မြန်မာစစ်ကောင်စီနှင့် တရုတ်အကြား နွေးထွေးသည့် ဆက်ဆံရေးများကြောင့် စစ်ကောင်စီခေါင်းဆောင် မင်းအောင်လှိုင်သည် သူ၏ ၂၀၂၁ ခုနှစ် အာဏာသိမ်းမှုနောက်ပိုင်းတွင် အဓိက မဟာမိတ် ရုရှားသို့ သုံးကြိမ် သွားရောက်သော်လည်း မြောက်ပိုင်းအိမ်နီးချင်း တရုတ်သို့ သွားရောက်လည်ပတ်ခြင်း မရှိသည်မှာ မြန်မာ့အရေး လေ့လာနေသူများအတွက် နားမလည်နိုင်စရာ ဖြစ်ရသည်။
ထိုသို့ နားမလည်နိုင်ဖြစ်နေသူများအတွက် အဖြေမှာ မင်းအောင်လှိုင်သည် အာဏာသိမ်းပြီးချိန်မှစတင်ပြီး ထိုသို့ လုပ်ရန် ကြိုးစားနေသည်ဆိုသည့် အဖြေပင်ဖြစ်သည်။ သို့သော် သူ၏အားထုတ်မှုများသည် အချည်းနှီးဖြစ်နေပြီး လက်ရှိအချိန်အထိ သူ၏တောင်းဆိုမှုကို ဘေဂျင်းက နှစ်ကြိမ်ပယ်ချထားပြီး ဖြစ်ကြောင်း ထိုကိစ္စနှင့် နီးစပ်သည့် သတင်းရင်းမြစ်များက ပြောသည်။
ထိုသို့ပယ်ချရသည့် အကြောင်းရင်းကို ရှင်းလင်းစွာ မသိရသေးပေ။ တရုတ်နိုင်ငံသည် မင်းအောင်လှိုင်ကို တရားဝင် ဖိတ်ကြားခြင်း မပြုသေးသော်လည်း စစ်ကောင်စီနှင့် နွေးထွေးသောဆက်ဆံရေး ထိန်းသိမ်းထားသည်။ ယခုလ အစောပိုင်းတွင် တရုတ်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ချင်ကန်းသည် စစ်ကောင်စီခေါင်းဆောင်နှင့် နေပြည်တော်တွင် တွေ့ဆုံပြီး အာဏာသိမ်းပြီးနောက် မြန်မာသို့လာရောက်သည့် အဆင့်အမြင့်ဆုံး တရုတ်အရာရှိ ဖြစ်လာသည်။ ထိုနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးသည် စစ်အာဏာရှင်ဟောင်း ဦးသန်းရွှေနှင့်လည်း တွေ့ဆုံခဲ့သည်။
တရုတ်နိုင်ငံသည် မင်းအောင်လှိုင်ကို တရားဝင် ဖိတ်ကြားခြင်း မပြုသေးသော်လည်း စစ်ကောင်စီနှင့် နွေးထွေးသောဆက်ဆံရေး ထိန်းသိမ်းထားသည်။
မစ္စတာ ချင်ကန်း၏ ခရီးစဉ်မတိုင်မီ တရုတ်အစိုးရနှင့် တရုတ်ကွန်မြူနစ်ပါတီ (CPC) အပါအဝင် အခြားတရုတ်အရာရှိများသည် နေပြည်တော်သို့ သွားရောက်ပြီး စစ်ခေါင်းဆောင် မင်းအောင်လှိုင်ကို တွေ့ဆုံခဲ့သည်။
ဘေဂျင်းသည် စစ်ကောင်စီနှင့် သတိထားဆက်ဆံသည့် မူဝါဒကို ချမှတ်ထားပြီး နိုင်ငံရေးအရ ကင်းကင်းနေသော်လည်း မြန်မာမှ စီးပွားရေးအကျိုးစီးပွားများအတွက် ဆက်ဆံရေးအဆင့်တခု ဆက်လက် ထိန်းသိမ်းထားကြောင်း သုတေသီများက ပြောသည်။
သို့သော် စစ်ကောင်စီ၏ မဟာမိတ်အဖြစ် သတ်မှတ်ခံရသည့် တရုတ်ကဲ့သို့သော နိုင်ငံတခုသည် မည်သည့်အတွက် မင်းအောင်လှိုင်ကို ခပ်လှမ်းလှမ်းတွင်ထားပြီး ဘေဂျင်းသို့ တရားဝင်ဖိတ်ခေါ်ခြင်း မရှိသည်ကို ရှင်းလင်းစွာ မသိရသေးပေ။
