ရှိုက်သံ တိုးတိုးသဲ့သဲ့က ဖုန်းထဲက ထွက်ပေါ် လာပါတယ်။
ဖုန်းပြောနေရင်းက ခဏလေးနော် ဟုဆိုကာ တိမ်ဝင်သွားသော အသံနှင့်အတူ စက္ကန့်သုံးဆယ်မျှလောက်သော အချိန် အတောအတွင်း ရှိုက်သံက မကြားတချက် ကြားတချက်……
“ဝမ်းနည်းလို့ပါ။ သူများနိုင်ငံတွေက အခုဆိုရင် အင်ဒိုနီးရှားတို့၊ နီပေါတို့၊ ပါကစ္စတန်တို့က ပြန်ခေါ်ကြတယ်။ ကိုယ့်နိုင်ငံ အစိုးရက အရေးတောင် မလုပ်ဘူး”
လို့ ပြောရင်းငို၊ ငိုရင်း ပြောနေတဲ့ မဝါဝါနိုင်ဟာ မလေးရှားနိုင်ငံ ဆရဘန်းမြို့မှာ နေထိုင်နေတာပါ။
အလုပ်အကိုင် ရှားပါးတဲ့ ဧရာဝတီတိုင်း ဒေသကြီး ဓနုဖြူမြို့ကနေပြီး မလေးရှားမှာ လာရောက် အလုပ်လုပ်ကိုင် နေတာ ဆယ်စုနှစ် တစုစာ ရှိပြီလို့ ဆိုပါတယ်။ မလေးရှားမှာ ပြေးရ၊ ပုန်းရ၊ ရှောင်ရ၊ တိမ်းရ အဖြစ်မျိုးစုံ ကြုံခဲ့ရပေမယ့် သူ့ဘဝအ တွက် အခု ကာလလောက် အားငယ် ပူပင်သောက ရောက်ရတဲ့ ဘဝမျိုး မကြုံဖူးဘူးလို့ ဆိုပါတယ်။
မလေးရှားနိုင်ငံမှာ ရှိနေတဲ့ တရားမဝင် မြန်မာ လုပ်သားတွေဟာ သူမလို အခက်အခဲမျိုးကို တချိန်တည်း တပြိုင်တည်း ကြုံနေရတာ ဖြစ်ပါတယ်။ ကိုဗစ်ကြောင့် စီးပွားရေး တုံ့ဆိုင်းမှုတွေ အပြီးမှာ မလေးရှားဟာ သူ့ရဲ့ လုပ်ငန်းရှင်တွေကို နိုင်ငံသားတွေကိုပဲ အလုပ်ပေးဖို့ တွန်းအားပေးခဲ့ပါတယ်။
ဒါကြောင့်လည်း မဝါဝါနိုင် အပါအဝင် မလေးရှားနိုင်ငံရောက် တရားမဝင် အလုပ်သမားတွေဟာ အလုပ်လက်မဲ့ ဖြစ်ရုံမျှမက အဆောင်ခတွေ မပေးချေနိုင်တာကြောင့် အဆောင်တွေကနေ မောင်းထုတ်ခံရပြီး နေရမဲ့၊ စားရမဲ့လည်း ဖြစ်နေပါတယ်။ ကိုယ်ဝန်ဆောင်တွေဟာ ကလေးမီးဖွား စရိတ် မရှိတဲ့ အခြေအနေမှာ ကြုံနေရပါတယ်။
ဒါပေမယ့်လည်း မြန်မာနိုင်ငံ အနေနဲ့ ဒီအလုပ်သမားတွေကို ဘယ်လို ကူညီမလဲဆိုတဲ့ အစီအစဉ်တွေကို မမြင်ရသေးတာ ကြောင့် မြန်မာနိုင်ငံသား ထောင်ပေါင်းများစွာဟာ မလေးရှားနိုင်ငံမှာ မျှော်လင့်ချက်မဲ့နေကြရပါတယ်။
“နေစရာအိမ် မရှိဘူး။ အလုပ်မရှိဘူး။ အလုပ်မရှိတော့ အခန်းခ ပေးစရာ မရှိဘူး။ အခန်းခ ပေးစရာ မရှိတော့ အိမ်ရှင်တွေ က မောင်းချတယ်”ဟု ကိုညီညီဇော်က ဆိုပါတယ်။
ကိုညီညီဇော်ဟာ မလေးရှားနိုင်ငံမှာ ဆိုင်းဘုတ်တွေ ဝရိန်ဆော်တဲ့ အလုပ်ကို လုပ်သူဖြစ်ပါတယ်။ ကိုဗစ်ကာလမှာတော့ သူ အလုပ်လက်မဲ့ဖြစ်တာ ၃ လ နီးပါး ရှိပြီလို့ လည်းဆိုပါတယ်။
