ကရင်ပြည်နယ် သံလွင်မြစ်ပေါ်တွင် တည်ဆောက်မည့် ဟတ်ကြီး ရေအားလျှပ်စစ် စီမံကိန်းနှင့် ပတ်သက်၍ ဆောက်လုပ်ရေး ကုမ္ပဏီ ဝန်ထမ်းများ ကွင်းဆင်းလေ့လာနိုင်ရေး ကရင်အမျိုးသား အစည်းအရုံး (KNU) က ခွင့်ပြုရန် အစီအစဉ်ရှိကြောင်း သိရသည်။
အဆိုပါ ဟတ်ကြီး ရေးအားလျှပ်စစ် စီမံကိန်းသည် ထိုင်း-မြန်မာနယ်စပ် KNU ထိန်းချုပ်ရာ ဒေသတွင် တည်ရှိပြီး Electricity Generating Authority of Thailand (EGAT) ကုမ္ပဏီမှ ဝန်ထမ်းတချို့က ကွင်းဆင်းလေ့လာရန် စီစဉ်နေခြင်း ဖြစ်ကြောင်း KNU ဘားအံခရိုင် ဥက္ကဋ္ဌ ဖဒိုစောအောင်မော်အေးက ဧရာဝတီသို့ ပြောသည်။
KNU အနေဖြင့် ကွင်းဆင်းလေ့လာမှု ပြုလုပ်ရန် လတ်တလော ညှိနှိုင်းဆောင်ရွက်နေပြီး ဆုံးဖြတ်ချက် မချမှတ်ရသေးကြောင်း ၎င်းက ဆိုသည်။
“ကွင်းဆင်း လေ့လာဖို့ အတွက် သူတို့ ခွင့်တောင်းနေတယ်။ KNU ဗဟိုကလည်း သူတို့ကို ပေးမယ်လို့တော့ သဘောထား ရှိတယ်။ ကွင်းဆင်းလေ့လာဖို့ အတွက်ပဲ၊ ဆောက်လုပ်ရေး အတွက်ကိုတော့ ခွင့်မပေးဘူး” ဟု ဖဒို စောအောင်မော်အေးက ဆက်ပြောသည်။
ဖဒို စောအောင်မော်အေး၏ အဆိုအရ လတ်တလော ကွင်းဆင်းလေ့လာသူများ လုပ်ကိုင်ရန်အတွက် ယင်း စီမံကိန်း တည်ဆောက်မည့် အနီးအနားသို့ ဝန်ထမ်းတချို့ ရောက်ရှိနေပြီး ဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။
“ကွင်းဆင်းလေ့လာပြီးရင် ဆုံးရှုံး နစ်နာမှုဟာ ဘယ်လောက် ရှိလဲ၊ အကျိုးအမြတ် ဘယ်လောက်ရှိလဲ ကြည့်မယ်။ အကျိုးအမြတ် များများ ရှိရင်တော့ ပေးမယ်၊ အကျိုးအမြတ် မရှိရင်တော့ မပေးဘူး” ဟု ဖဒို စောအောင်မော်အေးက ပြောသည်။
ယင်း ရေအားလျှပ်စစ် စီမံကိန်း တည်ဆောက်မှုနှင့် ပတ်သက်၍ ဒေသခံပြည်သူများ အကျိုးသက်ရောက်မှု အပေါ် KNU အနေနှင့် ပြန်လည် သုံးသပ်သွားမည် ဖြစ်ကြောင်းလည်း ၎င်းက ဆိုသည်။
ဟတ်ကြီး ရေအားလျှပ်စစ် စီမံကိန်း တည်ဆောက်ရန် ယခင် စစ်အစိုးရ လက်ထက်က လျှပ်စစ်စွမ်းအား ဝန်ကြီးဌာန၊ EGATနှင့် China’s Sinohydro Corporation ကုမ္ပဏီတို့ အကြား ၂၀၀၆ ခုနှစ်တွင် သဘောတူ လက်မှတ်ရေးထိုးထားသည်။
လက်မှတ်ရေးထိုးပြီးနောက် ၂၀၀၇ ခုနှစ်တွင် စမ်းသပ် လေ့လာမှုများ ပြုလုပ်ခဲ့သော်လည်း EGAT ကုမ္ပဏီ ဝန်ထမ်း ၂ ဦး မိုင်းထိ သေဆုံးပြီးနောက် စီမံကိန်းကို ရပ်ဆိုင်းထားခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။
