သမ္မတ ဦးသိန်းစိန်နှင့်တွေ့ဆုံကာ နိုင်ငံရေး၊ စီးပွားရေးနှင့် ပြည်တွင်းငြိမ်းချမ်းရေး ကဏ္ဍများအပေါ် ဆွေးနွေးရခြင်းနှင့် ပတ်သက်၍ နိုင်ငံရေးပါတီ များက ကျေနပ် အားရကြောင်း ပြောဆိုသည်ဟု သိရသည်။
ပြီးခဲ့သည့် စနေနေ့က နေပြည်တော်၌ သမ္မတ ဦးသိန်းစိန်နှင့် ရှမ်းတိုင်းရင်းသားများ ဒီမိုကရေစီ အဖွဲ့ချုပ် (SNLD)၊ ရခိုင် ဒီမိုကရေစီ အဖွဲ့ချုပ် (ALD)၊ တိုင်းရင်းသား စည်းလုံးညီညွတ်ရေး ပါတီ၊ ကရင်ပြည်သူ့ တိုးတက်ရေးပါတီ၊ မြန်မာလူ့ဘောင်သစ် ဒီမို ကရက်တစ် ပါတီ၊ အမျိုးသားဒီမိုကရေစီသစ် ပါတီ၊ အမျိုးသားနိုင်ငံရေး မဟာမိတ်များ အဖွဲ့ချုပ်ပါတီ၊ ချင်းတိုးတက်ရေးပါတီ၊ ဇိုမီး ဒီမိုကရေစီ အဖွဲ့ချုပ်၊ ပအို့ဝ်အမျိုးသားအဖွဲ့ချုပ်၊ မတူကွဲပြားခြင်းနှင့် ငြိမ်းချမ်းရေးပါတီ၊ မွန်ဒီမိုကရေစီပါတီ၊ ခေတ်သစ်ပြည်သူ့ပါတီ၊ မြန်မာအမျိုးသား ကွန်ဂရက်ပါတီစသည့် ၁၄ ပါတီမှ ပါတီခေါင်းဆောင်များတို့က တွေ့ဆုံခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။
SNLD ပါတီက ပြည်တွင်း ငြိမ်းချမ်းရေးကို တနိုင်ငံလုံး အတိုင်းအတာဖြင့် လုပ်ဆောင်ရန်၊ လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့ ကြီးငယ်မဟူ တပြေး ညီ ဆက်ဆံရန်၊ သံလွင်မြစ်အရှေ့ဘက် ကမ်းတွင် တရုတ် စကားပြောသည့် အမည်မသိ လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အစည်းများ စိမ့်ဝင် နေမှုကို တားဆီးပေးရန်၊ ပြည်ပရောက် မြန်မာနိုင်ငံသားများအား လာမည့် ၂၀၁၄ ခုနှစ်တွင် ကောက်ယူမည့် သန်းခေါင်စာရင်း၌ အခက်အခဲမရှိ ပါဝင်နိုင်စေရန်၊ တိုင်းရင်းသား ဘာသာစကားကို သင်ရိုးညွှန်းတမ်းတွင် ပြဋ္ဌာန်းရန်တို့ကို တင်ပြခဲ့ကြောင်း ပါတီပြောရေး ဆိုခွင့်ရှိသည့် ဦးစိုင်းလိတ်ကဆိုသည်။
“သန်းခေါင်စာရင်း၊ မှတ်ပုံတင်ကိစ္စမှာ အခက်အခဲမရှိအောင် ကူညီမယ်ပြောတယ်၊ သံလွင် အရှေ့ဘက်ကမ်းက လက်နက်ကိုင် ကိစ္စကို သူလည်း သတိထားမိတယ်။ အခုဆိုရင် ၀ ဒေသမှာ တရုတ်ဆိုင်းဘုတ်တွေ ဖြစ်နေပြီလို့ဆိုတယ်” ဟု ၎င်းက ပြောသည်။
တိုင်းရင်းသား ဘာသာစကားများကို သင်ရိုးညွှန်းတမ်းတွင် ထည့်သွင်းရေးမှာ မြန်မာနိုင်ငံတွင် တိုင်းရင်းသား ပေါင်းစုံ နေထိုင်သည့် အတွက် မဖြစ်နိုင်ကြောင်း၊ ကျောင်းချိန်ပြင်ပတွင်သာ သင်စေလိုကြောင်း ဦးသိန်းစိန်က ပြန်လည်ပြောဆိုသည်ဟု သိရသည်။