ခုံးတံတားအောက်၊ ဘုန်းကြီးကျောင်းနဲ့ အလုပ်ရုံတွေရဲ့ ရှေ့အမိုးအောက်တွေဟာ မြန်မာ အလုပ်သမားတွေရဲ့ ညဘက် နားခိုရာဖြစ်ပြီး နေ့ခင်းဘက် ဆိုရင်တော့ နေရာတကာကို လျှောက်သွားနေရတယ်လို့ သူက ဆိုပါတယ်။
မလေးရှားနိုင်ငံမှာ တရားဝင် အလုပ်သမား ၃ သိန်းလောက်နဲ့ တရားမဝင် အလုပ်သမား ၂ သိန်းခွဲကနေ ၃ သိန်းကြားထဲ မှာ ရှိမယ်လို့ အစိုးရက ခန့်မှန်းထားပါတယ်။ သူတို့ အကုန်လုံးနီးပါး အလုပ်လက်မဲ့ ပြဿနာကို တပြိုင်တည်း ကြုံရတာ ကြောင့် တယောက် အဖြစ်အပျက်ကို တယောက်ကြည့်ရင်း ဝမ်းနည်းနေတာက လွဲပြီး အရင်လို အပြန်အလှန် ကူညီနိုင် စွမ်းလည်း မရှိကြတော့ပါဘူး။
ကိုဗစ်ကြောင့် အလုပ်တွေ ရပ်ဆိုင်းလိုက်ပြီးနောက် မလေးရှားနိုင်ငံ ဆောက်လုပ်ရေးလုပ်ငန်းမှာ လုပ်ကိုင်နေတဲ့ မြန်မာရွှေ့ပြောင်းအလုပ်သမား ၁၉ ဦးဟာ ဆိုရင် မလေးရှားအလုပ်ရှင်ကနေ ပါးရိုက်ပြီး သံရုံးရှေ့မှာ စွန့်ပစ်ခဲ့တဲ့ ဖြစ်စဉ် တခုတောင် အခုလ အစပိုင်းမှာ ဖြစ်ခဲ့ပါသေးတယ်။
ဒီဖြစ်စဉ်က အလုပ်ရှင်နဲ့ အေဂျင့်ကို မလေးရှားနိုင်ငံဥပဒေအတိုင်း အရေးယူသွားမယ်လို့ မလေးရှား နိုင်ငံဆိုင်ရာ မြန်မာသံရုံး အလုပ်သမား သံအရာရှိ ဦးအောင်ဇော်မင်းက ပြောထားပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ဘယ်လောက်အထိ ထိထိရောက်ရောက် ဆောင်ရွက်မယ်ဆိုတာကတော့ စောင့်ကြည့်ရပါဦးမယ်။
တရားမဝင် အလုပ်သမားတွေကို လက်ရှိအချိန် အထိ မြန်မာအစိုးရဘက်ကလည်း ကယ်ဆယ်ရေး လုပ်ငန်းအတွက် ထိထိ ရောက်ရောက် စီစဉ်ဆောင်ရွက်တာမျိုး မဆိုထားနဲ့ မျှော်လင့်ချက်သတင်း စကားတောင် ပြောတာမျိုး မရှိသေးပါဘူး။
မလေးရှားနိုင်ငံရဲ့ မြန်မာ အလုပ်သမား သံအရာရှိ ဦးအောင်ဇော်မင်းက “လောလောဆယ် ကျနော်တို့ သိရသလောက်က ပြန်ခေါ်နိုင်မယ့် အစီအစဉ် မရှိသေးဘူးလို့ သိရပါတယ်” လို့ ဧရာဝတီရဲ့ မေးမြန်းမှုကို ဖြေကြားခဲ့ပါတယ်။
အဲဒီအချိန်မှာ နီပေါလို နိုင်ငံက အလုပ်သမား သိန်းနဲ့ချီပြီး ပြန်ခေါ်ဖို့ စီစဉ်ပြီးနေပါပြီ။ နီပေါအခြေစိုက် ကသ်မန်သူပို့စ် သတင်းစာရဲ့ အဆိုအရ နီပေါ အလုပ်သမား ၂၅၀၀၀ ကို ပထမအသုတ် အနေနဲ့ ပြန်လည် ခေါ်ယူတော့မှာလည်း ဖြစ်ပါ တယ်။ တနေ့ကို အလုပ်သမား ၂၅၀၀ ကနေ ၃၀၀၀ ကြား ပြန်လည် ခေါ်ယူမယ် လို့လည်း ဆိုပါတယ်။
