ပြည်တွင်း ကျပ်ငွေဖြင့် အရောင်းအဝယ် ပြုလုပ်နိုင်သည့် စီးပွားရေး လုပ်ငန်းများတွင် အမေရိကန် ဒေါ်လာ တွင်တွင်ကျယ်ကျယ် အသုံးပြုခြင်းကို စိစစ်အရေးယူနိုင်ရန် စီစဉ်နေကြောင်း မြန်မာနိုင်ငံ ဗဟိုဘဏ်က ပြောသည်။
နိုင်ငံအတွင်း အမေရိကန်ဒေါ်လာကို ကျယ်ပြန့်စွာ သုံးစွဲခြင်းသည် နိုင်ငံခြား ငွေကြေးဈေးနှုန်း တည်ငြိမ်မှုကို ထိခိုက်စေနိုင်ပြီး နိုင်ငံ တော်၏ စီးပွားရေးစနစ်ကိုပါ ထိခိုက်စေနိုင်သဖြင့် ယခုကဲ့သို့ တားမြစ်ရခြင်း ဖြစ်ကြောင်း မြန်မာနိုင်ငံ ဗဟိုဘဏ် နိုင်ငံခြားသုံး ငွေ စီမံ ခန့်ခွဲမှုဌာန၏ ဒုတိယ ညွှန်ကြားရေးမှူးချုပ် ဦးဝင်းသော်က ဧရာဝတီကို ပြောပြသည်။
“ဒေါ်လာသုံးစွဲမှု ကျယ်ပြန့်လာပြီး ဒေါ်လာဈေး မတည်ငြိမ်မှုကိုလည်း ဖြစ်စေနိုင်တယ်။ တပြိုင်နက်တည်းမှာပဲ ဒေါ်လာဈေး မတည်ငြိမ် မှု ဆိုတာလည်း နိုင်ငံတော် စီးပွားရေးကို ထိခိုက်စေပါတယ်။ အဲဒီအတွက်ကြောင့်မို့လို့ ဒေါ်လာကို ကျယ်ပြန့်စွာ သုံးတယ်ဆိုတဲ့ နေရာတိုင်းမှာ ဒေါ်လာနဲ့ပဲ သုံးတယ်။ ပြည်တွင်းမှာ ပြည်တွင်းငွေနဲ့ သုံးလို့ရတဲ့နေရာတွေလည်း ဒေါ်လာနဲ့ သုံးတယ်။ ဒါတွေကို ပြန်ပြီးတော့ ကြပ်မတ်ရမယ့် သဘောပါ”ဟု ဦးဝင်းသော်က ရှင်းပြသည်။
သြဂုတ်လ ၁၇ ရက်နေ့က Fast Food စားသောက်ကုန်တမျိုးဖြစ်သည့် The Pizza Company နှင့် Swen sen’s ရေခဲမုန့်ဆိုင်များရှိ စားစရာ မီနူးဈေးနှုန်းများကို ဒေါ်လာဖြင့် သတ်မှတ်လိုက်သဖြင့် စားသုံးသူ များကြား ဝေဖန်မှုများ ထွက်ပေါ်ခဲ့သည်။
လက်ရှိတွင် အမေရိကန်ဒေါ်လာဖြင့် ဈေးနှုန်းသတ်မှတ်သည့် စီးပွားရေးလုပ်ငန်း အများအပြားရှိနေပြီး ဟိုတယ်နှင့် ခရီးသွားလုပ် ငန်း များ၊ စားသောက်ဆိုင်များ၊ နိုင်ငံတကာ ကျောင်းများလည်း ပါဝင်နေသည့်အတွက် မဖြစ်မနေ ဒေါ်လာဖြင့် ဈေးနှုန်းသတ်မှတ်ပြီး ပေးချေရမည့် စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများနှင့် ကုမ္ပဏီများ အတွက်ကိုမူ သက်ဆိုင်ရာ ဝန်ကြီးဌာနများနှင့် အသေးစိတ် ဆွေးနွေးနေကြောင်း ဗဟိုဘဏ်က ပြောသည်။
ဦးဝင်းသော်က“မဖြစ်မနေ ဒေါ်လာနဲ့ ချေရမယ့် ကိစ္စမျိုးတွေကိုတော့ ကျပ်နဲ့ မဖြစ်မနေ ချေပါဆိုတာမျိုး မဖြစ်အောင်၊ Complaint တက်မလာအောင် ဒီဘက်က စီစဉ်ဆောင်ရွက်နေဆဲ ဖြစ်ပါတယ်”ဟု ပြောဆိုသည်။
