ဇွန်လတွင် ယာယီရပ်တန့်သွားခဲ့သော မြန်မာနိုင်ငံ၏ ပြည်တွင်းခရီးသွားလုပ်ငန်းများ ပြန်လည်စတင်လည်ပတ်ခဲ့သည်။ အသက်ရှုလမ်းကြောင်းဆိုင်ရာ ကူးစက်မြန်ရောဂါ ကိုဗစ်နိုင်တင်း (COVID-19) ကပ်ရောဂါကြောင့် အထိအနာဆုံးကဏ္ဍများထဲမှ တခုဖြစ်သော ခရီးသွားလုပ်ငန်းသည် ပြန်လည် ရုန်းထရန် ကြိုးစားနေရသည်။
မတ်လနှောင်းပိုင်းက မြန်မာနိုင်ငံတွင် ပထမဆုံး ကိုဗစ် ၁၉ ရောဂါကူးစက်မှုကို အတည်ပြုပြီးနောက်ပိုင်း အစိုးရက ခရီးသွားလာမှုများကို ကန့်သတ်ပြီးကတည်းက ခရီးသွားလုပ်ငန်းသည် ဧပြီနှင့် မေလများတွင် ဝင်ငွေ လုံးဝကင်းမဲ့သွားသည်။
မေလနှောင်းပိုင်းကစတင်ကာ ပြည်နယ်နှင့်တိုင်းဒေသကြီး ဒေသဆိုင်ရာ ခရီးသွားလုပ်ငန်း အာဏာပိုင်များက ဟိုတယ်များ၊ စားသောက်ဆိုင်များနှင့် သယ်ယူပို့ဆောင်ရေး လုပ်ငန်းများကို ကျန်းမာရေးဆိုင်ရာ ဘေးကင်းလုံခြုံမှု ရှိမရှိ စစ်ဆေးကြသည်။
ကျန်းမာရေးနှင့် အားကစားဝန်ကြီးဌာန၏ စံနှုန်းများနှင့် ကိုက်ညီသော လုပ်ငန်းများကို ဘေးကင်းလုံခြုံမှု လက်မှတ်များ ထုတ်ပေးထားကြောင်း ဟိုတယ်နှင့်ခရီးသွားလာရေး ဝန်ကြီးဌာန၏ အဆိုအရ သိရသည်။
၂၀၁၈ ခုနှစ် စက်တင်ဘာလတွင် အတည်ပြုခဲ့သည့် မြန်မာနိုင်ငံ ခရီးသွားလုပ်ငန်းဥပဒေအရ ဒေသန္တရအစိုးရများသည် ၎င်းတို့ ပြည်နယ်နှင့် တိုင်းဒေသကြီးများအတွင်း ခရီးသွားလုပ်ငန်းများနှင့် ပတ်သက်၍ ဆုံးဖြတ်နိုင်ခွင့် အခွင့်အာဏာ ရှိသည်။ ထိုဥပဒေအရ ပြည်နယ်နှင့် တိုင်းဒေသကြီး အစိုးရများသည် ဟိုတယ်များ၊ ခရီးသွားလုပ်ငန်းများ၊ ဧည့်လမ်းညွှန်များနှင့် သယ်ယူပို့ဆောင်ရေး လုပ်ငန်းများအတွက် လိုင်စင်ထုတ်ပေးနိုင်သည်။
ယခုအခါ ခရီးသွားလာမှုကန့်သတ်ချက်များကို ပြန်လည်ရုတ်သိမ်းလိုက်သောကြောင့် ပြည်တွင်းခရီးသွားများ တစစ ပြန်လည် ခရီးထွက်နေပြီသည်ဟု မြန်မာ့ခရီးသွားလုပ်ငန်း ဈေးကွက်ရှာဖွေရေးမှ ဥက္ကဋ္ဌ ဒေါ်မေမြတ်မွန်ဝင်း ကဆိုသည်။
ဇွန်လ ဒုတိယပတ်အတွင်း ခရီးသွားဧည့်သည်များအကြား ထင်ရှားသော ရှမ်းပြည်တောင်ပိုင်းမှ ကလောမြို့ရှိ ဟိုတယ်များတွင် ပြည်တွင်းခရီးသွားများဖြင့် ပြန်လည်စည်ကားလာသည်။