“အခြား အစိုးရတွေက အခုလို Overstay ဖြစ်တဲ့ အလုပ်သမားတွေကို ပြန်ခေါ်ဖို့ အစိုးရခြင်း ညှိနှိုင်းနေတဲ့ဟာတွေ ရှိ တယ်။ မြန်မာ အစိုးရအနေနဲ့ တရားဝင် ညှိနှိုင်းတာတို့၊ တကယ်ပြန်ချင်တဲ့ မြန်မာအလုပ်သမားတွေကို တရားဝင်ဝင်၊ မဝင် ဝင် ပြန်လို့ရအောင်လို့ စီစဉ်ပေးသင့်တယ်လို့ မေတ္တာရပ်ခံတယ်” လို့ ပညာရေးနှင့်ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေး ဖောင်ဒေးရှင်း FED ၏ အမှုဆောင် ဒါရိုက်တာ ဦးထူးချစ်က ပြောပါတယ်။
ထိုင်းနိုင်ငံ အခြေစိုက် ပညာရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေး ဖောင်ဒေးရှင်း FED အဖွဲ့ဟာ ထိုင်းနိုင်ငံမှာ အလုပ်သမား အရေးကို နှစ်ပေါင်းများစွာ ကူညီဆောင်ရွက်နေတာ ဖြစ်ပြီး လက်ရှိမှာလည်း မလေးရှားနိုင်ငံက အလုပ်သမားတွေကို တတ်နိုင်သ လောက် ကူညီပေးဖို့ လုပ်နေတာပဲ ဖြစ်ပါတယ်။
ဒီကိစ္စနဲ့ ပတ်သက်ပြီး အကူအညီပေးဖို့ နိုင်ငံတော် အတိုင်ပင်ခံပုဂ္ဂိုလ်၊ မကွေးတိုင်း ဒေသကြီး အစိုးရနဲ့ လွှတ်တော်၊ အမျိုး သား လွှတ်တော်တို့ကို မေတ္တာရပ်ခံလွှာ ပေးပို့ထားတယ်လို့ ဦးထူးချစ်က ဆိုပါတယ်။
မလေးရှား၊ ထိုင်းနိုင်ငံ စတဲ့ နိုင်ငံတွေက တရားဝင်နဲ့ တရားမဝင် အလုပ်သမား အားလုံးလိုလိုဟာ နိုင်ငံရဲ့ စီးပွားရေး မဖွံ့ ဖြိုးမှု၊ အလုပ်အကိုင် ရှားပါးမှု ပြဿနာတွေနဲ့ မိသားစု စားဝတ်နေရေးကြောင့် ရေခြားမြေခြားကို ထွက်ပြီး လုပ်ကိုင်နေခဲ့ ရတာ ဖြစ်ပါတယ်။
တရားမဝင် အလုပ်သမားတွေလို့ ဆိုပေမယ့် သူတို့တွေရဲ့ မိဘဆွေမျိုးတွေဆီ ပြန်ပို့ငွေတွေဟာ နိုင်ငံကို GDP အနေနဲ့ ပြန် လည် စီးဆင်း ရောက်လာတာပါ။ တဦးချင်းဆီကနေ တနှစ်ကို ငွေကျပ် ၁၀ သိန်းလောက်ပဲ ပြန်ပို့နိုင်မယ်ဆိုရင်တောင် တရားမဝင် အလုပ်သမား ၃ သိန်းရဲ့ နှစ်စဉ် ပြန်ပို့ငွေ ကျပ်ဘီလီယံ ၃၀၀ လောက်ဟာ နိုင်ငံဆီကို ပြန်ရောက်နေတာပဲ ဖြစ် ပါတယ်။
ဒီငွေတွေရဲ့ အခွန် လှည့်ပတ်ငွေ၊ ငွေကြေး လည်ပတ်မှုတွေဟာ နိုင်ငံအတွက် ဘယ်လောက် အကျိုးရှိခဲ့တယ် ဆိုတာ စီးပွားရေး ပညာကို အနည်းငယ်မျှလောက် သိရင်တောင် တွက်ချက်နိုင်ပါတယ်။
