အဆိုတော် ဗျူဟာသည် မေလ ၂၃ ရက်နေ့က သူ၏ လူမှုကွန်ရက်စာမျက်နှာတွင် နေ့စဉ် လျှပ်စစ်မီးပုံမှန် မပေးနိုင်သည့် စစ်ကောင်စီ၏ လျှပ်စစ်ဝန်ကြီးနှင့် အာဏာသိမ်း စစ်ခေါင်းဆောင်တို့ကို ပြင်းပြင်းထန်ထန် ဝေဖန်ပြောဆိုပြီးနောက်ရက်တွင် ၎င်း၏ နေအိမ်တွင်ပင် စစ်ကောင်စီတပ်၏ ဝင်ရောက်ဖမ်းဆီးခြင်းကို ခံခဲ့ရသည်။
အဆိုတော်ဗျုဟာ လွှင့်တင်ခဲ့သော ရုပ်သံဖိုင်ထဲတွင် စစ်ကောင်စီလက်ထက် တနေ့လျှင် လျှပ်စစ်မီး ၅ နာရီခြား တခါကိုပင် မှန်ကန်စွာ မပေးကြောင်း၊ ယခင် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်အစိုးရလက်ထက်က လျှပ်စစ်မီး ၂၄ နာရီရသည့်အပြင် မီတာခများကိုလည်း လျှော့ချပေးကြောင်းကို နှိုင်းယှဉ်ပြောဆိုထားသည်။
ဗျူဟာက “အဘွားကြီးလက်ထက် ၅ နှစ်မှာတောင် လျှပ်စစ်မီးက မပျက်တဲ့အပြင်ကို မီတာခတောင်မှ လျှော့ပေးသေးတယ်။ မင်းတို့တွေ အဲဒီအဘွားကြီးထဘီကိုပဲ ခေါင်းပေါ်စွပ်ထားလိုက်ဦး။ လျှပ်စစ်ဝန်ကြီးလုပ်တဲ့သူ ဘယ်သူမှန်းလည်း မသိဘူး။ အကုန်လုံး ချိုကျိုးနားရွက်ပဲ့တွေကြီးပဲ။ အခုလက်ရှိတိုင်းပြည်ကို အုပ်ချုပ်နေတဲ့ကောင်လည်း ချိုကျိုးနားရွက်ပဲ့ပဲ။ အရည်အချင်း မရှိတာ။ ငါ့လိုကောင်ကို ဒီတိုင်းပြည်ကို အုပ်ချုပ်ရမယ်ဆိုရင်တောင် မီးမှန်နေရမယ်လို့ ကတိပေးတယ်။ မီးအလင်းရောင် ရနေရမယ်ဆိုပြီး ကတိပေးတယ်” ဟု ပြောဆိုခဲ့သည်။
အဆိုတော် ဗျူဟာ ထောက်ပြ ပြောဆိုသကဲ့သို့ပင် ရန်ကုန်မြို့တွင် လျှပ်စစ်မီးကို အုပ်စုခွဲ၍ ပေးမည်ဟု ကြေညာထားသော်လည်း လျှပ်စစ်မီးကို အချိန်မှန် ပေးနိုင်ခြင်း မရှိသည့်အတွက် ပြည်သူများ နေ့စဉ်နှင့်အမျှ အခက်အခဲ ကြုံနေကြရသော်လည်း မိမိတို့ အခက်ခဲများကို မိမိပိုင် လူမှုကွန်ရက်ပေါ်တွင် လွတ်လပ်စွာ ပြောဆိုနိုင်ခြင်းမရှိသလို ပြောဆိုမိပါက စစ်ကောင်စီလော်ဘီများမှနေ၍ ခြိမ်းခြောက်ခြင်း၊ ဖမ်းဆီးထိန်းသိမ်းခိုင်းခြင်းများကို လုပ်ဆောင်နေလျက် ရှိသည်။
