တပ်ပိုင်မြေပေါ်တွင် အမေရိကန်ဒေါ်လာ သန်း ၅၀၀ အကုန်အကျခံ တည်ဆောက်မည့် မြရိပ်ညို အထပ်မြင့် စီမံကိန်းအား အနီးရှိ သက်တမ်း ၉၂ နှစ်ရှိသော ရေလှောင်ကန်ကြီးအတွက် ဘေးအန္တရာယ်ကင်းရှင်းရေး အစီအမံများကို ရန်ကုန်တိုင်းအစိုးရက အတည်ပြုပြီးသည်အထိ ဆိုင်းငံ့ထားရန် ညွန်ကြားထားကြောင်း သိရသည်။
လုပ်ငန်းများ စတင်စပြုနေသော မြရိပ်ညိုစီမံကိန်းကို ဗဟန်းမြို့နယ်ရှိ ယခင်မြရိပ်ညိုဟိုတယ်ရှိရာ ၁၃ ဧက ကျယ်သောမြေတွင် ဦးခင်ရွှေ ပိုင်ဆိုင်သည့် ဇေကမ္ဘာ ကုမ္မဏီက အကောင်အထည်ဖေါ်နေသည်။
အမြင့် ၃၈၂ ပေမှ ၄၁၂ ပေအထိမြင့်သော အဆောက်အအုံ ၁၂ လုံးနှင့် ၃ ထပ် အဆောက်အအုံတခုကို ထိုနေရာတွင် တည်ဆောက်ရန် စီစဉ်ထားသည်။ ထိုနေရာသည် ရန်ကုန်မြို့တွင်း မြို့နယ် ၁၆ ခုကို ရေပေးဝေသည့် ရေလှောင်ကန်ကြီးအနီးတွင် တည်ရှိသည်။
ထို ဂါလန်သန်း ၂၀ ဆံ့သော ရေလှောင်ကန်ကြီး ပျက်ဆီးပါက အနီးရှိ ရပ်ကွက်ကို ရေလွှမ်းမိုးပြီး တမြို့လုံးရေပြတ်လတ်နိုင်သောကြောင့် ရပ်ကွက်တွင်းနေထိုင်သူများက ထိုစီမံကိန်းကို ဆန့်ကျင်ကြသည်။
လုပ်ငန်းများ ဆိုင်းငံ့ထားရန် မြို့တော်စည်ပင်က မတ်လတွင် ညွှန်ကြားခဲ့သော်လည်း ထိုကုမ္ပဏီက လိုက်နာခြင်း မရှိသောကြောင့် ရန်ကုန်မြို့တော်စည်ပင်သာယာရေးကော်မတီက ဧပြီလ ၂ ရက်နေ့ က လုပ်ငန်း ဆိုင်းငံရန် စာတစောင် ပေးပို့ခဲ့သည်။
ရန်ကုန်တိုင်းဝန်ကြီးချုပ် ဦးဖြိုးမင်းသိန်းနှင့် ဝန်ကြီးအချို့အား အင်္ဂါနေ့ က တွေ့ဆုံပြီး ရေလှောင်ကန် ဘေးကင်းရေးအတွက် သူ၏ အစီအမံများအား ရှင်းပြခဲ့သည်ဟု ဦးခင်ရွေက ဧရာဝတီသတင်းဌာနသို့ ဗုဒဟူးနေ့တွင် ပြောသည်။
“ရေလှောင်ကန် ဘေးအန္တရာယ် ကင်းရှင်းရေးကို သေသေချာချာလုပ်ဖို့ နဲ့ Safety ဖြစ်မှ ဆက်သွားပါ လို့ ဝန်ကြီးချုပ်က ပြောတယ်” ဟု ဦးခင်ရွှေက ပြောသည်။ စစ်အစိုးရခေတ်က တတိယ ဩဇာအကြီးမားဆုံးသူ ဖြစ်ခဲ့ပြီး ယခု နိုင်ငံတော်အတိုင်ပင်ခံပုဂ္ဂိုလ် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်၏ အရေးပါသော မဟာမိတ် ဦးရွှေမန်းနှင့် ဦးခင်ရွှေသည် ခမီးခမက်တော်သည်။
