ရပ်ဆိုင်းထားခဲ့သော ထားဝယ် အထူးစီးပွားရေးဇုန်၏ ၂၇ စတုရန်းကီလိုမီတာ ရှိသော စက်မှုဇုန် ကနဦး စီမံကိန်းမှ အစိတ်အပိုင်းတခုကို လာမည့် မေလတွင် စတင်နိုင်တော့မည် ဖြစ်ကြောင်း ထားဝယ်အထူး စီးပွားရေး ဇုန်စီမံခန့်ခွဲမှုကော် မတီ ထံမှ သိရသည်။
ထားဝယ်အထူးစီးပွားရေးဇုန် စီမံကိန်း တခုလုံးကို မြန်မာ-ထိုင်း-ဂျပန် ၃ နိုင်ငံလုံး ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရန် ဆုံးဖြတ်ထားပြီး ကနဦး စီမံကိန်းကို အီတာလျှံ-ထိုင်း ကုမ္ပဏီနှင့် စာချုပ်ချုပ်ဆိုခဲ့ရာ စီမံကိန်း လုပ်ငန်း ၉ ခုနှင့် ဇုန် အကျယ်အဝန်း ဧက ၄၈,၀၀၀ (၁၉၆ စတုရန်းကီလိုမီတာ) မှ ဧက ၆,၆၀၀ ကျော် (၂၇ စတုရန်း ကီလိုမီ တာ) ကို ၂၀၀၈ ခုနှစ်မှ စတင်ကာ လုပ်ကိုင်ခွင့် ရရှိသည်။
သို့သော် ဘဏ္ဍာရေး အခက်အခဲကြောင့် စီမံကိန်းကို ၂၀၁၃ ခုနှစ် နောက်ပိုင်းတွင် ခေတ္တရပ်နား ထားခဲ့ပြီး ၂၀၁၅ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင်လတွင် ၃ နိုင်ငံ အစိုးရ အချင်းချင်း ဆွေးနွေးခဲ့ရာ ဂျပန်အစိုးရက စီးပွားရေးဇုန် အပါအဝင် ထားဝယ်ဒေသ ဖွံ့ဖြိုးရေးအတွက် အမေရိကန်ဒေါ်လာ သန်း ၈၀၀ ကျော် ထုတ်ချေးရန် ၂၀၁၈ ခုနှစ်တွင် သဘောတူခဲ့သည်။
၂၀၁၈ ခုနှစ်တွင် စီမံကိန်း ပြန်လည် စတင်မည်ဟု လျာထားခဲ့သော်လည်း ယခုနှစ်အတွင်းမှ ပြန်လည် စတင်ရန် စီစဉ်လျက် ရှိသည်။
စီမံကိန်း လုပ်ငန်းများ စတင် ဆောင်ရွက်နိုင်ရန် မြန်မာ အစိုးရဘက်မှ ယခင်က အီတာလျံ-ထိုင်း ကုမ္ပဏီနှင့် သဘောတူညီထားသည့် အကောင်အထည် ဖော်ရမည့် မြေအကျယ်အဝန်းကိစ္စရပ် တချို့ကို လျှော့ချ ပေးထားကြောင်း အဆိုပါ အထူးစီးပွားရေးဇုန် စီမံခန့်ခွဲမှု ကော်မတီ၊ ရုံးအဖွဲ့မှ ဦးနေလင်းက ဧရာဝတီ သို့ ပြောသည်။
၎င်းက “အရင်ကတော့ ကနဦး စက်မှုဇုန်ရဲ့ ဇုန် A တခုလုံးကို သူတို့က စရမှာပေါ့။ ဧရိယာနဲ့ ပြောရင် ၇ စတုရ န်း ကီလိုမီတာလောက် တန်းပြီး စရမှာပေါ့။ အဲဒီလိုဆိုတော့ သူတို့အတွက် ဘဏ္ဍာရေး အခက်အခဲ ရှိနိုင်တော့ အခုကတော့ ဇုန် A ရဲ့ A1 ဆိုတဲ့ အပိုင်းအသေးနဲ့ အရင် စဖို့ ပြန်ပြင်ဆင်ပေးထားတယ် ” ဟု ဆိုသည်။
ယင်းအတွက် အီတာလျံ-ထိုင်း ကုမ္ပဏီ နှင့် မြန်မာအစိုးရ အကြား ထားဝယ်အထူးစီးပွားရေးဇုန် Concession Agreements စာချုပ်များကို ပြင်ဆင်ချုပ်ဆိုခြင်း လုပ်ငန်းများသည် ဧပြီလခန့်တွင် ချုပ်ဆိုနိုင်ရန် မျှော်မှန်း ထားကြောင်း သိရသည်။
စက်မှုဇုန် ကနဦးစီမံကိန်းတွင် ဇုန် A၊ ဇုန် B၊ ဇုန် C နှင့် ဇုန် D ဟူ၍ အပိုင်း ၄ ပိုင်း ပါဝင်မည်ဖြစ်ပြီး ယခုတွင် ပထမအဆင့် အဖြစ် ဇုန် A မှ အပိုင်းတခုကို စတင် အကောင်အထည်ဖော်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။