ထိုင်းနိုင်ငံက ရွှေ့ပြောင်း လုပ်သားတွေနဲ့ ပတ်သက်လို့ကတော့ နိုင်ငံတော် အတိုင်ပင်ခံ ပုဂ္ဂိုလ် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်က “တရားဝင်သွားတာပဲ ဖြစ်ဖြစ် တရားမဝင် သွားတာပဲဖြစ်ဖြစ် ကိုယ့်နိုင်ငံသားတွေ ဆိုရင် အားလုံး ပြန်လက်ခံမှာပဲ။ ဒါနဲ့ ပတ် သက်ပြီး ဒဏ်ပေးတာတို့ အပြစ်ပေးတာတို့ လုပ်မှာ မဟုတ်ဘူး။ အရေးကြီးတာကတော့ လာတဲ့အခါမှာ ယုံယုံကြည်ကြည် နဲ့ သက်ဆိုင်ရာကို အသိပေးဖို့ပဲ” လို့ ဆိုပါတယ်။
ဒီစကားက မလေးရှား အလုပ်သမားတွေ အတွက်ရော အကျုံးဝင်သလား၊ မဝင်ဘူးသလား ဆိုတာတော့ ဘယ်သူကမှ မပြောနိုင်သေးပါဘူး။ မလေးရှားနိုင်ငံ ဆိုင်ရာ မြန်မာသံရုံးကလည်း ပိတ်ထားဆဲဖြစ်ပြီး တိုင်ကြားချက်တွေကို လက်ခံပြီး အရေးလုပ်ရဲ့လား ဆိုတာ အသေအချာ မသိဘူးလို့ အလုပ်သမားတွေကတော့ ဆိုပါတယ်။
“အီးမေးလ်နဲ့ ပို့တဲ့အခါ အီးမေးလ် ရောက်ကြောင်း ပြန်လည် ဖြေကြားခြင်း မရှိဘူး။ ဖုန်းတွေနဲ့ ဆက်ပြီး မေးမြန်းတဲ့အခါ လည်း သံရုံးက ပြန်လည် ဖြေကြားခြင်း မရှိဘူး။ ဒီအတိုင်း သံရုံးနဲ့ နီးစပ်တဲ့ သူတွေဆီက မေးမြန်းတော့ သူတို့ပြောတာက အဖမ်းခံလိုက်။ အဖမ်းခံရင် အချုပ်ထဲမှာ ၂ လလောက်နေပြီးရင် ပြန်လို့ရမယ် ဆိုတာမျိုး ပြောနေကြတယ်” လို့ မလေးရှား နိုင်ငံ တန်ခတ်မြို့မှာ ရောက်နေတဲ့ ကိုအောင်မြင့်မြတ် က ပြောပြပါတယ်။
အလုပ်သမား သံအရာရှိ ဦးအောင်ဇော်မင်း ကတော့ သူတို့ဆီ ဆက်သွယ်လာတဲ့ ဖုန်းမှန်သမျှကို ဖြေကြားပေးနေပါတယ် လို့ ဆိုပါတယ်။
“အလုပ်သမား သံအရာရှိတွေကို ဆက်သွယ်ဖို့ ဖုန်းနံပါတ်တွေ မှန်သမျှကို ဖြေကြားပေးပါတယ်။ ကျနော်တို့က နှစ်ယောက် ပဲ ရှိတာဖြစ်တဲ့အတွက် တကယ်လို့ ဖုန်းက မစ်ကောလ် ဖြစ်သွားတာတို့ ဒီဘက်က ဖုန်းပြောနေတဲ့ အချိန်မှာ ဖုန်းမကိုင်နိုင် တဲ့ အခြေအနေဆိုရင် ချက်ချင်း ပြန်ခေါ်ပါတယ်။ ကျနော်တို့ဘက်ကတော့ ပြန်လည် မဖြေကြားတဲ့ ဖြစ်စဉ် တခုမှ မရှိပါ ဘူး။ သို့သော် သံရုံးအနေနဲ့က လောလောဆယ် သံရုံး ပိတ်ထားတာကတကြောင်း နောက်တခုက Hotline အနေနဲ့ ထား မပေးတာက တကြောင်းဆိုတော့ ဆက်သွယ်တဲ့အခါမှာ အခက်အခဲ ရှိပါတယ်” လို့ သူက ပြောခဲ့တာပါ။
ဒါပေမယ့် သူကိုယ်တိုင်ကလည်း အစိုးရ အနေနဲ့ ဒီကိစ္စကို အာရုံ ပိုစိုက်ပြီး အလေးထားပေးဖို့ လိုနေပြီဆိုတာကို ဖွင့်ဟ ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။
“ခုလို ပိတ်မိနေတာတွေ ဖြစ်နေတာမျိုး ဆိုရင်တော့ ဒီထက် နည်းနည်းလေး ပိုပြီးတော့ အာရုံစိုက်ပြီး လုပ်ပေးဖို့ လိုတယ်လို့ တော့ ကျနော်တို့လည်း သုံးသပ်ပါတယ်” လို့ ဦးအောင်ဇော်မင်းက ပြောပါတယ်။
