အစိုးရနှင့် ကေအိုင်အိုဆွေးနွေးပွဲကို မေ ၂၈ ရက်တွင် မြစ်ကြီးနားမြို့၌ တွေ့ဆုံရန် စီစဉ်ထားသော်လည်း နှစ်ဖက်တွေ့ဆုံမည့်သူနှင့် ဆွေးနွေးမည့်အကြောင်းအရာများနှင့် ပတ်သက်၍ နှစ်ဖက်စလုံးမှ တရားဝင် ပြောကြားနိုင်ခြင်း မရှိသေးသောကြောင့် ဆွေးနွေးပွဲအတွက် အားတက် စိတ်လှုပ်ရှားစရာ မမြင်ရသေးပေ။
ကေအိုင်အိုနှင့် ပြည်ထောင်စု ငြိမ်းချမ်းရေး ဖော်ဆောင်ရေးအဖွဲ့မှာ မိုင်ဂျာယန်တွင် ၂ ကြိမ်၊ ထိုင်းနိုင်ငံ ချင်းဆိုင်တွင် တကြိမ်၊ တရုတ်နိုင်ငံ ရွှေလီမြို့တွင် ၂ ကြိမ် တွေ့ဆုံခဲ့ဖူးပြီး ယခုအကြိမ်မှာ သတ္တမ အကြိမ်မြောက် တွေ့ဆုံခြင်းဖြစ်သည်။
ယခုတွေ့ဆုံမှုကို ကုလသမဂ္ဂမှ အထူးကိုယ်စားလှယ် မစ္စတာ ဗီဂျေနမ်ဘီးယားနှင့် အရှေ့ တောင်အာရှဆိုင်ရာ တရုတ်နိုင်ငံမှ ငြိမ်းချမ်းရေး သံတမန်တို့ ပါဝင်တက်ရောက်မည်ဟု ကချင်ငြိမ်းချမ်းရေး အကျိုးဆောင် ဦးလမိုင်ဂွမ်ဂျာက ဧရာဝတီသို့ ပြောသည်။
“မစ္စတာနမ်ဘီးယားက ပြီးခဲ့တဲ့ ဖေဖော်ဝါရီလက မြစ်ကြီးနားကို လာခဲ့တယ်။ တရုတ်ကိုယ်စားလှယ်ကလည်း ပြီးခဲ့တဲ့ ရွှေလီမှာတုန်းက တက်ခဲ့တဲ့သူပါ။ ဒါပေမယ့် သူတို့တွေ လာဖြစ်ဖို့ဆိုတာက ယတိပြတ် တိတိကျကျပြောလို့တော့ မရသေးပါဘူး” ဟု ဦးလမိုင်ဂွမ်ဂျာက ပြောသည်။
ဆွေးနွေးပွဲရက်မှာ နီးကပ်လာသော်လည်း ယခုတိုင် တက်ရောက်မည့်လူစာရင်း မထုတ်ပြန်နိုင်သေးသောကြောင့် ယခုအကြိမ်တွေ့ဆုံမှုမှာ အားတက်ဖွယ် မရှိဟု ထင်မြင်ချက်များ ထွက်ပေါ်လျက်ရှိပြီး အစိုးရငြိမ်းချမ်းရေးဖော် ဆောင်ရေး လုပ်ငန်းကော်မတီမှမူ ကုလသမဂ္ဂနှင့် တရုတ်ကိုယ်စားလှယ် တက်ရောက်မည့်သတင်းနှင့်ပတ်သက်၍ မည်သည့်ထင်မြင်ချက်မှ မပေးလိုကြောင်း၊ အစိုးရပိုင်းမှ မည်သည့်နိုင်ငံတကာသံတမာန်ကိုမျှ ဖိတ်ခေါ်ထားခြင်း မရှိကြောင်း၊ ဖိတ်ခေါ်မှုမလုပ်ခြင်းမှာ ဖိတ်ခေါ်ခံရသည့်အဖွဲ့နှင့် ဖိတ်ခေါ် မခံရသည့်အဖွဲ့ ဟူ၍ မညီမျှမှု ဖြစ်ပေါ်လာမှာစိုးသောကြောင့်ဟု အစိုးရငြိမ်းချမ်းရေး ဖော်ဆောင်ရေး လုပ်ငန်းကော်မတီမှ ပြန်ကြားရေး တာဝန်ယူထားသူ ဦးလှမောင်ရွှေက ပြောကြားသည်။
အစိုးရငြိမ်းချမ်းရေးဖော်ဆောင်ရေး လုပ်ငန်းကော်မတီနှင့် ကေအိုင်အိုတို့မှာ ပြီးခဲ့သည့် ဧပြီလ ၆ ရက်နေ့က တွေ့ဆုံရန် စီစဉ်ထားသော်လည်း အမေရိကန်၊ ဗြိတိန်နှင့် အီးယူနိုင်ငံများကို လေ့လာသူအဖြစ် ဖိတ်ကြားခဲ့မူအပေါ် တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံမှ တားဆီးခဲ့သည့်အတွက် ပျက်ပြားခဲ့ရသည်ဟု သတင်းများ ထွက်ပေါ်ခဲ့သည်။
