မြန်မာနိုင်ငံတွင် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုများပြုလုပ်ရန် အခြေခံအဆောက်အဦ လိုအပ်ချက်နှင့် ပြင်ဆင်ရမည့် စိန်ခေါ်မှုများစွာရှိနေကြောင်း အမေရိကန်-အာဆီယံ စီးပွားရေးကောင်စီ၊ Public Relations ASEAN ၏ တွဲဖက် ညွှန်ကြားရေးမှူး Mr. Anthony Nelson က
ပြောဆိုလိုက်သည်။
ရန်ကုန်မြို့ ဆီဒိုနားဟိုတယ်တွင် ယနေ့ ကျင်းပပြုလုပ်သည့် အမေရိကန် ရင်းနှီးမြုပ်နှံမှုဆိုင်ရာ သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲတွင် ၎င်းက
အထက်ပါအတိုင်း ပြောဆိုလိုက်ခြင်းဖြစ်သည်။
နှစ်ပေါင်း ၂၀ ကျော် သက်တမ်းရှိသော အမေရိကန်-အာဆီယံ စီးပွားရေးကောင်စီသည် အမေရိကန် ထိပ်တန်းစီးပွားရေး ကုမ္ပဏီ ၃၈ ခုကို ခေါ်ဆောင်ပြီး မြန်မာနိုင်ငံသို့ ပထမဆုံး လာရောက်လေ့လာ နေကြောင်း၊ မြန်မာနိုင်ငံတွင် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံရန် အခြေခံလိုအပ်ချက်များစွာ ရှိနေကြောင်း ၎င်းက ဆိုသည်။
“မြန်မာနိုင်ငံက အမေရိကန်ကုမ္ပဏီတွေအတွက် ပတ်ဝန်းကျင်အသစ်ပါ။ လေ့လာရမှာတွေက အများကြီးရှိပါတယ်။ အမေရိကန် ကုမ္ပဏီတွေအနေနဲ့ မြန်မာနိုင်ငံမှာ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံဖို့ လမ်းပန်းဆက်သွယ်ရေး အပါအဝင် အခြေခံအဆောက်အဦ လိုအပ်ချက် စိန်ခေါ်မှုတွေ ရှိနေပါတယ်။ ဒီလိုပြောတာက ရထားလမ်း၊ ကားလမ်း၊ ဆိပ်ကမ်း လိုမျိုး ရုပ်ဝတ္တူဆိုင်ရာ လိုအပ်ချက်တွေကို ပြောတာမဟုတ်ဘဲ သတင်းအချက်တွေကို လျင်လျင်မြန်မြန် ရယူနိုင်တဲ့ ခေတ်ပေါ် ICT နည်းပညာ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ဖို့ လိုအပ်ချက်တွေလည်း ပါဝင်ပါတယ်။ ဒါတွေက စိန်ခေါ်မှုတွေပါပဲ။ ဒါ့အပြင် နိုင်ငံတကာ ငွေကြေးအဖွဲ့အစည်းတွေကို ပြည်တွင်းမှာ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံခွင့်ပြုပြီး လူတွေ ငွေကြေးကို အလွယ်တကူ သယ်ဆောင်သွားလို့ရတဲ့ အကြွေးကတ်၊ ဘဏ်ကတ်တွေကိုလည်း အသုံးပြုခွင့်ပေးဖို့ လိုပါတယ်။ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုလုပ်ဖို့ ဘဏ်စနစ်နဲ့ ငွေကြေးပိုင်းဆိုင်ရာတွေမှာလည်း စိန်ခေါ်မှုတွေ အများကြီးရှိနေပါတယ်။ စီးပွားရေး ပြုပြင်ပြောင်းလဲမှုတွေ စလုပ်နေပြီဆိုပေမယ့် လုပ်စရာတွေ အများကြီးရှိသေးတယ်လို့ ထင်ပါတယ်။ နိုင်ငံခြား ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုတွေအတွက် မြန်မာနိုင်ငံအနေနဲ့ ပြင်ဆင်စရာတွေ အများကြီး ရှိပါသေးတယ်” ဟု Mr. Anthony Nelson က ပြောသည်။
အမေရိကန်ကုမ္ပဏီများ၏ မြန်မာခရီးစဉ်အတွင်း အစိုးရအပြင် ပြည်တွင်းပြည်ပ အဖွဲ့အစည်းပေါင်းစုံနှင့် တွေ့ဆုံပြီး တာဝန်သိသော
ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုများ ပြုလုပ်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း ၎င်းက ဆိုသည်။
“ကျနော်တို့ အနေနဲ့ အမေရိကန်အစိုးရ၊ မြန်မာအစိုးရ၊ မြန်မာစီးပွားရေး အသိုင်းအဝိုင်း၊ အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ အဖွဲ့အစည်းတွေ၊