အစိုးရ လျှပ်စစ်စွမ်းအား ဝန်ကြီးဌာနမှ ဒု ဝန်ကြီး ဦးမြင့်ဇော်ကလည်း သံလွင်မြစ်ပေါ်တွင် ဟတ်ကြီး အပါအဝင် ရေအားလျှပ်စစ် စီမံကိန်း ၆ ခုကို နိုင်ငံခြား ကုမ္ပဏီများ၏ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုဖြင့် အကောင်အထည်ဖော်ရန် စီစဉ်ထားကြောင်း ပြောကြားထားသည်။
ပြီးခဲ့သည့် ဖေဖော်ဝါရီလအတွင်း ပထမအကြိမ် ပြည်သူ့လွှတ်တော် ဆဋ္ဌမပုံမှန် အစည်းအဝေး ၂၀ ရက်မြောက်နေ့တွင် အလုံမဲဆန္ဒနယ်မှ ဦးခိုင်မောင်ရည်က သံလွင် မြစ်ပေါ်တွင် တည်ဆောက်မည့် လျှပ်စစ် စီမံကိန်းများနှင့် ပတ်သက်၍ မေးမြန်းချက်ရာတွင် ဒု ဝန်ကြီး ဦးမြင့်ဇော်က ထိုသို့ ဖြေကြားခြင်း ဖြစ်သည်။
ထိုစီမံကိန်း ၆ ခုမှာ ၁၄၀၀ မဂ္ဂါဝပ် ထုတ်လုပ်နိုင်မည့် အထက်သံလွင် (ကွမ်လုံ)၊ ၁၀၀၀ မဂ္ဂါဝပ် ထုတ်လုပ်နိုင်မည့် နောင်ဖ၊ ၂၀၀ မဂ္ဂါဝပ် ထုတ်လုပ်နိုင်မည့် မန်တောင်း၊ ၇၁၁၀ မဂ္ဂါဝပ် ထုတ်လုပ်နိုင်မည့် အထက်သံလွင် (မိုင်းတုံ)၊ ၄၀၀၀ မဂ္ဂါဝပ် ထုတ် လုပ်နိုင် မည့် ရွာသစ်၊ ၁၃၆၀ မဂ္ဂါဝပ် ထုတ်လုပ်နိုင်မည့် ဟတ်ကြီး ရေအားလျှပ်စစ် စီမံကိန်းတို့ ဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။
သို့သော် အသေးစိတ် အခြေအနေများ၊ နိုင်ငံတော် အကျိုးအမြတ်နှင့် အရှုံးဖြစ်ပေါ်မှုတို့ကိုမူ ဒု ဝန်ကြီး ဦးမြင့်ဇော်က မဖြေကြားခဲ့ပေ။
ကရင် မြစ်ချောင်းများ စောင့်ရှောက်ရေးအဖွဲ့ (KRW) မှ စောဒေးဒေးက ကွင်းဆင်းလေ့လာမှုများ ပြုလုပ်မည်ဟု ဒေသခံများ မှတဆင့် ကြားသိရပြီး သတင်းအချက်အလက်များ ထပ်မံ ရရှိရန် ကြိုးစားနေကြောင်း ပြောသည်။
“ကျနော်တို့ လေ့လာချက်တွေအရ ဒီ ရေအားလျှပ်စစ် စီမံကိန်း အနီးအနားမှာရှိတဲ့ ကျေးရွာ ၂၁ ရွာ ဆိုးကျိုးခံစားရမှာ ဖြစ်တယ်” ဟု ၎င်းက ဆိုသည်။
ယခင် စစ်အစိုးရက လက်ထက်၌ တရုတ်နှင့် ထိုင်းနိုင်ငံရှိ ကုမ္ပဏီများ ပူးပေါင်း၍ သံလွင်မြစ်မကြီးနှင့် မြစ်လက်တက်များပေါ်တွင် ရေကာတာများ တည်ဆောက်ရန် လျာထားခဲ့ပြီး ရေအားလျှပ် စစ်စီမံကိန်းများမှ ထွက်ရှိလာမည့် လျှပ်စစ်ဓာတ်အား အများစုကို တရုတ်နိုင်ငံသို့ တင်ပို့ရောင်းချရမည် ဖြစ်ကြောင်း သတင်းများအရ သိရသည်။
လက်ရှိ အချိန်အထိ ကချင်၊ ရှမ်း၊ ကယားပြည်နယ်၊ မန္တလေးတိုင်းနှင့် စစ်ကိုင်းတိုင်းများတွင် ဆောက်လုပ်နေဆဲ ရေကာတာ စီမံ ကိန်း၂၁ ခုရှိသည်။
