ရခိုင်ပြည်နယ် ကျောက်တော်၊ မင်းပြား၊ မြောက်ဦး မြို့များတွင် ယမန်နေ့ညက စတင်၍ ပုဒ်မ ၁၄၄ ညမထွက်ရအမိန့် ထုတ်ပြန် လိုက်ကြောင်း သိရသည်။
ကျောက်တော်မြို့၌ ည ၇ နာရီမှ နံက် ၅ နာရီ အထိ ညမထွက်ရ ထုတ်ပြန်ထားပြီး မင်းပြားနှင့်မြောက်ဦး မြို့များတွင် ည ၁၀ နာရီမှ နံက် ၄ နာရီအထိ အသီးသီး ထုတ်ပြန်ထားကြောင်း၊ ထိုအမိန့်အား ဗဟိုမှ လမ်းညွန်ချက်အရ ဒေသဆိုင်ရာ အာဏာ ပိုင်များက မြို့အနှံ့ လိုက်လံကြေညာခဲ့ကြောင်း ဒေသခံများ က ဧရာဝတီကို ပြောသည်။
“စစ်တပ်ဗျူဟာမှူး က ညွန်ကြားတယ် ဆိုပြီး မြို့နယ်မှူးနဲ့အဖွဲ့ဝင်တွေက စပီကာ နဲ့ကြေညာတယ်၊ အိမ်မှာရှိတဲ့ တုတ်တွေ၊ ဓား တွေ၊ ဂျင်ကလိ၊ လေးခွ က အစပေါ့ ရှိရင် သက်ဆိုင်ရာကို လာအပ်ပေးဖို့၊ စစ်ဆေးတွေ့ရှိရင် အရေးယူမယ်လို့ ကြေညာတယ်” ဟု မင်းပြား မြို့ခံနှင့်ပြည်နယ် လွှတ်တော် ကိုယ်စားလှယ် ဦးသာကျော် က ပြောသည်။
ကျောက်တော်မြို့၌ ပြီးခဲ့သည့် ရက်ပိုင်းအတွင်း ဖြစ်ပွားခဲ့သည့် မီးရှှို့မှု၊ အုပ်စုဖွဲ့ တိုက်ခိုက်မှု စသည့်ပဋိပက္ခများ ဖြစ်ပွားခဲ့သည့် အတွက် ထပ်မံ မဖြစ်စေရန် ယင်းအမိန့်ထုတ် ပြန်ရခြင်းကြောင်း ရခိုင်ဒေသတွင်း ဖြစ်ပွားခဲ့သည့် ပဋိပက္ခများနှင့်ပတ်သက်၍ ဖွဲ့စည်းထားသော ပြန်ကြားရေး အဖွဲ့ဝင် ဦးမျိုးသန့် က ပြောပြသည်။
ကျောက်တော်မြို့၌ သြဂုတ်လ ၅ ရက်နေ့က စတင်ခဲ့သော ပဋိပက္ခများတွင် ဒေသခံရခိုင်တိုင်းရင်းသားများနှင့်ဘင်္ဂါလီလူမျိုးများ အကြား အပြန်အလှန် မီးရှှို့မှုများကြောင့် ကျေးရွာတချို့မီးလောင်ကျွမ်းခဲ့ရာ အိမ်ခြေ ၃၀၀ ကျော် မီးလောင်သွားကြောင်း၊ သေ ဆုံးသူ တချို့နှင့်ထိခိုက် ဒဏ်ရာရသူ အနည်းငယ် ရှိကြောင်း ၎င်းက ဆက်ပြောသည်။
ဦးမျိုးသန့်က“သေဆုံးသူ တချို့ရှိပေမယ့် အလွန်နည်းပါတယ်၊ ဘယ်သူ ဘယ်ဝါ ဆိုတာ စာရင်းအတိအကျ မရသေးပါဘူး၊ အတိအကျ စိစစ်ပြီးတော့ ထုတ်ပြန်ပေးသွားမှာပါ၊ ဒီနေ့တော့ တည်ငြိမ် အေးချမ်းနေပါပြီ”ဟုလည်း ဆိုသည်။
ကျောက်တော် ပဋိပက္ခ ပြဿနာသည် မောင်တောမြို့ အကြမ်းဖက်မှု အပြီး အကြီးမားဆုံး ပြဿနာဖြစ်ကြောင်း၊ ယခင်က တဘက်နှင့်တဘက် ပဋိပက္ခတချို့ရှိခဲ့သော်လည်း ထိခိုက် ဒဏ်ရာရခြင်းမရှိကြောင်း ကျောက်တော် ဒေသခံများ က ပြော သည်။
ရခိုင်လူမျိုးများနှင့်ဘင်္ဂါလီလူမျိုးများအကြား အပြန်အလှန် မီးရှှို့မှုများကြောင့် တောင်ပေါက်၊ အပေါက်ဝ၊ ရွှေလှှိုင်၊ ဂုပ္ပီးထောင့်၊ ရွာညှာ စသည့်ကျေးရွာများ မီးလောင်ကျွမ်းသွားကြောင်း၊ ထိုကျေးရွာများ၌ ဘင်္ဂါလီလူမျိုးများ အပြင် ရခိုင်လူမျိုးများလည်း နေ ထိုင်ကြောင်း၊ မီးလောင်ကျွမ်းသွားသည့် နေအိမ်အများစုမှာ ဘင်္ဂါလီလူမျိုး နေအိမ်များ ဖြစ်ကြောင်းလည်း ဒေသခံများ က ပြော ဆို သည်။
