ရခိုင်ပြည်နယ်အတွင်း အဓိကရုဏ်းများ ဖြစ်ပွားမှုကြောင့် ရပ်ဆိုင်းသွားခဲ့ရသည့် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်-မြန်မာ နယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေး အခြေ အနေမှာ ပုံမှန်အတိုင်း မဖြစ်သေးကြောင်း ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် နယ်စပ် သတင်းများက ဆိုသည်။
မြန်မာဘက်က တင်သွင်းနေကြဖြစ်သည့် ဝါးနှင့် သစ်သား ရုပ်တု မျိုးစုံမှာ လုံးဝ ဝင်ရောက်လာခြင်း မရှိတော့ကြောင်း၊ နွား နှင့် အဝတ်အထည် မျိုးစုံမှာလည်း ရန်ဖန်ရန်ခါသာ ဝင်ရောက်နေကြောင်း ကောက်စ်ဘဇား ခရိုင် တာ့ခ်နာမြို့နေ ကိုသိန်း ဆိုသူက ပြောပြသည်။
“အခုတလော ရခိုင်ပြည်နယ်မှာ အေးချမ်းလာတဲ့ အတွက် ဘင်္ဂလာကို မြန်မာဘက်က ပစ္စည်းတချို့တော့ ဝင်လာနေပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ပစ္စည်းတချိုသာ ဝင်လာပြီး တချို့ဆို လုံးဝကို ပြန်ဝင် မလာသေးဘူး”ဟု ကိုသိန်းက ဆိုသည်။
လက်ရှိတွင် မြန်မာနိုင်ငံဘက်မှ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်ကို အများဆုံး ဝင်နေသည်မှာ ကျွန်းသစ်ဖြစ်ပြီး ဒုတိယ အများဆုံးမှာ ငါးမြစ်ချင်း များ ဖြစ်ကြောင်း တာ့ခ်နာ ကုန်သွယ်ရေး ဆိပ်ကမ်း အလုပ်သမားတဦး ကလည်း ပြောပြသည်။
“အခု ဆိပ်ကမ်းမှာက သစ်စက်လှေတွေ တရက်ကို ၃ စီးကနေ ၅ စီးထိဝင်နေတာ ဆိုတော့ အများဆုံးပေါ့။ နောက်ပြီး နစက (နယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေး) လမ်းကနေ ငါး စက်လှေတွေက တပတ်မှာ၂ စီးလောက်စီ ဝင်နေတယ်။ နောက်ပြီးတော့ ဆီးယိုတွေလည်း နည်းနည်းတော့ ဝင်နေတယ်”ဟု ထိုဆိပ်ကမ်း အလုပ်သမားက ပြောသည်။
ဘုရားဆင်းတုတော်များ၊ သင်္ကန်းများ အပါအဝင် ဗုဒ္ဓဘာသာဝင် အသုံးအဆောင် ပစ္စည်းများမှာလည်း အဝင်နည်းနေပြီး ဈေးကြီး ပေး ဝယ်နေရကြောင်း ဘန်ဒါဘန် မြို့က ကုန်သည်တဦးက ပြောဆိုသည်။
“အဝတ်အစားကတော့ ဈေးမကျသေးပေမယ့် မြန်မာဘက်က ပြန်ဝင်လာတဲ့ အတွက် လိုတဲ့ ပစ္စည်းလေးတွေ ဝယ်လို့ရနေတယ်။ ဗုဒ္ဓဘာသာဝင် အသုံးအဆောင် ပစ္စည်းတွေကျတော့ ဈေးကြီးပေးဝယ်ရင်လည်း ရှာလို့မရဘူးဖြစ်နေတယ်”ဟု ထိုကုန်သည်က ပြော သည်။
အဓိကရုဏ်းများ မဖြစ်ပွားခင် မြန်မာဘက်က နှစ်နိုင်ငံ တရားဝင် နယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေး လမ်းကြောင်းမှ ငါး၊ ငါးခြောက်၊ ဝါး၊ ဆီးယို မျိုးစုံ၊ အဝတ်အထည်မျိုးစုံတို့ ဝင်နေပြီး သစ်၊ နွား၊ သစ်သားရုပ်တု မျိုးစုံ၊ ဗုဒ္ဓဘာသာ အသုံးအဆောင်မျိုးစုံ စသည်များ ပုံမှန်တင်သွင်း ခဲ့သည်။
ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံ အနေနှင့် မြန်မာနိုင်ငံနှင့် နယ်စပ် တရားဝင် ကူးသန်းသွားလာမှုများကို ပုံမှန်ဖြစ်ပေါ်နေရန် လိုလားကြောင်း၊
ထို ကိစ္စနှင့် ပတ်သက်ပြီး မြန်မာနိုင်ငံဘက်က နယ်စပ် အာဏာပိုင်များနှင့် ယခုလ အစောပိုင်းက ကျင်းပသော ဆွေးနွေးပွဲတွင် လည်း ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် နယ်ခြားစောင့် တပ်က ပြောဆိုခဲ့သေးကြောင်း သိရသည်။
သို့သော် ရခိုင်ပြည်နယ် မောင်တောကနေ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံ တာ့ခ်နာမြို့သို့ ကုန်သည်များ နေ့ချင်းပြန် သွားလာခွင့်ကို ပြီးခဲ့ သည့် လ ၂၇ ရက်နေ့က ပြန်လည်ဖွင့်လှစ်ပေးခဲ့သော်လည်း ရက်သတ္တ တပတ်ကြာ သွားလာခွင့်ကိုမူ ပိတ်ပင်ထားဆဲ ဖြစ်သည်။
နှစ်နိုင်ငံ နယ်ခြားစောင့်တပ်များနှင့် နားလည်မှုယူပြီး နတ်မြစ်ကို တရားမဝင် ဖြတ်ကျော် ကူးသန်းသွားလာနေကြသည့် ကုန်သည် များမှာလည်း အခြေအနေကို လေ့လာပြီး သွားလာနေကြရကြောင်း မောင်တောမှ တာ့ခ်နာ သို့ ရောက်လာသော ကုန်သည် တဦး က ပြောသည်။
“ပုံမှန် အခြေနေကောင်းတာတော့ မဟုတ်ဘူး၊ ငွေပေးပြီး ဖြတ်သန်းနေတာတောင် တရားမဝင်ဆိုတော့ သူတို့ (နှစ်နိုင်ငံ နယ်စပ် အာဏာပိုင်) က သွားဆိုမှ သွားရတယ်ပေါ့”ဟု ယင်းကုန်သည်က ပြောဆိုသည်။