လွန်ခဲ့သော သုံးပတ်အတွင်း ပြည်တွင်းခရီးသွားများနှင့် နိုင်ငံတွင်း ရောက်ရှိနေသော နိုင်ငံခြားသားများ ကလောသို့ လာရောက် လည်ပတ်ကြသည်။ သို့သော် ယခင်က လာရောက်လည်ပတ်သူ အရေအတွက်နှင့် နှိုင်းယှဉ်ပါက ထက်ဝက်ခန့်သာရှိကြောင်း Kalaw Vista Bed & Breakfast ဟိုတယ်ပိုင်ရှင် ဒေါ် ချိုချိုဝင်း ပြောသည်။ ၎င်းက ယခု ပုံမှန်အခြေအနေသစ် (new normal) တွင် ယခင်ကဲ့သို့ ခရီးသွားဝင်ရောက်မှု စံချိန်ကို မမှီသေးသော်လည်း မျှော်လင့်မထားသည့် ပြည်တွင်းခရီးသွား အုပ်စုများ ရှိလာမည်လားဟု မျှော်လင့်နေကြောင်း ဧရာဝတီ သတင်းဌာနသို့ ပြောဆိုသည်။
ရှမ်းပြည်နယ် ကျန်းမားရေးနှင့် ခရီးသွားလုပ်ငန်း အာဏာပိုင်များ၏ လမ်းညွန်ချက်များနှင့် ကြိုတင်ကာကွယ်ရေး အစီအမံများနဲ့အညီ ဟိုတယ်ပြန်ဖွင့်ရန် ခွင့်ပြုချက်ရပြီးနောက် ကလောရှိ ဟိုတယ် ၅၈ ခုအနက် ၃၄ ခု သည် ဇွန်လတွင် ပြန်လည်လည်ပတ်နေပြီ ဖြစ်သည်။
ပြည်တွင်းခရီးသွားများသည် ကရင်ပြည်နယ် ဘားအံနှင့် ပုဂံအပါအဝင် အခြားနေရာများသို့လည်း ပြန်လည်သွားရောက်လည်ပတ်နေပြီ ဖြစ်သည်။ ဟိုတယ်နှင့် ခရီးသွားလာရေး ဝန်ကြီးဌာန၏ စာရင်းအရ ပြည်နယ်နှင့်တိုင်းဒေသကြီး ၁၂ ခုမှ ဟိုတယ် ၈၀၀ ကျော်သည် ဇွန်လတွင် ပြန်လည်ဖွင့်လှစ်ထားပြီး ကျန်ဟိုတယ်များသည် ကျန်းမာရေးဆိုင်ရာ ဘေးကင်းလုံခြုံမှုအတွက် စစ်ဆေးခံနေကြောင်း သိရသည်။
ဇွန်လနှောင်းပိုင်းတွင် ဘားအံသို့ တနေ့လျှင် လူ ၁၀၀ ခန့်လာရောက်လည်ပတ်ပြီး ယခု ကာလတွင် ထိုနှုန်းကို နည်းသည်ဟု မဆိုနိုင်ဘဲ ခရီးသွားကဏ္ဍအတွက် ကောင်းမွန်ကြောင်း ဒေါ်မေမြတ်မွန်ဝင်း ပြောသည်။
“ကျမတို့လုပ်ငန်းတွေ ဆက်လက်ရှင်သန်ဖို့ အချင်းချင်း ပြန်ကူလို့ပဲရမယ်။ ပြည်တွင်းခရီးသွားလုပ်ငန်းက ဒီငွေတွေက လတ်တလောမှာ စီးပွားရေးပြန်လည်ပတ်ဖို့ တခုတည်းသောနည်းလမ်းဖြစ်နေတယ်။ ပြည်တွင်းခရီးသွားလုပ်ငန်းကို အားပေးဖို့ ဟိုတယ်နဲ့ ခရီးသွားလာရေးဝန်ကြီးဌာနနဲ့ ပုဂ္ဂလိကကဏ္ဍက အတူတကွ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်နေကြတယ်” ဟု ဒေါ်မေမြတ်မွန်ဝင်း ကရှင်းပြသည်။
ဝန်ကြီးဌာန၏ ခရီးသွားလုပ်ငန်း အကူအညီပေးရေး အစီအစဉ်အရ အစိုးရသည် ခရီးသွား လုပ်ငန်းများ ပြန်လည်ရှင်သန်ရေးအတွက် အဆင့် ၃ ဆင့် ဖော်ဆောင်နေသည်။
