မြန်မာနှင့် အင်ဒီနီးရှား အစိုးရတို့သည် နှစ်နိုင်ငံကုန်သွယ်ရေးကို ၂၀၁၆ ခုနှစ်တွင် ကုန်သွယ်မှု တန်ဖိုး အမေရိကန် ဒေါ်လာ ၁ ဘီလီယံအထိ တိုးမြှင့်ရန် သဘောတူလိုက်ကြောင်း သတင်းရရှိသည်။
အင်ဒိုနီးရှား နိုင်ငံခြားရေး ဝန်ကြီး မစ္စတာ မာတီနာ တာလီဂါဝါနှင့် မြန်မာ နိုင်ငံခြားရေး ဝန်ကြီး ဦးဝဏ္ဏမောင်လွင်တို့ အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံ ဂျကာတာမြို့တွင် ယမန်နေ့က တွေ့ဆုံ ဆွေးနွေးပွဲ၌ ယင်းသို့ သဘောတူခြင်းဖြစ်သည်ဟု အင်ဒိုနီးရှား အခြေစိုက် အန်တာရာ (ANTARA) သတင်းဌာနက ဖော်ပြသည်။
“ကျနော်တို့ လာမယ့် ၂၀၁၆ ခုနှစ်မှာ ကုန်သွယ်မှု တန်ဖိုး အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၁ ဘီလီယံအထိ ရောက်အောင် ရည်ရွယ်လုပ်ဆောင်ကြဖို့ သဘောတူလိုက်ကြတာ” ဟု နိုင်ငံခြားရေး ဝန်ကြီး မစ္စတာ မာတီနာ တာလီဂါဝါက ပြောထားသည်။
မြန်မာ – အင်ဒိုနီးရှား နှစ်နိုင်ငံပူးတွဲ ကော်မရှင် အစည်းအဝေးအတွင်း ကုန်သွယ်မှုတန်ဖိုး တိုးမြှင့်ရေး ကိစ္စကို သဘောတူညီခဲ့ကြပြီး ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုနှင့် စီးပွားရေး ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု တို့ကိုလည်း အရှိန်မြှင့် ဆောင်ရွက်ကြရန်လည်း သဘောတူခဲ့ကြောင်း သိရသည်။
မြန်မာအစိုးရက အပေါင်းလက္ခဏာ ဆောင်သည့် ပြုပြင်ပြောင်းလဲရေးများ လုပ်ဆောင်လာပြီး မြန်မာ စစ်အာဏာရှင်ဟောင်းများက စီးပွားရေး ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရေးအတွက် နိုးထလာသည်ကို အင်ဒိုနီးရှားအနေဖြင့် အကောင်းဘက်မှ ရှုမြင်ကြောင်း မစ္စတာ မာတီနာ တာလီဂါဝါက ပြောသည်ဟု သိရှိရသည်။
မြန်မာနှင့် အင်ဒိုနီးရှား နှစ်နိုင်ငံ ကုန်သွယ်မှုတန်ဖိုးသည် ယခင်က အမေရိကန် ဒေါ်လာ သန်းပေါင်း ၄၃၀ ရှိခဲ့ရာမှ ၂၀၁၂ ခုနှစ်က အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၄၆၅ သန်းအထိ ရှိလာပြီး ၇.၉၈ ရာခိုင်နှုန်း တိုးမြင့်လာခဲ့သည်။
နိုင်ငံခြားရေး ဝန်ကြီး ဦးဝဏ္ဏမောင်လွင်သည် အဆိုပါ ဆွေးနွေးပွဲတွင် နှစ်နိုင်ငံ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရေး၊ ဒေသတွင်း နိုင်ငံများနှင့် နိုင်ငံတကာ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရေး ကိစ္စများကို အင်ဒိုနီးရှား နိုင်ငံခြားရေး မစ္စတာ မာတီနာ တာလီဂါဝါနှင့် ဆွေးနွေးခဲ့ကြောင်းလည်း သိရသည်။