“ဒီဒေသမှာ ရခိုင်တွေနဲ့ဘင်္ဂါလီတွေ နေလာတာ ကြာပေမယ့် ပြဿနာဖြစ်တာ တခါမှမရှိခဲ့ပါဘူး၊ ဝါဆို လပြည့်နေ့မှာ ရခိုင်တွေ ပိုင်တဲ့ ကားဂိတ်ကို ဘင်္ဂါလီတစုက ဖျက်ဆီးတဲ့အပြင် ရခိုင်ပိုင်တဲ့ ဆန်စက်ကို မီးရှှို့လိုက်တယ်၊ ဒီဆန်စက်က ဆန်တွေ ကို ရခိုင်တွေ စားနေကြတာပါ၊ အဲဒီနောက်ပိုင်းမှာ တဘက်နဲ့တဘက် ပြဿနာတွေ ကြီးထွားသွားတယ်”ဟု ကျောက်တော် ဒေသ ခံ ဦးမောင်မောင် က ဧရာဝတီကို ပြောသည်။
ကျောက်တော်မြို့၌ ယနေ့တွင် လုံခြုံရေး အင်အား တိုးချထားပြီး အခြေအနေ တည်ငြိမ်နေကြောင်း၊ စာသင်ကျောင်းများ၊ ဈေးဆိုင်များ ပုံမှန်ဖွင့်လှစ်ထားကြောင်း၊ ဘင်္ဂါလီကျေးရွာနှင့်နီးစပ်သည့် စာသင်ကျောင်းများ၊ ကျေးရွာများတွင် စစ်တပ်နှင့် ရဲတပ်ဖွဲ့ဝင်များကို ၅ ဦး၊ ၆ ဦး စသည်ဖြင့် လုံခြုံရေး ယူပေးထားကြောင်း သိရသည်။
မြောက်ဦးမြို့နယ်တွင်လည်း ညမထွက်ရ အမိန့်ထုတ်ပြန်ထားပြီး အခြေအနေ တည်ငြိမ်နေကြောင်း၊ မြောက်ဦးမြို့မှ လေးမိုင် ခန့် အကွာရှိ ကျေးရွာတခု၌ ယမန်နေ့ ညနေက ဒေသခံတိုင်းရင်းသားများနှင့် ဘင်္ဂါလီများ အကြား ပြဿနာတချို့ရှိ ခဲ့ ကြောင်း၊ သို့သော် အာဏာပိုင်များ၊ မြို့မိ မြို့ဘများက အခြေအနေ ထိန်းသိမ်းနိုင်ခဲ့ကြောင်း၊ ဘင်္ဂါလီ များပြားသည့် ကျေးရွာများ တွင် လုံခြုံရေး ပိုမို တိုးချထားကြောင်း သိရသည်။
“ဒေသတွင်းမှာ အခြေအနေ တည်ငြိမ်မှုမရှိတဲ့အတွက် မြို့သူ၊ မြို့သားတွေ တည်ငြိမ်အေးချမ်းစွာ နေထိုင်ရအောင် ည မထွက် ရ အမိန့် ထုတ်တာပါလို့ မြို့နယ် အာဏာပိုင်တွေက ည ၉ နာရီ ကျော်မှာ ကြေညာတယ်”ဟု မြောက်ဦး ဒေသခံ ဦးမောင်သန်း က ပြောသည်။
မြောက်ဦးမြို့ပေါ်တွင်လည်း လုံခြုံရေး တိုးမြှင့်ချထားပြီး စာကျောင်းများလည်း ပုံမှန်အတိုင်း ဖွင့်လှစ် သင်ကြားနေကြောင်း သိရ သည်။
မောင်တော အကြမ်းဖက်မှု အပြီး မောင်တော၊ ဘူးသီးတောင် ဒေသရှိ စာသင်ကျောင်း အားလုံးကို ယနေ့အထိ ပိတ်ထားဆဲ ဖြစ်ကြောင်း၊ မြို့ပေါ်ရှိ ဈေးများ၊ ဈေးဆိုင်များကိုလည်း နံနက် ၁၂ နာရီခန့်အထိသာ ဖွင့်လှစ်ရောင်းချနေကြောင်း၊ ပြည်ပ အကြမ်းဖက် အဖွဲ့ တချို့က မောင်တောကို ဗုံးခွဲ တိုက်မည်ဟု သတင်းများ ထွက်ပေါ်နေသည့်အတွက် ယမန်နေ့ က စတင်ပြီး လုံခြုံရေး အင်အား နေရာအနှံ့တိုးချထားကြောင်း ဒေသခံတချို့က ပြောပြသည်။
ရခိုင်ဒေသတွင်း ဖြစ်ပေါ်ခဲ့သော ပဋိပက္ခများ၊ အကြမ်းဖက်မှုများကြောင့် စစ်တွေ၊ ဘူးသီးတောင်၊ မောင်တော၊ ကျောက်ဖြူ၊ ရမ်းဗြဲ၊ သံတွဲ စသည့် မြို့နယ်များကို ဇွန်လ ၈ ရက်နေ့မှစတင်၍ ညမထွက်ရအမိန့် ပုဒ်မ ၁၄၄ ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။ ထို့နောက် ဇွန် လ ၁၀ ရက်နေ့တွင် ရခိုင်ပြည်နယ်တခုလုံးကို သမ္မတ ဦးသိန်းစိန်က အရေးပေါ် အခြေအနေ ကြေညာထားခဲ့သည်။