ပထမအဆင့်တွင် ဝန်ကြီးဌာနသည် ခရီးသွားလုပ်ငန်းများ ဆက်လက်ရှင်သန်နိုင်ရေးအတွက် ဧပြီလမှ စတင်ကာ ခြောက်လစာပေးဆောင်ရမည့် အခွန်များကို ရွှေ့ဆိုင်းပေးခြင်း၊ လိုင်စင်ကြေးပေးသွင်းမှုများအား တနှစ်ကင်းလွတ်ခွင့်ပြုခြင်း၊ နိုင်ငံပိုင် ငှားရမ်းထားသည့် ဟိုတယ်မြေများအတွက် ငှားရမ်းခ ၆ လစာကို ဆိုင်းငံ့ပေးခြင်းတို့ ပါဝင်သည်။

ဒုတိယအနေဖြင့် အစိုးရသည် ပြည်တွင်း ခရီးသွားလုပ်ငန်းများ ပြန်လည် လည်ပတ်နိုင်ရေး အတွက် အစီအစဉ်များ ရေးဆွဲဆောင်ရွက်လျက်ရှိသည်။ ဇွန်လမှ စတင်ကာ အသွားအလာ ကန့်သတ်မှုများနှင့် အဝင်အထွက်ကန့်သတ် သီးခြားခွဲထားမှုများကို ရုတ်သိမ်းပြီး ခရီးသွားလုပ်ငန်း ပြန်လည်ပတ်နိုင်ရေး အစီအစဉ် အကောင်ထည်ဖော်မှုကို သြဂုတ်လအထိ ဆောင်ရွက်ရန် သတ်မှတ်ထားသည်။
ထိုသို့ ပြန်လည်ဖွင့်လှစ်စဉ်အတွင်း ဝန်ကြီးဌာနသည် ခရီးသွားလုပ်ငန်းကို မြှင့်တင်မည်ဖြစ်ပြီး ခရီးစဉ်ဒေသအသစ်များ ဖော်ထုတ်သွားမည်ဟု ဟိုတယ်နှင့် ခရီးသွားညွန်ကြားမှု ဦးစီးဌာန ဒုတိယညွန်ကြားရေးမှူးချုပ် ဦးအောင်အေးဟန် က ပြောသည်။
ခရီးစဉ်ဒေသအသစ်များ ဖန်တီးရခြင်းသည် တနေရာတည်းတွင် လူအများ ပြည့်ကျပ် လည်ပတ်ပါက ရောဂါကူးစက်မှုအန္တရာယ် စိုးရိမ်ရသည့်အတွက် ခရီးသွားများ နေရာအနှံ့ ပြန့်ကျဲသွားစေရန် ဖြစ်သည်ဟု ၎င်းက ရှင်းပြသည်။
ခရီးသွားလုပ်ငန်းကဏ္ဍတခုလုံး ပြန်လည်ဖွင့်လှစ်ရန် ဝန်ကြီးဌာန၏ ဟိုတယ်နှင့် ခရီးသွားလုပ်ငန်းအကူအညီပေးရေးအစီအစဉ် နောက်ဆုံးအဆင့်တွင် သြဂုတ်လနှင့် လာမည့်နှစ် ဇန်နဝါရီအတွင်း ပြည်ပခရီးသွားများ ပြန်လည်ဝင်ရောက် လည်ပတ်လာနိုင်ရေး အစီအမံများ ချမှတ်ဆောင်ရွက်မည်ဟု သိရသည်။
ကိုဗစ် ၁၉ ကြောင့် ထိခိုက်ရသည့် စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများ ပြန်လည်နလန်ထူနိုင်ရန် အစိုးရ၏ အကူအညီပေးရေး အစီအစဉ်အောက်တွင် စီးပွားရေးထိခိုက်သော ဟိုတယ်များနှင့် ခရီးသွားလုပ်ငန်းများ၏ လုပ်ငန်းကုန်ကျစရိတ်များ ဆက်လက်လည်ပတ်နိုင်ရေးအတွက် တနှစ်ချေးငွေကို ၁ ရာခိုင်နှုန်း အတိုးနှုန်းဖြင့် ချထားပေးသည်။ အစိုးရသည် လက်ရှိအချိန်အထိ ခရီးသွားလုပ်ငန်းများ ရပ်တည်နိုင်ရန် ကိုဗစ်-၁၉ ရန်ပုံငွေကျပ် ၁၀၀ ဘီလီယံအနက် ကျပ် ၂၁ ဘီလီယံ (အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၁၅.၁၅ သန်း) ကို ချေးငွေထုတ်ပေးထားပေးပြီးဖြစ်ကြောင်း ဦးအောင်အေးဟန်က ပြောသည်။
