောင့်မြို့ ဟွာမန်အထည်ချုပ် စက်ရုံအလုပ်သမားသပိတ် အရှိန်မြင့်လာ