ဖြုတ်ချခံလိုက်ရသော အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ် (NLD) အစိုးရခေတ်က သဘောတူထားသည့် မြန်မာမှ ရပ်ဝန်းနှင့် လမ်းမအစီအစဉ် လမ်းချော်သွားပြီး မင်းအောင်လှိုင်၏ စစ်အာဏာသိမ်းမှုက ဖန်တီးလိုက်သည့် လူမှုရေးနှင့် နိုင်ငံရေး ဖရိုဖရဲအခြေအနေများကြောင့် တရုတ်သည် မြန်မာ စစ်အာဏာသိမ်းခေါင်းဆောင်ကို စိတ်ပျက်ကြောင်း လေ့လာသူအချို့ကပြောသည်။
စစ်အာဏာသိမ်းမှုက ဖန်တီးလိုက်သည့် လူမှုရေးနှင့် နိုင်ငံရေး ဖရိုဖရဲအခြေအနေများကြောင့် တရုတ်သည် မြန်မာ စစ်အာဏာသိမ်းခေါင်းဆောင်ကို စိတ်ပျက်ကြောင်း လေ့လာသူအချို့ကပြောသည်။
တရုတ်သည် မြန်မာတွင် ထိပ်တန်း ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသည့် နိုင်ငံတခုဖြစ်ပြီး စွမ်းအင်ပိုက်လိုင်းများ၊ တရုတ်နှင့် အိန္ဒိယ သမုဒ္ဒရာသို့ အရေးပါသည့်ချိတ်ဆက်မှုပေးမည့် ဆိပ်ကမ်းတခု အပါအဝင် သေနင်္ဂဗျူဟာကျသည့် အခြေခံအဆောက်အအုံ စီမံကိန်းများရှိသည်။ တရုတ်နိုင်ငံသည် မြန်မာ-တရုတ်နယ်စပ်မှ တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်းများကိုလည်း စစ်ရေးနှင့် နိုင်ငံရေး ထောက်ခံမှုလည်း ပေးနေသည်။
တရုတ်သမ္မတ မစ္စတာ ရှီကျင့်ဖျင်သည် မြန်မာသို့ ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ်၊ ဇန်နဝါရီလတွင် လာရောက်ပြီး NLD အစိုးရနှင့် နားလည်မှုစာချွန်လွှာနှင့် သဘောတူစာချုပ် ၃၃ ခု လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့သည်။ ထိုနားလည်မှုစာချွန်လွှာများတွင် အခြားကိစ္စများအပြင် အခြေခံအဆောက်အအုံ စီမံကိန်းကြီးများ၊ ရထားလမ်းများ၊ စက်မှုနှင့် စွမ်းအင်စီမံကိန်းများ၊ ကုန်သွယ်ရေး၊ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုနှင့် လူသားရင်းမြစ် စသည့် နယ်ပယ်များတွင် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရေး ပါဝင်သောကြောင့် နှစ်နိုင်ငံအကြား ချုပ်ဆိုခဲ့သော သဘောတူညီချက်များတွင် အကြီးမားဆုံးဖြစ်သည်။
မင်းအောင်လှိုင် အာဏာသိမ်းသောကြောင့် ဖြစ်လာသည့် နိုင်ငံရေးမတည်ငြိမ်မှုသာ မရှိလျှင် သမ္မတ ရှီနှင့် လက်မှတ်ထိုးခဲ့သည့် စီမံကိန်းအချို့သည် ယခင်စီစဉ်ထားသည့်အတိုင်း အကောင်အထည်ပေါ်နေမည် ဖြစ်သည်။ တရုတ်နိုင်ငံအတွက် စိတ်ပျက်စရာဖြစ်နေပြီး စစ်ကောင်စီသည် နိုင်ငံတဝန်း လက်နက်ကိုင်တော်လှန်မှုကြောင့် တိုင်းပြည်ကို မထိန်းချုပ်နိုင်ဘဲ ထိုစီမံကိန်းများ ရပ်ဆိုင်းနေသည်မှာ နှစ်နှစ်ကျော်ကြာပြီ ဖြစ်သည်။
