နှိပ်ကွပ်နေသည့် ကြားမှပင် ဒေါ်လာနှင့် ရွှေဈေး ထပ်တက်လာပြန်

စစ်ကောင်စီ၏ စောင့်ကြည့် ဖမ်းဆီးခြင်းများ ပြုလုပ်နေသည့် ကြားမှ ယခုရက်ပိုင်းအတွင်း ၁ ဒေါ်လာလျှင် ၃၀၀၀ ကျပ်ဝန်းကျင်နှင့် ပြည်တွင်းအကယ်ဒမီ အခေါက်ရွှေဈေးမှာလည်း ကျပ် ၃၁ သိန်း ကျော်ထိ ထပ်မံမြင့်တက်လာကြောင်း ဈေးကွက်အတွင်းမှ သိရသည်။

ယခုတပတ်အတွင်း ရန်ကုန်မြို့ရှိ သွင်းကုန်လုပ်ငန်းရှင်များနှင့် ဒေါ်လာငွေလဲလှယ်သူတချို့ကို စစ်ကောင်စီက ခေါ်ယူပြီး ၁ ဒေါ်လာလျှင် ၂၉၀၀ ကျပ်ထပ် ပိုပေး၍ မဝယ်ယူရန်နှင့် ရောင်းချသည့်သူများကိုလည်း ၂၉၀၀ ကျပ်ထက် ပိုမရောင်းရန် သတိပေးခဲ့ခြင်းများ ပြုလုပ်ခဲ့သည်။

ထို့ပြင် ပြည်တွင်း ရွှေဈေးကွက်တွင်လည်း ယခုလ ၁ ရက်နှင့် ၂ ရက်နေ့တွင်လည်း မန္တလေးမြို့ရှိ ရွှေဆိုင်နှင့် အခေါက်ရွှေရောင်းချသည့် ဆိုင်တချို့ကိုလည်း ဝင်ရောက်စစ်ဆေးခြင်းများ ပြုလုပ်ခဲ့ရာ ဒေါ်လာငွေကြေး ကစားခြင်း၊ တရားမဝင်ရွှေ တင်သွင်း တင်ပို့ခြင်း လုပ်ငန်းများ လုပ်ကိုင်သည်ဟု ဆိုကာ ရွှေကုန်သည်တချို့ကို ဖမ်းဆီးခဲ့ပြီး ရန်ကုန်မြို့ ရွှေဈေးကွက်ကို စောင့်ကြည့်သည့်အခြေအနေများ ရှိနေကြောင်း ကုန်သည်များထံက စုံစမ်း သိရှိရသည်။

ရန်ကုန်မြို့ရှိ ဒေါ်လာငွေကြေးလဲလှယ်ရေး ကိုယ်စားလှယ်တဦးက “ဒီတပတ်ထဲ ဝယ်တဲ့ ရောင်းတဲ့သူတွေကို တိုက်ရိုက်ညှိပြီးတော့ ၁ ဒေါ်လာ ၂၉၀၀ ကျပ် ထပ်ပိုမဝယ်ပါနဲ့ ခေါ်ပြောတယ်။ ဒါပေမယ့် ဒီမှာတော့ သူတို့မေးရင် ၁ ဒေါ်လာ ၂၈၀၀ ကျော်ပေါ့၊ ဘာညာ နှစ်ဦးနှစ်ဖက် သဘောတူသလို ဖြေရတာပေါ့။ အပြင်မှာကျတော့ အဆင်ပြေသလိုပဲ လုပ်ကြရတာပေါ့”ဟု လက်ရှိဈေးကွက်အခြေအနေကို ဧရာဝတီသို့ ပြောသည်။