ပြည်သူများ နေ့စဉ်နှင့်အမျှ အခက်အခဲ ကြုံနေကြရသော်လည်း မိမိတို့ အခက်ခဲများကို မိမိပိုင် လူမှုကွန်ရက်ပေါ်တွင် လွတ်လပ်စွာ ပြောဆိုနိုင်ခြင်းမရှိသလို ပြောဆိုမိပါက စစ်ကောင်စီလော်ဘီများမှနေ၍ ခြိမ်းခြောက်ခြင်း၊ ဖမ်းဆီးထိန်းသိမ်းခိုင်းခြင်းများကို လုပ်ဆောင်နေလျက် ရှိသည်။
စစ်ကောင်စီ အာဏာသိမ်းပြီးစဉ်ကတည်းက မြန်မာနိုင်ငံတွင် လွတ်လပ်စွာပြောဆိုခွင့် ပျောက်ဆုံးလျက်ရှိပြီး လက်ရှိဖြစ်သွားသည့် အဆိုတော်ဗျူဟာကိစ္စမှာ နမူနာတခုဖြစ်ကြောင်း လူ့အခွင့်အရေး တက်ကြွလှုပ်ရှားသူများက သုံးသပ်သည်။
လူ့အခွင့်အရေးတက်ကြွလှုပ်ရှားသူ မသဉ္ဇာရွှန်းလဲ့ရည် က “အဆိုတော်ဗျူဟာကိစ္စဆိုရင် နမူနာတခုဖြစ်ပါတယ်။ လောလောလတ်လတ်ကိုဖြစ်တဲ့ နမူနာတခု၊ ဘယ်သူမဆို ဖြစ်ရပ်တွေက ကိုယ့်စိတ်ထဲမှာရှိတဲ့အတိုင်း ထုတ်ဖော်ပြောဆိုပြီဆိုရင် နောက်ဆက်တွဲ ဒီလိုကြုံရနိုင်တယ်ဆိုတဲ့ ခြိမ်းခြောက်မှု၊ လူထုလူတန်းစားအသီးသီးကို ခြိမ်းခြောက်တဲ့ လုပ်ရပ်တခုလည်းဖြစ်တယ်။ ဒါကိုလည်း အခုကာလမှာ ပိုပြီးတော့ ထင်ထင်ရှားရှားမြင်လာရတာပေါ့” ဟု ပြောသည်။
စစ်ကောင်စီသည် ပြည်သူလူထု၏ နာကြည်းမှု ၊ ဒေါသထွက်မှုတို့ကို လက်မခံဘဲ ၎င်းတို့ကြောင့်ရသည့် စိတ်ဒဏ်ရာများနှင့် ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာဒဏ်ရာများကို ဖုံးကွယ်ပြီး ပြဿနာအရင်းခံများကို ဖြေရှင်းပေးမှု မရှိဘဲ လူထုအား အကြောက်တရားဖြင့် အုပ်ချုပ်ခဲ့သည်မှာ နှစ်ပေါင်းများစွာရှိခဲ့ကြောင်း ၎င်းက သုံးသပ်သည်။
စစ်ကောင်စီ၏ ၅၀၅(က) အထုတ်ခံရထားသည့် အဆိုတော် ဖြူဖြူကျော်သိန်းကလည်း “မီးပျက်သွားတဲ့အကြောင်းကို မီးပျက်သွားတယ်လို့ ပြောရင် ဘဝပါ ပျက်တတ်မှန်း သင်ယူတတ်ခဲ့တဲ့ မျိုးဆက်က မဝေးသေးတဲ့ အတိတ်မှာ မီးတွေ ပျက်ခဲ့ဖူးတဲ့အကြောင်းကို နောက်မျိုးဆက်တွေသိအောင် လုံလုံလောက်လောက် ပြန်မပြောပြ ဖြစ်ခဲ့ကြဘူး ထင်ပါရဲ့။ အခု မီးတွေပျက်ပြန်ပြီတဲ့လေ”ဟု ၎င်း၏ လူမှုကွန်ရက်တွင် ရေးသားခဲ့သည်။