လူမှုအခြေပြု အဖွဲ့အစည်းတွေ၊ လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်တွေ ဆုံပြီး သူတို့ရဲ့အမြင်နဲ့ သုံးသပ်ချက်တွေကို ရယူနေပါတယ်။ အဲဒါတွေအပေါ်မှာ မူတည်ပြီးတော့ အနာဂတ်မှာ ဘာတွေစလုပ်နိုင်မယ်၊ ဘယ်လိုအပ်ချက်တွေ ရှိတယ်ဆိုတာ သုံးသပ်ပြီး
ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု လုပ်ငန်းစဉ်တွေကို စတင်ပါမယ်။ ကျနော်တို့ အမေရိကန် ကုမ္ပဏီတွေအနေနဲ့ ချက်ချင်း မြန်မြန်ဆန်ဆန်ကြီး ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှာ မဟုတ်ဘဲ ရေရှည်သုံးသပ်ပြီး ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုလုပ်ငန်း လုပ်သွားမယ်။ လောလောဆယ်တော့ မြန်မာနိုင်ငံကို လေ့လာနေဆဲဖြစ်ပါတယ်” ဟု Mr. Anthony Nelson က ရှင်းပြသည်။
လတ်တလောတွင် အမေရိကန် General Electric (GE) ကုမ္ပဏီအနေနှင့် ဆေးရုံသုံးပစ္စည်းတချို့ အရောင်းအဝယ် စတင်နေပြီး ကိုကာကိုလာ ကုမ္ပဏီအနေနှင့် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုလုပ်ဆောင်ရန် ဆွေးနွေးမှုများရှိနေပြီဟု သိရှိရသည်။
စီးပွားရေး ပိတ်ဆို့အရေးယူမှု၊ ကန့်သတ်ချက် စသည်တို့ စပ်လျဉ်း၍ Mr. Anthony Nelson က “စီးပွားရေး ပိတ်ဆို့မှုက ခေတ္တဆိုင်းငံ့ရုံပဲ ရှိပါသေးတယ်။ မရုပ်သိမ်းသေးပါဘူး။ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုနဲ့ ပတ်သက်လို့ ကန့်သတ်ထားတွေ ရှိနေပါသေးတယ်။ ရေနံနှင့် သဘာဝဓာတ်ငွေ့ကဏ္ဍ ဆိုတာလည်း အမေရိကန်တွေ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံဖို့ စဉ်းစားနေတဲ့ကဏ္ဍလည်း ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ရေနံနှင့် သဘာဝဓာတ်ငွေ့ကဏ္ဍဆိုတာက ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုကြီးပြီးတော့ အချိန်ယူရပြီးတော့ ရေရည် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံရတာပါ။ နေ့ချင်းညချင်း လုပ်လို့မရပါဘူး” ဟု ဆိုသည်။
မြန်မာနိုင်ငံသို့ လာရောက်သည့် အမေရိကန် စီးပွားရေးကုမ္ပဏီများတွင် ငွေကြေးဆိုင်ရာ ကုမ္ပဏီများ၊ စွမ်းအင်ကုမ္ပဏီ၊ အတိုင်ပင်ခံကုမ္ပဏီ၊ ထုတ်လုပ်ရေးကုမ္ပဏီ၊ လေကြောင်းကုမ္ပဏီ၊ မော်တော်ကားကုမ္ပဏီများ ပါဝင်ကြောင်း သိရှိရသည်။
ကမ္ဘောဒီးယားနိုင်ငံတွင် ကျင်းပသော အာဆီယံ စီးပွားရေး ညီလာခံ၌ အမေရိကန်နိုင်ငံခြားရေး ဝန်ကြီး မစ္စ ဟီလာရီ ကလင်တန်နှင့် သမ္မတ ဦးသိန်းစိန်တို့ ဇူလိုင်လ ၁၃ ရက်နေ့က တွေ့ဆုံခဲ့ကြသည်။ ထို့အပြင် သမ္မတ ဦးသိန်းစိန်သည် မစ္စ ကလင်တန်နှင့် အတူ ကိုကာကိုလာ၊ Ford Motor Co., General Electric, General Motors, Goldman Sachs နှင့် Google အပါအဝင် အမေရိကန် စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများနှင့် တွေ့ဆုံခဲ့သည်။
အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုက ဇူလိုင်လ ၁ ရက်နေ့တွင် မြန်မာနိုင်ငံ၌ အမေရိကန်ကုမ္ပဏီများ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံခွင့် ပြုလိုက်ခြင်းဖြင့်
စီးပွားရေးပိတ်ဆို့မှုတချို့ကို ရုပ်သိမ်းပေးခဲ့သည်။
