ငလျင်ဒဏ်ခံခဲ့ရသည့် ဒေသများ၌ ကယ်ဆယ်ရေးနှင့် ပြန်လည်ထူထောင်ရေး ကိစ္စရပ်များ အကူအညီပေးရန် နိုင်ငံတကာ အဖွဲ့အစည်းများက ကမ်းလှမ်းလာကြောင်း လူမှုဝန်ထမ်း၊ ကယ်ဆယ်ရေးနှင့် ပြန်လည်နေရာချထားရေး ဝန်ကြီးဌာနက ပြောသည်။
လူသားချင်း စာနာမှု အကူအညီများပေးရန် ကုလသမဂ္ဂ ဖွံ့ဖြိုးရေး အစီအစဉ် (UNDP)၊ ကုလသမဂ္ဂ လူသားချင်းစာနာမှု ဆိုင်ရာအကူ အညီပေးရေးအဖွဲ့ ကွပ်ကဲမှုရုံး (UNOCHA)၊ ကုလသမဂ္ဂ ဒုက္ခသည်များဆိုင်ရာ မဟာမင်းကြီးရုံး (UNHCR) တို့ အပါအဝင် နိုင်ငံတကာ အဖွဲ့အစည်းများက ဆက်သွယ်လာခြင်းဖြစ်သည်ဟု ယင်းဝန်ကြီးဌာနမှ ညွှန်ကြားရေးမှူးချုပ် ဦးစိုးအောင်က ဧရာဝတီသို့ ပြောသည်။
“UNHCR၊ UNDP၊ UNOCHA တို့ အာစီယံအဖွဲ့တချို့နဲ့ ဂျပန်က အဖွဲ့တချို့ကနေပြီးတော့ ဘယ်လို အကူအညီတွေပေးရမလဲ၊ ဘာတွေ လုပ်ပေးရမလဲဆိုပြီးတော့ ကမ်းလှမ်းနေကြတာပေါ့။ ကျနော်တို့ကတော့ စာရင်းဇယားတွေ ငြိမ်အောင် စောင့်နေတယ်၊ ပြီးရင် ပြောပါ့မယ်ဆိုပြီးတော့ အကြောင်းပြန်ထားတယ်” ဟု ဦးစိုးအောင်က ဆိုသည်။
ငလျင်လှုပ်ခတ်မှုတွင် ထိခိုက်ပျက်စီးခဲ့သော နေရာဒေသများသို့ အစိုးရတာဝန်ရှိသူများ အနေဖြင့် ကွင်းဆင်း လေ့လာခဲ့ကြပြီး ထိုဒေသများ၌ ကယ်ဆယ်ရေးနှင့် ပြန်လည်ထူထောင်ရေး လုပ်ငန်းများ ဆောင်ရွက်နိုင်ရေးအတွက် ပြည်တွင်း၊ ပြည်ပ အလှူရှင်များကို အစိုးရသတင်းစာများမှတဆင့် တရားဝင် ဖိတ်ခေါ်လျက်ရှိသည်။
မြန်မာနိုင်ငံ အလယ်ပိုင်း စစ်ကိုင်းတိုင်းနှင့် မန္တလေးတိုင်းတို့၌ ယခုလ ၁၁ ရက်နေ့က ပြင်းအား ၆.၈ အဆင့်ရှိ ငလျင်လှုပ်ခတ်မှုတွင် စစ်ကိုင်း၊ ရွှေဘို၊ ကျောက်မြောင်း၊ ခင်ဦး၊ မန္တလေး၊ အမရပူရ၊ စဉ့်ကူး၊ ကျောက်ဆည်၊ သပိတ်ကျင်း စသည့်မြို့များရှိ စေတီပုထိုး၊ သာသနိက အဆောက်အအုံများ၊ လူနေအိမ်များ၊ စာသင်ကျောင်းများ၊ လမ်းတံတားများ ပျက်စီးခဲ့သည်။
ပျက်စီးဆုံးရှုံးမှုများအတွက် အစိုးရနှင့် ပြည်တွင်း၊ ပြည်ပ အကူအညီများဖြင့် ပြန်လည်ထူထောင်ရေး လုပ်ငန်းစဉ်များအတွက် အစိုးရသက်ဆိုင်ရာ တာဝန်ရှိသူများနှင့် လူမှုဝန်ထမ်း၊ ကယ်ဆယ်ရေးနှင့် ပြန်လည် နေရာချထားရေး ဝန်ကြီးဌာန တာဝန်ရှိသူများအနေဖြင့် ရန်ကုန်မြို့၌ ယနေ့ မွန်းလွဲပိုင်းတွင် စီမံကိန်း ရေးဆွဲကြမည်ဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။
“လူထုအတွက်ပေါ့နော်၊ ပြိုကျပျက်စီးသွားတဲ့ အိမ်တွေကို ပြန်လည်တည်ဆောက်ပေးဖို့ ပုံစံတွေ ဒီဇိုင်းထုတ်နေတာပေါ့၊ ဘာကြောင့်လဲဆိုတော့ များသောအားဖြင့် ပြိုပျက်သွားတဲ့ အဆောက်အအုံတွေကို မနေ့က ကျနော်တို့ ကြည့်တဲ့အခါကျတော့ အင်ဂျင်နီယာတွေရဲ့ အယူအဆတွေ တော်တော်လေး အားနည်းတာကို တွေ့ခဲ့ရတယ်” ဟု ဦးစိုးအောင်က ပြောသည်။
ငလျင်အန္တရာယ်နှင့် အပျက်အစီး ဆုံးရှုံးမှုများကို ပြန်လည်တည်ဆောက်ရာတွင် အထောက်အကူ ပြုနိုင်ရေးအတွက် မြန်မာနိုင်ငံ ငလျင်ကော်မတီ အဖွဲ့ဝင်များကိုလည်း ကွင်းဆင်းဆောင်ရွက်နိုင်ရန် တာဝန်ပေးအပ်လိုက်ရာ ယနေ့ ထွက်ခွာသွားကြပြီ ဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။
ငလျင်လှုပ်ခတ်ပြီး ၃ ရက်မြောက်နေ့အထိ အစိုးရ၏ စစ်တမ်းကောက်ယူမှုများအရ ငလျင်လှုပ်ခတ်မှုတွင် စုစုပေါင်း ၁၆ ဦး သေဆုံးကြောင်း စစ်ကိုင်းတိုင်းတွင် ၇ ဦး သေဆုံးပြီး မန္တလေးတိုင်းအတွင်း၌ ၉ ဦး ဖြစ်ကြောင်း၊ ရတနာသိဠင်္ဃ ဧရာဝတီ မြစ်ကူးတံတား စီမံကိန်းတွင် ရေထဲကျ၍ ပျောက်ဆုံးနေသူမှာ ၅ ဦး ရှိကြောင်း ဦးစိုးအောင်က ဧရာဝတီသို့ ပြောသည်။
ထို့အပြင် နေအိမ် ၂၀၁ လုံး၊ ဝန်ထမ်းအိမ်ရာ ၅၅ လုံး၊ အခြေခံပညာကျောင်း ၂၅ ကျောင်း၊ ဘုန်းတော်ကြီးကျောင်း ၃၅ ကျောင်း၊ ဘုရားဈေတီပုထိုး ၄၅ ဆူ၊ ဆေးရုံ ဆေးပေးခန်း ၁၃ ခု၊ ရတနာသိင်္ဃတံတား တည်ဆောက်ရေး ဆိပ်ခံဗောတံတား ၁ ခုနှင့် ထရန်စဖော်မာ ၅ လုံး ပျက်စီးခဲ့သည်ဟု အစိုးရက ထုတ်ပြန်သည်။
သို့သော်လည်း လူအသေအပျောက် စာရင်းနှင့် ပတ်သက်၍ ကြက်ခြေနီ အဖွဲ့အစည်းများ နိုင်ငံတကာ ဖက်းဒရေးရှင်း (IFRC) က စစ်ကိုင်းတိုင်း ရွှေဘို ဗဟိုပြု ငလျင်ကြောင့် သေဆုံးသူ စုစုပေါင်း ၂၆ ဦးအထိရှိပြီး ဒဏ်ရာရရှိသူ ၂၃၁ ဦးအထိရှိသည်ဟု ထုတ်ပြန်ကြေညာထားသည်။
ယခုအခါ ထိုဒေသတွင်လည်း နောက်ဆက်တွဲ ငလျင်ငယ်များ နေ့စဉ် လှုပ်ခတ်မှုရှိနေသဖြင့် နောက်ထပ် ငလျင်ကြီးများ ထပ်ပေါ်လာမည်ကို ဒေသခံများမှာ စိုးရိမ် ထိတ်လန့်မှုများရှိနေကြောင်း၊ ပုံမှန်အလုပ် အကိုင်များ သွားလာလုပ်ကိုင်ရန် အတွက်လည်း စိုးရိမ်နေကြကြောင်း ဒေသခံများက ဧရာဝတီသို့ ပြောသည်။
“လူတွေကတော့ နောက်ထပ် လှုပ်လာမှာ ကြောက်နေကြတာပေါ့ဗျာ၊ အခုဆို အလုပ်ပျက်အကိုင်ပျက်၊ စလှုပ်တဲ့ နေ့တုန်းကဆိုလည်း အားလုံးကြောက်ကြတာပေါ့။ အတွေ့အကြုံကလည်းမရှိ ကြုံမှမကြုံဖူးကြတာ ဆိုတော့လေ၊ လှုပ်တဲ့ အချိန်က ကြောက်လို့ ကုန်းရုန်းထလည်း မရဘူး၊ လုံးဝပြန်လဲတာပဲ ဒူးတွေဘာတွေကို ပွန်းတယ်” ဟု သပိတ်ကျင်း ဒေသခံ ဦးမောင်စိန်က ပြောသည်။
သပိတ်ကျင်းမြို့ခံ ကိုဇော်မိုးထက်က “စာသင်ကျောင်းတွေကတော့ ဒီမြို့ပေါ်ကကျောင်းတွေရော ရွာတွေက ကျောင်းတွေရော အကုန်လုံး ပိတ်ထားရတာ၊ ပြန်မဖွင့်သေးဘူးလေ၊ ငလျင်ကလည်း ခုချိန်ထိကို တနားရီခြား၊ နှစ်နာရီခြားတခါလှုပ်နေတော့လေ၊ အဲလိုလှုပ်တော့ အရင်လှုပ်တဲ့ ဒဏ်နဲ့ အက်နေတဲ့ အဆောက်အဦးတွေတောင် ပြိုပြိုသွားတယ်၊ စိတ်မချရသေးဘူး” ဟု ဆိုသည်။
လတ်တလောတွင် ငလျင်ဒဏ်ကြောင့် အိုးအိမ်ပျက်စီးခဲ့သူများနှင့် စိတ်ချရမှု မရှိသေးသော အဆောက်အုံများတွင် နေထိုင်သူများကို ကွင်းပြင်များတွင် ယာယီတဲများ ဆောက်လုပ်ပေး၍ လူမှုကူညီရေး အသင်းများ အပါအဝင် ဒေသဆိုင်ရာ အစိုးရ အဖွဲ့ဝင်များနှင့် နိုင်ငံရေး ပါတီအချို့က အစားအသောက်နှင့် အဝတ်အထည်များ လှူဒါန်းပေးလျက်ရှိကြောင်း သိရသည်။
ငလျင်ဒဏ်ခံခဲ့ရသူများအတွက် နိုင်ငံရေး ပါတီကြီးများကလည်း အကူအညီပေးနေရာ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်၏ ညွှန်ကြား ချက်ဖြင့် အမျိုးသားဒီမိုကရေစီ အဖွဲ့ချုပ်က ကျပ် သိန်း ၁၀၀ လှူဒါန်းသကဲ့သို့ ပြည်ထောင်စုကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေး ပါတီကလည်း ဒေသဆိုင်ရာ ပါတီတာဝန်ရှိသူများနှင့် ကွင်းဆင်း ကူညီပေးလျက်ရှိကြောင်း သိရသည်။
“သက်ဆိုင်ရာ နေရာတွေမှာရှိနေတဲ့ ကျနော်တို့ ပါတီအဖွဲ့ဝင်တွေကတော့ သွားရောက်ကူညီမှုတွေတော့ ရှိနေပါတယ်၊ လိုအပ်မှုတွေ ရှိလာရင်တော့ ဗဟိုကို တင်ပြလာကြပါလိမ့်မယ်၊ ဗဟိုကို တင်ပြလာရင်လည်း ဝိုင်းစဉ်းစားပြီး အကူအညီတွေ အတွက် လုပ်ပေးမှာပါ” ဟု ကြံ့ခိုင်ရေးပါတီ ဒုဥက္ကဌ ဦးဌေးဦး က ဧရာဝတီသို့ ပြောသည်။
၂၀၁၁ ခုနှစ်မတ်လပိုင်းကလည်း ရှမ်းပြည်အရှေ့ပိုင်း လွယ်မွေဒေသကို ဗဟိုပြု၍ ပြင်းအား ၇ ရစ်ချ်စတာ စကေးရှိ တာလေငလျင် လှုပ်ခတ်ခဲ့ရာ လူ ၇၅ ဦးထက်မနည်း သေဆုံးခဲ့ပြီး ပျက်စီးဆုံးရှုံးမှုများ ရှိခဲ့သည်။
