ဂျပန်နိုင်ငံသည် ဦးသိန်းစိန် အစိုးရလက်ထက်မှ အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပါတီ NLD အရပ်သားအစိုးရလက်ထက်တိုင် နိုင်ငံရေး၊ စီးပွားရေး၊ ငြိမ်းချမ်းရေး စသည့် ဘက်ပေါင်းစုံမှ ကူညီဆောင်ရွက်မှုများ တိုးမြှင့်လုပ်ဆောင်ပေးနေသည့် နိုင်ငံဖြစ် သည်။
အဓိက အခြေခံ အဆောက်အအုံပိုင်းဖြစ်သည့် မီးရထားလမ်းများအဆင့်မြှင့်တင်ခြင်းလုပ်ငန်း၊ ရေပေးဝေရေး လုပ်ငန်းများ မှ ပညာတော်သင် ကိစ္စရပ်များအထိ ကူညီဆောင်ရွက်လာခဲ့ပေးခဲ့သည်။
အလားတူ စစ်ဘက်ဆက်ဆံရေးတွင်လည်း ဆက်ဆံရေးကောင်းမွန်ခဲ့ပြီး ၂၀၁၄ ခုနှစ်တွင် ဂျပန်နိုင်ငံစစ်ဦးချုပ်က မြန်မာ နိုင်ငံသို့ လာရောက်ခဲ့သလို ဗိုလ်ချုပ် မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်ကလည်း သူ၏ ပထမဆုံး ဂျပန်ခရီးစဉ်ကို ထိုနှစ်တွင် သွား ရောက်ခဲ့သည်။
သို့သော် စစ်တပ်က အာဏာသိမ်း လိုက်ချိန်တွင် ဂျပန်နိုင်ငံက ထိုကူညီဆောင်ရွက်မှုများကို ဆိုင်း ငံ့လိုက်သလို မြန်မာ နိုင်ငံအတွင်းရှိနေသော ၎င်း၏ နိုင်ငံသားများနှင့် ပညာရှင်များကို ပြန်လည် ခေါ်ယူခဲ့ကြသော်လည်း ဂျပန်နိုင်ငံသည် စစ်တပ်အာဏာသိမ်းမှုကို ပြင်းပြင်းထန်ထန် ဆန့်ကျင်သော်လည်း စစ်ကောင်စီနှင့် ဆက်ဆံရေး ဖြတ်တောက် ထားခြင်း တော့ မရှိပေ။
ဂျပန်နိုင်ငံသည် နှစ်နိုင်ငံအကြား တရားဝင်သံတမန်နည်းလမ်းများအပြင် စီးပွားရေး ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရေး လမ်းကြောင်း၊ ငြိမ်းချမ်းရေးလမ်းကြောင်းများမှ ဆက်သွယ်ထားရာ နိပွန်ဖောင်ဒေးရှင်း ဥက္ကဋ္ဌ မစ္စတာ ဆာဆာကာဝါယိုဟီအိ Sasakawa Yohei နှင့် ဂျပန်-မြန်မာအသင်း ဥက္ကဋ္ဌ Mr. Hideo Watanabe (ဝါတာနာဘေး)တို့သည် မြန်မာ့ နိုင်ငံရေး ဖြစ်စဉ်များတွင် အဓိက ပါဝင်ပတ်သက်နေသူများ ဖြစ်ကြောင်း ဆိုရမည်။
နိပွန်ဖောင်ဒေးရှင်း ဥက္ကဋ္ဌ မစ္စတာ ဆာဆာကာဝါ ဆိုလျှင် မြန်မာနိုင်ငံ အမျိုးသား ပြန်လည်သင့်မြတ်ရေးဆိုင်ရာ အထူး ကိုယ်စားလှယ်အဖြစ် ငြိမ်းချမ်းရေးကိစ္စရပ်လမ်းကြောင်းတွင် တာဝန်ယူလုပ်ဆောင်ခဲ့သလို ၂၀၂၀ ရွေးကောက်ပွဲတွင် ရွေး ကောက်ပွဲ စောင့်ကြည့်ရေး အထူးကိုယ်စားလှယ်အဖြစ်လည်းလည်းကောင်း၊ ပဋိပက္ခကြောင့် ရွေးကောက်ပွဲ မလုပ်နိုင်တဲ့ ရခိုင်ပြည်နယ်က မြို့နယ်တချို့မှာ ရွေေးကာက်ပွဲ ပြန်ကျင်းပရန် စစ်တပ် နှင့် ရက္ခိုင့် စစ်တပ် ကြား ယာယီအပစ် ရပ်သွားအောင် အဓိကညှိနှိုင်းပေးခဲ့သူဖြစ်သည်။