သက်ဆိုင်ရာ ဝန်ကြီးဌာနများနှင့် ဆွေးနွေးပြီးသွားပါက ဒေါ်လာနှင့် အရောင်းအဝယ် ပြုလုပ်နိုင်သည့် စီးပွားရေး လုပ်ငန်း၊ ပြည်တွင်း ကျပ်ငွေဖြင့်သာ အရောင်းအဝယ် ပြုလုပ်ရမည့် စီးပွားရေး လုပ်ငန်းများကို ဗဟိုဘဏ်က ညွန်ကြားပေးမည် ဖြစ်ပြီး မလိုက်နာ သည့် လုပ်ငန်းရှင်များအား မည်သို့ အရေးယူမည် ဆိုသည့်အချက်များကိုလည်း ဖော်ပြပေးမည် ဖြစ်ကြောင်း သိရှိရသည်။
၂၀၁၃ ခုနှစ်တွင် နိုင်ငံခြားဝင်ငွေ ရှာသည့်အလုပ်ကို ဝန်ကြီးဌာနအလိုက် ဆောင်ရွက်ပေးရန် မလိုအပ်တော့ဘဲ ပြည်တွင်း ငွေပေး ချေမှုနှင့် သုံးစွဲမှုများ၊ ဈေးနှုန်း သတ်မှတ်မှုများကို ကျပ်ငွေဖြင့်သာ ပြုလုပ်ကြရန် အစိုးရက ညွှန်ကြားခဲ့ဖူးကြောင်း သိရသည်။
မြန်မာနိုင်ငံ ကုန်သည်ကြီးများနှင့် စက်မှုလက်မှု လုပ်ငန်းရှင်များ အသင်းချုပ်(UMFCCI)၏ ဒု ဥက္ကဌ ဒေါက်တာ မောင်မောင်လေး က ဗဟိုဘဏ် အနေနှင့် မြန်မာနိုင်ငံ၏ စီးပွားရေးတွင် ဒေါ်လာသုံးစွဲမှု အရှိန်မြင့်လာခြင်းကို ကာကွယ်နိုင်ရန် ဖြေရှင်းပေးသင့်ကြောင်း၊ ပြည်တွင်းရှိ အရောင်းအဝယ် လုပ်ငန်းများကို ကျပ်ငွေဖြင့်သာ အသုံးပြုရန် ကြေညာထားပြီး ဖြစ်သည့်အတွက် လက်တွေ့ အကောင်အထည် ဖော်ဆောင်ရန် လိုအပ်နေကြောင်း ဧရာဝတီသို့ ပြောသည်။
မြန်မာနိုင်ငံ ခရီးသွားလုပ်ငန်းရှင်များအသင်း၏ တွဲဖက်အတွင်းရေးမှူး ဦးတင်ထွန်းအောင်ကလည်း “ခရီးသွား လုပ်ငန်းနယ်ပယ် ကတော့ ဒေါ်လာနဲ့ပဲ လက်ခံတယ်။ ဒေါ်လာနဲ့ပဲ ပေးချေတယ်။ ဆင့်ကဲ ဆင့်ကဲ Suppliers တွေဖြစ်တဲ့ ဟိုတယ်တွေ၊ Airlines တွေကလည်း နိုင်ငံခြားသားတွေအတွက် သုံးစွဲတာဆိုရင် ဒေါ်လာနဲ့ပဲ လက်ခံတယ်။ အဲဒီအခါကျတော့ ဒေါ်လာ သုံးစွဲမှု၊ လည်ပတ်မှုကတော့ ဒီမှာ ရှိနေမှာပဲ။ ဒါကို သွားပြီး ကန့်သတ်လိုက်ရင်တော့ အဲဒီနယ်တွေမှာပါ ကျပ်ငွေလဲနှုန်းတွေက ဂယက်ရိုက်သွားနိုင် တယ်”ဟု ပြောသည်။
ဒေါ်လာနှင့် ကျပ်ငွေ လဲလှယ်နှုန်းသည် ယနေ့ သြဂုတ်လ ၂၆ ရက်နေ့အတွက် ဗဟိုဘဏ်၏ သတ်မှတ်နှုန်းအရ ၁ ဒေါ်လာလျှင် ၁၂၈၂ ကျပ် ဖြစ်ပြီး ပြီးခဲ့သည့် ရက်များက အပြင်ဈေးကွက်တွင် ၁ ဒေါ်လာလျှင် ကျပ် ၁၃၀၀ အထိ ရောက်ရှိသွားခဲ့သေးသည်