ပြည်တွင်း ဒေါ်လာဈေးမှာ ယခု ဇွန်လ ၁ ဒေါ်လာလျှင် ၂၉၂၀ ကျပ် ရှိခဲ့ရာမှ ယခု ၁၅ ရက်နေ့တွင် ၃၀၀၀ ကျပ် ဝန်းကျင်သို့ ရောက်ရှိလာသောကြောင့် ၁ ဒေါ်လာလျှင် ၈၀ ကျပ် ဝန်းကျင် မြင့်တက်လာခြင်း ဖြစ်ကြောင်း ၎င်းက ပြောသည်။

ဆက်လက်၍ ၎င်းက “ဈေးကွက်ကတော့ ပစ္စည်းရှားတာက စတာပဲ။ ဝယ်လိုအား တက်လာတဲ့အခါ ဈေးက ပါလာတာပေါ့။ ဒီကြားထဲ ပွဲစား လုပ်စားကိုင်စားတွေ ပါလာတဲ့အခါ ဈေးက လိုတာထက် ပိုမြှင့်တာလည်း ပါတာပေါ့။ ဥပမာ ပုံမှန် အနေအထားနဲ့ နှစ်ကျပ် သုံးကျပ် တက်တဲ့ ခေတ်မှာ အခုလို ခေတ်ဆိုးတဲ့ အချိန်က ခြောက်ကျပ်လောက် တက်တာပေါ့။ သူတို့ (စကစ) ဒေါ်လာ ထုတ်ရောင်းမယ် ဆိုတာကလည်း ဘဏ်တွေက သူတိုနဲ့ အဆင်ပြေတဲ့ customer တွေလောက်ပဲ ထုတ်ရောင်းတာ။ တကယ်တမ်း များများစားစားဈေးကွက်ထဲ မရောက်လို့သာ တက်တာ။ ဒီတပတ်အတွင်း ၁ ဒေါ်လာ ၃၀ ကျပ်နဲ့ ၄၀ ကျပ်လောက် တက်လာတယ်”ဟု ဧရာဝတီသို့ ပြောသည်။

ထိုသို့ ဈေးနှုန်းများ မြင့်တက်ခြင်းကြောင့် စစ်ကောင်စီက ဒေါ်လာရောင်း/ဝယ်ရေးနှင့် သက်ဆိုင်သူများကို ခေါ်ယူ သတိပေးခြင်းများ ရှိနေပြီး အလားတူ အကယ်ဒမီအခေါက်ရွှေ ၁ ကျပ်သားလျှင် ကျပ် ၃၁ သိန်း ကျော်ထိ မြင့်တက်နေသော ရွှေဈေးကွက်ကိုလည်း စောင့်ကြည့်နေသည်။

ရန်ကုန်မြို့ရှိ ရွှေဆိုင်ပိုင်ရှင် တဦးက “ရွှေကတော့ ဒေါ်လာဈေးတော်တော်တက်သွားလို့ပါ။ ဈေးကွက်ရဲ့ အရောင်းအဝယ်ကတော့ မဖြစ်စလောက်ပါပဲ။ တော်တော်လေး အဖမ်းအဆီးတွေ ရှိနေတယ်လည်း ကြားနေရတော့ ကြောက်နေရတယ်။ အဲ့ကြောင့် သိပ်မဖြစ်ပါဘူး။ ကျပ်သိန်း ၃၀ ကျော်ရင် မရောင်းရဘူးလို့ စာထုတ်ထားတော့ အခု ကျပ်သိန်း ၃၀ ကျော်နေတော့ ဖမ်းမယ်ဆိုတဲ့ သဘောမျိုး ဖြစ်နေတာပေါ့နော်။ အဲ့ဒီတော့ နည်းနည်း လုပ်ရ ကိုင်ရ ခက်နေတာပေါ့။ ဈေးကွက်ကတော့ အန္တရာယ် ရှိတယ်”ဟု ဧရာဝတီသို့ ပြောသည်။