ရေလှောင်ကန် ဘေးအန္တရာယ် ကင်းရှင်းရေးအတွက် ဘိုးလ်ပိုင်များ၊ ရေလုံပစ္စည်းများ သုံးမည်ဟု သူပြောသည်။ ထို့ပြင် “ပညာရှင်တွေနဲ့ ကျနော်တို့ ဆွေးနွေးပြီးပြီ။ တရက်နှ စ်ရက်အတွင်း လုံခြံးရေးအစီအစဉ်တွေ စည်ပင်ကို တင်ပြမယ်”ဟုလည်း ဆိုသည်။
ထိုစီမံကိန်းအကြောင်းသိသူ ရန်ကုန်မြို့တော်စည်ပင်သာယာရေးကော်မတီဝင်တဦးကမူ လုံခြုံရေးအစီအမံများကို ပညာရှင်များ၏ လက်မှတ်ဖြင့် တရားဝင် တင်ပြရန် ဆောက်လုပ်ရေးကုမ္ပဏီကို ညွှန်ကြားထားကြောင်း နှင့် ထိုတင်ပြချက်ကို အစိုးရအဖွဲ့ သို့ ဆက်လက်တင်ပြမည် ဖြစ်ကြောင်း ပြောသည်။
“သူတို့ရဲ့ ရေကန်ဘေးကင်းဆိုင်ရာ အစီအမံအဆိုပြုချက်ကို အစိုးရက ခွင့်ပြုမှ (အဲဒါတွေကို အကောင်ထည်ဖော်ဖို့) ဆက်လုပ်ခွင့်ပေးမှာ။ လောလောဆယ်တော့ ဘာမှ ခွင့်ပြုမထားဘူး” ဟု ထိုကော်မတီဝင်က ပြောသည်။
ပြည်ပ နှင့် ဖက်စပ် လုပ်ပိုင်ခွင့် မရှိ
ထိုစီမံကိန်းအတွက် တပ်မှ ခေါ်သည့် တင်ဒါကို ၂၀၁၄ ခုနှစ်တွင် ဇေကမ္ဘာမှ အောင်မြင်ခဲ့ကြောင်း စီမံကိန်းဒါရိုက်တာ ဦးထွန်းဝင်းဟန်က ပြောသည်။
“မြေငှားစာချုပ်အရ ကျနော်တို့က ဒီနေရာကို နှစ် ၅၀ နဲ့ ၁၀ နှစ် ၂ ကြိမ် သက်တမ်းတိုးခွင့် ရထားတယ်” ဟု သူက ပြောသည်။
၂၀၂၀ ခုနှစ်တွင် ပြီးစီးမည့် ထိုစီမံကိန်းသည် ရန်ကုန်တွင် အထင်ကရ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု ဖြစ်ပြီး ဟိုတယ်နှင့် လူနေအိမ်ခန်းများပါဝင်ကြောင်း ဦးခင်ရွှေက ပြောသည်။ ထိုစီမံကိန်းကို ဇေကမ္ဘာကုမ္ပဏီ တခုတည်းက အကောင်အထည်ဖေါ်ပြီး တရုတ်နိုင်ငံဆောက်လုပ်ရေ းအင်ဂျင်နီယာကော်ပိုရေးရှင်းသည် ကန်ထရိုက်တာသာဖြစ်ပြီး ဖက်စပ်မဟုတ်ကြောင်း ဦးခင်ရွှေက ဆိုသည်။
