ဧရာဝတီတိုင်း၊ မအူပင်ခရိုင်၊ ပန်းတနော်မြို့နယ် မိုးကုတ်ဒီးဒုတ်ကွင်းရှိ လယ်ဧက ၃၈၀ ကျော်ကိုပြည်ထောင်စုကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီ (ကြံ့ခိုင်ရေးပါတီ) အဖြစ် အသွင်မပြောင်းမီ အသင်းကာလက သိမ်းယူခဲ့သည့် ကိစ္စအား ဖြေရှင်းပေးရန် လယ်သမားများက တိုင်း အစိုးရအဖွဲ့ ဝန်ကြီးချုပ်ထံ တောင်းဆို လိုက်ကြသည်။
မိုးကုတ် ဒီးဒုတ်ကွင်းရှိ လယ်များအား ကြံ့ခိုင်ရေးအသင်းက ၂၀၀၃ ခုနှစ်တွင် သိမ်းယူပြီး ငါးမွေးကန်များ တူးဖော်ခဲ့ရာ ထိုလယ်များအတွက် နစ်နာကြေးရလိုသဖြင့် ဖြေရှင်း ဆောင်ရွက်ပေးပါရန် လယ်မြေဆုံးရှုံးခဲ့သူ လယ်သမား ၅၉ ဦးက ဝန်ကြီးချုပ် ဦးသိန်းအောင်ထံ ယခုလ တတိယပတ်အတွင်း စာရေးသား ပေးပို့ခဲ့ကြကြောင်း သိရသည်။
“ကျနော်တို့လယ်တွေ အသိမ်းခံရတဲ့အချိန်ကစပြီး လူတွေက အလုပ်လက်မဲ့ ဖြစ်သွားပြီးတော့ ကျပန်းအလုပ်သမားတွေ ဖြစ်ကုန်တယ်။ မိသားစုတွေမှာ စားဝတ်နေရေး ကျပ်တည်းပြီး ဆင်းရဲဒုက္ခတွေ ကြုံနေရတယ်။ ဒါကြောင့် ကျနော်တို့ လယ်တွေနဲ့ ပတ်သတ်ပြီး လျော်ကြေး ရလိုတဲ့အတွက် တောင်းဆိုတာပါ” ဟု လယ်ဧက ၂၀ ကျော် သိမ်းယူခံခဲ့ရသည့် ထောက်ရှာရွာသား ကိုအေးနိုင်က ဧရာဝတီကို ပြောသည်။
ယင်းလယ်များသည် ၎င်းတို့ ဘိုးဘွားစဉ်ဆက် လုပ်ကိုင် စားသောက်ခဲ့သည့် လယ်ယာများဖြစ်ပြီး နှစ်စဉ် စပါး၊ ပဲ၊ နေကြာ စသည့် သီးနှံများ စိုက်ပျိုး ဖြစ်ထွန်းခဲ့ကြောင်း လယ်သမားများ၏ အဆိုအရ သိရသည်။
လယ်ယာမြေ ဆုံးရှုံးခဲ့သူများမှာ ပန်းတနော်မြို့နယ် သစ်ဆိမ့်ကုန်း၊ ဖုန်းဆိုးလေး၊ ချောင်ကြီး၊ ထောက်ရှာနှင့် နာ့ကဆာ ကျေးရွာမှ လယ်သမားများဖြစ်ပြီး တဦးလျှင် အနည်းဆုံး ၂ ဧကမှ ဧက ၆၀ အထိ သိမ်းယူခြင်း ခံခဲ့ရပြီး မည်သူမှ ယနေ့တိုင်
လျော်ကြေး မရရှိခဲ့ဟု လယ်သမားများက ဆိုသည်။
လယ်သိမ်းစဉ်က စိုက်ပျိုးထားသည့် စပါးနှင့် ပဲခင်းများကိုပါ ကြံ့ခိုင်ရေးအသင်းက သိမ်းဆည်းခဲ့ခြင်းဖြစ်ပြီး ယနေ့တိုင် ထိုငါးကန်များကို မွေးမြူလုပ်ကိုင်နေဆဲ ဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။
လယ်သိမ်းခံရပြီး နောက်ပိုင်းတွင် လယ်သမားများ၏ လူနေမှု ဘဝသာမက သားသမီးများ၏ ပညာရေးပါ ထိခိုက် ပျက်စီးသွားခဲ့ကြောင်း လယ်သမားများကို ကူညီပေးနေသည့် လူ့အခွင့်အရေး စောင့်ကြည့် ကာကွယ်ရေးအဖွဲ့မှ ကိုမြင့်နိုင်က ပြောသည်။
“လယ်သမားတွေ ခမျာ မူလတန်း အဆင့်အောင်တဲ့ ကလေးကို အလယ်တန်း ဆက်မထားနိုင်ဘူး၊ အလယ်တန်း ထားနိုင်လို့ အောင်ပြန်တော့ အထက်တန်း ဆက်ထားဖို့က စားဝတ်နေရေး မပြေလည်ကြတော့ မစဉ်းစားနိုင်တဲ့ အခြေအနေ ဖြစ်နေတယ်” ဟု သူက ဆိုသည်။
လယ်ယာမြေများအတွက် ခံစားခွင့်တစုံတရာ ရရှိခဲ့ပါက လယ်သမားများ အနေဖြင့် တခြားလုပ်ငန်းများ ရင်းနှီ းလုပ်ကိုင်နိုင်မည် ဖြစ်ပြီး ၎င်းတို့ သားသမီးများ၏ ပညာရေးကိုလည်း ထောက်ပံ့ ပေးနိုင်မည်ဖြစ်ကြောင်း ကိုမြင့်နိုင်က
ဆက်ပြောသည်။
“ကိုယ်ကျိုးရှာ အသင်းအဖွဲ့တခု၏ ကြီးပွားတိုးတက် ချမ်းသာမှုကို အလေးထား ပေးမည့်အစား နစ်နာဆုံးရှုံးသွားသော ဒေသခံ တောင်သူ လယ်သမားများ၏ နစ်နာဆုံးရှုံးမှုကို အလေးထား၍ တောင်သူများ နစ်နာခြင်းမရှိစေဘဲ စစ်ဆေး ဆောင်ရွက် ပေးပါရန်” ဟူ၍ လယ်သမားများက ဝန်ကြီးချုပ်ထံ ပေးပို့သောစာတွင် ရေးသားထားသည်။
ပြီးခဲ့သည့် စတုတ္ထအကြိမ်မြောက် လွှတ်တော် အစည်းအဝေးများအတွင် မြေယာသိမ်းဆည်းမှု စစ်ဆေးဖော်ထုတ်ရေး ကော်မရှင် တရပ်ကို ဇလွန်မြို့နယ်မှ ကြံ့ခိုင်ရေးပါတီ အမတ် ဦးတင်ထွဋ် ဦးဆောင်၍ ဖွဲ့စည်းခဲ့ပြီး အနယ်နယ်အရပ်ရပ်တွင် ဖြစ်ပေါ်ခဲ့သည့် မြေယာသိမ်း အမှုများကို စတင်စစ်ဆေးနေပြီ ဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။
