သမ္မတဦးသိန်းစိန်နဲ့ အတိုက်အခံ ဒီမိုကရေစီခေါင်းဆောင် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်တို့ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုကို လာရောက်ဖို့ပြင်နေစဉ်မှာ အိုးဘားမားအစိုးရအနေနဲ့ မြန်မာ့ပို့ကုန်တွေ ပိတ်ပင်ထားတာ ပြန်ဖွင့်ပေးဖို့ ကြိုးပမ်းနေတယ်လို့ လန်ဒန်ထုတ် Financial Times (FT) သတင်းစာက ရေးသားလိုက်ပါတယ်။ ဒီကိစ္စနဲ့ပတ်သက်ပြီး အိမ်ဖြူတော်၊ အစိုးရရုံးနဲ့ ကွန်ဂရက်တို့ ဆွေးနွေးနေပြီး စစ်တပ်နဲ့ မဆိုင်တဲ့ ပိတ်ဆို့မှု တချို့ကို ဖြုတ်သိမ်းနိုင်ဖွယ်ရှိကြောင်း သတင်းက ဆိုပါတယ်။
ဧပြီလက စလို့ မြန်မာပြည်အပေါ် စီးပွားရေး ဒဏ်ခတ်ပိတ်ဆို့မှု အမေရိကန်က စတင်လျှော့ချလာကတည်းက ဆိုင်းငံ့ရုပ်သိမ်းမှုတွေကို သမ္မတ ဘားရက်အိုဘားမားရဲ့ လုပ်ပိုင်ခွင့်တွေနဲ့ လုပ်လာခဲ့ပေမဲ့ ကွန်ဂရက်ရဲ့ ထောက်ခံမှုနဲ့မှ အတည်ပြုနိုင်မယ့် မြန်မာ့ပို့ကုန် ပြန်ဖွင့်ပေးရေး ဥပဒေကြောင်းဆိုင်ရာ ပြုပြင်မှုတွေက နိုဝင်ဘာ သမ္မတရွေးကောက်ပွဲမတိုင်မီ ဖြစ်လာဖို့ မမြင်ဘူးလို့ သတင်းက သုံးသပ်ရေးသားပါတယ်။
မြန်မာ့ပို့ကုန်ပိတ်ပင်မှု ပြန်ဖွင့်ပေးရေးဟာ ၂၀၀၃ မှာ ပြဌာန်းထားတဲ့ Burma Freedom and Democracy Act ဥပဒေနဲ့ ဆိုင်တာမို့ မျှော်လင့်နိုင်တာက မြန်မာ့ပို့ကုန် ပြန်သွင်းရေးလုပ်ပေးဖို့ အစီအစဉ်ရှိကြောင်း အိုဘားမားအစိုးရက တရားဝင်ကြေညာချက် ထုတ်ပြန်ရုံလောက်ပါ။
တချိန်တည်းမှာ အမေရိကားကို ဦးသိန်းစိန်ဦးဆောင်လာမယ့် မြန်မာကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့ထဲမှာ ထိပ်တန်းစီးပွားရေးသမားတွေ၊ စီးပွားရေး အကြံပေးတွေ ပါပြီး အမေရိကန် အစိုးရနဲ့ ကွန်ဂရက်ကို စွဲဆောင်ဖို့ အကြီးအကျယ် ပြင်ဆင်နေတယ်လို့ ပြည်တွင်းသတင်းရပ်ကွက်တွေက ဆိုပါတယ်။
မြန်မာ့ပို့ကုန်ပိတ်ပင်မှု ပြန်ဖွင့်ပေးရေးကို အမေရိကန်အစိုးရအရာရှိတွေနဲ့ ကွန်ဂရက်ကြား ဆွေးနွေးမှုတွေအရ သမ္မတအိုဘားမားအနေနဲ့ လုပ်ပိုင်ခွင့်အရ လုပ်မယ်ဆိုရင်တောင် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ရဲ့ ထောက်ခံမှု လိုမယ်လို့ သုံးသပ်သူတွေက ပြောဆိုကြကြောင်း သတင်းတွေက ဆိုပါတယ်။
ရီပတ်ဘလီကန်ခေါင်းဆောင်တဦးဖြစ်သူ မစ်ချ်မက်ကောနယ်က ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် ထောက်ခံမှု မပါလို့ မဖြစ်ဘူးလို့ ဩဂုတ်လအတွင်း ပိတ်ဆို့ရေးဥပဒေကို သက်တမ်းတိုးဖို့ လုပ်တုန်းက အခိုင်အမာ ပြောထားပါတယ်။
တချိန်တည်းမှာပဲ ဥရောပသမဂ္ဂကလည်း ၁၉၉၀ နှောင်းပိုင်းတွေကစလို့ ပိတ်ပင်လိုက်တဲ့ မြန်မာ့ပို့ကုန်များအတွက် အထူးအခွင့်အရေးတွေကို ပြန်ပေးဖို့ စီစဉ်နေပါတယ်။ အထည်ချုပ်၊ ဖိနပ်ချုပ်၊ ပင်လယ်စာနဲ့ တခြား စားသောက်ကုန်တင်ပို့မှု လုပ်ငန်းတွေ အခြေအနေ ပြန်ကောင်းရင် အလုပ်အကိုင် အခွင့်အလမ်းတွေ ပိုများနိုင်တာမို့ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ကလည်း ဒီအချက်ကို ထည့်စဉ်းစားထားပြီး ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။