ဝန်ကြီးဌာနသည် ခရီးသွားလုပ်ငန်း မြှင့်တင်သည့် အစီအစဉ်အဖြစ် ဗီဇာစည်းမျဉ်းများ လျော့ပေးခြင်းအပါအဝင် မြန်မာ-မဲခေါင် ဒေသတွင်းခရီးသွားလုပ်ငန်းကို ဦးစားပေး ဖော်ဆောင်ရန် စီစဉ်ထားသည်ဟု သိရသည်။
မြန်မာနိုင်ငံသို့ ၂၀၁၉ ခုနှစ်အတွင်း ပြည်ပခရီးသည် ၄.၃၆ သန်း ဝင်ရောက်ခဲ့သည်။ ၂၀၁၈ ခုနှစ်က ပြည်ပခရီးသည် ၃.၅၅ သန်းသာ ရရှိခဲ့သဖြင့် ယမန်နှစ်တွင် ခရီးသွား ၂၃ ရာခိုင်နှုန်းတိုးတက်မှု ရှိခဲ့သည်။
သို့သော် ဇန်နဝါရီလမှ မေလအတွင်း ကိုဗစ်-၁၉ ကြောင့် ပြည်ပခရီးသည် ရောက်ရှိမှုမှာ ယခင်နှစ်က အရေအတွက်ထက် ၅၅ ရာခိုင်နှုန်း ကျဆင်းသွားခဲ့သည်။ ၂၀၁၉ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလမှ မေလအတွင်း ပြည်ပခရီးသည် ၁.၈ သန်းလာရောက်ခဲ့ပြီး ဝင်ငွေ အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၁.၁၄ ဘီလီယံ ရရှိခဲ့သည်။ ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ် အလားတူ ကာလအတွင်းတွင်မူ မြန်မာနိုင်ငံသို့ ပြည်ပခရီးသည် ၈၃၂၀၉၄ ဦး လာရောက်ပြီး ဝင်ငွေ အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၅၂၃ သန်း ရရှိသည်။
မြန်မာနိုင်ငံသို့ လေကြောင်းလိုင်းများ ပျံသန်းမှု ပိတ်ပင်ထားဆဲ ဖြစ်သောကြောင့် လာမည့် ခရီးသွားရာသီဖြစ်သည့် အောက်တိုဘာလမှ ၂၀၂၁ ခုနှစ် ဖေဖေါ်ဝါရီလအတွင်း မြန်မာနိုင်ငံသည် ပြည်ပခရီးသွားများ အများအပြား လက်ခံရလိမ့်လာမည် ဟု မမျှော်လင့်ကြောင်း ဒေါ်ချိုချိုလွင်က ဆိုသည်။
ကိုဗစ်-၁၉ ရောဂါပိုးသည် ပြည်တွင်းနေ ပြည်သူများအကြား ကူးစက်မှုနှုန်း ဆက်လက်နည်းပြီး၊ ပြည်သူများကလည်း ကျန်းမာရေးနှင့် အားကစားဝန်ကြီးဌာန၏ လမ်းညန်ချက်များအတိုင်း လိုက်နာလျှင် ပြည်တွင်းခရီးသွားလာမှု ဆက်လက်ရှိနေမည်ဟု ယုံကြည်ကြောင်း ၎င်းက ပြောသည်။