အလားတူ ဂျပန်-မြန်မာအသင်း ဥက္ကဋ္ဌ Mr. Hideo Watanabe (ဝါတာနာဘေး) သည် အာဏာသိမ်း စစ်တပ်နှင့် ကောင်း မွန်သည့် ဆက်ဆံရေးရှိပြီး ဂျပန်စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများ မြန်မာတွင် ရင်းနှီး မြှုပ်နှံမှုများ ပြုလုပ်ရာတွင် အရေးပါသည့် လူတဦးလည်း ဖြစ်သည်။
မစ္စတာ ဝါတာနာဘေး သည် စစ်အာဏာသိမ်းပြီးနောက် ရက်ပိုင်းအတွင်းမှာလည်း နေပြည်တော်ရှိ မြန်မာစစ်တပ် အကြီး အကဲများနှင့် တွေ့ဆုံမှုရှိခဲ့ကြောင်း ဂျပန်သတင်းစာတခုဖြစ်သည့် အဆာအိရှင်ဘွန်း သတင်းစာက ဆိုထားသည်။
မြန်မာအာဏာသိမ်း စစ်တပ်နှင့် ကောင်းမွန်သည့် ဆက်ဆံရေးရှိသော ဂျပန်-မြန်မာအသင်း ဥက္ကဋ္ဌ၊ ဂျပန် အထက် လွှတ်တော် အမတ်ဟောင်း Mr. Hideo Watanabe (ဝါတာနာဘေး) သည် ဂျပန်စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများ မြန်မာတွင် ရင်း နှီးမြှုပ်နှံမှုများ ပြုလုပ်ရာ၌ အရေးပါသည့် ပုဂ္ဂိုလ်တဦး ဖြစ်သည်။
၂၀၁၁ ခုနှစ် သမ္မတဦးသိန်းစိန် ဦးဆောင်သော အစိုးရလက်ထက်တွင် မစ္စတာ ဝါတာနာဘေးနှင့် သမ္မတ ဦးသိန်းစိန်တို့ နေ ပြည်တော်၌ တွေ့ဆုံခဲ့ပြီး ဂျပန်နိုင်ငံဘက်က တင်ပြလာသော ရန်ကုန်မြို့ သန်လျင်တွင် တည်ဆောက်မည့် သီလဝါ ဆိပ် ကမ်းနှင့် အထူးစီးပွားရေးဇုန် တည်ဆောက်ရေး ခွင့်ပြုချက်ကို ရရှိအောင် ဆောင်ရွက်ခဲ့သူလည်း ဖြစ်၏။
ထိုသို့ သမ္မတ ဦးသိန်းစိန်နှင့် တွေ့ဆုံပြီး နောက်တရက်တွင် ဂျပန်က လုပ်ကိုင်ခွင့်ရသည့် အဆိုပါ စီမံကိန်းနှင့် ပတ်သက်၍ မြန်မာစစ်တပ်၏ သဘောထားကို သိရှိနိုင်ရန် မစ္စတာ ဝါတာနာဘေးသည် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်နှင့် တွေ့ဆုံခဲ့ ပြီး နောက်ပိုင်းတွင် ဆက်ဆံရေး အဆင်ပြေမှုကြောင့် အကြိမ် ၅၀ ထက်မနည်း ထပ်မံ တွေ့ဆုံခဲ့ကြသည်။