စီးပွားရေးသမားတွေ အလောတကြီး မြန်မာပြည်ကို ဝင်မလာဖို့ သတိပေးနေတဲ့ တပြိုင်နက် မြန်မာနိုင်ငံမှာ အလုပ်လက်မဲ့နှုန်း မြင့်နေတာကို ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် သိပါတယ်။ တာဝန်သိတဲ့ နိုင်ငံခြားရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု လိုအပ်တာကိုလည်း ဆော်ဩနေခဲ့ ပါတယ်။ ဦးသိန်းစိန် အစိုးရနဲ့လည်း ပူးပေါင်းဆောင်ရွက် မှုတွေလည်း ရှိပါတယ်။
မကြာသေးခင်ကတင် နိုင်ငံခြားရင်းနှီးမြှုပ်နှံနိုင်ရေး အတားအဆီးဖြစ်နေတဲ့ အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၅ သန်း အနည်းဆုံး ရင်းနှီးရမယ်လို့ ဆိုနေတဲ့ နိုင်ငံခြားရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု (FDI) ဥပဒေမူကြမ်းကို ပြန်ပြင်ပြီး ဒီအချက်ကို ပယ်ဖျက်ဖို့ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်က လွှတ်တော် ကိုယ်စားလှယ်များကို ဆွေးနွေး ဖြောင်းဖြပေး ခဲ့တယ်လို့ သမ္မတရုံး ဝန်ကြီးဦးစိုးသိန်းက ပြောပါတယ်။
နိုင်ငံရေးဝေဖန်သူတွေက ဦးသိန်းစိန်နဲ့ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်တို့ နှစ်ယောက်စလုံး အမေရိကားကို လာတဲ့အခါ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ကို သူရဲကောင်းတယောက်လို ကြိုဆိုဂုဏ်ပြုကြတာကို ဦးသိန်းစိန် မုဒိတာ ထားနိုင်မှလို့ ဆိုနေသလို အမေရိကန်အစိုးရကလည်း ဦးသိန်းစိန်ကို အရာထားပြီး ပွဲထုတ်မှ ဦးသိန်းစိန် မျက်နှာမပျက်မှာလို့ ထောက်ပြပြောဆိုနေပါတယ်။
အမေရိကန် နိုင်ငံရဲ့ အမြင့်ဆုံးနိုင်ငံသား ရွှေတံဆိပ်ဆု အပါအဝင် ချီးမြှင့်ခံထားရတဲ့ ဆုတံဆိပ်တွေ လက်ခံဖို့ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် စက်တင်ဘာလ ၁၆ ရက်နေ့မှာ အမေရိကန် ခရီး စတင်ပါလိမ့်မယ်။ သတင်းများအဆိုအရ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် အမေရိကန် အထက်လွှတ်တော်နဲ့ အောက် လွတ်တော် ၂ ရပ်ပေါင်းမှာ မိန့်ခွန်းပြောရန် ရှိပြီး ကမ္ဘာ့ ကုလသမဂ္ဂ အထွေထွေ ညီလာခံမှာလည်း မိန့်ခွန်းပြောဖို့ ရှိပါတယ်။
ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ကို အမေရိကန် သမ္မတ အိမ်ဖြူတော်ရှိ သမ္မတဟောင်း Franklin D. Roosevelt အမည်ရှိ ခန်းမ ဆောင်မှာ အထူး ဧည့်သည်တော်အဖြစ် တည လာရောက်တည်းခိုဖို့ အမေရိကန် သမ္မတကတော် မစ္စ မီရှဲ အိုဘားမား က ဖိတ်ကြားထားပြီး အထူးညစာ စားပွဲနဲ့ တည်ခင်းမယ်လို့လည်း သိရပါတယ်။ ညစာစားပွဲကို အမေရိကန် သမ္မတဟောင်း ဂျော့ချ် ဒဗလျူ ဘွတ်ရှ်နဲ့ ဇနီး လော်ရာဘွတ်ရှ်၊ ကလင်တန်တို့ စုံတွဲ၊ မိုက်ခရိုဆော့ဖ် သူဌေးကြီး မစ္စတာ ဘီလ်ဂိတ်နဲ့ ဇနီး စတဲ့ နိုင်ငံရေး၊ စီးပွားရေးနဲ့ သံတမာန်ရေး မျက်နှာဖုံးတွေ တက်ကြပါလိမ့်မယ်။
ဦးသိန်းစိန်ရဲ့ ခရီးစဉ်ကလည်း ၁၉၆၆ မှာ အာဏာသိမ်းခေါင်းဆောင် ဗိုလ်ချုပ်နေဝင်းရဲ့ ခရီးစဉ်နောက်ပိုင်း အမြင့်ဆုံး နိုင်ငံတော်ခေါင်းဆောင်တဦးရဲ့ ပထမဆုံး ခရီးစဉ်ပါ။ အမေရိကန်-မြန်မာ နှစ်နိုင်ငံဆက်ဆံရေးအတွက် သမိုင်းဝင်ပါ။ စက်တင်ဘာ ၂၄ ရက်မှာ ခရီးစဉ် စမယ်လို့ တရားဝင် ထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။
