မြန်မာ၏ အဓိက ဆန်ဝယ်လက် တရုတ်နိုင်ငံဘက်တွင် အဖမ်းအဆီးများ ဆက်တိုက်ပြုလုပ်နေသဖြင့် အရောင်း အဝယ်များ ရပ်တန့်နေရာ ဆန်အိတ်ရေ ၃ သိန်းခန့် နယ်စပ်တွင် ပိတ်မိနေကြောင်း မူဆယ် ဆန် ကုန်စည်ဒိုင် ပြန်ကြားရေး ဦးမင်းသိန်းက ပြောသည်။
“ပိုက်စိပ်တိုက်ပြီး တအားဖမ်းနေတဲ့အတွက် ဆန်အရောင်းအဝယ် ရပ်သလောက်ဖြစ်သွားပြီ။ တရုတ်-မြန်မာ နယ်စပ်မှာ။ ဆန်အိတ်ရေ ၂ သိန်းကျော် ၃ သိန်းနီးပါး ပိတ်မိနေတယ်” ဟု မူဆယ် ကုန်စည်ဒိုင် ပြန်ကြားရေး ဦးမင်းသိန်းက ပြောသည်။
မြန်မာနိုင်ငံဘက်မှ တရုတ်ဘက်သို့ ဆန်တင်ပို့သည့် တရားဝင်နိုင်ငံ အနေဖြင့် သွားနေခြင်းဖြစ်သော်လည်း တရုတ်ဘက်က တရားမဝင် အနေအထားဖြစ်နေရာ ဆန်ဝယ်သည့် တရုတ်ကုန်သည်များကို စက်တင်ဘာ ၂၅ ရက် နောက်ပိုင်းက စတင်ပြီး ဖမ်းဆီးလာခဲ့ခြင်းဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။
ဆန်အရောင်းအဝယ် ရပ်တန့်နေခြင်းနှင့် ပတ်သက်ပြီး ဦးမင်းသိန်းက “ ခပ်ပါးပါး ဖမ်းနေတာကတော့ စက်တင်ဘာလဆန်း လောက်ကတည်းကပဲ။ စက်တင်ဘာ ၂၅ ရက်လောက်မှာ တအားဖမ်းလိုက်တဲ့အတွက် အခု လုံးဝရပ်သွားတာ။ အရောင်းအဝယ် ရပ်ထားရတော့ အများကြီးထိခိုက်တယ်” ဟု ၎င်းက ပြောသည်။
မူဆယ်နယ်စပ်တွင် သောင်တင်နေသည့် ဆန်အိတ်များကို တရုတ်နိုင်ငံဘက်သို့ တင်ပို့နိုင်ခြင်း မရှိကြောင်း၊ ရန်ကုန်နှင့် မန္တလေး ဘက်သို့လည်း ပြန်လည်တင်ပို့၍ မရသည့် အနေအထားတွင် ရှိနေရာ ကုန်သည်များ ဘေးကျပ်နံကျပ် ဖြစ်နေရကြောင်း သိရသည်။
လက်ရှိ ဆန်ဈေးကွက် အနေအထားမှာလည်း တရုတ်တင်ပို့နိုင်ခြင်း မရှိသည့်အတွက် ပြည်တွင်း ဆန်ဈေးသာမက စပါးဈေးလည်း ကျဆင်းနေကြောင်း သိရသည်။
“ပြည်ပကို မထွက်တော့ စပါးဈေး၊ ဆန်ဈေး အေးတယ်။ အရင်က စပါးဈေး တင်း ၁၀၀ မှာ ၅ သိန်းလောက်ရတယ်။ အခုက ၃ သိန်းခွဲပဲ ရှိတော့တယ်။ ဒါကြောင့်လည်း တရုတ်ကို တရားဝင် တင်ပို့နိုင်အောင်သာမက ပင်လယ်ရေကြောင်း ကနေ သွားနိုင်အောင်ပါ ဆွေးနွေးနေတယ်” ဟု အင်္ဂပူမြို့နယ် ဆန်စပါးလုပ်ငန်းအသင်း ဥက္ကဋ္ဌ ဦးတင်ထွန်းက ပြောသည်။
မြန်မာနိုင်ငံ ဆန်စိုက်ပျိုး ထုတ်လုပ်သူများအသင်း ဥက္ကဋ္ဌ ဦးစိန်ဝင်းလှိုင်ကလည်း “တရုတ်နိုင်ငံနဲ့ရော အင်ဒိုနီးရှား နိုင်ငံနဲ့ရော တရားဝင် တင်ပို့နိုင်ဖို့လုပ်ထားတဲ့ MOU ကို အကောင်အထည် ပေါ်လာဖို့လုပ်ရမယ်။ အဓိက ဝယ်လက်က တရုတ်ပါ။ ညှိနှိုင်းမှုက နောက်ကျလာမယ် ဆိုရင်တော့ အခက်အခဲတွေ ပိုဖြစ်လာမယ်။ အရန်ဆန်ဝယ်ဖို့ လုပ်မှာလား။ ဒါဆို ဆန်တွေ ကို ထိန်သိမ်းတာမျိုး လုပ်ရမှာပေါ့” ဟု ပြောသည်။
လက်ရှိတွင် ကမ္ဘာဆန်ဈေးနှုန်းမှာလည်း ကျဆင်းနေပြီး အောက်တိုဘာ၊ နိုဝင်ဘာလ၏ ဆန်သစ်ပေါ်ချိန်တွင် ပြည်တွင်းတွင် ဆန်ဈေးနှုန်းနှင့် စပါးဈေးနှုန်းများ ဆက်လက် ကျဆင်းလာမည်ကို တောင်သူများနှင့် ဆန်ကုန်သည်များ ဘက်က စိုးရိမ်မှုများ ရှိနေသည်။
‘‘ကမ္ဘာ့ဆန်ဈေး ကျတာက မြန်မာနိုင်ငံက လယ်သမားတွေ အတွက် စိုးရိမ်စရာပါ။ တရုတ်ကလည်း အဖမ်းအဆီးများ နေတဲ့အချိန်၊ ပြည်တွင်း ဆန်လက်ကျန်များ နေချိန်မှာ ဈေးကျတာ ပြည်တွင်းကို ရိုက်ခတ်မှု ကြီးမားလာနိုင်တယ်’’ ဟု မြန်မာနိုင်ငံ ဆန်စပါးအသင်းချုပ် ဒုတိယဥက္ကဋ္ဌ ဒေါက်တာစိုးထွန်းက ပြောသည်။
ဧပြီ ၁ ရက်မှ သြဂုတ်လလယ်ထိ ၄ လကျော် ကာလအတွင်း ဆန်နှင့်ဆန်ကွဲ တန်ချိန် ၄ သိန်းကျော်သာ တင်ပို့ ရောင်းချနိုင်ခဲ့သည်။ ပြီးခဲ့သည့် ဘဏ္ဍာနှစ် ၄ လဖြင့် နှိုင်းယှဉ်ပါက တန်ချိန် ၂၀၀,၀၀၀ ကျော် လျော့နည်းခဲ့ကြောင်း မြန်မာနိုင်ငံဆန်စပါးအသင်းချုပ်မှ သိရသည်။
မြန်မာနိုင်ငံ၏ ပြည်ပဆန် တင်ပို့မှုစုစုပေါင်း၏ ၉၀ ရာခိုင်နှုန်းသည် တရုတ်နိုင်ငံဘက်သို့ ဖြစ်ကြောင်း သိရှိရသည်။