သီလဝါ ဆိပ်ကမ်းနှင့် အထူးစီးပွားရေးဇုန် တည်ဆောက်ရေး ခွင့်ပြုချက်ရပြီးနောက်တွင် ဂျပန်ဝန်ကြီးချုပ်နှင့် တာဝန်ရှိသူ များကြား တွေ့ဆုံဆွေးနွေးခဲ့ပြီး မြန်မာနိုင်ငံ၏အကြွေး ယန်းပေါင်း ၅၀၀ ဘီလီယံ (အမေရိကန်ဒေါ်လာ သန်း ၄၀၀ ကျော်) ကို ဂျပန်နိုင်ငံက လျှော်ပစ်ပေးခဲ့သည်။
ယခင် စစ်အုပ်ချုပ်ရေး လက်အောက်တွင် ရပ်တန့်ထားခဲ့သော ဂျပန်နိုင်ငံ၏ ဖွံ့ဖြိုးဆဲနိုင်ငံများအား ထောက်ပံ့ရေး အစီအစဉ် (ODA ချေးငွေ) များကိုလည်း မြန်မာနိုင်ငံအတွက် ပြန်လည်ထောက်ပံ့ပေးခဲ့သည်။
ဂျပန်နိုင်ငံ၏ ODA ချေးငွေ အများအပြားဖြင့် အခြေခံတည်ဆောက်ခဲ့သော သီလဝါဆိပ်ကမ်းနှင့် အထူးစီးပွားရေးဇုန် စီမံ ကိန်းသည် လုပ်ငန်းစတင်ဆောင်ရွက်ပြီး ၂ နှစ်မပြည့်ခင် ၂၀၁၅ ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာ လပိုင်းတွင် ဖွင့်လှစ်နိုင်ခဲ့သလို ဂျပန် ကုမ္ပဏီ ရာနှင့်ချီကလည်း မြန်မာနိုင်ငံတွင် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံရန် အရှိန်အဟုန်ဖြင့် ဝင်ရောက်လာခဲ့ကြသည်။
ပြီးခဲ့သည့် အစိုးရနှစ်ဆက် ဆယ်စုနှစ် ကာလအတွင်း၌ ဂျပန်နိုင်ငံသည် စင်ကာပူနှင့် တရုတ်နိုင်ငံများကဲ့သို့ မြန်မာနိုင်ငံ တွင် ထိပ်ဆုံး ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသည့် နိုင်ငံတနိုင်ငံ ဖြစ်လာခဲ့သည်။
ထိုအခြေအနေများသည် မစ္စတာ ဝါတာနာဘေး ဦးဆောင်သော ဂျပန်-မြန်မာအသင်း၏ အခန်းကဏ္ဍ လွန်စွာအရေးပါ ကြောင်းကို ပေါ်လွင်စေ၏။
ဂျပန်-မြန်မာအသင်းကို ၂၀၁၂ ခုနှစ်တွင် စတင် တည်ထောင်ခဲ့ပြီး အရှေ့တောင်အာရှ ဒေသတွင်း ဝင်ရောက်မည့် ဂျပန်၏ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုများကို ထောက်ခံရန် ဖွဲ့စည်းထားသည့် ပုဂ္ဂလိက အသင်းတခု ဖြစ်သည်။
မစ္စတာ ဝါတာနာဘေး တာဝန်ယူထားသော ယင်းဂျပန်-မြန်မာအသင်းတွင် ဂျပန်အစိုးရအဖွဲ့မှ ဝန်ကြီးဟောင်းများ၊ နိုင် ငံရေး ဩဇာရှိသူများ၊ Mitsubishi၊ Marubeni နှင့် Sumitomo ကော်ပိုရေးရှင်းများကဲ့သို့ ဂျပန်ထိပ်တန်း စီးပွားရေး လုပ် ငန်းစုများ၏ အကြီးတန်း စီးပွားရေး အကြံပေးများကလည်း အသင်း၏ ဒု-ဥက္ကဋ္ဌအဖြစ် တာဝန်ယူထားကြသည်။