နိုင်ငံတော် အတိုင်ပင်ခံပုဂ္ဂိုလ် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ကတော့ ‘‘ပြဿနာရှိလို့ရှိရင် သံရုံးတွေကို ဆက်သွယ်တယ်။ ဘယ် လိုကူညီပေးနိုင်မလဲ။ ပြန်ချင်တယ်။ ပြန်ချင်တာကို ဘယ်လို လုပ်ပေးရမလဲ ဆိုတာ ယုံယုံကြည်ကြည်နဲ့ ဆက်သွယ်တယ် ဆိုတာ။ ကျွန်မကလည်း နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးအနေနဲ့ နည်းနည်း မင်္ဂလာယူ ရမှာပေါ့နော်။ အဲဒါ သံရုံးတွေက တော်လို့လို့ ဒီလိုပဲ သတ်မှတ်ရမှာဖြစ်ပါတယ်” လို့ ကိုဗစ်အရေးနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ထိုင်း၊ တောင်ကိုရီးယား၊ တရုတ်နိုင်ငံက သံအမတ်တွေ နဲ့ ဆွေးနွေးစဉ်က သံရုံးတွေကို ချီးကျူး ပြောခဲ့ပါသေးတယ်။
သံရုံးတွေက အလုပ်လုပ်ကြသည် ဖြစ်စေ၊ အလုပ် မလုပ်ကြသည်ဖြစ်စေ မလေးရှားရောက် မြန်မာနိုင်ငံသားတွေ အတွက် ကတော့ သူတို့ရဲ့ တခုတည်းသော အားကိုးရာဟာ သံရုံးဖြစ်နေတာကြောင့် ဒီကောက်ရိုးတမျှင်ကိုပဲ အားပြုနေရတာပါ။
တရားမဝင် အလုပ်သမားတွေဟာ မလေးရှားကို ဝင်တုန်းက အောက်လမ်းလို့ ခေါ်တဲ့ တရားမဝင်လှေနဲ့ ဖြတ်ကူးဝင်လာ တာမျိုးတွေ ရှိသလို လေယာဉ်နဲ့ လာပြီးမှ သက်တမ်း မတိုးဖြစ်တာ၊ အရင် အလုပ်ရှင်က ပတ်စပို့ သိမ်းထားလိုက်တာ၊ ပွဲစားက လိမ်သွားတာ စတဲ့ အဖြစ်အပျက် ပေါင်းများစွာနဲ့ တရားမဝင် ဖြစ်သွားတာလည်း ရှိနေပါတယ်။
ထိုင်းနိုင်ငံက တရားမဝင် အလုပ်သမားတွေနဲ့ မတူညီတဲ့ အဓိကအချက်ကတော့ အလွယ်တကူ ပြန်လို့ မလွယ်တာပါပဲ။ အခုဆိုရင် လေကြောင်းလိုင်းတွေတင်မက ခိုးဝင်ခိုးထွက်ရာ လမ်းမှန်သမျှကို ပိတ်ထားတာကြောင့်လည်း အလွယ်တကူ ပြန်မရဘဲ ကူရာမဲ့ဘဝနဲ့ သောင်တင်နေကြရတာပဲ ဖြစ်ပါတယ်။
“ထိုင်းက သူတွေက အဆင်မပြေလို့ ပြန်မယ်ဆိုရင် လမ်းလျှောက်တောင် ပြန်လို့ရပေမယ့်၊ မလေးရှားက လူတွေက မတူဘူး။ သူတို့မှာ အခု ပြန်စရာ လမ်းကြောင်းကို မရှိဘူး” လို့ ဦးထူးချစ်ကလည်း ပြောပါတယ်။
ရေကြောင်းလမ်းများကိုလည်း အဝင်အထွက် တင်းတင်းကျပ်ကျပ် ပိတ်ပင်ထားခြင်းကြောင့် လုံးဝပြန်၍ မရဘဲ စားရမဲ့ နေရမဲ့ အဖြစ်ကို လုံးလုံးလျားလျား ရင်ဆိုင်နေရတာလို့ ဦးထူးချစ်က ပြောပါတယ်။
