အမေရိကန် နိုင်ငံ၏ အမြင့်ဆုံးနိုင်ငံသား ရွှေတံဆိပ်ဆု လက်ခံရန်အတွက် မြန်မာ့ဒီမိုကရေစီ ခေါင်းဆောင် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် သည် ဆယ်စုနှစ် ၂ ခုကျော်ကာလအတွင်း ပထမဆုံး အမေရိကန် ခရီးစဉ်ကို လာမည့် စက်တင်ဘာလ ၁၆ ရက်နေ့တွင် စတင်မည်ဖြစ်သည်။
“ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ကို သူ့ အမိမြေ မြန်မာနိုင်ငံမှာ လွတ်လပ်မှု၊ ငြိမ်းချမ်းမှု၊ ဒီမိုကရေစီအရေးတွေ မြင့်မားအောင် လုပ်ဆောင်တာနဲ့ လူ့အခွင့်အရေး ကိစ္စတွေကို တစိုက်မတ်မတ် ခိုင်မြဲစွာ ကြိုးစားမှု၊ ခေါင်းဆောင်မှုတွေအတွက် ဂုဏ်ပြုကြမှာဖြစ်ပါတယ်”ဟု အမေရိကန် အောက်လွှတ်တော် ပြောခွင့်ရသူ ဂျွန် ဘိုးနား က ပြောသည်။
အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု ကွန်ဂရက်လွှတ်တော်က ကက်ပီတယ်လ် လွှတ်တော် အဆောက်အအုံတွင် ယင်းဆုကို ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်အား စက်တင်ဘာလ ၁၉ ရက်နေ့တွင် ချီးမြှင့်မည်ဖြစ်သည်။
အမေရိကန် ကွန်ဂရက် လွှတ်တော်တွင် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်အား ထိုဆု ချီးမြှင့်ရန် ၂၀၀၈ ခုနှစ် မေလ ၆ ရက်နေ့က ဥပဒေ ပြဌာန်း၍ ဆုံးဖြတ်ခဲ့သည်။
ဆုပေးပွဲ အခမ်းအနားကို အမေရိကန် ကွန်ဂရက်လွှတ်တော် အဆောက်အအုံတွင် ပါတီ ၂ ခု ခေါင်းဆောင်များ ဖြစ်ကြ သည့် ဂျွန် ဘိုနား၊ အထက်လွှတ်တော် လူများစု ခေါင်းဆောင် ဟယ်ရီ ရိတ်ဒ် ၊ အထက်လွှတ်တော် ရီပတ်ဘလီကန် ပါတီ ခေါင်းဆောင် မစ်ချ် မက်ကောနဲ နှင့် အောက်လွှတ်တော် ဒီမိုကရက်ပါတီ ခေါင်းဆောင် နန်စီ ပီလိုစီ တို့က ဦးဆောင် ကျင်းပမည်ဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။
ထိုဆုလက်ခံယူရန်အတွက် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်၏ အမေရိကန် ခရီးစဉ် ထွက်ခွာမည့်ရက်ကိုလည်း အမျိုးသား ဒီမိုကရေစီ အဖွဲ့ချုပ်(NLD) ပါတီ က အတည်ပြုထားသည်။
“ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်က စက်တင်ဘာ ၁၆ ရက်နေ့ ထွက်မယ်”ဟု ပါတီ ပြောခွင့်ရ ပုဂ္ဂိုလ် ဦးဉာဏ်ဝင်း က ဆိုသည်။
သို့သော် ခရီးစဉ် အသေးစိပ်ကို ထုတ်ဖော်ပြောဆိုခြင်း မရှိပေ။
သတင်းများအဆိုအရ အမေရိကန် ခရီးစဉ်အတွင်း ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်သည် အမေရိကန် အထက်လွှတ်တော် နှင့် အောက် လွတ်တော် ၂ ရပ်ပေါင်းတွင် မိန့်ခွန်းပြောရန် ရှိပြီး ကမ္ဘာ့ ကုလသမဂ္ဂ အထွေထွေ ညီလာခံတွင်လည်း မိန့်ခွန်းပြောရန် ရှိကြောင်း သိရသည်။ ထို့အပြင် အမေရိကန် နိုင်ငံ နယူးယောက်မြို့ စတော့ အိပ်ချိန်း ကိုလည်း ဖွင့်လှစ် ပေး မည်ဟု ဆိုသည်။
ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ကို အမေရိကန် သမ္မတ အိမ်ဖြူတော်ရှိ သမ္မတဟောင်း Franklin D. Roosevelt အမည်ရှိ ခန်းမ ဆောင် တွင် အထူး ဧည့်သည်တော်အဖြစ် တည လာရောက်တည်းခိုရန် အမေရိကန် သမ္မတကတော် မစ္စ မီရှဲ အိုဘားမား က ဖိတ်ကြားထားကြောင်း၊ သမ္မတအိမ်တော်၏ အထူးညစာ စားပွဲသို့ တက်ရောက်ရန် နှင့် အဆိုပါ ညစာစားပွဲတွင် အမေရိကန် သမ္မတဟောင်း များဖြစ်ကြသည့် မစ္စတာ ဂျော့ချ် ဒဗလျူ ဘွတ်ရှ်နှင့် ဇနီး၊ မစ္စတာ ကလင်တန်နှင့် ဇနီး၊ အမေရိကန် နိုင်ငံခြား ရေး ဝန်ကြီးဟောင်း မစ္စ မက်ဒရင်းအောလ် ဘရိုက်၊ မိုက်ခရိုဆော့ဖ် သူဌေးကြီး မစ္စတာ ဘီလ်ဂိတ်နှင့် ဇနီး စသူတို့ကလည်း တွေ့ ဆုံမည်ဖြစ်ကြောင်း သတင်းများ အဆိုအရ သိရသည်။
အမေရိကန် သမ္မတ အိမ်ဖြူတော်၏ အထူး ညစာစားပွဲတွင် သမ္မတ ဦးသိန်းစိန်လည်း တက်ရောက်ဖွယ်ရှိကြောင်း သိရသော် လည်း ဧရာဝတီက သီးခြား အတည်မပြုနိုင်သေးပေ။
ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်သည် ဝါရှင်တန်အခြေစိုက် Asia Society and US Institute of Peace တွင် စက်တင်ဘာလ ၁၈ ရက်နေ့၌ အခြား ဆုများကို လက်ခံရန် ရှိကြောင်းလည်း သိရသည်။
အလားတူ အတ္တလန်တိတ် ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ နိုင်ငံသား (Atlantic Global Citizen Award) ဆုကိုလည်း နယူးယောက် မြို့၌ စက်တင်ဘာလ ၂၁ ရက်နေ့တွင် လက်ခံရန် ရှိသည်။
ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်သည် လွန်ခဲ့သည့် ဆယ်စုနှစ် ၂ ခုအတွင်း ရရှိခဲ့သည့် ဆုများကို ကိုယ်တိုင်သွားရောက် မယူနိုင်ခဲ့ပေ။
ဒုတိယမြောက် ပြည်ပခရီးစဉ်အတွင်း နော်ဝေနိုင်ငံ၌ ၁၉၉၁ ခုနှစ်က နိုဘဲလ် ငြိမ်းချမ်းရေးဆုအတွက် ကိုယ်တိုင် သွားရောက် ၍ ဆုလက်ခံ ရရှိသည့် မိန့်ခွန်းပြောကြားခဲ့သည်။
ယခင်နှစ် ဒီဇင်ဘာလက မြန်မာနိုင်ငံသို့ လာရောက်ခဲ့သော အမေရိကန် နိုင်ငံခြားရေး ဝန်ကြီး မစ္စ ဟီလာရီ ကလင်တန် က လည်း ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ကို အမေရိကန်သို့ လာရောက်ရန် ဖိတ်ကြားခဲ့သေးသည်။
ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်သည် ဧပြီလက ကျင်းပခဲ့သည့် ကြားဖြတ်ရွေးကောက်ပွဲတွင် အနိုင်ရရှိပြီး လွှတ်တော် အမတ် တဦးဖြစ် လာခဲ့ရာ မြန်မာ့ နိုင်ငံရေးတွင် ပြုပြင်ပြောင်းလဲရေး ၏ ထင်ရှားသည့် အမှတ်အသားတခု ဖြစ်ခဲ့သည်။
သမ္မတ ဦးသိန်းစိန်သည်လည်း အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုရှိ ကမ္ဘာ့ကုလသမဂ္ဂ ညီလာခံ တက်ရောက်ရန် ရှိသကဲ့သို့ အမေရိကန် ကလည်း ပြုပြင်ပြောင်းလဲရေးကို အသိအမှတ်ပြုသည့် အနေဖြင့် ဖိတ်ခေါ်ထားရာ တချိန်တည်းမှာပင် ဒေါ်အောင် ဆန်းစုကြည်နှင့် သမ္မတ ဦးသိန်းစိန်တို့သည် အမေရိကန်တွင် ဆုံဆည်းရန်ရှိနေကြောင်း သိရသည်။
ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်သည် အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု ခရီးစဉ်အတွင်း ဝါရှင်တန်အခြေစိုက် ဒီမိုကရေစီနှင့် လူ့ အခွင့်အရေး အဖွဲ့တခုဖြစ်သည့် (National Endowment for Democracy –NED) က မြန်မာ့အရေး လှုပ်ရှားသူ ၅ ဦးကို ပေးအပ်သည့် ဒီမိုကရေစီ ဆုပေးပွဲကိုလည်း တက်ရောက် မိန့်ခွန်းပြောရန် ရှိသည်။
NED က ပေးသည့် ဒီမိုကရေစီ ဆုရရှိသူများမှာ ၈၈ မျိုးဆက်ကျောင်းသား ခေါင်းဆောင် ကိုမင်းကိုနိုင်၊ ရှမ်းတိုင်းရင်းသားများ ဒီမိုကရေစီ အဖွဲ့ချုပ်(SNLD) ဥက္ကဌ ဦးခွန်ထွန်းဦး၊ နာရေး ကူညီမှု အသင်း(ရန်ကုန်) ဦးဆောင်သူ တဦးဖြစ်သည် ရုပ်ရှင် သရုပ်ဆောင် ဦးကျော်သူ၊ ထိုင်း-မြန်မာနယ်စပ် ကျန်းမာရေး ဝန်ဆောင်မှုများ ပေးနေသည့် မယ်တော် ဆေးခန်းမှ ဒေါက်တာ စင်သီယာမောင်၊ ဝါရှင်တန်အခြေစိုက် ၈၈ ကျောင်းသား ခေါင်းဆောင်တဦးလည်းဖြစ် US campaign for Burma ၏ ဦးဆောင် ညွှန်ကြားရေးမှူး ဦးအောင်ဒင် တို့ ဖြစ်သည်။
“ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ဟာ ဒီလှုပ်ရှားမှုကြီးရဲ့ တကယ့်မီးရှူးတန်ဆောင် ခေါင်းဆောင်တဦးဖြစ်တယ်။ သူ့အပြင် များစွာသော သူရဲကောင်းတွေ အနေနဲ့ကလည်း မြန်မာနိုင်ငံကို ဒီမိုကရေစီနိုင်ငံတခုဖြစ်ဖို့ ရည်မှန်းချက်ပန်းတိုင်တွေ ထားရှိ ပြီး ယုံယုံကြည်ကြည်နဲ့ အားလုံးကို ပေးဆပ်စွန့်လွှတ်ကြတယ်။ ဒါကြောင့် ဒီဆုနဲ့ သူတို့ အားလုံးကို ဂုဏ်ပြု တာပါ”ဟု NED ဥက္ကဌ Carl Gershman က ဆိုသည်။
ထို့အပြင် ခရီးစဉ်အတွင်း ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်သည် မြန်မာအများစုရှိကြသည့် Bay Area ၊ ဝါရှင်တန် ဒီစီ၊ နယူး ယောက်၊ ဖို့ဝိန်း၊ လော့စ် အိန်ဂျလိစ် စသည့်တို့တွင် မြန်မာမိသားစုများနှင့် တွေ့ဆုံရန် ရှိလည်း ရှိသည်။