အဆိုပါ စီးပွားရေးလုပ်ငန်းစု သုံးခုသည် သီလဝါ အထူးစီးပွားရေး အကောင်အထည်ဖော်မှုတွင် ဂျပန်နိုင်ငံဘက်မှ အဓိက ရင်းနှီးမြှုပ်နှံထားသူများ ဖြစ်သလို Sumitomo ကော်ပိုရေးရှင်းသည်လည်း မြန်မာအစိုးရပိုင် ဆက်သွယ်ရေးလုပ်ငန်း MPT နှင့် စီးပွားရေး ပူးပေါင်းလုပ်ကိုင်လျက်ရှိနေသော ကုမ္ပဏီတခု ဖြစ်သည်။
ဂျပန်နိုင်ငံ၏ ဆက်သွယ်ရေးဝန်ကြီးဟောင်း မစ္စတာ ဝါတာနာဘေး၏ Japan Myanmar Development Institution Inc ကုမ္ပဏီကလည်း မြန်မာစစ်တပ်နှင့် ပူးပေါင်းပြီး အိမ်ရာဖွံ့ဖြိုးရေး စီမံကိန်းတခုကို လုပ်ဆောင်ရန် ရှိနေကြောင်း ဂျပန် သတင်းဌာနများက ရေးသားကြသည်။
စီးပွားရေးလေ့လာသုံးသပ်သူတဦးက “ဂျပန်ကလည်း မြန်မာအပေါ်မှာ သူ့အကျိုးစီးပွားအရ စိတ်ဝင်စားမှုက ကြီးတယ်။ တဖက်ကလည်း တရုတ်ရဲ့ ဒေသတွင်း စီးပွားရေး ချဲ့ထွင်မှုတွေကို တန်ပြန်အနေနဲ့လည်း ရှုမြင်တဲ့သဘော ရှိတယ်” ဟု ဆိုသည်။
ထိုအခြေအနေများကြောင့် ဂျပန်နိုင်ငံအနေဖြင့် လတ်တလော နိုင်ငံရေး အပြောင်းအလဲ အခြေအနေနှင့် ပတ်သက်၍ တိကျသည့် ရပ်တည်ချက်မျိုးကို ပေါ်ပေါ်ထင်ထင် ထုတ်ဖော်ပြလေ့မရှိဘဲ စောင့်ကြည့်နေသည့် သဘောဆောင်ကြောင်း ၎င်းက ပြောသည်။
ဂျပန်နိုင်ငံက အာဆီယံ လေးနိုင်ငံဖြစ်သော ထိုင်း၊ လာအို၊ ကမ္ဘောဒီယား နှင့် ဗီယက်နမ်တို့ကြား ဆက်သွယ်မည့် အရှေ့-အနောက်စီးပွားရေးစင်္ကြန် ( East-West Corridor) စီမံကိန်းကို မြန်မာက သီလဝါ အထူးစီးပွားရေးဇုန်နှင့် ချိတ်ဆက်ရန် လည်း ရည်ရွယ်ထားသည်။
မြန်မာနိုင်ငံမှ ထိုင်းနိုင်ငံ မဲဆောက်သို့ ချိတ်ဆက်သော မြဝတီ-ကော့ကရိတ်-အိန္ဒု-မော်လမြိုင်လမ်းပိုင်းနှင့် တံတားများကို အာရှဖွံ့ဖြိုးရေးဘဏ် (ADB) နှင့် ဂျပန်အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရေးအေဂျင်စီ (JICA) တို့၏ အကူအညီ ဖြင့် ဆောင်ရွက်လျက်ရှိပြီး ထိုလမ်းပိုင်းနှင့် ချိတ်ဆက်မည့် စစ်တောင်းတံတားအသစ်နှင့် ကျိုက်ထို-ပဲခူး မြို့ရှောင်လမ်း သစ် ဖောက်လုပ်ကာ ယင်းမှတဆင့် ရန်ကုန်မြို့ သီလဝါ အထူးစီးပွားရေးဇုန်သို့ ချိတ်ဆက်မည်လည်း ဖြစ်သည်။
အဆိုပါ သယ်ယူပို့ဆောင်ရေး လမ်းကြောင်းနှင့် ထောက်ပံ့ပို့ဆောင်ရေး လမ်းကြောင်းပေါ်ရှိ မွန်ပြည်နယ်တွင် အထူးစီး ပွားရေး ဇုန်တခုကို ထပ်မံ အကောင်အထည်ဖော်ရန် အတွက်လည်း ဂျပန်နိုင်ငံဘက်က ရည်ရွယ်ထားသေးသည်။