မလေးရှားနိုင်ငံထဲကို တရားမဝင် ခိုးဝင်ကြတဲ့ မြန်မာလုပ်သားတွေဟာ ထိုင်းနိုင်ငံတောင်ပိုင်း ကတဆင့် နယ်စပ်စည်းရိုးဖြတ်သန်းဝင်ရောက်ကြတာဖြစ်ပါတယ်။ မလေးရှားကလည်း တရားမဝင် မြန်မာ လုပ်သားတွေ မိရင် ထိုင်းတောင်ပိုင်းကိုပဲ ပြန်ပို့ပါတယ်။
ဒါပေမယ့် ဒီနှစ် ဧပြီလပိုင်းက ဖမ်းပြီး ထိုင်းနိုင်ငံဘက်ကို ပြန်ပို့တဲ့ လုပ်သား တွေထဲက Covid-19 ပို့ရှိမရှိ စစ်ဆေးတဲ့ အခါ ပိုးတွေ့သူ ၅၃ ဦးထဲမှာ မြန်မာလုပ်သား ၃၄ ဦး ပါခဲ့ပါတယ်။ အဲဒီဖြစ်စဉ်ကြောင့် နယ်စပ်က ပြန်ပို့တဲ့ လုပ်သားတွေကို ထိုင်းဘက်က တားမြစ်လိုက်တာကြောင့် ဒီလမ်းကြောင်းကနေ ပြန်လာဖို့လည်း ခက်သွားပါတယ်။
အဲဒီလို အခက်အခဲတွေ တွေ့နေပေမယ့်လည်း အစိုးရဘက်ကတော့ တရားမဝင် အလုပ်သမားတွေနဲ့ ပတ်သက်ပြီး လုံးလုံး လျားလျား အစီအစဉ် ရှိဟန် မတူပါဘူး။ နိုင်ငံခြားရေး ဝန်ကြီးဌာနက ထုတ်ပြန်ထားတဲ့ တယ်လီဖုန်း နံပါတ်အားလုံးကို ဧရာဝတီက ဆက်သွယ်မေးမြန်းခဲ့ရာမှာ အားလုံးက ကောင်စစ်ရေးရာနှင့် ဥပဒေရေးရာ ဦးစီးဌာနကိုသာ မေးမြန်းရန် ဖြေ ကြားခဲ့ပါတယ်။
အဲဒီဌာနကို တရားမဝင် အလုပ်သမား အရေးနဲ့ ပတ်သက်ပြီး မလေးရှားနိုင်ငံနှင့် နှစ်နိုင်ငံ ညှိနှိုင်း ဆောင်ရွက်မှု ရှိ၊ မရှိ ဆက်သွယ် မေးမြန်းခဲ့ရာမှာ မည်သူမည်ဝါ အမည်ဖော် မပြခဲ့တဲ့ သူတဦးက ကျမတို့ စီစဉ်ဆောင်ရွက်နေပါတယ်လို့သာ ဖြေကြားခဲ့ပါတယ်။ တိကျသေချာတဲ့ အချက်အလက်တွေကို သက်ဆိုင်ရာ သံရုံးကနေပဲ ထုတ်ပြန်နေတယ်လို့ သူက ဆိုပါတယ်။
မလေးရှားနိုင်ငံ ဆိုင်ရာ မြန်မာသံရုံးက နေပြီး ထုတ်ပြန်ထားတဲ့ အချက်အလက်တွေ အရ မေလ ၈ ရက်က တကြိမ်၊ မေလ ၂၀ ရက်က တကြိမ် မလေးရှားမှာ ပိတ်မိနေတဲ့ မြန်မာနိုင်ငံသား ၁၆၀ ကို ပြန်လည်ခေါ်ယူခဲ့တယ်လို့ သိရပါတယ်။
ပထမတကြိမ် ထုတ်ပြန်တဲ့ မေလ ၈ ရက် ထုတ်ပြန်ချက်မှာ ပတ်စပို့ ထုတ်ပေးတဲ့ ရက်စွဲကို ထည့်သွင်းဖော်ပြထားတာ ကြောင့် ပြန်လည်ခေါ်ယူတဲ့ စာရင်း အယောက် ၁၀၀ မှာ သက်တမ်းလွန်လို့ ယူဆရသူ အချို့ ပါဝင်ခဲ့ပါတယ်။
ဒါပေမယ့် မေလ ၁၈ ရက် ရက်စွဲနဲ့ ထုတ်ပြန်စဉ်မှာတော့ ပတ်စပို့ ထုတ်ပေးတဲ့ ရက်စွဲတွေကို ဖော်ပြခြင်းမပြုဘဲ ချန်လှပ်ခဲ့ပါ တယ်။
ဒါကြောင့် ဒီစာရင်းတွေဟာ တရားဝင် အလုပ်သမားတွေ ဒါမှမဟုတ် တရားမဝင် အလုပ်သမားတွေကို ပြန်လည် ခေါ်ယူ တာလား။ ဒါမှမဟုတ် သံရုံး နီးစပ် ပတ်သက်သူတွေကိုပဲ ခေါ်ယူနေတာလား ဆိုတာကို အလုပ်သမားတွေက သံသယ ဖြစ် နေပါတယ်။