“ကျနော်တို့က စိုက်ပျိုးရေး၊ နည်းပညာ ကဏ္ဍတွေမှာ ပူးပေါင်ဆောင်ရွက်ရေးကို တိုးတက်လိုပါတယ်။ ထပ်ပြီး ပြောရရင် နိုင်ငံတဝန်း ရာဇဝတ်မှု လျှော့ချရေးနဲ့ လူ့စွမ်းအား အရင်းအမြစ် တိုးတက်ဖွံ့ဖြိုးမှုတွေလည်း ပါပါတယ်” ဟု ဝန်ကြီး ဦးဝဏ္ဏမောင်လွင်က အန်တာရာ သတင်းဌာနကို ပြောသည်။
မြန်မာနိုင်ငံနှင့် အင်ဒိုနီးရှား သံတမန် ဆက်ဆံရေးသည် ၁၉၄၉ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလ ၂၇ ရက် နေ့မှ စတင်ခဲ့ပြီး ၁၉၉၇ ခုနှစ်တွင် မြန်မာနိုင်ငံအား အာဆီယံအဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံ ဖြစ်လာရေးကိစ္စတွင်လည်း အင်ဒိုနီးရှားက မြန်မာကို ထောက်ခံခဲ့သည်။
အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံမှ မြန်မာသို့ တင်ပို့သည့် ကုန်ပစ္စည်းများမှာ စက္ကူနှင့် စက္ကူထွက်ကုန်၊ စားအုန်းဆီ၊ သံနှင့် သံမဏိ၊ ဆေးရွက်ကြီးနှင့် ရာဘာတို့ ပါဝင်ကြောင်း၊ ဓာတ်မြေသြဇာ၊ ဘိလပ်မြေနှင့် တခြားအင်ဒိုနီးရှား ထွက်ကုန်များကိုလည်း တင်သွင်းရန် မြန်မာနိုင်ငံက လိုလားကြောင်း၊ မြန်မာနိုင်ငံမှ အင်ဒိုနီးရှားသို့ ပို့ကုန်များတွင် ပြောင်းဖူး၊ သစ်၊ မြေပဲ၊ ဆိုဒါ၊ ငါးနှင့် အသီးအရွက်များ ပါဝင်ကြောင်း သိရသည်။
ပြီးခဲ့သည့် ဧပြီလက အင်ဒိုနီးရှား သမ္မတ မစ္စတာ ယူဒိုယူနို၏ မြန်မာပြည်ခရီးစဉ်အတွင်း သဘောတူညီချက်များတွင် အင်ဒိုနီးရှားမှ ဓာတ်မြေသြဇာများ မြန်မာသို့ တင်သွင်းရန်နှင့် မြန်မာ့ဆန်ကိုလည်း အင်ဒိုနီးရှားက ဝယ်ယူမည်ဆိုသည့် အချက်လည်းပါဝင်သည်။ အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံက မြန်မာ့ဆန် တန်ချိန် ၃ သိန်းကို ဝယ်ယူရန် မှာကြားထားပြီး အနာဂတ်တွင် အဆိုပါ ပမာဏထက် ပိုမို ဝယ်ယူရန်လည်း မျှော်လင့်ထားသည်ဟု သိရသည်။
ထို့အပြင် အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံက မြန်မာ့ လျှပ်စစ်စွမ်းအင်ကဏ္ဍတွင် ရင်နှီး မြှုပ်နှံရန်လည်း သဘောတူခဲ့သည်။
မြန်မာနိုင်ငံသည် နိုင်ငံရေး၊ စီးပွားရေး ပြုပြင်ပြောင်းလဲမှုများ လုပ်လာပြီးနောက်ပိုင်း ပွင့်လင်းစပြုလာသည့်အတွက် အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံအပါအဝင် အာဆီယံ နိုင်ငံများဖြစ်သော ထိုင်း၊ မလေးရှားနှင့် စင်ကာပူနိုင်ငံတို့နှင့်လည်း ကုန်သွယ်ရေးများ တိုးမြှင့်လျက်ရှိသည်။