ပြည်တွင်း ရွှေဈေးကွက်မှာ ယခု ဇွန်လ ၁ ရက်က ကျပ် ၃၀၉၀၀၀၀ ဝန်းကျင်သာ ရှိသော်လည်း ယခု ၁၅ ရက်နေ့တွင် ကျပ် ၃၁၂၀၀၀၀ အထိ မြင့်တက်လာသောကြောင့် ကျပ် ၁ သိန်းကျော် နီးပါး မြင့်တက်လာခြင်းဖြစ်ပြီး အတုံးအခဲ (အကယ်ဒမီအခေါက်ရွှေ) ဈေးကွက်မှာ အဖမ်းအဆီးများ ရှိနေသည့် အတွက် ရောင်းရ ဝယ်ရ ခက်ခဲနေကြောင်း သိရသည်။

ပြီးခဲ့သည့် မေလအတွင်းကလည်း ရန်ကုန်မြို့ရှိ ရွှေဆိုင်ပိုင်ရှင်နှင့် ရွှေကုန်သည် ၁၅ ဦးခန့်အား စစ်ကောင်စီက ရက်ပိုင်းခန့် ခေါ်ယူစစ်ဆေးခဲ့သည့် အတွက် ကုန်သည်များက ယခုလို ဈေးနှုန်းများ မြင့်တက်နေချိန်တွင် စိုးရိမ်နေကြသည်။

စစ်ကောင်စီ ထိန်းချုပ်ထားသော ရန်ကုန်တိုင်း ရွှေလုပ်ငန်းရှင်များအသင်း (YGEA) ရုံးတွင် အကယ်ဒမီအခေါက်ရွှေ ၁ ကျပ် ၂၂၈၄၄၀၀ ကျပ်သာ ရှိသော်လည်း ပြင်ပ အကယ်ဒမီအခေါက်ရွှေဈေးမှာ တကျပ်သားလျှင် ကျပ် ၃၁၂၀၀၀၀ အထိ မြင့်တက်နေသဖြင့် YGEA သတ်မှတ်ဈေးနှင့် နှိုင်းယှဉ်လျှင် ကျပ် ၈ သိန်းကျော် ကွာဟနေကြောင်း ဈေးကွက်အတွင်းမှ သိရသည်။

စစ်တပ် အာဏာသိမ်းပြီးနောက်ပိုင်း မြင့်တက်လာသော ကုန်ဈေးနှုန်းနှင့် ဒေါ်လာငွေလဲလှယ်နှုန်းများကို ထိန်းရန်အတွက် ၎င်း၏ လက်အောက်ခံ မြန်မာနိုင်ငံတော် ဗဟိုဘဏ်က မူဝါဒ အမျိုးမျိုး ထုတ်ပြန်ခြင်း၊ ဘဏ်များတဆင့် ဒေါ်လာငွေ ရောင်းချခြင်း၊ ကုန်သည်လုပ်ငန်းရှင်များကို အာဏာနှင့် ထိန်းခြင်းများ ပြုလုပ်ခဲ့သော်လည်း လက်ရှိ အာဏာသိမ်း နှစ်ကျော်အထိ နည်းလမ်း မမှန်သဖြင့် ထိန်းနိုင်ခြင်း မရှိကြောင်း စီးပွားရေးပညာရှင်များက သုံးသပ်ထား သည်။

မြန်မာနိုင်ငံသည် စားသုံးဆီ၊ စက်သုံးဆီ အပါအဝင် စားသောက်ကုန်နှင့် လူသုံးကုန်ပစ္စည်းများ၊ လုပ်ငန်းသုံးကုန်ကြမ်း ပစ္စည်းများ စသည်တို့ကို ပြည်ပနိုင်ငံအသီးသီးမှ တင်သွင်းနေရပြီး သွင်းကုန်ကို အဓိက အားထားနေရသည့် အတွက် ကြောင့် နိုင်ငံခြားငွေ လဲလှယ်နှုန်းများ မြင့်တက်လာသည်နှင့်အမျှ အခြား ကုန်ဈေးနှုန်းများလည်း မြင့်တက်လျက် ရှိသည်။