ကနဦးအဆင့်တွင် အီတာလျံ-ထိုင်း ကုမ္ပဏီ အနေဖြင့် စီမံကိန်း ၈ ခုကို အကောင်အထည် ဖော်ရမည်ဖြစ်ပြီး ယင်းအထဲတွင် သဘာဝ ဓာတ်ငွေ့ရည် ဆိပ်ကမ်းစီမံကိန်း၊ လျှပ်စစ် ဓာတ်အားပေးစက်ရုံနှင့် ဆိပ်ကမ်းငယ် စီမံကိန်းများ ပါဝင်သည်။
ယင်းစီမံကိန်းများ တည်ဆောက်ပြီးစီးမှုမှာ အထူးစီးပွားရေးဇုန် ဥပဒေအရ နှစ် ၃၀ မှ နှစ် ၅၀ အတွင်းဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။
အဆိုပါ စက်မှုဇုန်စီမံကိန်းသည် အလုပ်အကိုင်အခွင့်အလမ်း များများပေးနိုင်မည့် စက်မှုကုန်ထုတ်လုပ်ငန်းများကို အဓိက လုပ်ဆောင်မည့် စီမံကိန်းတခုဖြစ်ကြောင်း ထားဝယ်အထူးစီးပွားရေးဇုန်စီမံခန့်ခွဲမှု ကော်မတီ အတွင်းရေးမှူး ဒေါက်တာ တင်ထူးနိုင်က ဧရာဝတီသို့ ပြောသည်။
၎င်းက “ ညှိနှိုင်းဆွေးနွေးမှုတွေ အချိန်ယူလုပ်ခဲ့ရတာဖြစ်တဲ့အတွက် မြေပြင်ပေါ်က တိုးတက်မှုတွေကို မမြင်ရသေးတာပါ။ နောက်ပိုင်း ကာလတွေမှာတော့ မြင်တွေ့ရတော့မှာပါ” ဟု ဆိုသည်။
ထားဝယ်အထူးစီးပွားရေးဇုန်၏ ပင်မစီမံကိန်းများကို အကောင်အထည်ဖော်ရန်အတွက် ဂျပန်၊ တရုတ်၊ တောင်ကိုးရီးယား၊ ထိုင်းနှင့် ဥရောပနိုင်ငံမှ ကုမ္ပဏီတချို့ကလည်း အကောင်အထည်ဖော်ရန် စိတ်ဝင်စားမှုရှိနေပြီး လာရောက်တွေ့ဆုံဆွေးနွေးမှုများ ရှိကြောင်း ၎င်းက ပြောဆိုသည်။
လက်ရှိအချိန်တွင် အီတာလျံ-ထိုင်းကုမ္ပဏီအနေဖြင့် ကနဦးအဆင့် စီမံကိန်းများထဲမှ တခုဖြစ်သော ထိုင်း-မြန်မာ နယ်စပ်အထိ ဖောက်လုပ်မည့် ၂ လမ်းသွား ကားလမ်းဆောက်လုပ်ရေးအတွက် ထိုင်းအစိုးရထံမှ ချေးငွေ ထုတ်ချေးရန် မကြာသေးမီက သဘောတူညီမှု ရရှိထားပြီးဖြစ်သည်။ ဘတ်ငွေ ၄ ဒသမ ၅ ဘီလျံ ချေးငွေ ရယူရန် အတိုးနှုန်း သုည ဒသမ ၁ ရာခိုင်နှုန်းဖြင့် ပထမ ၁ဝ နှစ်တွင် အတိုးမဲ့၊ ကျန်နှစ် ၂ဝ တွင် အတိုးနှုန်း သုညဒသမ ၁ ရာခိုင်နှုန်းဖြင့် ချေးငွေသက်တမ်း နှစ် ၃ဝ ဖြင့် ရယူမည် ဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။
စီးပွားရေးပညာရှင် ဦးခင်မောင်ညို (ဘောဂဗေဒ) က စတင် အကောင်အထည်ဖော်မည့် စီမံကိန်း၏ ဧရိယာသည် လွန်စွာကြီးမားသည့်အတွက် မဖြစ်နိုင်သည့်ကိစ္စ တခုလို ဖြစ်သွားခဲ့ရာမှ ယခုတွင် ယင်းကိစ္စများကို သင်ခန်းစာ ရရှိသွား၍ အဆင့်အလိုက် အကောင်အထည် ဖော်မည်ဟု ယူဆရကြောင်း ပြောသည်။
“ရွေးကောက်ပွဲ နီးလာတဲ့ အခါကျတော့ အစိုးရက သူရဲ့မှတ်တိုင်တခုလို အောင်မြင်မှု တခုလို လုပ်ချင်ပုံ ရတယ်လို့ မြင်တယ်” ဟုလည်း သုံးသပ်သည်။
You may also like these stories:
ထားဝယ်-ကန်ချနပူရီ နှစ်လမ်းသွားစီမံကိန်း စတင်နိုင်ရန် စီစဉ်နေ
သီလဝါအထူးစီးပွားရေးဇုန်သို့ ကားအပိုပစ္စည်း လုပ်ငန်းများ ဝင်ရောက် မြှုပ်နှံလာနိုင်ဟုဆို
စီမံကိန်းကြီးများကြောင့် မြန်မာပြည် ကောင်းကျိုးဆိုးကျိုး ဒွန်တွဲနေ