မေလ ၁၁ ရက်ကတော့ မလေးရှားနိုင်ငံက အစီအစဉ်နဲ့ မြန်မာ အလုပ်သမား ၃၉၁ ဦးကို မြန်မာနိုင်ငံကို ပြန်ဖို့ အထူး လေ ယာဉ် စီစဉ်ပေးခဲ့ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ဒါက မလေးရှားနိုင်ငံ အစိုးရကနေပြီး သူတို့ရဲ့ ထိန်းသိမ်းရေး စခန်းတွေမှာ ထိန်းသိမ်း ခံထားရတဲ့ နိုင်ငံခြားသား အလုပ်သမားတွေကို ပြည်နှင်ဒဏ်ပေးတဲ့ အစီအစဉ်ပါ။
ထိန်းသိမ်းရေးစခန်း ရောက်ရင် ပြည်နှင်ဒဏ်နဲ့ပဲ ဖြစ်ဖြစ် ပြန်ရမယ်ဆိုတဲ့ အတွေး အလုပ်သမားကိုယ်စီမှာ ရှိနေပေမယ့် အဖမ်းခံလိုက်ဖို့ ဆိုရင်တောင်မှ အလုပ်သမားတွေ အတွက် စိန်ခေါ်မှု နှစ်ခု ရှိပါတယ်။
တခုကတော့ တရားမဝင် အလုပ်သမားတွေကို ဖမ်းဆီးထားတဲ့ စခန်း (Camp) တွေမှာ ကိုဗစ်ရောဂါ ကူးစက်ပျံ့နှံ့မှုတွေ ရှိနေတာနဲ့ နောက်တခုကတော့ ဖမ်းဆီးခံရပြီးရင် ပေးဆောင်ရမယ့် ငွေကြေးတွေအတွက် သူတို့မှာ လုံးဝပေးစရာ မရှိနေ တာပါပဲ။
ကိုအောင်မြင့်မြတ်က “ကျနော်တို့ အဖမ်းခံလိုက်တယ် ဆိုရင်လည်း လေယာဉ် လက်မှတ်ဖိုးတွေ၊ နှစ်အလိုက် ဒဏ်ကြေး ဆောင်ရမယ်ဆိုတာတွေ လာမယ်။ ပေးစရာလည်း မရှိတော့ ထိန်းသိမ်းရေး စခန်းမှာပဲ သောင်တင်နိုင်တယ်”လို့ ဆိုပါ တယ်။
ဒါပေမယ့်လည်း ရှေ့လျှောက် ဒီလိုဖြစ်နေမယ်ဆိုရင်တော့ လူရာနဲ့ချီ စုစည်းပြီး အဖမ်းခံလိုက်ဖို့က လွဲရင်တော့ ရွေးချယ် စရာ မရှိတော့ဘူးလို့ သူက ဆိုပါတယ်။
တရားဝင် လာရောက် လုပ်ကိုင်တဲ့ အလုပ်သမားတွေ အတွက်တော့ ဒီအခက်အခဲက ယာယီ အခိုက်အတန့်ပဲ ဖြစ်ဖို့ များပါ တယ်။ လော့ဒေါင်းတွေ ပြန်ဖြည်နေပြီ ဖြစ်တာရယ် အစိုးရ အနေနဲ့ တရားဝင် အလုပ်သမား တွေကို မဖြစ်မနေ ကူညီဖို့ တာဝန်ရှိနေတာကြောင့်ပါပဲ။
အလုပ်သမား သံအရာရှိ ဦးအောင်ဇော်မင်းကလည်း သူတို့အနေနဲ့ တရားဝင် အလုပ်သမားတွေကိုတော့ ကာကွယ် စောင့် ရှောက် ပေးပါ့မယ်လို့ ဆိုပါတယ်။
“တရားဝင် အလုပ်သမားကတော့ ကျနော်တို့ကို ချိတ်ဆက်ပြီးတော့ ဆောင်ရွက်ပါ ပြဿနာ မရှိပါဘူး။ အချိန်နဲ့ တပြေးညီ ကျနော်တို့ ကာကွယ် စောင့်ရှောက်ပေးပါ့မယ်။ ဥပဒေကြောင်းအရ စပ်ဆိုင်တဲ့ ကူညီမှုမျိုး အချိန်မရွေး လုပ်ပေးပါ့မယ်”လို့ သူက ပြောပါတယ်။
တရားမဝင် အလုပ်သမားတွေ အတွက်ကတော့ ရှေ့လျှောက် ပိုမိုခက်ခဲလာမှာမို့ သည်းခံပေးပါ လို့ပဲ ဦးအောင်ဇော်မင်း ဆိုပါတယ်။