ဇွန်လ ၃၀ ရက် အထိ မြန်မာနိုင်ငံတွင် ကိုဗစ်၁၉ ရောဂါကူးစက်မှု ၂၉၉ ဦးရှိသည်။ ကိုဗစ်-၁၉ ရောဂါပိုး ရှိမရှိကို လူပေါင်း ၇၄၉၈၇ ဦးကို စစ်ဆေးခဲ့ပြီးဖြစ်ပြီး သေဆုံးသူ ၆ ဦး နှင့် ပြန်လည်ကောင်းမွန်လာသူ ၂၂၁ ဦး ရှိသည်။
ကိုဗစ်ကပ်ရောဂါကာလတွင် ခရီးသွားလုပ်ငန်းဈေးကွက်သည် ပြောင်းလဲနေပြီး ပြည်တွင်းခရီးသွားများလုပ်ငန်းကို အားပေးရန် ဟိုတယ်များသည် ၂၅ မှ ၃၀ ရာခိုင်နှုန်းအထိ ဈေးလျှော့ပေးနေကြောင်း ဒေါ်ချိုချိုလွင်က ပြောသည်။
ခရီးသွားလုပ်ငန်းများ ပြန်လည်လည်ပတ်သည်နှင့်အတူ အစိုးရသည် ဟိုတယ်နှင့် ခရီးသွားလုပ်ငန်းများမှ ဝန်ထမ်းများနှင့် စီမံခန့်ခွဲသူများ၊ ခရီးသွားများအားလုံး လိုက်နာရမည့် လမ်းညွန်များနှင့် ကြိုတင်ကာကွယ်ရေး အစီအမံများ ချမှတ်ထားသည်။ ထိုအစီအမံများတွင် နှာခေါင်းစည်းတပ်ဆင်ရန် လိုအပ်ခြင်း၊ ခပ်ခွာခွာနေရမည့် ညွှန်ကြားချက်များ လိုက်နာခြင်း၊ နေရာထိုင်ခင်းများတွင် ပိုးသတ်ခြင်း၊ လက်ဆေးခြင်း၊ ကိုယ်အပူချိန်တိုင်းတာ ခြင်းနှင့် ခရီးသွားရာဇဝင်မှတ်တမ်းတင်ခြင်းတို့ ပါဝင်သည်။
ထိုစည်းမျည်းများသည် ဟိုတယ်ဝန်ထမ်းများနှင့် စီမံခန့်ခွဲသူများ၊ ဟိုတယ်ပိုင်ရှင်များ သာမက လာရောက်တည်းခိုသည့် ဧည့်သည်များပါ လိုက်နာရပါသည်ဟု ဒေါ်ချိုချိုလွင်က ဆိုသည်။
ကိုဗစ်-၁၉ ကူးစက်မြန် ကပ်ရောဂါ ဆက်လက်ဖြစ်ပွားနေသေးပြီး ကိုဗစ်လွန်ကာလ မရောက်သေးဘဲ စီးပွားတိုးတက်ရေးအတွက် ကိုဗစ်နှင့်အတူ လုပ်ငန်းများ လည်ပတ်နေရသည့်အတွက် နောက်ထပ် ကိုရိုနာဗိုင်းရပ် ကူးစက်မှုလှိုင်းများကို ရှောင်ရှားရန် လူတိုင်း ကြိုတင်ကာကွယ်ရေး အစီအမံများကို လိုက်နာရမည် ဟု ဒေါ်မေမြတ်မွန်ဝင်းကလည်း ပြောဆိုသည်။
(Nyein Nyein ၏ As Domestic Tourism Reopens in Myanmar, Businesses Struggle to Get Back on Their Feet ကို ဆီလျော်အောင် ဘာသာပြန်ဆိုသည်။)
You may also like these stories:
ခရီးသွားကဏ္ဍ ပြန်လည်ပတ်နိုင်ရေး ဘုရားစေတီများ ဖွင့်လှစ်ရန် လိုအပ်နေ
ကိုဗစ်-၁၉ နဲ့ နပန်းလုံးနေရတဲ့ ရုပ်ရှင်နဲ့ ဂီတလောက
ကိုဗစ်ချေးငွေ ပြန်ဆပ်ကာလ ၁ နှစ် သတ်မှတ်ချက် အစိုးရ ပြန်သုံးသပ်ပေးမည်
ကိုဗစ်ကြောင့် မြန်မာ့စီးပွားရေး ၀ ဒသမ ၅ ရာခိုင်နှုန်းထိ ကျဆင်းနိုင်ဟု ကမ္ဘာ့ဘဏ်ပြော