သို့ရာတွင် အဆိုပါကိစ္စနှင့် ပတ်သက်၍ မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ တရုတ်သံရုံးမှ မဟုတ်မှန်ကြောင်း ငြင်းဆိုထားသလို ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီး ဦးစိုးသိန်းကလည်း “မြန်မာနိုင်ငံအရေးကို မြန်မာတွေပဲ စဉ်းစားဆုံးဖြတ်ရမှာပါ။ ငြိမ်းချမ်းရေးဆွေးနွေးမှုအပေါ် ဘယ်နိုင်ငံကမဆို ဝင်ရောက်ကူညီပေးနိုင်တယ်။ ဒါပေမယ့် ဒီအပေါ်မှာ နိုင်ငံအရေးကို လွှမ်းမိုးချုပ်ကိုင်တဲ့အပေါ်တော့ ဘယ်သူ့ ကိုမှ လက်ခံမှာ မဟုတ်ဘူး”ဟု ဧရာဝတီသို့ ပြောသည်။
အစိုးရငြိမ်းချမ်းရေးဖော်ဆောင်ရေး လုပ်ငန်းကော်မတီမှ ဦးလှမောင်ရွှေက ဆွေးနွေးပွဲနှင့် ပတ်သက်၍ “ကျနော် နားလည်သလောက်ကတော့ နှစ်ဖက် တက်ရောက်မယ့်လူတွေက နီးလာပြီဆိုရင်တော့ ပို့ကြမှာပါ။ ခုလက်ရှိကတော့ ပို့တာတွေ မရှိသေးပါဘူး။ အစိုးရဘက်က သီးခြားဖိတ်ကြားထားတာ မရှိပါဘူး။ ကေအိုင်အိုဘက်က ဖိတ်ကြားထားတာကို အစိုးရဘက်က ငြင်းမှာ မဟုတ်ပါဘူး။ စစ်ဘက်ဆိုင်ရာဘက်ကလည်း တတ်မယ်လို့ ယူဆရပါတယ်။ ရွှေလီတုန်းကလည်း တက်ခဲ့ပါတယ် ”ဟု ပြောသည်။
“ကချင်ဘက်က တတ်ဖို့ ဘယ်သူတွေ တက်မလဲ ဆိုတာကော၊ ဆွေးနွေးတဲ့လူစာရင်းကိုကော ဘာမှမသိရသေးပါဘူး။ အစိုးရဘက်ကလည်း ဘယ်သူတတ်မလဲ မသိသေးပါဘူး။ ဗိုလ်ချုပ်ဂွမ်မော်ဆီကလည်း ဘာမှမကြားရသေးသလို သူနဲ့တောင်မတွေ့ဖြစ်သေးဘူး။ မစ္စတာနမ်ဘီးယားတို့ တရုတ်ကိုယ်စားလှယ်တို့ လာမယ်ပြောပေမယ့် တိတိကျကျ ပြောနိုင်ဖို့ ခက်ပါသေးတယ်”ဟု ကချင်ငြိမ်းချမ်းရေး အကျိုးဆောင် ဦးလမိုင်ဂွမ်ဂျာက ပြောသည်။
ယခု ကျင်းပမည့် ဆွေးနွေးပွဲတွင် ကချင်လူမျိုး လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်နှစ်ဦးဖြစ်သည့် ဒေါ်ဒွဲဘူ နှင့် ဦးခက်ထိန်နမ် တို့လည်း ပါဝင်တက်ရောက်ခွင့် ရထားကြောင်း၊ တက်ရောက်ဖြစ်ခဲ့ပါက ၂၀၀၈ ဖွဲ့စည်းပုံနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ပေါ်ပေါက်လာတဲ့ လွှတ်တော်ကို အယုံကြည်မရှိ ဖြစ်နေသည့်အပေါ် အားလုံး မယုံကြည်နိုင်သေးသော်လည်း လက်ရှိပြောင်းလဲ မှုအပေါ် ပြောပြသွားရန် စီစဉ်ထားကြောင်း ဒေါ်ဒွဲဘူက ဧရာဝတီကို ပြောသည်။
၁၉၆၁ ခုနှစ်တွင် စတင် ဖွဲ့စည်းခဲ့သည့် ကချင်လွတ်မြောက်ရေးအဖွဲ့သည် ၁၉၉၄ တွင် အစိုးရနှင့် ငြိမ်းချမ်းရေးစာချုပ် ချုပ်ဆိုနိုင်ခဲ့သည့်ပထမဆုံး တိုင်းရင်းသား အဖွဲ့အစည်း ဖြစ်သော်လည်း နောက်ပိုင်းတွင် အပစ်အခတ် ရပ်စဲမှုပျက်ပြယ်ခဲ့ပြီး ၂ နှစ်ကျော်ကြာ တိုက်ပွဲများဖြစ်ပွားကာ လက်ရှိအချိန်ထိ အပစ်အခတ် ရပ်စဲရေး စာချုပ်ကို ပြန်လည်ချုပ်ဆိုနိုင်ခြင်း မရှိသေးပေ။
