ရန်ကုန်မြို့အပါအဝင် နယ်မြို့များရှိ ဆီဆိုင်များတွင် ပရီမီယံဒီဇယ်အပါအဝင် အောက်တိန်း 92 ၊ 95 စက်သုံးဆီများ ပြတ်လပ်လာနေပြီး လိုသလောက် ဝယ်ယူခွင့် မရတော့ဘဲ အကန့်အသတ်ဖြင့် ရရှိနေကြောင်း စက်သုံးဆီဈေးကွက် အတွင်းမှ စုံစမ်းသိရှိရသည်။
ပြီးခဲ့သည့် မတ်လအတွင်း စစ်ကောင်စီက ဒီဇယ်ဝယ်ယူခွင့်ကို ကန့်သတ်လိုက်ပြီးနောက် စက်သုံးဆီ ဆိုင်များတွင် ဒီဇယ်ကို ကျပ် ၃ သောင်း မှ ၅ သောင်းဖိုးဝန်းကျင်သာ ဝယ်ယူခွင့်ရရှိနေရာမှ ယခုရက် ပိုင်းတွင် အောက်တိန်း 92၊ 95 တို့ကိုလည်း ထိုကဲ့သို့ အကန့်အသတ်ဖြင့်သာ ဝယ်ယူလာနေရကြောင်း ရန်ကုန်မြို့ စမ်းချောင်းမြို့နယ်နေ အငှားယာဉ်မောင်း ကိုမင်းက ဧရာဝတီသို့ ပြောသည်။
၎င်းက“ 92 ရတဲ့ဆိုင်ဆိုရင် 95 မရဘူး။ 95 ရတယ်ဆိုရင် 92 မရပြန်ဘူး။ ပြီးတော့ လိုသလောက်လည်း မရပြန်ဘူး။ တချို့ဆိုင်တွေဆို ၃ သောင်းဖိုးပဲ ရောင်းပေးတော့တယ်။ တချို့ဆိုင်တွေကျတော့ ၇ သောင်း ဖိုးအထိ ရောင်းပေးတယ်။ တဆိုင်နဲ့ တဆိုင် မတူဘူး ” ဟု ဆိုသည်။
ယင်းအခြေအနေများမှာ ပြည်တွင်းစက်သုံးဆီကုမ္ပဏီများဖြစ်သည့် Denko၊ 360 Degree Petro၊ Yangon Petrol (YP)၊ မြတ်မေတ္တာမွန် (MMTM) ၊ ရွှေဗျိုင်းဖြူ နှင့် 2000 အစရှိသော စက်သုံးဆီဆိုင် များတွင် ဖြစ်ပေါ်နေပြီး Max Energy နှင့် BOC ကဲ့သို့သော စက်သုံးဆီဆိုင်ကြီးများတွင်မူ စက်သုံးဆီများကို လိုသလောက် ဝယ်ယူရရှိနေသေးကြောင်း သိရသည်။
ဘုရားဖူးအငှားယာဉ်လုပ်ငန်းလုပ်ကိုင်နေသော ကိုဝေကြီးက “ ပရီမီယံဒီဇယ်ကတော့ လိုသလောက် မရတော့တာ တော်တော် ကြာနေပြီ။ အခုက ရိုးရိုး ဒီဇယ်ကိုတောင် ၃ သောင်းဖိုးတို့ ၅ သောင်းဖိုးတို့ ဖြစ်လာနေတာ။ ကျနော်တို့လည်း အော်ဒါလိုက်နေရတဲ့အခါကျတော့ ရောင်းတဲ့ဆိုင်ကို ပြေးထည့် နေရတယ်။ ဒီဆိုင်မရှိရင် ရှိတဲ့ဆိုင်ကို လိုက်ထည့်တယ်” ဟု ပြောသည်။
