အမျိုးသားခေါင်းဆောင်ကြီးဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်းအပါအဝင် အာဇာနည်ခေါင်းဆောင် ၉ ဦး ကျဆုံးခဲ့ရသည့် ၆၇ နှစ်မြောက် အာဇာနည်နေ့ အခမ်းအနားများကို အစိုးရက စည်ကားသိုက်မြိုက်စွာ ပြန်လည်ကျင်းပခွင့်ပြုသည့်အပြင် အစိုးရပိုင် မြန်မာ့ ရုပ်မြင် သံကြားမှ ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်း၏ မိန့်ခွန်းနှင့် ရုပ်သံဗီဒီယိုများကို စစ်အာဏာရှင်စနစ်အလွန် ပထမဦးဆုံး အကြိမ် အဖြစ် ပြန်လည်ထုတ်လွှင့်ခြင်းများ ပြုလုပ်ခဲ့သည်။
ယနေ့ ကျရောက်သည့် ၆၇ နှစ်မြောက် အာဇာနည်နေ့အခမ်းအနားသည် ယခင်စစ်အစိုးရလက်ထက်များနှင့် မတူဘဲ အစိုးရ ခေါင်းဆောင်များ၊ လွှတ်တော်နာယကနှင့်ဥက္ကဋ္ဌများ ကိုယ်တိုင် ပါဝင်လာခြင်း၊ အာဇာနည်ခေါင်းဆောင်များ ကျဆုံး သည့် မနက် ၁၀ နာရီ ၃၇ မိနစ်တွင် နိုင်ငံတဝန်း ဥသြဆွဲခြင်းများ ပြန်လည်ပြုလာခြင်း၊ ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်း၏ မိန့်ခွန်းနှင့် လွတ်လပ်ရေး တိုက်ပွဲအကြောင်း ပြန်လည် ထုတ်လွှင့်တင်ဆက်ခြင်း၊ အာဇာနည်နေ့ အခမ်းအနားကို နိုင်ငံတော် အဆင့် အဖြစ် ပြန်လည်ကျင်းပခြင်း၊ နိုင်ငံတဝန်း အာဇာနည်နေ့ အခမ်းအနားများကို စည်ကားစွာ ကျင်းပခွင့်ပြုခြင်းဖြင့် လွတ်လပ် ရေး ရပြီး ဒီမိုကရေစီခေတ်ဦးကာလ အာဇာနည်နေ့အခမ်းအနားကျင်းပပုံများအတိုင်း ပြန်လည် ကျင်းပလာကြောင်း သိရှိ ရသည်။
၆၇ နှစ်မြောက် အာဇာနည်နေ့ အာဇာနည်နေ့ အခမ်းအနားသို့ ဒုတိယသမ္မတဒေါက်တာစိုင်းမောက်ခမ်း၊ ပြည်ထောင်စု လွှတ်တော် နာယက သူရဦးရွှေမန်း၊ အမျိုးသားလွှတ်တော်ဥက္ကဋ္ဌ ဦးခင်အောင်မြင့် တို့ ပါဝင် တက်ရောက်ခဲ့ပြီး နေပြည် တော် တွင်မူ သမ္မတဦးသိန်းစိန်၊ တပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်အပါအဝင် အစိုးရ ဝန်ကြီး များ က အာဇာနည်ခေါင်းဆောင်ကြီးများအတွက် ဆွမ်းကျွေးအမျှဝေမှုများပြုလုပ်ကြောင်း သိရှိရသည်။
အစိုးရပိုင် သတင်းမီဒီယာများတွင် အာဇာနည်နေ့ အကြောင်း ထုတ်လွှင့်မှုများရှိခဲ့ပြီး အစိုးရထိပ်တန်းခေါင်းဆောင်များ၏ သတင်း ကိုသာ မျက်နှာဖုံးဖော်ပြသော အစိုးရသတင်းစာများတွင် အာဇာနည်ခေါင်းဆောင်ကြီးများ၏ဓာတ်ပုံကို မျက်နှာဖုံး တွင် တခမ်းတနားဖော်ပြပြီး မြန်မာ့ရုပ်မြင်သံကြား၊ ရေဒီယို၊ FM များတွင် ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်း၏မိန့်ခွန်းများကို ထုတ်လွှင့် ခဲ့ကြောင်း၊ အာဇာနည်ခေါင်းဆောင်များ ကျဆုံးသော မနက် ၁၀ နာရီ ၃၇ မိနစ်တွင် မြို့နယ်မီးသတ်စခန်းများက ဥသြဆွဲ ခြင်း၊ မီးရထားများက ဥသြဆွဲခြင်း၊ ရေဒီယိုနှင့်ရုပ်မြင်သံကြားများမှတဆင့် ဥသြဆွဲခြင်းများ တမိနစ်ကြာ ပြုလုပ်ခဲ့ပြီး ရန်ကုန် တမြို့လုံးရှိ ကားများက ဟွန်းသံရှည်ကြီးများ ထွက်ပေါ်ခြင်းဖြင့် နိုင်ငံတဝန်း အုန်းအုန်းကျွတ်ကျွတ် အာဇာနည်နေ့ ကို ဂုဏ်ပြု ခဲ့ကြကြောင်း သိရှိရသည်။
