အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံ၊ ဘာလီကျွန်းမြောက်ပိုင်း Bangkala ကျေးရွာမှာ နေထိုင်ကြသူ အများစုက နားထိုင်းတဲ့လူတွေ များပါတယ်။ အဲဒီရွာမှာ နေထိုင်ကြတဲ့ သားစဉ်မြေးဆက် ၇ ဆက်လောက်ဟာ မွေးဖွားလာကတည်းက အကြားအာရုံ ချို့ယွင်းတဲ့သူတွေ များပါတယ်။
ယနေ့ခေတ်မှာဆိုရင် Bangkala မှာ နေထိုင်ကြသူဦးရေက ၃၀၀၀ ကျော် ရှိနေပြီး ၄၂ ယောက်က မွေးရာပါ အကြားအာရုံ ချို့ယွင်းနေကြသူတွေပါ။ အခုလို နားမကြားသူ အရေအတွက် မြင့်မားလာနေခြင်းက ပထဝီမြေ အနေအထားကြောင့် ဖြစ်နိုင်သလို မျိုးရိုးဗီဇကြောင့်လည်း ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ ရွာသားတွေကတော့ ဒီလို နားပင်းနေရတာဟာ ကျိန်စာကြောင့်လို့ ယုံကြည်ထားပါတယ်။
Bengkala ကျေးရွာရဲ့ မြို့တော်ဝန်တယောက်ဖြစ်တဲ့ Ida Mardana ကတော့ သူကြားဖူးတဲ့ ဒဏ္ဍာရီကို အခုလိုပဲ ပြောပြပါတယ်။
“နားပင်းတာကို ကျိန်စာတခုလို့ လက်ခံထားတဲ့ နေရာမှာ ကျော်ကြားတဲ့ ပုံပြင်ဇာတ်လမ်း တပုဒ် ရှိနေပါ တယ်။ အဲဒီဇာတ်လမ်းကတော့ အစွမ်းထက်တဲ့ မှော်ပညာတွေ တတ်ကျွမ်းထားတဲ့ ပုဂ္ဂိုလ်နှစ်ဦးရဲ့ စစ်ပွဲပါ။ သူတို့နှစ်ယောက်ဟာ တဖက်ကို တဖက် နားပင်းကြပါစေလို့ ကျိန်စာတိုက်ခဲ့ကြပါတယ်။ အဲဒီအချိန်က စပြီး နားပင်ခြင်းက ကျိန်စာတခုအနေနဲ့ ဒီရွာကလေးအပေါ်ကို ကျရောက်ခဲ့ပါတယ်”လို့ ပြောပါတယ်။
Ida Mardana ဟာ ဒေသသုံး ဘာလီစကားကို တတ်ကျွမ်းရုံသာမက အင်ဒိုနီးရှားစကား၊ အင်္ဂလိပ်စကားနဲ့ နားပင်းသူတွေ သုံးစွဲလေ့ ရှိတဲ့ သင်္ကေတသုံး ဘာသာစကားကိုပါ တတ်ကျွမ်းသူ တယောက်ပါ။ သင်္ကေတသုံး ဘာသာစကားကိုတော့ kata kolok လို့ ခေါ်ပါတယ်။
ဒီရွာမှာ နေထိုင်ကြသူတွေကတော့ နားမကြားသူတွေနဲ့ နေ့စဉ် ဆက်ဆံနေရတဲ့ ဘဝနေထိုင်မှုပုံစံမှာ အသား ကျနေခဲ့ပါပြီ။ ရွာတလျှောက်လုံးကို လှည့်ပတ်ကြည့်မယ်ဆိုရင်လည်း လက်ကို အသုံးပြုပြီး စကားပြောဆိုနေကြတာ တွေ့ရပါလိမ့်မယ်။
နားကြားတဲ့လူတွေ အနေနဲ့ကလည်း မွေးလာတဲ့ သူတို့ကလေးတွေကို kata kolok စကားကို အသုံးပြုပြီး နားမကြားသူတွေနဲ့ စကားပြောနိုင်အောင် သင်ကြားပေးထားကြပါတယ်။ kata kolok ဘာသာစကားက Bengkala ရွာရဲ့ ဒုတိယ ဒါမှမဟုတ် တတိယ ဘာသာစကားပါ။
ပညာသင်ကြားရေး စနစ်မှာဆိုရင်လည်း နားကြားသူရော နားမကြားသူတွေကိုပါ အတူ ယှဉ်တွဲပြီး သင်ယူခိုင်းစေပါတယ်။ သင်ကြားပေးတဲ့ ဆရာတွေအနေနဲ့ကလည်း နားကြားသူတွေအတွက် စကားပြောသင်ကြားပေးရသလို နားမကြားသူတွေအတွက်လည်း သင်္ကေတသုံး ဘာသာစကားကို အသုံးပြုပြီး သင်ကြားပေးလေ့ ရှိပါတယ်။
စာသင်ကြားပေးတဲ့ဆရာတွေဟာ ဒီအပြုအမူ နှစ်ခုလုံးကို တချိန်တည်း ပြိုင်တူပြုလုပ်ပြီး သင်ကြားပေးလေ့ရှိပါတယ်။ ဒီလိုသင်ကြားပေးတဲ့ ရလဒ်ကတော့ katk kolok စကားကို လူတိုင်းနီးပါး တတ်ကျွမ်းကြပြီး အချင်းချင်း ဆက်သွယ်ရာမှာလည်း အခက်အခဲ မရှိစေပါဘူး။
အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံက နားမကြားသူတွေ နေတဲ့ရွာ
Ref : vice