မြန်မာနိုင်ငံသည် လူဦးရေ အင်အားကြီးသည့် အိန္ဒိယနှင့် တရုတ်နိုင်ငံအကြား တည်ရှိသည့်အတွက် ရခိုင်ပြည်နယ်၌ ဖြစ်ပွားခဲ့သည့် ပြဿနာများကို သင်ခန်းစာယူကာ လာမည့် ၂၀၁၄ ခုနှစ်တွင် ပြုလုပ်မည့် သန်းကောင်စာရင်းကောက်ခံသည့် ကိစ္စကို သေချာစွာ စိစစ်ရန်လည်း SNLD ပါတီအနေဖြင့် ပြောဆိုခဲ့သည်ဟု ဦးစိုင်းလိတ်က ဆိုသည်။
ALD ပါတီခေါင်းဆောင် ဦးအေးသာအောင် ကလည်း မြန်မာနိုင်ငံတွင် ဒီမိုကရေစီစနစ်သည် အစိုးရအဖွဲ့ အောက်ခြေပိုင်းတွင် အားနည်း နေသေးသဖြင့် ပိုမိုဖြစ်ထွန်းရေးအတွက် ၂၀၀၈ ဖွဲ့စည်းပုံကို ပြင်ဆင်ရန်၊ ပြည်တွင်းစစ်ကို သင်ခန်းစာယူပြီး ပင်လုံ ညီလာခံကဲ့သို့ တိုင်းရင်းသား ပေါင်းစုံပါဝင်သည့် ညီလာခံတခု ခေါ်ယူရန်၊ ရခိုင်ပြည်နယ်တွင် ဖြစ်ပွားခဲ့သည့် အကြမ်းဖက်မှုသည် ဘာသာရေးပဋိပက္ခကြောင့် မဟုတ်ဘဲ တဘက်နိုင်ငံမှ ခိုးဝင်လာသည့် ဘင်္ဂါလီများက ရခိုင်ပြည်နယ်ကို လွှမ်းမိုးရန် ကြိုးစားခြင်း ဖြစ်သောကြောင့် နိုင်ငံတော် လုံခြုံရေး၊ အမျိုးသားရေးတို့ကို အလေးအနက်ထားရန် တင်ပြခဲ့သည်ဟု ပြောပြသည်။
“လူဦးရေ အားကိုးနဲ့ မွတ်စလင်ပြည်နယ် လုပ်ချင်တာပါ။ ကျနော်တို့မှာ လူအခွင့်အရေး စာနာမှုရှိပါတယ်၊ ဒါပေမယ့် ဒီတခုတည်းကို ကြည့်လို့မရဘူး။ နိုင်ငံတော်လုံခြုံရေးနဲ့ ကြည့်ရမယ်၊ သမ္မတ ဦးသိန်းစိန် ပြောခဲ့တဲ့ အချက်သုံးချက်ကို ထောက်ခံတယ်” ဟု ၎င်းက ဆိုသည်။
ရခိုင်ပြည်နယ်၏ စီးပွားရေးမှာ လယ်ယာ စိုက်ပျိုးရေးနှင့် ငါးဖမ်းခြင်းအပြင်၊ ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေးကို အားထားနေရပြီး လက်ရှိ အခြေအနေတွင် ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေး ပျက်ပြားနေကြောင်း၊ ထို့အတွက် နိုင်ငံခြား ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုများကို ရခိုင်ပြည်နယ် အတွင်း ဖော်ဆောင်ပေးရန်၊ ရခိုင်ကျေးရွာများကို ကာကွယ်ရန် ပြည်သူ့စစ် ထားပေးရန်တို့ကို တင်ပြခဲ့ကြောင်း ဦးအေးသာအောင်က ပြောသည်။
ကျန် တိုင်းရင်းသား ပါတီများဖြစ်သည့် ချင်း တိုးတက်ရေးပါတီ၊ ဇိုမီး ဒီမိုကရေစီ အဖွဲ့ချုပ်၊ ပအို့ဝ်အမျိုးသား အဖွဲ့ချုပ်နှင့် မွန်ဒီမိုကရေစီ ပါတီတို့ကလည်း ပြည်တွင်းစစ် ရပ်စဲရေး၊ တိုင်းရင်းသားများကို အခြေခံသည့် ညီလာခံ ခေါ်ယူရေး၊ ပင်လုံမူကို အခြေခံကာ နိုင်ငံရေး ပြဿနာများကို ဖြေရှင်းရေးဆိုသည့် သဘောထားများကို ထောက်ခံ ဆွေးနွေးကြောင်း သိရသည်။