လတ်တလောတွင် စက်သုံးဆီဆိုင်များ၌ စက်သုံးဆီများကို အကန့်အသတ်ဖြင့် ဝယ်ယူရရှိနေသော်လည်း ယမန်နှစ် ကကဲ့သို့ ဆီဆိုင်များအားလုံး အကန့်အသတ်ဖြင့်သာ ရောင်းချပြီး အချိန်ကြာမြင့်စွာ တန်းစီ၍ ခက်ခက်ခဲခဲ ဝယ်ယူခဲ့ရသည့် အခြေအနေမျိုးထိ မရောက်ရှိသေးကြောင်း ၎င်းက ဆိုသည်။
ပြီးခဲ့သည့် မတ်လအတွင်းက စက်ရုံ၊ အလုပ်ရုံနှင့် စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများ စွမ်းအင်ထုတ်လုပ်မှုအတွက် အားထားနေရသော ဒီဇယ် လောင်စာဆီအား စစ်ကောင်စီက ကန့်သတ်လာပြီးနောက် စက်သုံးဆီဆိုင် များတွင် ဒီဇယ်အလွယ်တကူ ဝယ်ယူခွင့် မရတော့သလို အကန့်အသတ်များ ရှိလာခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။
ထို့နောက် စစ်ကောင်စီက ဒီဇယ်ဝယ်ယူခွင့် ခွင့်ပြုချက်ချထားပေးခြင်းမရှိသော စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများကို စက်သုံးဆီ ဆိုင်များက စက်သုံးဆီ ရောင်းချခွင့်မရှိတော့သလို ပုံမှန်ဝယ်ယူခွင့်ရရှိနေသော လုပ်ငန်းရှင်များကိုလည်း ၎င်းတို့ ပုံမှန်ရရှိနေသော ဒီဇယ်ခွဲတမ်းပမာဏထက် ပိုမိုနည်းပါးစွာ ဝယ်ယူခွင့်ရနေကြောင်း သိရသည်။
စစ်အာဏာသိမ်းပြီးနောက် တစတစ ပိုမိုဆိုးဝါးလာသော လျှပ်စစ်မီး မကြာခဏ ပြတ်တောက်နေမှုကြောင့် စီးပွားရေးလုပ်ငန်းရှင်များသည် ဒီဇယ်သုံး ဂျင်နရေတာ မီးစက်များဖြင့် လျှပ်စစ်စွမ်းအင်ကို ထုတ်ယူသုံးစွဲနေရပြီး ဈေးကွက်အတွင်း၌ ဒီဇယ်ဝယ်လိုအားလည်း မြင့်တက်လာလျက်ရှိသည်။
စက် သုံးဆီတင်သွင်းဖြန့်ဖြူးနေသည့် ကုမ္ပဏီမှ သတင်းရင်းမြစ်တဦးက “ စက်သုံးဆီသွင်းတာကတော့ ပုံမှန်ပဲ။ Tank(သိုလှောင်ကန်)တွေလည်း ဆီတွေရှိတယ်။ ဒါပေမယ့် ပြန်ဖြန့် ဖြူးခွင့်တွေ၊ ရောင်းချခွင့်တွေကို ထိန်းချုပ်လိုက်တဲ့ အခါမှာ ဒီလိုပြဿနာတွေ ကြုံလာတာ။ အရောင်းအဝယ်ကို Control လုပ်လိုက်တော့ တဖက်မှာ Supply နဲ့ Demand မမျှတာ ဖြစ်ကုန်တယ် ” ဟု ပြောသည်။
စစ်ကောင်စီက စက်သုံးဆီ ဝယ်ယူသူများကို ကန့်သတ်ထားသလို ရောင်းချသူများဘက်ကိုလည်း ယခင်ကလို မည်သူကို မဆို လွတ်လပ်စွာ ရောင်းချခွင့် မပြုဘဲ ၎င်းတို့၏ ခွင့်ပြုချက်ပါသူများကိုသာ ရောင်းချခွင့် ပေးထားကြောင်း ၎င်းက ဆိုသည်။
