မြန်မာ့ရုပ်ရှင်လောကမှာ ရုပ်ရှင်များ ဖန်တီးကြတဲ့အခါ ရုပ်ရှင်ဆင်ဆာအဖွဲ့ကို ဖြတ်ကျော်ပြီးမှ ပရိသတ်ဆီသို့ ရုပ်ရှင်များကို ပြသခွင့်ရတာဖြစ်တဲ့အတွက် လွတ်လွတ်လပ်လပ်နဲ့ ဖန်တီးခွင့် မရဘဲဖြစ်နေပြီး အဆိုပါ ရုပ်ရှင်ဆင်ဆာအဖွဲ့ဟာဆိုရင် အာဏာရှင်စနစ်ရဲ့ အကြွင်းအကျန်တွေဖြစ်တယ်လို့ ဆာတိုရီထုတ်လုပ်ရေးက ဒါရိုက်တာ ရီဇော်က ဧရာဝတီကို ပြောပါတယ်။
“ဆင်ဆာစနစ်ဆိုတာ အာဏာရှင်စနစ်ရဲ့ အကြွင်းအကျန်ပဲလေ။ ၁၉၉၆ ခုနှစ်က ပြဋ္ဌာန်းထားတဲ့ စစ်အစိုးရ ပြဋ္ဌာန်းထားတဲ့ ဥပဒေဟာ အခုထိ တည်မြဲနေသေးတဲ့အတွက် ဆင်ဆာဆိုတာလည်း ရှိနေသေးတာပေါ့။ ဆင်ဆာရှိနေခြင်းအားဖြင့် ဆင်ဆာဖြတ်ထုတ်ခြင်း ခံရတဲ့အခါမှာ ရုပ်ရှင်တွေဟာ လွတ်လွတ်လပ်လပ်နဲ့ ဖန်တီးခွင့်မရဘူးပေါ့”
“ဒါကြောင့်မို့လို့ နိုင်ငံတကာနဲ့ တန်းတူ ရုပ်ရှင်အဆင့်အတန်း သတ်မှတ်ရေးစနစ်ဆိုတာ ရှိတယ်။ Rating စနစ်လို့ခေါ်တယ်။ အဲဒါကို ပြောင်းလဲကျင့်သုံးဖို့အတွက် ရုပ်ရှင်ဥပဒေကို အမြန်ဆုံး အသစ်ပြဋ္ဌာန်းဖို့အတွက် အားလုံးက လိုလားနေကြတာပေါ့” လို့ ဒါရိုက်တာ ရီဇော်က ပြောပါတယ်။
ကိုဗစ်ကာလကို ကျော်လွန်တဲ့အခါမှာ လက်ရှိ ဆင်ဆာစနစ်နဲ့ဆိုရင် နာလန်ပြန်ထူနိုင်ဖို့ မလွယ်ကူဘဲ လွတ်လပ်တဲ့ ဖန်တီးမှုများနဲ့ဆိုရင် ပရိသတ်ရဲ့စိတ်ဝင်စားမှုလည်း ရရှိနိုင်တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။
ရုပ်ရှင်ဥပဒေအသစ် ထွက်ရှိဖို့အတွက် ဘာတွေက အခက်အခဲဖြစ်နေလဲ ဆိုတာကိုလည်း ဒါရိုက်တာ ရီဇော်က အခုလို ပြောပြခဲ့ပါတယ်။
“ဘာတွေက အတားအဆီး ဖြစ်နေတာလဲဆိုရင် ရုပ်ရှင်ဆင်ဆာအဖွဲ့ဆိုတာ ဌာနဆိုင်ရာ အများကြီးနဲ့ ဖွဲ့စည်းထားတာပေါ့။ ပြည်ထဲရေးဝန်ကြီးဌာန ပါမယ်။ ယဉ်ကျေးမှုဝန်ကြီးဌာန ပါမယ်။ ဌာနဆိုင်ရာတွေအများကြီးနဲ့ ဖွဲ့စည်းထားတာဖြစ်တဲ့အတွက် ပြန်ကြားရေးနဲ့ ပြည်သူ့ဆက်ဆံရေး ဝန်ကြီးဌာန ပါမယ်။ ဆင်ဆာအဖွဲ့မှာ ရုပ်ရှင်အစည်းအရုံးကလွှတ်တဲ့ ၅ ယောက်လောက် ပါတယ်လို့လည်း သိရပါတယ်။ အဲ့လိုတွေ ပါပေမယ့်လည်း ဌာနဆိုင်ရာတွေရဲ့ မှတ်ချက်တွေက ရုပ်ရှင်ကားတကားကို စုတ်ပြတ်သွားအောင် ဆင်ဆာဖြတ်တောက်ပစ်နိုင်တယ်” လို့ ဒါရိုက်တာ ရီဇော်က ပြောပါတယ်။