“ကျနော်က ဖက်စပ် လုပ်ချင်တာ။ ဒါပေမယ့် စစ်တပ်နဲ့ ချုပ်ဆိုထားတဲ့ နားလည်မှုစာချွန်လွှာက ဒီအချက်ကို ခွင့်မပြုဘူး။ အခန်းတွေရောင်းပြီး သူတို့ကိုပေးရမှာ” ဟုပြောပြီး ထိုတရုတ်ကုမ္ပဏီသည် အမြတ်ငွေ၏ ၆၀ ရာခိုင်နှုန်းရမည်ဖြစ်ကြောင်းသူက ရှင်းပြသည်။
ယခု သူ့ စီမံကိန်း မကြာခဏ ဆိုင်းငံ့နေရခြင်းသည် မြန်မာနိုင်ငံအတွက် အလားအလာရှိသော ပြည်ပ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုများ ထိခိုက်နိုင်သည်ဟု သူက ပြောသည်။ “အမေရိကန်နဲ့ ဥရောပသမဂ္ဂက ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုတွေ ဝင်လာမယ်လို့ ကျနော်တို့ ထင်ခဲ့ကြတာ။ တကယ်တော့ ဝင်မလာဘူး။ ဒီတော့ တရုတ်ကို မှီခိုနေရတယ်.. နည်းပညာက အစ”ဟု ဦးခင်ရွှေက ဆိုသည်။
ရေလွှမ်းမိုးမည်ကို ရပ်ကွက်နေသူများ ပူပန်နေကြောင်း ဧရာဝတီက ပြောသောအခါ ဆောက်လုပ်ရေးလုပ်ငန်းခွင်သည် ရေလှောင်ကန်နှင့်ဝေးကြောင်း သူက ပြောသည်။” ပြည်သူတွေ စိတ်မပူရအောင် ဘိုးလ်ပိုင်တွေ၊ water seal တွေ သုံးပြီးကာကွယ်သွားမှာ။ ဘာမှ ဖြစ်စရာ မရှိတော့ပါဘူး”ဟု ပြောသည်။
ဦးခင်ရွှေက ထိုသို့ပြောသော်လည်း ရပ်ကွက်နေသူအချို့က အယုံအကြည် မရှိကြချေ။
“ဒီစကားကို သူပြောရမှာ မဟုတ်ဘူး။ ဘက်မလိုက်တဲ့ပညာရှင်က ပြောရမှာ”ဟု စီမံကိန်းကို ဆန့်ကျင်သည့် ရန်ကုန် ကုက္ကိုင်းရေလှောင်ကန် ကယ်ဆယ်ရေးအဖွဲ့ကို ဦးဆောင်သူ ဦးဝင်းဗိုလ်က ပြောသည်။ အထပ်မြင့်အဆောက်အအုံများ တည်ဆောက်ပြီးပါက သူတို့၏ ဆိတ်ငြိမ်ရပ်ကွက် ထိခိုက်မှု ရှိလာမည်ကို စိုးရိမ်ကြသည်။
“ဒီရေလှောင်ကန်ကြီး ဘေးကင်းကြောင်း လွတ်လပ်တဲ့ပညာရှင်တွေဆီက ခိုင်မာတဲ့ အာမခံချက် လိုချင်တယ်။ ဒါကို ပြည်သူလူထုဆီ ချပြရမယ်။ ခုချိန်အထိတော့ ဒီစီမံကိန်းက ပွင့်လင်းမြင်သာမှု မရှိဘူး” ဟု ဦးဝင်းဗိုလ်က ပြောသည်။
ဆက်စပ်ဖတ်ရှုရန် – ကုက္ကိုင်း ရေလှောင်ကန် အနီးက ခွင့်ပြုချက်မဲ့ မြရိပ်ညို စီမံကိန်း
(အင်္ဂလိပ်ဘာသာဖြင့် Yangon Gov’t Halts $500 M Tower Project Until Flooding Fears Settled တွင် ဖတ်ရှုပါ။)