တရုတ်နိုင်ငံထုတ် ကားသစ်များကို နယ်စပ် မူဆယ် ၁၀၅ မိုင် ကုန်သွယ်ရေးဇုန်မှ တဆင့် ကုန်းလမ်းမှနေ၍ စတင် တင်သွင်းခွင့် ပြုတော့မည် ဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။
စီးပွားရေးနှင့် ကူးသန်း ရောင်းဝယ်ရေး ဝန်ကြီးဌာန (စီးပွား/ကူးသန်း) ၏ စီမံခန့်ခွဲရေး ကော်မတီ (၃/၂၀၁၈) အစည်း အဝေး ဆုံးဖြတ်ချက် အရ ဇွန်လ ၇ ရက်၌ ထုတ်ပြန် ကြေညာသည်။
ကုန်သွယ်မှု မြှင့်တင်ရေး ဦးစီးဌာန ညွှန်ကြားရေးမှူးချုပ် ဦးရန်နိုင်ထွန်းက “တရုတ်ကား တင်သွင်းခွင့်ကို အခုက ၂၀၁၈ ခုနှစ် မော်ဒယ်နဲ့ အညီပေးတယ်။ ဒါပေမယ့် ထုတ်ပြန်တဲ့ အထဲမှာပါတာက တရုတ်နိုင်ငံရဲ့ Brand New ကား တွေကို စီအိုဖောင် (Country of original) တင်ပြပေးရမယ်။ နောက်တခါ မော်တော်ယာဉ် တင်ပို့ခွင့်ပြုမယ့် တရုတ် နိုင်ငံ အကောက်ခွန် ဌာနရဲ့ Export Certificate အထောက်အထား ပြရမယ်။ ဒါတွေလိုလာမယ်”ဟု ဧရာဝတီ ကို ပြော သည်။
ကား မော်လ်ဒယ်နံပါတ် သတ်မှတ်ချက်ကို သက်ဆိုင်ရာ ဝန်ကြီးဌာနများ၏ စည်းမျဉ်း စည်းကမ်းများနှင့် အညီ ခွင့်ပြု ပေးမည် ဖြစ်ပြီး တရုတ်နိုင်ငံထုတ် ကားသစ်များကို တင်သွင်းခွင့် ပေးမည် ဖြစ်ကြောင်း စီးပွား/ကူးသန်း မှ သိရသည်။
မူဆယ် ကုန်စည်ဒိုင် ဒုဥက္ကဋ္ဌ ဦးမင်းသိန်းက “အရင်ကတော့ တရုတ်ကား တင်သွင်းတာက မြေကြီးသယ် ယာဉ်လို လုပ်ငန်းသုံးတွေ တင်သွင်းခွင့် ပြုတယ်။ နောက်ပြီး Express ကားတွေလည်း ရံဖန်ရံခါ တင်သွင်းခွင့်ပြုတယ်။ အခုက တော့ အိမ်စီးကားတို့ အကုန်လုံး သွင်းခွင့်ပြုမှာ ဖြစ်တယ်။ နောက်တပတ်ထဲလောက်တော့ နေပြည်တော်မှာ လိုင်စင် လျှောက်လို့ ရမယ်နဲ့ တူတယ်” ဟု ဧရာဝတီသို့ ပြောသည်။
အဆိုပါ လူစီးကား အပါအဝင် ကား တင်သွင်းခွင့်ကို စီးပွား/ကူးသန်းမှ ထုတ်ပြန်ပြီး နောက်ပိုင်းတွင် မူဆယ် ကားဈေး ကွက် အခြေအနေမှာ စောင့်ကြည့် နေကြသောကြောင့် အရောင်းအဝယ် အေးသွားကြောင်းလည်း ၎င်းက ပြောဆို သည်။
ယခင်က တရုတ်နိုင်ငံထုတ် ကုန်တင်ယာဉ်များနှင့် အိမ်စီး၊ လူသုံးယာဉ်များကို ပင်လယ်ရေကြောင်းမှ တဆင့် တင်သွင်း ခွင့်ပေးခဲ့ပြီး ယခုကဲ့သို့ နယ်စပ်မှ တင်သွင်းခွင့် ပြုခြင်းကြောင့် သယ်ယူခ ကုန်ကျစရိတ် သက်သာ စေနိုင်ကြောင်း ကုန်သည်များက ပြောဆိုကြသည်။