မြန်မာနိုင်ငံလိုပဲ မလေးရှားမှာ လော့ဒေါင်းတွေ ပြန်ဖွင့်စ ပြုနေပြီ ဖြစ်ပေမယ့် စီးပွားရေးဟာ ဝုန်းကနဲ၊ ဒိုင်းကနဲ တည်ငြိမ် သွားစရာ မရှိလို့ ဒီတရားမဝင် အလုပ်သမားတွေ အလုပ်ပြန်ရနိုင်ဖို့လည်း မလွယ်ပါဘူး။ ဒါကြောင့် ဘယ်လောက်ကြာကြာ တောင့်ခံရဦးမယ်ဆိုတာ မသိကြပါဘူး။
သူတို့ဟာ မြန်မာနိုင်ငံကို ပြန်ရဖို့အတွက် ဘာမဆို အသင့်လည်း ဖြစ်နေပါတယ်။
“မျှော်လင့်ချက် မရှိတော့ဘူးဆိုရင် အဖမ်းခံမယ်။ ဆန္ဒပြမယ်။ အောက်လမ်းကနေ ဇွတ်ဝင်မယ်။ အဆင်ပြေမယ့် နည်းလမ်း ဘာဖြစ်ဖြစ် လုပ်ရတော့မှာပဲ” လို့ အလုပ်သမား တဦးက ဆိုပါတယ်။
လတ်တလောမှာ သူတို့ လုပ်နေနိုင်တာက ပူပန်သောကတွေနဲ့ စောင့်ဆိုင်းနေရုံပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ တရားမဝင် ဖြစ်စေ တရား ဝင်ဖြစ်စေ သူတို့ ကိုယ်စီဟာ မြန်မာနိုင်ငံသားတွေပဲ ဖြစ်ပါတယ်။
နိုင်ငံတော် အတိုင်ပင်ခံ ပုဂ္ဂိုလ် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ကတော့ ‘‘ဟိုဘက်က နိုင်ငံက ကိုယ့်ရဲ့နိုင်ငံသားတွေကို တန်ဖိုး ထားအောင် ကိုယ်ကလည်း တန်ဖိုးထားပြရမယ်။ ကိုယ့်နိုင်ငံသားတွေကို ကိုယ်တန်ဖိုးမထားဘူး ဆိုရင် သူတို့ အိမ်ရှင် နိုင် ငံကလည်း တန်ဖိုးထားမှာ မဟုတ်ဘူး” လို့ ဆိုပါတယ်။
မလေးရှားက မြန်မာ လုပ်သားတွေကတော့ မြန်မာနိုင်ငံ အစိုးရဟာ သူတို့ကို တန်ဖိုးမှ ထားရဲ့လား။ သူတို့ရှိနေတာကို အသိအမှတ်ပြုရဲ့လား ဆိုတာကို ယုံမှားသံသယ ရှိနေပါတယ်။ ဒါပေမယ့်လည်း မဝါဝါနိုင် အပါအဝင် မလေးရှားက တရား မဝင် အလုပ်သမားတွေဟာ အစိုးရက သူတို့ကို ဘယ်အချိန် လက်ကမ်းမလဲ ဆိုတာ မျှော်လင့်တကြီး စောင့်နေတုန်းပါ။
မဝါဝါနိုင်ရဲ့ “ကျမတို့ကို ပြန်ခေါ်မလား မျှော်လင့်နေတုန်းပါ” ဆိုတဲ့ အသံက တုန်ရီ ဆို့နင့်နေပါတယ်။ ။
ဆက်စပ်ဖတ်ရှုရန်
မလေးရှားတွင် ဒုက္ခကြုံနေရသည့် မြန်မာလုပ်သားများအရေး မေးမြန်းချက်
မလေးရှား သံရုံးရှေ့ စွန့်ပစ်ခံရသည့် မြန်မာ လုပ်သားများကိစ္စ အရေးယူမည်
မလေးရှားရောက် မြန်မာရွှေ့ပြောင်းအလုပ်သမားများကိုလည်း ကူညီပါ
ထိုင်းတွင် ပိတ်မိနေသည့် မြန်မာအလုပ်သမားများ နယ်ကျော်ပြန်ခွင့်ရရှိ
အထောက်အထားမဲ့ မြန်မာနိုင်ငံသား ၄၀၀ ခန့် မလေးရှား ပြန်ပို့