မွတ်စလင် ဘာသာဝင်များ၏ ရာမဇန်ဥပုသ်လ အပြီး အစ်ပွဲတော်နေ့တွင် ရခိုင်တိုင်းရင်းသားများနှင့် မွတ်စလင် ဒုက္ခသည်များ အကြား ပြဿနာများ မဖြစ်ပွားစေရန် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်ရှိ မွတ်စလင် ဒုက္ခသည်များကို စခန်းပြင်ပ ထွက်ခွင့်မပြုကြောင်း သိရ သည်။
ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံ ကော့စ်ဘာဇာမြို့၏ တောင်ဘက် ၄၀ ကီလိုမီတာခန့်တွင် တည်ရှိသည် နော်ယာပါရာ စခန်းရှိ ဒုက္ခသည်များကို သက်ဆိုင်ရာ လုံခြုံရေးများက အပြင်ထွက်ခွင့်မပေး သောကြောင့် စခန်းထဲတွင်သာ နေနေကြရကြောင်း ဒုက္ခသည် တဦးဖြစ်သည့် ရှာအာလန်က ပြောသည်။
“ကျနော်တို့ စခန်းက ဒုက္ခသည်တွေကို အပြင်ထွက်ခွင့် မပေးဘူး။ စခန်းထဲက လမ်းတွေမှာ လုံခြုံရေးတွေနဲ့ ရဲတွေက အချိန့်ပြည့် ကင်းလှည့်နေကြတယ်။ ကျွန်တော်တို့ စခန်းအပြင်ကို ထွက်လို့မရဘူး ဖြစ်နေတယ်” ဟု ရှာအာလန်က
ဆိုသည်။
မွတ်စလင် ဘာသာဝင်တို့၏ ဥပုသ်လအပြီး အစ်ပွဲတော်နေ့တွင် မုန့်ပဲသွားရေစာများ ပြုလုပ်ကျွေးမွေးခြင်း၊ ဆွေမျိုးများ နေအိမ်သို့ အလည်အပတ် သွားလာခြင်းတို့ ပြုလုပ်လေ့ ရှိကြသော်လည်း ယခုနှစ်တွင် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နယ်စပ် ဒုက္ခသည် စခန်းများ၌ လုံခြုံရေး တင်းကျပ်ထားမှုကြောင့် စခန်းပြင်သို့ မုန့်ထွက်ဝယ်ရန်ပင် ပြုလုပ်ခွင့် မရကြောင်း သိရသည်။
“ကျနော်တို့ အစ်အတွက် မုန့်ထွက်ဝယ်လို့တောင်မရဘူး။ စခန်းထဲကနေ အပြင်ထွက်ပြီး အလုပ်လုပ် နေကြတဲ့ လူတွေလည်း စခန်းထဲ ပြန်ဝင်လို့ မရကြဘူး ဖြစ်နေတဲ့အတွက် တော်တော်လေး အခက်အခဲ ရှိကြတယ်။ နောက်ပြီး လုံခြုံရေးတွေ မသိအောင် ခိုးထွက်ပြီး ဈေးဝယ်ကြတဲ့ လူတွေကိုလည်း အနီးအနားက ရွာတွေက လူတွေနဲ့ တွေ့ရင် ပါလာတဲ့
ငွေကိုလု၊ လူကိုရိုက်နှက်ပြီး စခန်းတာဝန်ခံတွေ အပ်တဲ့ ပြဿနာမျိုးတွေ ရှိနေတဲ့ အတွက် တော်တော်လေး အခက်အခဲ ရှိနေပါတယ်” ဟု ရှာအာလန်က ရှင်းပြသည်။
နီးစပ်သည့် ဈေးများသို့ သွားလာလေ့၊ ဈေးဝယ်လေ့ ရှိကြသည့် ဒုက္ခသည်များကို ယခုရက်ပိုင်း မတွေ့ရကြောင်း နော်ယာပါရာ စခန်း အနီးတွင် နေထိုင်သော ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် ဒေသခံများထံမှ သိရသည်။
မွတ်စလင် ဘာသာဝင်များ၏ ဥပုသ်ကာလ အပြီးတွင် ကျင်းပသည့် အစ်ပွဲတော်ကာလတွင် ရခိုင်ပြည်နယ်အတွင်း ပဋိပက္ခ များကြောင့် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် – မြန်မာ နယ်စပ်တွင် ရောက်ရှိနေသည့် ဒုက္ခသည်များအကြား အကြမ်းဖက်မည့် သတင်းများ
ကြားထားသည့်အတွက် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် အစိုးရက လုံခြုံရေး တင်းကျပ်ထားခြင်းဖြစ်ကြောင်း၊ နယ်စပ် ကျေးရွာ များတွင်လည်း လုံခြုံရေး တင်းကျပ်ထားရန် သက်ဆိုင်ရာ တာဝန်ရှိသူများကို ပြောဆိုထားကြောင်း ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် ဒေသခံ တဦးက
ပြောသည်။
“ကျနော်တို့ရွာက ရဲစခန်းကို အကြောင်းကြား ထားပါတယ်။ ဒီ မွတ်စလင် ဥပုသ်လ ပြီးရင် သူတို့ မွတ်စလင် ဒုက္ခသည်တွေက ဒီနယ်မှာ ရှိနေတဲ့ ရခိုင်ရွာတွေကို ပြဿနာ ရှာမယ်ဆိုတဲ့ သတင်းတွေလည်း ထွက်နေတယ်။ အစိုးရ ကိုယ်တိုင်ကလည်း ကျနော်တို့ ရွာနဲ့ နီးတဲ့ ဒုက္ခသည်စခန်းကို လုံခြုံရေး ပိုတင်းကျပ်ထားတယ် ဆိုတော့ ကျနော်တို့တတွေ ပိုပြီး စိုးရိမ် နေကြရတယ်” ၎င်းက ဆိုသည်။
ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် – မြန်မာနယ်စပ် ကော့စ်ဘာဇာ ခရိုင်အတွင်း ကုလသမဂ္ဂ ဒုက္ခသည်များဆိုင်ရာ မဟာမင်းကြီးရုံး (UNHCR) မှ ကူညီပေးနေသော တက္ကနာမြို့နယ်ရှိ နော်ယာပါရာဒုက္ခသည် စခန်းနှင့် ဦကီယာမြို့နယ်ရှိ ကူတူပါလန် ဒုက္ခသည်စခန်းတို့တွင် ဒုက္ခသည် ၃၀၀၀၀ ကျော်ရှိကြောင်း၊ ဘင်္ဂလာဒေ့ရှ် နိုင်ငံအတွင်း မြန်မာနိုင်ငံမှ ထွက်ပြေးလာပြီး တရားမဝင် နေထိုင်နေသည့် မွတ်စလင် ဦးရေ ၇ သိန်း ကျော်ရှိပြီး ရခိုင်တိုင်းရင်းသား ၁ သောင်းခန့်သာ ရှိကြောင်း ဘင်္ဂလာဒေ့ရှ် အစိုးရ၏ ထုတ်ပြန်ချက်များ အရ သိရသည်။
