သုံးမျိုးစပ် မျိုးကွဲသစ် ကူးစက်မှုနဲ့ အိန္ဒိယရဲ့ ကိုဗစ် ဒုတိယလှိုင်း အခြေအနေ

ဖေဖော်ဝါရီလတုန်းကဆိုရင် အိန္ဒိယနိုင်ငံရဲ့ နေ့စဉ် ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် ကူးစက်မှုနှုန်းဟာ စတင်ကူးစက်ခဲ့တဲ့ ၂၀၂၀ ခုနှစ် ပထမလှိုင်းကထက် ၉၀ ရာခိုင်နှုန်း လျော့နည်းသွားခဲ့ပြီး ကမ္ဘာမှာ ကူးစက်မှု အများဆုံး တတိယနေရာကိုတောင် ဆင်းသွားနိုင်ခဲ့တဲ့ထိ ထိန်းချုပ် အောင်မြင်ခဲ့ပါတယ်။

လက်ရှိမှာတော့ အိန္ဒိယဟာ ကမ္ဘာပေါ်မှာ နေ့စဉ် ကူးစက်မှုနှုန်း အဆိုးဆုံးဖြစ်နေတာ ၁၀ ရက်ကျော်လာပြီး၊ စံချိန်တင် ၃ သိန်းခွဲကျော် မြင့်တက်လာခဲ့တာ တပတ်နီးပါး ရှိနေပါပြီ။ ဧပြီ ၂၈ ရက် ထုတ်ပြန်ချက်အရလည်း အိန္ဒိယမှာ ကိုဗစ် ကူးစက်လူနာပေါင်း ၃၆၀,၉၆၀ ဦး ရှိတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။

မြေပြင်အခြေအနေရ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် ကူးစက်လူနာတွေကို ထားရှိပေးဖို့ ဆေးရုံ နေရာတွေ၊ ဆေးဝါးတွေ မလုံလောက်တော့တဲ့အပြင် အဓိက လိုအပ်တဲ့ အောက်စီဂျင် ရှားပါးနေတာကြောင့် သေဆုံးမှုအရေအတွက် ပိုများနေတာပါ။ သေဆုံးလူနာတွေကို အစုလိုက် မီးသင်္ဂြိုဟ် ပေးနေရသလို၊ မီးသင်္ဂြိုဟ်ဖို့အတွက် တန်းစီ စောင့်ဆိုင်းနေရတဲ့ မိသားစုဝင်တွေလည်း ရှိနေဆဲပါ။

ဆူနာမီ ရေလှိုင်းလို တရှိန်ထိုး မြင့်တက်လာတဲ့ ကူးစက်နှုန်းကြောင့် နိုင်ငံရဲ့ ကျန်းမာရေးစနစ် ပြိုလဲကျမသွားအောင် ကမ္ဘာ့နိုင်ငံတွေကပါ အကူညီပေးဖို့ တောင်းခံထားရပါတယ်။ ဒါပေမဲ့လည်း လျော့ကျမသွားတဲ့အပြင် တရိပ်ရိပ် မြင့်တက်လာတာကြောင့် အခြေအနေ ပိုမိုဆိုးရွားလာမှာကို ပညာရှင်တွေ စိုးရိမ်နေပါတယ်။

အိန္ဒိယမှာ ကူးစက်ပျံ့နှံ့နေတဲ့ COVID-19 ဗိုင်းရပ်စ်ကို လေ့လာနေတဲ့ သိပ္ပံပညာရှင်တွေဟာ မျိုးဗီဇကွဲ သုံးမျိုး ပေါင်းစပ်နေတဲ့ မျိုးကွဲသစ်ကို တွေ့ရှိရတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ မဟာရာရှ်ထရာ၊ ဒေလီ၊ အနောက်ဘန်ဂေါလ်နဲ့ ချဟာတစ်ဂါ ပြည်နယ်လေးခုမှာ အဆိုပါ သုံးမျိုးစပ် ဗီဇကွဲသစ် ၂ မျိုးကို တွေ့ရှိထားတာပါ။

ပညာရှင်တွေကတော့ အဆိုပါ သုံးမျိုးစပ် ဗီဇကွဲသစ် ဘန်ဂေါလ် ဗီဇကွဲအကြောင်းကို လေ့လာ စုံစမ်းနေပြီး လက်ရှိ ကူးစက်မြန် ပျံ့နှံ့နေတဲ့ နှစ်မျိုးစပ် မျိုးဗီဇကွဲတွေထက် ကူးစက်နှုန်း ပိုမြန်နိုင်ချေရှိတယ်လို့ မှန်းဆထားပါတယ်။ ဒါ့အပြင် ထိုးနှံပေးထားတဲ့ ကာကွယ်ဆေးတွေအပြင် COVID-19 ကူးစက်ခံထားရဖူးသူတွေပင် ကူးစက်နိုင်တယ်လို့ ပညာရှင်တွေက သတိပေး ပြောဆိုလိုက်ပါတယ်။