မီးပျက်သွားတဲ့အကြောင်းကို မီးပျက်သွားတယ်လို့ ပြောရင် ဘဝပါ ပျက်တတ်မှန်း သင်ယူတတ်ခဲ့တဲ့ မျိုးဆက်က မဝေးသေးတဲ့ အတိတ်မှာ မီးတွေ ပျက်ခဲ့ဖူးတဲ့အကြောင်းကို နောက်မျိုးဆက်တွေသိအောင် လုံလုံလောက်လောက် ပြန်မပြောပြ ဖြစ်ခဲ့ကြဘူး ထင်ပါရဲ့။ အခု မီးတွေပျက်ပြန်ပြီတဲ့လေ
ယခင်အစိုးရလက်ထက်တွင် လျှပ်စစ်ဓာတ်အား အလုံအလောက်ပေးနိုင်ရန် အဘက်ဘက်မှ ရနိုင်သည့် အခွင့်အရေးများကို အသုံးချ၍ ပြုလုပ်ပေးပြီး ယခု စစ်ကောင်စီလက်ထက်တွင် ဓာတ်အားဖြန့်ဖြူးရမည့် ငွေကြေးများကို ပြည်သူများအား သတ်ဖြတ်နှိမ်နင်းရန် လက်နက်ခဲယမ်းများကို ဝယ်ယူရာတွင်သာ အသုံးပြုလျက်ရှိကြောင်း CDM ပြုလုပ်ထားသည့် လျှစ်စစ်ဝန်ထမ်းတဦးက ပြောသည်။
၎င်းက “အခုကာလမှာကျတော့ ပြည်သူလူထုအကျိုးစီးပွားအတွက် ပုဂ္ဂလိကဓာတ်အားပေးစက်ရုံတွေကနေ ဓာတ်အားတွေ ဝယ်ပြီးတော့ ဓာတ်အားဖြန့်ဖြူးရမယ့် ငွေတွေကို စစ်ကောင်စီဘက်က အသုံးမပြုဘဲနဲ့ ပြည်သူတွေကို သတ်ဖြတ်နှိမ်နင်းဖို့အတွက် လက်နက်ခဲယမ်းတွေ စစ်လက်နက်ပစ္စည်းတွေကို ဝယ်တဲ့နေရာမှာ သွားပြီးတော့ တလွဲအသုံးချနေတာဖြစ်တဲ့အတွက် တကယ့်တကယ်တမ်း နိုင်ငံမှာ လျှစ်စစ်ဓာတ်အားထုတ်လုပ်နေတဲ့ စက်ရုံတွေ ပုဂ္ဂလိက ဓာတ်အားပေးလုပ်ငန်းတွေ အကုန်လုံးက ရပ်ဆိုင်းထားတာပဲဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒါက အဓိက ဓာတ်အားမလုံလောက်တဲ့ အကြောင်းရင်းဖြစ်ပါတယ်” ဟု ပြောသည်။
ယင်းကဲ့သို့ နိုင်ငံအတွင်း ဖြစ်ပွားနေသည့် လျှပ်စစ်မီးကိစ္စ အဆင်မပြေမှုများ၊ တိုင်းပြည်အတွင်း ကြုံတွေ့နေရသည့် အခက်အခဲတချို့ကို လူမှုကွန်ရက်ပေါ်တွင် ဖော်ပြခြင်းနှင့် စစ်ကောင်စီ၏ အကြမ်းဖက်မှုများကြောင့် ပြည်သူများအစုလိုက် အပြုံလိုက် သေဆုံးရသည့် ပဇီကြီးကဲ့သို့ ဖြစ်စဉ်များနှင့် ပတ်သက်၍ ဝမ်းနည်းကြောင်း ပရိုဖိုင်း အနက်ရောင်ချိန်းခြင်းစသည်တို့ပြုလုပ်ပါက စစ်ကောင်စီ၏ ဝါဒဖြန့် မီဒီယာတချို့နှင့် တယ်လီဂရမ်ချန်နယ်တို့မှ အဆိုပါ အကောင့်ပိုင်ရှင်များကို ဖော်ပြလိုက်သည်နှင့် တပြိုင်နက် အိမ်တိုင်ရာရောက် ဖမ်းဆီးနှိပ်စက်ခြင်းများကို လုပ်လေ့ရှိသည်။