ကမာ္ဘ့ဘဏ်၏ ၂၀၂၂ ခုနှစ် ဇူလိုင်လထုတ် မြန်မာ့စီးပွားရေး နှစ်စဉ်စောင့်ကြည့်အစီရင်ခံစာတွင် လောင်စာဆီ အပါအဝင် သွင်းကုန် တင်သွင်းမှုများကို ကန့်သတ်ထားပြီး ဖြစ်သော်လည်း စစ်ကောင်စီထံတွင် နိုင်ငံခြားအရန်ငွေ ပြတ်လပ်မှုမှာ ပိုမိုကြီးမားလာနေကြောင်း ဆိုထားသည်။
ထို့ကြောင့် ယခုလို အချိန်ကြာမြင့်စွာ လျှပ်စစ်မီးပြတ်တောက်မှုကြောင့် စွမ်းအင်အတွက် နိုင်ငံခြားငွေဖြင့် ပေးချေရသည့် ဒီဇယ်ဆီတင်သွင်းမှု ရုတ်တရက် ထိုးတက်လာမှုနှင့်အတူ တဖက်တွင်လည်း ပိုမိုခန်းခြောက်လာနေသော နိုင်ငံခြား အရန် ငွေ ကို ထိန်းထားနိုင်ရန် စက်သုံးဆီဈေးကွက်ကို ပို၍ စိစစ်ထိန်းချုပ်လာနေခြင်းဖြစ်ကြောင်း သုံးသပ်မှုများ ရှိနေသည်။
လတ်တလော ပြည်တွင်းစက်သုံးဆီဈေးကွက်အတွင်း ဖြစ်ပေါ်နေသော အခြေအနေများနှင့် ပတ်သက်ပြီး မြန်မာနိုင်ငံ စက်သုံးဆီတင်သွင်းရောင်းချဖြန့်ဖြူးရေးအသင်းသို့ ဧရာဝတီသတင်းဌာနမှ ဖုန်းဖြင့် ဆက်သွယ်ခဲ့သော်လည်း လက်ခံဖြေကြားခြင်း မရှိပါ။
လတ်တလော စက်သုံးဆီဈေးနှုန်းများမှာ ပရီမီယံဒီဇယ် တလီတာလျှင် ကျပ် ၂၂၃၀ ၊ ဒီဇယ် တလီတာလျှင် ကျပ် ၂၁၅၀ ၊ အောက်တိန်း 92 တလီတာလျှင် ၂၂၅၀ နှင့် အောက်တိန်း 95 တလီတာလျှင် ကျပ် ၂၃၁၅ ရှိနေသည်။
စစ်အာဏာသိမ်းပြီးနောက်ပိုင်းဖြစ်ပေါ်လာသော စီးပွားရေးကျဆင်းမှု နှင့် အတူ ငွေကြေးဖောင်းပွမှုနှုန်း မြင့်တက်လာခြင်း ကြောင့် ဗဟိုဘဏ်က အမေရိကန်ဒေါ်လာလဲလှယ်နှုန်းကို ကျပ် ၂၁၀၀ သတ်မှတ်လိုက် ပြီးနောက် စက်သုံးဆီဈေးနှုန်းများ သည်လည်း တလီတာလျှင် ကျပ် ၂၀၀၀ ဝန်းကျင်ထိ မြင့်တက်လျှက် ရှိသည်။
You may also like these stories:
စစ်ကောင်စီမှာ နိုင်ငံခြားအရန်ငွေ ကျပ်လာပြန်ပြီ
ပြည်ပလုပ်ငန်းများ ထွက်ခွာသောကြောင့် သဘာဝဓာတ်ငွေ့ဝင်ငွေ ကျပ်တည်းလာ
စက်သုံးဆီ ပြတ်လပ်မှု ၃ ရက်ထက် ပိုကြာပါက စက်ရုံများ ရပ်တန့်နိုင်
စက်သုံးဆီများ ထုတ်ရောင်းရန် လုပ်ငန်းရှင်များကို စစ်ကောင်စီ ခြိမ်းခြောက်ဖိအားပေး