ထိုကိစ္စသည် ယခုလတွင် မစ္စတာ ချင်ကန်းနှင့် မင်းအောင်လှိုင်တွေ့ဆုံသောအခါ ထိပ်ဆုံးမှပါသည့် ကိစ္စဖြစ်နိုင်သည်။ ထိုခရီးစဉ်သည် သမ္မတ ရှီ၏ ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ် ခရီးစဉ်၏ ရလဒ်များကို ဆက်လက်လုပ်ကိုင်ရန်နှင့် အခြားကိစ္စများအပြင် စီးပွားရေး လက်တွေ့ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု ပိုမိုနက်ရှိုင်းစေရန် ရည်ရွယ်သည်ဟု တရုတ်နိုင်ငံခြားရေး ဝန်ကြီးဌာနက ပြောသည်။
တရုတ်က စစ်ကောင်စီနှင့် ထိတွေ့ဆက်ဆံနေခြင်းသည် စစ်ကောင်စီကို ထောက်ခံခြင်းဖြစ်သည်ဟု မြန်မာပြည်သူ အများစုက မြင်သည်။
တရုတ်က စစ်ကောင်စီနှင့် ထိတွေ့ဆက်ဆံနေခြင်းသည် စစ်ကောင်စီကို ထောက်ခံခြင်းဖြစ်သည်ဟု မြန်မာပြည်သူ အများစုက မြင်သောကြောင့် ၎င်း၏ အကျိုးစီးပွားများ ခိုင်မာရေးအတွက် ကြိုးစားနေသော ဘေဂျင်းသည် မြန်မာတွင် တရုတ်ဆန့်ကျင်ရေး စိတ်ဓာတ်များ ပြန်လည်မြင့်မားလာခြင်းကို ရင်ဆိုင်နေရသည်။
ဆန့်ကျင်ဆန္ဒပြပွဲများအပြင် ရခိုင်ပြည်နယ်ကမ်းခြေမှ တရုတ်နိုင်ငံတောင်ပိုင်းသို့ ဆက်သွယ်ထားသည့် ရေနံနှင့် သဘာဝဓာတ်ငွေ့ ပိုက်လိုင်းများကဲ့သို့သော တရုတ်၏ အဓိကကျသည့် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုအချို့သည် ဒေသခံ ခုခံတော်လှန်ရေး အင်အားစုအချို့အတွက် ပစ်မှတ်များ ဖြစ်လာသည်။ ခုခံတော်လှန်ရေး အင်အားစုများသည် စစ်ကောင်စီနှင့် ကင်းကင်းနေရန် ဘေဂျင်းကို သတိပေးသည့်အနေဖြင့် ထိုပိုက်လိုင်းမှ ပို့လွှတ်ရေးစခန်းများကို စောင့်ကြပ်နေသည့် စစ်ကောင်စီတပ်များကို မကြာခဏ တိုက်ခိုက်နေသည်။
ထိုသို့သော တိုက်ခိုက်မှုများကို NLD အစိုးရခေတ်က မကြားရကြောင်း လေ့လာသူများက ပြောသည်။ တရုတ်သည် လက်ရှိ စစ်ကောင်စီနှင့်မတူဘဲ တရားဝင်မှုနှင့် လူထုထောက်ခံမှုရှိသော NLD ပါတီ၊ ခေါင်းဆောင် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်တို့နှင့် အလုပ်လုပ်ရသည်ကို ပိုမိုစိတ်ချမ်းသာနိုင်ကြောင်း လေ့လာသူများက ပြောသည်။
၂၀၂၁ ခုနှစ်တွင် အာဏာသိမ်းပြီးနောက် စစ်ကောင်စီက NLD ကို ဖျက်သိမ်းရန် ခြိမ်းခြောက်သောအခါ တရုတ်က ကြားဝင်ပြီး နိုင်ငံရေးပါတီတခုအဖြစ် NLD ဆက်လက် တည်ရှိနေသည်ကို မြင်လိုကြောင်း စစ်ကောင်စီ ခေါင်းဆောင်များသို့ သတင်းစကားပေးပို့ခဲ့သည်။ (သို့သော် စစ်ကောင်စီသည် ယခုနှစ် မတ်လတွင် NLD ပါတီကို ဖျက်သိမ်းလိုက်သည်။)
ဘေဂျင်းသည် ဖြုတ်ချဖမ်းဆီးခံ NLD ခေါင်းဆောင် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်နှင့် တရုတ်အရာရှိများ တွေ့ဆုံခွင့်ပေးရန် စစ်ကောင်စီကို အကြိမ်ကြိမ် ချဉ်းကပ်ခဲ့သော်လည်း အချည်းနှီးသာ ဖြစ်ခဲ့ပုံရသည်။ ဧပြီလတွင် တရုတ်ကွန်မြူနစ်ပါတီ၏ နိုင်ငံတကာဆက်ဆံရေးရုံး ညွှန်ကြားရေးမှူးချုပ် မစ္စတာ ဖုန်ရှုဘင်သည် မြန်မာသို့ လာရောက်ပြီး ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်နှင့်တွေ့ဆုံရန် တောင်းဆိုခဲ့ပြီး နိုင်ငံရေးပါတီအချို့နှင့် တွေ့ဆုံရန် တောင်းဆိုမှုပါ ပယ်ချခံရသည်ဟု ယူဆရသည်။