“အခုက နယ်စပ်ကနေ တလကို တရုတ်ထုတ်ကားတွေ ၁၀ စီးလောက် ဝင်တာ တွေ့ရတယ်။ တရုတ်ကားတွေက ဈေး သက်သာပါတယ်” ဟု နယ်စပ်မှ ကားတင်သွင်းသည့် လုပ်ငန်းရှင်တဦးက ပြောသည်။
လတ်တလော၌ တရုတ်နိုင်ငံထုတ် လုပ်ငန်းသုံး ကုန်တင်ယာဉ်များကို မြဝတီ နယ်စပ်နှင့် မူဆယ် ၁၀၅ မိုင် နယ်စပ် ကုန်သွယ်ရေး စခန်းတို့မှ တင်သွင်းခွင့် ပြုထားသည်ဟု စီးပွား/ကူးသန်း အမြဲတမ်း အတွင်းဝန် ဦးတိုးအောင်မြင့်က ပြောပြသည်။
မြန်မာနိုင်ငံ မော်တော်ယာဉ် ထုတ်လုပ်ရေးနှင့် ဖြန့်ဖြူး ရောင်းချရေး အသင်း ဒုဥက္ကဋ္ဌ ဦးမျိုးကိုကိုက“ဈေးကွက်က တော့ ဘယ်လိုဖြစ်လာမယ် မပြောတတ်သေးဘူး။ သူတို့ ခွင့်ပြုလိုက်တဲ့ ပုံစံက ဘယ်လိုမျိုးဆိုတာ မပြောတတ်သေး တော့ ဟိုတခါ စက်မှုဇုန်လို ပုံစံမျိုး ပုံမှားရိုက်ပြီး လိုင်စင်ပေး ဝင်လိုက်တဲ့ ပုံစံမျိုး အကြံအဖန်လုပ်ရင်တော့ ဈေးကွက် က ထိခိုက်မယ်။ တကယ်လို့ မဟုတ်ဘဲ တရုတ်ကားအမှန် ပေးသွင်းရင်တော့ ဘာမှ မထူးခြားဘူး” ဟု ပြောဆိုသည်။
ဆက်လက်၍ ၎င်းက “အဓိကတော့ ပုံမှားရိုက်မှာ စိုးတာ။ အဲဒီ ပုံမှားရိုက်တာကို စိစစ်နိုင်မယ် ဆိုရင်တော့ ဈေးကွက် က မထိခိုက်ဘူး။ စစ်စစ် ဆေးဆေး မလုပ်နိုင်ဘူး ဆိုရင်တော့ ဈေးကွက်က ထိခိုက်မယ်” ဟု ရှင်းပြသည်။
တရုတ်ကားများ တင်သွင်းခွင့် ပြုရာတွင် သေချာစွာ စိစစ်ခြင်းနှင့် မော်လ်ဒယ်နှင့် ပတ်သက်ပြီး ၂၀၁၆-၂၀၁၇ ခုနှစ် အထက် ကို ပေးမည် ဆိုသည့် သေချာသည့် မူဝါဒ မထွက်ရှိသေးကြောင်း ဦးမျိုးကိုကိုက ဆက်လက် ပြောသည်။
“ဥပမာ စက်မှုဇုန်မှာ ပါဂျဲရိုး အစစ်ဆိုပြီး လုပ်ကြတယ်။ အဲဒီအခါ ပါဂျဲရိုး အစစ်ကြီး စီးရတယ်ဆိုပြီးတော့ ဈေးတွေ ကျကုန်ရော စက်မှုဇုန် နံပါတ်နဲ့လေ။ အခု တရုတ်ကားလည်း လာပြီ။ မြန်မာပြည်က Without ကြီးနဲ့ ကောက်ချိန်း ပြီးတော့ လုပ်မယ်ဆိုရင် ဈေးကွက်ထိခိုက်ပြီ”ဟုလည်း ဦးမျိုးကိုကိုက ပြောဆိုသည်။
ယင်းသို့ ကားတင်သွင်းခွင့်နှင့် ပတ်သက်၍ မော်လ်ဒယ် အနိမ့်ပိုင်းကိုသာ ချပေးပါက ဈေးကွက် ထိခိုက်မှု မရှိနိုင် ကြောင်း နှင့် ယာဉ်တင်သွင်းခွင့် ပေးသည့် မူဝါဒမှာ တိတိကျကျ ထွက်ရှိရန်သာ လိုအပ်ကြောင်းလည်း ၎င်းက ပြော သည်။
သို့ဖြစ်၍ ဥပဒေနှင့် မူဝါဒများကို တိတိကျကျ ဆောင်ရွက်မည် ဆိုလျှင် တရုတ်ကား ဈေးကွက်သည် လက်ရှိ ဂျပန်ကား ဈေးကွက်၊ ဥရောပကား ဈေးကွက် တို့ကို ထိခိုက် ပြောင်းလဲနိုင်ခြင်း မရှိကြောင်း ကားလုပ်ငန်းရှင်များထံမှ သိရသည်။