အနီးစပ်ဆုံး ဥပမာအနေဖြင့် ပြီးခဲ့သည့် ဧပြီလအတွင်းက စစ်ကိုင်းတိုင်း ၊ ကန့်ဘလူမြို့နယ် ပဇီကြီးရွာ လေကြောင်းမှ တိုက်ခိုက်ခံခြင်းကို ဝမ်းနည်းကြောင်း လူမှုကွန်ရက်စာမျက်နှာတွင် ထုတ်ဖော်ပြောဆိုခဲ့သည့် သတင်းစာဆရာ ဦးကျော်မင်းဆွေ ၊ သရုပ်ဆောင် မေပန်းချီ ၊ အဆိုတော် ရွှေရည်သိန်းတန် ၊ အဆိုတော် မေလသံစဉ်တို့ကို စစ်ကောင်စီမှ ဖမ်းဆီးကာ ပုဒ်မ ၅၀၅ (က) ဖြင့် အမှုဖွင့်အရေးယူခဲ့သည်။
မသဉ္ဇာရွှန်းလဲ့ရည် က “အခြေခံဖြစ်တဲ့ လွတ်လပ်စွာ ထုတ်ဖော်ပြောဆိုခွင့်ကို တားဆီးနေသ၍ ကျမတို့နိုင်ငံမှာ ပြည်တွင်းစစ်က ရှည်ကြာနေဦးမှာဖြစ်တယ်။ ဒါဟာ စစ်အုပ်စုတင်မဟုတ်ဘူး။ တော်လှန်ရေးထဲမှာလည်း အခြေခံပေါ့။ အခုဆိုရင် NUG ဝန်ကြီးတွေကို ပြည်သူက ဝေဖန်တာရှိတယ်။ ထောက်ပြတာရှိတယ်။ ဒီလိုအချိန်မှာ နိုင်ငံ့ခေါင်းဆောင်တွေက အရေပြားထူထူနဲ့ ဝေဖန်မှုကို ခံယူနိုင်ဖို့ လိုပါတယ်။ ခံယူတတ်ဖို့ လိုပါတယ်။ အဲဒီလို အလေ့အကျင့်ကို မပြုစု မပျိုးထောင်နိုင်ဘူးဆိုရင် ဒီသံသရာပြန်လည်ဦးမှာ” ဟု ပြောသည်။
အခြေခံဖြစ်တဲ့ လွတ်လပ်စွာ ထုတ်ဖော်ပြောဆိုခွင့်ကို တားဆီးနေသ၍ ကျမတို့နိုင်ငံမှာ ပြည်တွင်းစစ်က ရှည်ကြာနေဦးမှာဖြစ်တယ်။ ဒါဟာ စစ်အုပ်စုတင်မဟုတ်ဘူး။ တော်လှန်ရေးထဲမှာလည်း အခြေခံပေါ့။ အခုဆိုရင် NUG ဝန်ကြီးတွေကို ပြည်သူက ဝေဖန်တာရှိတယ်။ ထောက်ပြတာရှိတယ်။ ဒီလိုအချိန်မှာ နိုင်ငံ့ခေါင်းဆောင်တွေက အရေပြားထူထူနဲ့ ဝေဖန်မှုကို ခံယူနိုင်ဖို့ လိုပါတယ်။ ခံယူတတ်ဖို့ လိုပါတယ်။ အဲဒီလို အလေ့အကျင့်ကို မပြုစု မပျိုးထောင်နိုင်ဘူးဆိုရင် ဒီသံသရာပြန်လည်ဦးမှာ
စစ်အာဏာရှင်ကို ဆန့်ကျင်တော်လှန်သည့် နိုင်ငံရေးသမားများ၊ တက်ကြွလှုပ်ရှားသူများ၊ ရဟန်းရှင်လူ ပြည်သူများ၊ ကျောင်းသားများနည်းတူ တော်လှန်အနုပညာရှင်များသည်လည်း စစ်ကောင်စီ၏ အမျိုးမျိုးသောဖိနှိပ်မှုနှင့် ဖမ်းဆီးထောင်ချခြင်းများကို ရင်ဆိုင်ခဲ့ရသည်။