ထို့ကြောင့် သူသည် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်၏ ကျန်းမာရေး၊ NLD နှင့် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်၏ အနာဂတ်အခန်းကဏ္ဍတို့ကို လေ့လာရန် NLD အရာရှိဟောင်း ဒေါ်စန္ဒာမင်းကို တွေ့ဆုံခဲ့ပြီး ဘေဂျင်းသည် ၎င်းတို့ကို မိတ်ဆွေကောင်းများအဖြစ် သတ်မှတ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့ရသည်။
စစ်ကောင်စီနှင့် ဆက်ဆံရာ၌ ဘေဂျင်းက သတိထားနေသည်မှာ ထင်ရှားနေသည်။ စစ်ခေါင်းဆောင် မင်းအောင်လှိုင်ကို ဘေဂျင်းသို့ ဖိတ်ခေါ်ခြင်း မရှိသည့်အပြင် တရုတ်နိုင်ငံသည် သူ့ကို တရားဝင် ကြေညာချက်များတွင် မည်သို့ ရည်ညွန်းသုံးစွဲရမည်ကိုလည်း သတိထားနေသည်။
တချိန်တည်းတွင် စစ်ကောင်စီနှင့် ဆက်ဆံရာ၌ ဘေဂျင်းက သတိထားနေသည်မှာ ထင်ရှားနေသည်။ စစ်ခေါင်းဆောင် မင်းအောင်လှိုင်ကို ဘေဂျင်းသို့ ဖိတ်ခေါ်ခြင်း မရှိသည့်အပြင် တရုတ်နိုင်ငံသည် သူ့ကို တရားဝင် ကြေညာချက်များတွင် မည်သို့ ရည်ညွန်းသုံးစွဲရမည်ကိုလည်း သတိထားနေသည်။
မစ္စတာ ချင်ကန်း၏ ခရီးစဉ်အပြီး ထုတ်ပြန်သည့် ကြေညာချက်တွင် တရုတ်နိုင်ငံခြားရေး ဝန်ကြီးဌာနက စစ်ကောင်စီခေါင်းဆောင်ကို “မြန်မာခေါင်းဆောင်” ဟုသာ မရေမရာ ရည်ညွန်းဖော်ပြသည်။ မင်းအောင်လှိုင် ယူထားသည့် ရာထူးများဖြစ်သည့် စစ်တပ်အကြီးအကဲ၊ ဝန်ကြီးချုပ်၊ စစ်ကောင်စီဥက္ကဋ္ဌ စသည့် ရာထူးများကို ထိုကြေညာချက်တွင် မဖော်ပြထားပေ။
တရုတ်အတွက် မင်းအောင်လှိုင်သည် မတတ်သာသောကြောင့် တွေ့ဆုံနေရသည့် မကောင်းဆိုးရွားသာ ဖြစ်သည်။ ၎င်းတို့အကျိုးစီးပွားအရ လိုအပ်သောကြောင့် ရွေးစရာမရှိဘဲ လုပ်ကိုင်နေရသည့်သူတဦးသာ ဖြစ်သည်။
(ဧရာဝတီ အင်္ဂလိပ်ပိုင်းပါ Why Hasn’t the Myanmar Junta Boss Visited Beijing? ကို ဘာသာပြန်သည်။)
You may also like these stories:
တရုတ်ဝန်ကြီး လာပြီးနောက် မြန်မာတွင် တရုတ်ဆန့်ကျင်ရေး မြင့်မားလာနေ
စစ်ကောင်စီဘက် ဆက်ရပ်တည်နေရင် တရုတ်ဆန့်ကျင်ရေး ပိုအရှိန်မြင့်လာမယ်
မင်းအောင်လှိုင်ဟာ နိုင်ငံကို လုံးဝ မထိန်းချုပ်နိုင်ဘူးဆိုတာ တရုတ် သိတယ်
ချင်ကန်းခရီးစဉ်က မြန်မာတွင် တရုတ်ဆန့်ကျင်ရေး ဆန္ဒပြပွဲများကို ပြန်လည်မီးမွှေး
မြန်မာစစ်တပ် တရုတ်ဆီက မုန့်ယူမလား တုတ်ယူမလား
ပြစ်တင်ရှုတ်ချခံ စစ်ကောင်စီနှင့် ထိတွေ့ဆက်ဆံရေး တရုတ်မြှင့်တင်နေသည်