ဥပဒေအသစ်ထွက်ရှိမှသာ Rating System စနစ်ကို ကျင့်သုံးနိုင်မှာဖြစ်တဲ့အတွက် ရုပ်ရှင်လောကသားများအနေနဲ့ ညီညီညွှတ်ညွှတ် တောင်းဆိုကြဖို့ လိုအပ်တယ်လို့ သိရပါတယ်။
“ရုပ်ရှင်လောကသားအားလုံးက ညီညီညွှတ်ညွှတ်နဲ့ တောင်းဆိုကြမှသာလျှင် ဒီအခွင့်အရေးဟာ လက်ဝယ်ပိုင်ဆိုင်နိုင်မယ်။ မဟုတ်ရင်တော့ ဇာတ်မျောကြီး ဖြစ်နေဦးမှာပဲ။ ၉၆ က ဥပဒေက အခုအချိန်ထိ ရှိနေသေးတဲ့အတွက် ဆင်ဆာအဖွဲ့က ဖျက်သိမ်းပေးဖို့လည်း မရနိုင်ဘူး။ ဆင်ဆာအဖွဲ့ ဖျက်သိမ်းဖို့က ရုပ်ရှင်ဥပဒေအသစ် ပြဋ္ဌာန်းဖို့ လိုအပ်တယ်။ Rating System ကို ကျင့်သုံးဖို့ လိုအပ်တယ်”
“အဲ့မှာလည်း အဆင့်အတန်းတွေ ရှိသေးတယ်။ အမျိုးမျိုး ရှိပါတယ်။ ရုပ်ရှင်လောကသားတွေအားလုံး အသံထွက်မှသာလျှင်၊ တောင်းဆိုကြမှသာလျှင် ဖြစ်ထွန်းလာနိုင်တဲ့ အခြေအနေပါ” လို့ ဒါရိုက်တာ ရီဇော်က ပြောပါတယ်။
အခုဆိုရင်တော့ လူမှုကွန်ရက် စာမျက်နှာမှတဆင့် “ရုပ်ရှင်ဆင်ဆာ မလိုအပ်ပါ” ဆိုတဲ့ ကမ်ပိန်းကို မြန်မာနိုင်ငံ ဝတ္ထု၊ ဇာတ်ညွှန်း ၊ ဒါရိုက်တာများအသင်း Writers & Directors Organization of Myanmar က ပြုလုပ်နေတာကို တွေ့ရပြီး ဒါရိုက်တာ ဏကြီး၊ ဒါရိုက်တာ အောင်ချမ်းလူ၊ ဒါရိုက်တာ ပွင့်သိင်္ဂီဇော်၊ ဒေါင်း၊ ရဲတိုက်၊ အောင်မြင့်မြတ်၊ ပိုင်ဖြိုးသု အစရှိတဲ့သူတွေက ပါဝင်နေတာကို တွေ့ရပါတယ်။
You may also like these stories:
“ကတ္တီပါဖိနပ်စီး ရွှေထီးဆောင်း” ရုပ်ရှင်နဲ့ Music Video ကို ချိတ်ပြီး ရိုက်ခဲ့တဲ့ မေ
“ဒုလ္လဘကိုယ်တော်” ရုပ်သံဇာတ်လမ်းအကြောင်း ပြောပြတဲ့ မင်းတော်ဝင်
အခက်အခဲဖြစ်နေတဲ့ လူရွှင်တော်တွေကို ကူညီမယ့် ဒါရိုက်တာ ပြည်ဟိန်းသီဟ