စင်ကာပူနိုင်ငံ National University of Singapore က ပါမောက္ခ Paul Tambyah ကတော့ အဆိုပါ သုံးမျိုးစပ် မျိုးကွဲသစ်ဟာ ကူးစက်မြန်ပြီး အသက်အန္တရာယ်ရှိတယ်ဆိုတဲ့ အချက်အလက်တွေအတွက် ခိုင်မာတိကျတဲ့ သက်သေ မရှိသေးဘူးလို့ ဆိုပါတယ်။

“လေ့လာထားတဲ့ အချက်အလက်တွေအရ ပဋိပစ္စည်းတင် မဟုတ်ဘဲ လူရဲ့ကိုယ်ခံအားစနစ်ကလည်း မျိုးဗီဇကွဲသစ် အမျိုးမျိုးကို တုံ့ပြန်နိုင်တာ တွေ့ရတယ်”လို့ ပါမောက္ခ Tambyah က ရှင်းပြသွားပါတယ်။ ဒါပေမဲ့လည်း အဆိုပါ သုံးမျိုးစပ် မျိုးကွဲသစ်တွေဟာ အိန္ဒိယရဲ့ ကျန်းမာရေး စောင့်ရှောက်မှုစနစ်ကို ခြိမ်းခြောက်နေဆဲပါ။ လိုအပ်တဲ့ အောက်စီဂျင်အတွက် သင်္ဘောကျင်းတွေနဲ့ စတီးလ် စက်ရုံတွေကပါ ယူဆောင်နေရပါတယ်။

အိန္ဒိယမှာ ကိုဗစ် ဒုတိယလှိုင်း စတင်လာခဲ့တာကတော့ မတ်လဆန်းပိုင်းကပါ။ ကူးစက်နှုန်း တရိပ်ရိပ်မြင့်တက်လာခဲ့ပြီး မတ်လကုန်ပိုင်းမှာ လဆန်းပိုင်းကထက် ၆ ဆထိ ခုန်တက်သွားခဲ့ပါတယ်။ ပညာရှင်တွေရဲ့ ခန့်မှန်းချက်အရ ဒုတိယလှိုင်းဟာ ပထမလှိုင်းလောက် ပြင်ဆင်မထားတာကြောင့် ပိုထိခိုက်နိုင်တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။

၂၀၂၀ စက်တင်ဘာမှာ ပထမလှိုင်း ကူးစက်မှု အမြင့်ဆုံးတက်သွားခဲ့ပြီး တဖြည်းဖြည်း ထိန်းချုပ်လာနိုင်ကာ မတ်လဆန်း အစောပိုင်းလေးတင်မှာပဲ ကျန်းမာရေးဝန်ကြီးက COVID-19 ကို အောင်မြင်စွာကျော်လွှားနိုင်ခဲ့ပြီဖြစ်ကြောင်း ပြောဆိုခဲ့ပါသေးတယ်။

ဒါ့အပြင် ကမ္ဘာ့လူဦးရေ ဒုတိယအများဆုံး နိုင်ငံကြီးဟာ COVID-19 ကာကွယ်ဆေး ထိုးနှံရေးကိုလည်း ဇန်နဝါရီလတည်းက စတင်လုပ်ဆောင်လာတာပါ။ မြို့တော်နေ ပြည်သူတွေကို တင်းကျပ်ထားတဲ့ စည်းကမ်းချက်တွေ ဖြေလျော့ပေးခဲ့တာကြောင့် ဒုတိယလှိုင်း ရိုက်ခတ်လာမှာကို ဘယ်သူမှ မမျှော်မှန်းထားခဲ့ကြပါဘူး။

အိန္ဒိယမှာ ကိုဗစ် ဒုတိယလှိုင်း အကျပ်အတည်း ပိုဆိုးရွားစေတာဟာ ဗဟိုအစိုးရပိုင်းက ကိုင်တွယ်မှုနောက်ကျခဲ့တာကြောင့်လို့ ဝေဖန်နေကြပါတယ်။ ဝန်ကြီးချုပ် မိုဒီဟာ လွန်ခဲ့တဲ့ ရက်သတ္တပတ်တွေထိ အိန္ဒိယနိုင်ငံရဲ့ ကိုဗစ်ကူးစက်မှု အခြေအနေကို နှုတ်ဆိတ်နေခဲ့ပါတယ်။

ယခင်အပတ်ကမှ နိုင်ငံတွင်း အရေးပေါ်အခြေအနေ မိန့်ခွန်းကို ပြောကြားခဲ့ပြီး ဆေးရုံတွေမှာ အရေးပေါ်လူနာတွေအတွက် လုပ်ဆောင်ပေးသွားမယ်လို့ ပြောခဲ့ပေမယ့် ဝေဖန်သူတချို့ကတော့ နောက်ကျသွားခဲ့ပြီဖြစ်ကြောင်း ပြစ်တင်နေကြပါတယ်။

Ref: edition.cnn , Business Insider

You may also like these stories: