အစိုးရစစ်တပ် အပါအဝင် ၎င်းတို့နှင့် နီးစပ်သည့် စီးပွားရေး လုပ်ငန်းရှင်များ ရယူထားသည့် လယ်မြေယာကိစ္စများတွင် ဥပဒေနှင့် မညီသည့် လုပ်ရပ်အများအပြားကို စစ်ဆေးတွေ့ရှိရကြောင်း သိရသည်။
တနိုင်ငံလုံးတွင် သိမ်းယူထားသော လယ်မြေများနှင့် ပတ်သက်၍ လယ်ယာမြေနှင့် အခြားမြေများ သိမ်းဆည်းခံရမှု စုံစမ်းစစ် ဆေးရေးကော်မရှင်၏ အစီရင်ခံစာအား နှစ်ပိုင်းခွဲ၍ ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော်သို့ ယခု သီတင်းပတ်အတွင်း တင်သွင်းပြီးနောက် ဥပဒေနှင့်မညီသည့် ကိစ္စရပ် အများအပြား တွေ့ရှိရကြောင်း လွှတ်တော် ကိုယ်စားလှယ်များက ပြောသည်။
“လှှိုင်သာယာက FMI City တည်ဆောက်ထားတာတွေ၊ ပန်းလှှိုင်ဂေါက်ကွင်း တည်ဆောက်ထားတာတွေဟာ လန-၃၉ မကျဘဲ လုပ်ဆောင်ထားတာတွေ ထွက်ပေါ်လာတယ်။ ဒါတွေဟာ ဥပဒေကြောင်းအရ ဘယ်လိုမှ တရားမဝင်တဲ့ လုပ်ရပ်တွေပါ” ဟု အမျိုးသား လွှတ်တော် ကိုယ်စားလှယ် ဦးဖုန်းမြင့်အောင်က ဧရာဝတီသို့ ပြောသည်။
အစီရင်ခံစာ၏ အပိုင်း (၁) သည် စစ်တပ်မှ သိမ်းယူထားသည့် မြေယာများအတွက် အစီရင်ခံစာ ဖြစ်ပြီး အပိုင်း (၂) သည် စက်မှုဇုန် စီမံကိန်းများ၊ မြို့ရွာဖွံ့ဖြိုးရေး စီမံကိန်းများအတွက် မြေယာများ သိမ်းယူထားမှုများအတွက် အစီရင်ခံစာဖြစ်သည်။ အဆိုပါ အစီရင်ခံစာ နှစ်စောင်ကို ပြည်ထောင်စု လွှတ်တော်သို့ တင်သွင်းခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။
မြန်မာနိုင်ငံ တဝန်းမှ သိမ်းယူထားသည့် လယ်မြေများတွင် စစ်တပ်က အဓမ္မ သိမ်းယူထားသည့် လယ်မြေဧက ၂ သိန်းကျော် (၂၄၇၀၇၇၃ ဒသမ ၀၆ ဧက) နှင့် စက်မှုဇုန်များ၊ မြို့ရွာဖံွံ့ဖြိုးမှုအတွက် သိမ်းယူထားသည့် လယ်မြေဧကမှာ ၁ သိန်းကျော် (၁၁၇၈၃၄ ဒသမ ၁၉ ဧက) တို့ ဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။
ရန်ကုန်တိုင်းအတွင်းမှ ရွှေပြည်သာ၊ လှှိုင်သာယာ၊ ထန်းတပင်၊ သံလျှင်၊ မင်္ဂလာဒုံ၊ ဒဂုံမြို့သစ်၊ တိုက်ကြီး စသည့် မြို့နယ်များတွင် မြို့ရွာတည်ဆောက်ရေး စီမံကိန်းအတွက် ဟုဆိုကာ လယ်မြေ ဧက သောင်းချီ၍ သိမ်းယူထားသော်လည်း လက်တွေ့တွင် မည်သည့် စီမံကိန်းမျှ ဆောင်ရွက်ထားသည်ကို မတွေ့ရကြောင်း၊ အသုံးမပြုသည့် လယ်မြေများကို မူလပိုင်ရှင် လယ်သမားများထံ ပြန်လည်ပေးရန် လိုအပ်ကြောင်း၊ အမှန်တကယ် အသုံးပြုမည့် လယ်မြေများကိုလည်း ထိုက်တန်သည့် လျှော်ကြေးများပေးရန် လွှတ်တော်က အစိုးရ အာဏာပိုင်များကို တိုက်တွန်းထားကြောင်း လယ်ယာမြေ စုံစမ်းရေး ကော်မရှင် အဖွဲ့ဝင်နှင့် ပြည်သူ့လွှတ်တော် ကိုယ်စားလှယ် ဦးဘရှိန်က ဧရာဝတီသို့ ပြောသည်။
“မြို့ပြဖွံ့ဖြိုးရေး စီမံကိန်းတွေ၊ စက်မှုဇုန် စီမံကိန်းအတွက် သိမ်းထားတဲ့ လယ်မြေကိစ္စတွေမှာ ဥပဒေနဲ့ မညီတာတွေ တွေ့ရသလို စစ်တပ်က သိမ်းထားတဲ့ လယ်မြေသိမ်းမှုတွေမှာလည်းပဲ ဥပဒေနဲ့ လုံး၀ ဆန့်ကျင်နေတဲ့ ကိစ္စတွေ အများအပြား တွေ့ရတယ်”ဟု ရှေ့နေတဦးလည်း ဖြစ်သူ ဦးဘရှိန်က ဆိုသည်။
ပြည်ထောင်စု လွှတ်တော်သို့ တင်သွင်းခဲ့သည့် အစီရင်ခံစာ နှစ်စောင်သည် စစ်တပ်၊ မြို့ပြဖွံ့ဖြိုးမှု၊ စက်မှုဇုန် စီမံကိန်းများ စသည်ဖြင့် အမျိုးအစား ၃ ခုအတွက် အစီရင်ခံစာဖြစ်ပြီး မီးရထားလမ်း စီမံကိန်းနှင့် တခြား လုပ်ငန်းအမျိုးအစား ၂ ခု အတွက် သိမ်းဆည်းထားသည့် လယ်မြေများကိစ္စ အစီရင်ခံစာလည်း ထပ်မံတင်သွင်းရန် ရှိသေးကြောင်း သိရသည်။
အသုံး မပြုသည့် လယ်မြေများအား မူလ လယ်သမားများထံ ပြန်ပေးရန် တိုက်တွန်းထားသော်လည်း မြို့ပြဖွံ့ဖြိုးမှုနှင့် စက်မှုဇုန်များအတွက် သိမ်းထားသည့် လယ်မြေများမှာ ပြန်ပေးရန် ဖြစ်နိုင်ခြေ နည်းပါးကြောင်း ကိုယ်စားလှယ်များထံမှ သိရသည်။
လယ်ယာမြေ သိမ်းဆည်းမှု ကိစ္စသည် ခက်ခဲသိမ်မွေ့ပြီး ရှှုပ်ထွေးသော ပြဿနာ ဖြစ်သည့်အတွက် အစိုးရဌာနဆိုင်ရာ တာဝန်ရှိသူများ အနေဖြင့် ဥပဒေ၊ နည်းဥပဒေ လုပ်ထုံးလုပ်နည်းများ၊ အမိန့် ညွှန်ကြားချက်များနှင့် အညီ တိကျမှန်ကန်စွာ လိုက်နာ၍ တောင်သူလယ်သမားများ၏ ဘဝကို စာနာ နားလည်မှုဖြင့် နစ်နာမှု မရှိအောင် ဖြေရှင်း ဆောင်ရွက်ပေးသင့်ကြောင်း ပြည်သူ့လွှတ်တော် ကိုယ်စားလှယ် ဦးစိုင်းထွန်းစိန်ကလည်း လွှတ်တော်တွင် ပြောဆို ဆွေးနွေးခဲ့သည်ဟု သိရသည်။
လွှတ်တော်သို့ တင်သွင်းသည့် လယ်ယာမြေ အစီရင်ခံစာ၌ စစ်တပ်မှ သိမ်းထားသော လယ်မြေများအနက် စစ်တပ်အတွက် အမှန်တကယ် လိုအပ်သည့် မြေကိုသာ ယူပြီး အသုံးမပြုသည့် လယ်မြေများကို မူလပိုင်ရှင် တောင်သူလယ်သမားများထံ ပြန်လည်ပေး အပ်ရန် ပြောဆိုထားကြောင်း၊ စစ်တပ်အတွက် အသုံးပြုမည့် လယ်မြေကိုလည်း ကာလ ပေါက်ဈေးအတိုင်း လျှော်ကြေးငွေ ပေးဆောင်ရန် အစိုးရ အာဏာပိုင်များကို လွှတ်တော်က တိုက်တွန်းထားကြောင်း၊ အစိုးရ ဌာနများအနေဖြင့် လိုက်နာမှု ရှိ မရှိကိုမူ စောင့်ကြည့်ရဦးမည် ဖြစ်ကြောင်း ကော်မရှင် အဖွဲ့ဝင် ဦးဘရှိန်က ပြောသည်။
လယ်ယာမြေ သိမ်ဆည်းမှု ပြဿနာသည် ယခင် နဝတ၊ နအဖ အစိုးရ လက်ထက် နှစ်ပေါင်း နှစ်ဆယ်ကျော် ကာလအတွင်း သိမ်းယူထားခဲ့ခြင်း ဖြစ်ကြောင်း၊ ထိုပြဿနာသည် တနိုင်ငံလုံးတွင် ဖြစ်ပွားနေဆဲဖြစ်၍ အချိန် ကာလတခု အထိ အချိန်ယူ ဖြေရှင်း ဆောင်ရွက်ရမည်ဟု ကိုယ်စားလှယ်များက ဆိုသည်။
“လယ်မြေသိမ်းမှု ကိစ္စဟာ အတော့်ကို ရှှုပ်ထွေးနေတဲ့ ပြဿနာဆိုတော့ ဖြေရှင်းနိုင်ဖို့ အချိန်ကာလ တခုတော့ ကြာဦးမှာပါ။ နှစ်ပေါင်း ၂၀ ကျော် လုပ်ချင်သလို လုပ်ထားတာ ချက်ချင်းတော့ ဖြေရှင်းလို့ မရသေးဘူး” ဟု လွှတ်တော် ကိုယ်စားလှယ် ဦးဖုန်းမြင့်အောင်က ဆိုသည်။
စစ်တပ်အတွက် အသုံးပြုရန် သိမ်းထားသည့် လယ်ယာမြေ ဧက ၂ သိန်းကျော်အပြင် လက်ပံတောင်းတောင် ကြေးနီ စီမံကိန်း၊ ရွှေ သဘာ၀ ဓာတ်ငွေ့ ဂက်စ်ပိုက်လိုင်း စီမံကိန်းနှင့် အစိုးရ၏ စီမံကိန်းလုပ်ငန်းများ၊ အစိုးရနှင့် နီးစပ်သည့် ပုဂ္ဂလိက စီးပွားရေး စီမံကိန်းလုပ်ငန်းများ စသည့်တို့ အကောင်အထည် ဖော်ရန် သိမ်းဆည်းထားသည့် လယ်မြေများအတွက် ထိုက်တန်သည့် လျှော်ကြေးငွေ ရလိုမှု ပြဿနာ၊ မိမိတို့လယ်မြေများ ပြန်လည်ရယူလိုသည့် တောင်းဆို ဆန္ဒပြမှုများသည် ဦးသိန်းစိန် အစိုးရ အာဏာရသည့် အချိန်မှစတင်ခဲ့ပြီး ယနေ့အထိ ပြဿနာပေါင်းစုံ ဖြစ်ပွားနေဆဲ ဖြစ်သည်။