သမ္မတ ဦးသိန်းစိန်နှင့် တွေ့ဆုံမှုကို ကျေနပ်အားရကြောင်း၊ သမ္မတကလည်း ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံဥပဒေ ပြင်ဆင်ရေးမှာ ဖြစ်နိုင်ကြောင်း၊ ငြိမ်းချမ်းရေး အတွက်လည်း ကြိုးပမ်းဆောင်ရွက်နေပြီး ကချင်လွတ်လပ်ရေး တပ်မတော် (KIA) နှင့်လည်း ဆက်လက်ဆွေးနွေးကာ ငြိမ်းချမ်းရေးကို တည်ဆောက်မည်ဖြစ်ကြောင်း၊ ရခိုင်ပြည်နယ်အရေးသည် အမျိုးသားရေး ဖြစ်သည့် အတွက် အလေးထားကာ သိမ်သိမ်မွေ့မွေ့ နက်နက်ရှိုင်းရှိုင်း ဆောင်ရွက်သွားမည်ဟု ကတိပြုခဲ့ကြောင်း ပြောသည်ဟု ပါတီ ခေါင်းဆောင်များက ဆိုသည်။
တိုင်းရင်းသား စည်းလုံးညီညွတ်ရေး ပါတီ (တစည) ကလည်း ကုန်ဈေးနှုန်းကြီးမြင့်မှု၊ ငွေကြေး ဖောင်းပွမှုတို့ကြောင့် ပြည်သူများကို ထိခိုက်ပြီး စီးပွားရေးအကျပ်အတည်းမှ နိုင်ငံရေး အကျပ်အတည်းကို ဦးတည်စေမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ စီးပွားရေးနှင့်ဆိုင်သော ကိန်းဂဏန်းများကို ပွင့်လင်းမြင်သာစွာ ထုတ်ပြန်ရန်လိုပြီး တိုင်းပြည်စီးပွားရေး အကောင်အထည် ဖော်ရာတွင် ဆုံးရှုံးလေလွင့်မှုများ မရှိရန် တတ်သိနားလည်သည့် ပညာရှင်များနှင့် စောင့်ကြည့်လေ့လာရေး အဖွဲ့များ ထားသင့်ကြောင်း၊ ပညာရေး ကဏ္ဍတွင်
အသုံးစရိတ် မြှင့်တင်ရန်နှင့် ပြင်ပတက္ကသိုလ်များနှင့် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရေး လိုကြောင်း၊ ကမ္ဘာ့ဘဏ်၊ အာရှ ဖွံ့ဖြိုးရေးဘဏ်၊ အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ ငွေကြေးရန်ပုံငွေ အဖွဲ့များနှင့်လည်း ထိတွေ့ဆက်ဆံမှုများ ရှိလာပြီဖြစ်ရာ အဆိုပါ ကဏ္ဍများတွင် စီးပွားရေး ကျွမ်းကျင်သည့် မြန်မာပညာရှင်များကို ခန့်ထားရန်တို့ကို တင်ပြဆွေးနွေးကြောင်း အတွင်းရေးမှူး ဦးဟန်ရွှေက ဧရာဝတီသို့ပြော သည်။
သမ္မတ ဦးသိန်းစိန်ကလည်း ပြည်ပရင်းနှီးမြုပ်နှံမှု (FDI)များနှင့် ပတ်သက်ပြီး တိုင်းပြည် နစ်နာမှုမရှိစေရန် မြန်မာ့စီးပွားရေး ရင်းနှီး မြှုပ်နှံမှု ကော်မရှင်ကို ဝန်ကြီး ၇ ဦးဖြင့် ဖွဲ့စည်းထားကြောင်း၊ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုဆိုင်ရာ ဥပဒေကြမ်းကိုလည်း ပြည်ပနိုင်ငံများနှင့် လိုက် လျောညီထွေ ဖြစ်ရန် ရေးဆွဲပြီး လွှတ်တော်တွင် တင်ပြထားရာ မကြာမီ အတည်ပြုပေးတော့မည် ဖြစ်ကြောင်း၊ နိုင်ငံရေး ပါတီများကလည်း ဝိုင်းဝန်းကူညီ လုပ်ဆောင်ကြမည်ဆိုလျှင် မြန်မာပြည်သည် ၅ နှစ်တာအတွင်း တိုးတက်လာမည် ဖြစ်ကြောင်း ပြန်လည်တုံ့ပြန် ခဲ့သည်ဟု သိရသည်။