အမျိုးသား ဒီမိုရေစီအဖွဲ့ချုပ်ရုံးချုပ်တွင် ၆၇ နှစ်မြောက် အာဇာနည်နေ့ အခမ်းအနားကျင်းပခဲ့ပြီး NLD ခေါင်းဆောင် ဒေါ်အောင်ဆန်း စုကြည် က အာဇာနည်ခေါင်းဆောင်ကြီးများ၏ ကျေးဇူးကို အမှန်တကယ်ဆပ်ချင်လျှင် အာဇာနည် ခေါင်းဆောင်ကြီးများ မျှော်မှန်းခဲ့ သော စစ်မှန်သည့် ဒီမိုကရေစီ ပြည်ထောင်စုကြီးတခုဖြစ်အောင် တည်ထောင် သွားရမည်ဖြစ်ကြောင်း ပြောဆိုသည်။
“ အာဇာနည်နေ့မှာ မျက်ရည်ကျဖို့မဟုတ်ဘူး။ သန္နိဋ္ဌာန်ချဖို့ပဲလို့ စိတ်ထဲမှာ ထားပါတယ်။ အာဇာနည် ခေါင်းဆောင်ကြီး များ မျှော်မှန်းခဲ့တဲ့ လွတ်လပ်တဲ့ ဒီမိုကရေစီ ပြည်ထောင်စုကြီးတခု ဖြစ်အောင် သွားကြမယ်လို့ သန္နိဋ္ဌာန် ချပါတယ်။ အခုချိန်က တကယ်ခိုင်မာတဲ့ ဒီမိုကရေစီ ပြည်ထောင်စု မဟုတ်သေးပါဘူး။ ဖြစ်အောင်လို့ လုပ်ဖို့ရာ တာဝန်တွေ အများ ကြီးရှိပါ တယ် ´´ ဟု ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်က ပြောသည်။
ယနေ့ ကျရောက်သော အာဇာနည်နေ့တွင် စစ်အစိုးရ ချိတ်ပိတ်ထားခဲ့သော ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်းနှင့်တကွ အာဇာနည် ခေါင်းဆောင်ကြီးများ ကျဆုံးခဲ့ရာ ဝန်ကြီးများရုံးကိုလည်း အများပြည်သူများ လာရောက်ကြည့်ရှုနိုင်စေရန် ပြတိုက် ဆောက်လုပ်ရေး တာဝန်ယူဆောင်ရွက်နေသော အနော်မာကုမ္ပဏီက ခေတ္တ ဖွင့်လှစ်ပေးခဲ့ကြောင်း သိရှိရသည်။
မိုးများသည်းထန်စွာ ရွာသွန်းနေချိန် ရန်ကုန်မြို့၊ ရွှေတိဂုံဘုရားမြောက်ဘက်မုခ် အနီးရှိ အာဇာနည်ဗိမာန်သို့ ပြည်သူသောင်းချီလာရောက် ဂါဝရပြုခဲ့ကြပြီး နတ်မောက်လမ်းရှိ ဗိုလ်ချုပ်ပြတိုက်သို့လည်း ပြည်သူထောင်ချီ သွားရောက် လေ့လာခဲ့ကြကြောင်း၊ နိုင်ငံရေးအဖွဲ့အစည်းများ၊ ကျောင်းသားအဖွဲ့အစည်းများနှင့် အဖွဲ့အစည်းများအားလုံး ချီတက် လမ်းလျှောက် အလေးပြုမှုများ ရှိခဲ့ကြောင်း သိရှိရသည်။
“အခုနောက်ပိုင်း နှစ်တိုင်းလာပြီး ဂါဝရပြုပါတယ်။ ဒီနှစ်လောက် လူတွေ စိတ်ထက်သန်သန်နဲ့ မိုးထဲမှာ လာပြီးတော့ဂါဝရ ပြု တာမျိုး မကြုံဖူးသေးဘူး။ ဗိုလ်ချုပ်ပြတိုက်မှာရော၊ ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်း ပန်းခြံက ဗိုလ်ချုပ်ကြေးရုပ်မှာရော လူငယ်တွေ အများအပြားနဲ့ စည်စည်ကားကားဖြစ်ခဲ့တာ အရမ်းဝမ်းသာတယ်။ ဗိုလ်ချုပ်ရဲ့ သမိုင်းကို အရင်က ဘယ်လိုပဲဖျောက်ဖျက်ခဲ့ ပါစေဗျာ။ ကျနော်တို့ လူငယ်တွေရဲ့ စိတ်ထဲမှာ သူ့ကို ဘယ်တော့မှ မသေဆုံးဘူးဆိုတာ အထင်ကရပါပဲ´´ ဟု သန်လျင် စက်မှုတက္ကသိုလ်မှ ကျောင်းသားတဦးက ဧရာဝတီကို ပြောပြသည်။
၁၉၄၇ ခုနှစ် ဇူလိုင် ၁၉ ရက်နေ့ ရန်ကုန်မြို့ အတွင်းဝန်ရုံးတွင် ဂဠုန်ဦးစောနှင့် အပေါင်းအပါ တစုတို့၏ ပစ်ခတ် လုပ်ကြံမှုကြောင့် ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်း၊ ဒီးဒုတ်ဦးဘချို ၊ ဦးဘဝင်း၊ သခင်မြ၊ မန်းဘခိုင်၊ မိုင်းပွန်စော်ဘွားကြီး စဝ်စံထွန်း၊ ဦးရာဇတ်၊ ဦးအုန်းမောင်နှင့် ရဲဘော်ကိုထွေး အပါအဝင် အာဇာနည်ခေါင်းဆောင် ၉ ဦး ကျဆုံးခဲ့ရသည်။