ထိုအထဲတွင် ရာဇသတ်ကြီးဥပဒေပုဒ်မ ၅၀၅-က ဖြင့် ဖမ်းဝရမ်းထုတ်ခံရပြီး နိုင်ငံရေးအရ ဖိအားပေးခြင်းခံရသည့် အနု ပညာရှင်များသည် ၂၀၂၁ ဖေဖော်ဝါရီနှောင်းပိုင်း၌ လွတ်မြောက်နယ်မြေဟုဆိုကြသော တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင် နယ်မြေများ၊ နယ်စပ်ဒေသများနှင့် အခြားသောနိုင်ငံများသို့ အသီးသီးထွက်ခွာသွားကြသည်။
ဦးသန်းရွှေလက်ထက်မှာလည်း ဒီလောက်ထိ မဆိုးခဲ့ဘူး။ လွတ်လပ်စွာ ပြောဆိုခွင့်တွေ ပိတ်ပင်ခံရတယ်ဆိုပေမယ့် မင်းအောင်လှိုင်လောက် မယုတ်မာခဲ့ဘူး။ အခုလို အမှန်တရားကို ပြောတာကို ဒီလောက်ကြီးထိ ရက်ရက်စက်စက် ဖမ်းဆီးနှိပ်စက်တယ်ဆိုတာမျိုးကတော့ တော်တော်အကျည်းတန်ပါတယ်
လွတ်မြောက်နယ်မြေတခုတွင် အာဏာရှင်ကို ဖီဆန်နေသည့် အနုပညာရှင်တဦး ဖြစ်သူလူရွှင်တော် တိုင်းကျော်ကလည်း စစ်ခေါင်းဆောင် မင်းအောင်လှိုင်သည် ခေတ်အဆက်ဆက်ဖြတ်သန်းလာသည့် စစ်အစိုးရများထဲတွင် အဆိုးဝါးဆုံးဖြစ်ပြီး အမှန်တရားကို ထုတ်ဖော်ပြောဆိုခြင်းကို ဖမ်းဆီးနှိပ်စက်ခြင်းမှာ အကျည်းတန်ကြောင်း ပြောသည်။
၎င်းက “အခုလို အာဏာသိမ်းလိုက်တော့ မင်းအောင်လှိုင်က ကျနော်တို့ သက်တမ်းမှာ ဖြတ်ကျော်လာတဲ့ စစ်ခေါင်းဆောင်တွေထဲမှာ အဆိုးဆုံးလို့ ပြောလို့ရတယ်။ ဦးသန်းရွှေလက်ထက်မှာလည်း ဒီလောက်ထိ မဆိုးခဲ့ဘူး။ လွတ်လပ်စွာ ပြောဆိုခွင့်တွေ ပိတ်ပင်ခံရတယ်ဆိုပေမယ့် မင်းအောင်လှိုင်လောက် မယုတ်မာခဲ့ဘူး။ အခုလို အမှန်တရားကို ပြောတာကို ဒီလောက်ကြီးထိ ရက်ရက်စက်စက် ဖမ်းဆီးနှိပ်စက်တယ်ဆိုတာမျိုးကတော့ တော်တော်အကျည်းတန်ပါတယ်” ဟုဆိုသည်။
မြန်မာနိုင်ငံသည် လွတ်လပ်စွာ ထုတ်ဖော်ပြောဆိုခွင့် အနည်းဆုံးနိုင်ငံထဲတွင် အောက်ဆုံးအဆင့် ၉ နေရာတွင် ရောက်ရှိကြောင်း Freedom House အဖွဲ့၏ ၂၀၂၃ခုနှစ် ထုတ်ပြန်ချက်အရ သိရသည်။
You may also like these stories:
အဆိုတော် ဗျူဟာအား ရုံးထုတ် ရမန်ယူ
စစ်ခေါင်းဆောင်အား “ချိုကျိုး နားရွက်ပဲ့” ဟု ဝေဖန်သည့် အဆိုတော် ဗျူဟာ ဖမ်းဆီးနှိပ်စက်ခံရ
လူမှုကွန်ရက် အသုံးပြုသူများကို စစ်ကောင်စီ ပိုမို ခြိမ်းခြောက်လာ
မီဒီယာ ကြိုးကိုင်ခြယ်လှယ်ရန် တရုတ်ထံမှ စစ်ကောင်စီ လေ့လာနေ