ထို့ပြင် အိန္ဒိယနှင့် ပစိဖိတ်သမုဒ္ဒရာကို ဆက်သွယ်ပေးသည့် မဟာဗျူဟာမြောက် တည်နေရာ အနေအထား ရှိသော ထား ဝယ်အထူးစီးပွားရေးဇုန်တွင်လည်း ဂျပန်နိုင်ငံက ဝင်ရောက်ရင်းနှီးမြှုပ်နှံရန် စီစဉ်နေလျက်ရှိပြီး မဲခေါင်ဒေသ နိုင်ငံများနှင့် ဂျပန်နိုင်ငံတို့ကြား အကောင်အထည်ဖော်နေသည့် အရှေ့အနောက် စီးပွားရေးစင်္ကြန် (East West Corridor) နှင့် တောင် ဘက်ခြမ်း စီးပွားရေးစင်္ကြန် (Southern Economic Corridor) တို့နှင့်လည်း ချိတ်ဆက်နိုင်မည့် အရေးပါသော စီမံကိန်း လည်း ဖြစ်သည်။
တနှစ်လျှင် ခရီးသွား သန်း ၃၀ ကျော်အထိ ဝန်ဆောင်မှုပေးနိုင်မည့် ဟံသာဝတီ အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ လေဆိပ်စီမံကိန်း ကိုလည်း ဂျပန်နိုင်ငံ၏ ODA ချေးငွေဖြင့် အကောင်အထည်ဖော်ရန်လည်း ရှိနေသေးသည်။
စီးပွားရေးလေ့လာသုံးသပ်သူ တဦးက “ဂျပန်ကလည်း ဒီစီမံကိန်းကို သူ လက်လွှတ်လိုက်မယ်ဆိုရင် တရုတ်က ဝင်လာ မယ်ဆိုတာ သိနေတော့ စစ်အာဏာသိမ်းတာကို လက်မခံဘူး ဆိုပေမယ့် ဒီလို စီမံကိန်းမျိုးကို လွယ်လွယ်နဲ့ လက်လွှတ် မယ့် ပုံမျိုးတော့ မရှိဘူး။ စစ်ကောင်စီဘက်ကလည်း ဒီအခြေအနေတွေကို သူတို့နဲ့ကိုင်ပြီး ကစားမှာပေါ့ ” ဟု ဆိုသည်။
ဂျပန်နိုင်ငံသည် နှစ်နိုင်ငံ တရားဝင် သံတမန် နည်းလမ်းများအပြင် စီးပွားရေး ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရေး လမ်းကြောင်းမှ မစ္စတာ ဝါတာနာဘေးနှင့် ငြိမ်းချမ်းရေးဆိုင်ရာ လမ်းကြောင်းမှ နိပွန်ဖောင်ဒေးရှင်း ဥက္ကဋ္ဌ မစ္စတာ ဆာဆာကာဝါ စသည် ဖြင့် မြန်မာ့နိုင်ငံရေး ဖြစ်စဉ်များတွင် ပါဝင်ပတ်သက်နေလျက် ရှိကြောင်း ဧရာဝတီ၏ သတင်းရင်းမြစ်များက သုံးသပ်ပြော ဆိုကြသည်။
သီလဝါ အထူးစီးပွားရေးဇုန် စီမံခန့်ခွဲမှု ကော်မတီမှ သတင်းရင်းမြစ် တဦးက “ဂျပန်က မြန်မာမှာ စီးပွားရေး ဝင်လုပ်မှာတွေ နဲ့ ပတ်သက်ပြီး သူက (မစ္စတာ ဝါတာနာဘေး) အဓိက အရေးပါတဲ့သူ၊ Key player ပေါ့။ သူက အာဏာသိမ်း စစ်အုပ်စုနဲ့ အရမ်းကို ရင်းနှီးတဲ့ ဆက်ဆံရေး ရှိတယ်” ဟု မှတ်ချက်ပြုသည်။
You may also like this story:
မြန်မာတွေ ဆန္ဒပြနေတဲ့ ဂျပန်- မြန်မာအသင်း ဥက္ကဋ္ဌ ဘယ်လို လူလဲ