မြန်မာနိုင်ငံတဝှမ်းရှိ ဒေသအများစုတွင် မိုးအဆက်မပြတ် ရွာသွန်းမှုများကြောင့် ရေကြီးရေလျှံမှုများဖြစ်ပွားကာ ပျက်စီးဆုံးရှုံးမှုများ ရှိကြောင်း သိရသည်။
ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး လှည်းကူးမြို့နယ်၊ ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီး၊ ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး၊ ကရင်ပြည်နယ်၊ မွန်ပြည်နယ် အတွင်းရှိ မြို့နယ်အများအပြားတွင် ရေကြီးရေလျှံမှုများကြောင့် နေအိမ်များနှင့် လယ်ယာမြေများ ရေနစ်မြုပ်ခြင်း၊ ကားအသွားအလာများ ယာယီပိတ်ဆို့နေခြင်းများ ရှိကြောင်း ဒေသခံများထံမှ သိရသည်။
ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီး အတွင်း ပြည်မြို့နယ်၊ ဝက်ထီးကန် တိုက်နယ်၊ မြွေရိုးအုပ်စုအတွင်းရှိ ရွာများ၊ ကဝမြို့နယ်ရှိ ပိုင်ကျုံ၊ သရက်ပင်ခေါက်၊ သံတံခါးနှင့် ဇွဲဘာ ကျေးရွာများတွင် ရေကြီးရေလျှံမှုများ ဖြစ်ပွားနေသည့်အတွက် ဒေသခံများ နီးစပ်ရာဘုန်းကြီးကျောင်းများသို့ ယာယီရွှေ့ပြောင်းနေထိုင်နေကြသည်။
“ရေကြီးနေတာတော့ တပတ်လောက်ရှိပြီ၊ အိမ်ကြမ်းခင်းလောက်အထိ မြုပ်လာတယ်၊ တချို့တွေကတော့ ဘုန်းကြီးကျောင်းမှာ ပြောင်းရွှေ့နေကြတယ်၊ ကျန်တဲ့မြို့နယ်တွေတော့ ဒီလောက်ဆိုးတယ် မကြားသေးဘူး” ဟု ကဝမြို့နယ် ပြည်သူ့လွှတ်တော် ကိုယ်စားလှယ် ဦးမျိုးခိုင်က ပြောပြသည်။
ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီး အစိုးရအဖွဲ့သို့ ရေကြီးရေလျှံမှုများအတွက် ကယ်ဆယ်ရေးလုပ်ငန်းများနှင့် ပတ်သက်၍ ဧရာဝတီက ဖုန်းဆက်မေးမြန်းရာတွင် ဆောင်ရွက်ရန် များစွာရှိကြောင်း၊ အသေးစိတ် သိရှိလိုပါက အစိုးရအဖွဲ့ရုံးသို့ ကိုယ်တိုင် လာရောက်မေးမြန်းရန် ပြောကြားသည်။ ကရင်ပြည်နယ်အစိုးရအဖွဲ့ကလည်း လတ်တလော ဖြေကြားနိုင်ခြင်း မရှိပေ။
ရန်ကုန် မြောက်ပိုင်းခရိုင်၊ လှည်းကူးမြို့နယ်ရှိ ဘားလား (တံတားကြီး) ကျေးရွာ၊ ရေကျော်ရွာ၊ စစ်ပင်ရွာနှင့် ငွေနံ့သာကျေးရွာ တို့တွင်လည်း ရေကြီးရေလျှံနေသည်မှာ ၁၅ ရက်ခန့် ရှိပြီဖြစ်ကြောင်း သိရသည်၊ နေအိမ်ရေမြုပ်နေသည့် ဒေသခံများမှာ ရေလွတ်ရာ နီးစပ်ရာအိမ်များတွင် ခေတ္တနေထိုင်ကြပြီး နွားတင်းကုပ်များကိုလည်း လူသွားလမ်းမကြီးပေါ်တွင် ပြောင်းရွေ့ထားရသည်ဟု ဒေသခံများထံမှ သိရသည်။
“ရေကြီးတော့ စားစရာနဲ့ ရေ အခက်အခဲတော့ ဖြစ်သွားတယ်၊ အဓိက ကတော့ ရေ မလုံလောက်တာပေါ့။ ရေက မကျဘဲ တက်တက်လာတော့ ခြေတံအမြင့် ဆောက်ထားတဲ့အိမ်တွေကတော့ ရေသိပ်မမြုပ်ဘူးပေါ့။ အိမ်အနိမ့်လေးတွေကတော့ မြုပ်တဲ့အိမ်မြုပ်၊ တချို့အိမ်တွေလည်း အိမ်တဝက်လောက်အထိ ရေမြုပ်နေလို့ ထပ်ခိုးတွေ တထပ်ပြီးတထပ် ထိုးနေကြရတယ်၊ ရေကြီးတော့ ပိုးထိတာတွေ ဘာတွေတော့ ရှိတယ်။ မြွေတွွေက ဒိုက်တွေနဲ့ မျောလာတယ် ထင်တာပဲ” ဟု ဘားလားကျေးရွာမှ ဆရာတော် ဦးကေသဝက ဧရာဝတီသို့ မိန့်သည်။
စိုက်ပျိုးပြီးစ စပါးခင်းများလည်း ရေဖုံးလွှမ်း ပျက်စီးသွားပြီး လယ်ဧကပေါင်းများစွာ ရေနစ်မြုပ်ဆဲဖြစ်ကာ ယနေ့အထိ ရေတက်နေဆဲဖြစ်သည်ဟု သိရသည်။
မြန်မာနိုင်ငံ အောက်ပိုင်းဒေသ မြို့ကြီးများဖြစ်သည့် မော်လမြိုင်နှင့် ဘားအံမြို့နယ်များတွင်လည်း ရေကြီးရေလျှံမှုများကြောင့် ကားအသွားအလာတချို့ ရပ်နားထားရသည်ဟု သိရသည်။
သထုံ-မော်လမြိုင် ကားလမ်း မိုင်တိုင် ၁၃၁ မိုင်မှ ၁၃၉ မိုင်အကြားတွင် ကားလမ်းပေါ်သို့ အမြင့် ၅ ပေခန့် ရေကျော်နေသည့်အတွက် ကားအစီး ၃၀ မှ ၄၀ ကြား ပိတ်မိနေပြီး ကားအသွားအလာ ယာယီရပ်ဆိုင်းထားသည်ဟု မွန်ပြည်နယ်အစိုးရ အဖွဲ့ရုံးမှ တာဝန်ရှိသူက ဧရာဝတီသို့ ပြောသည်။
“အရေးပေါ်ဖြစ်လာရင် ကူညီကယ်ဆယ်ဖို့ မြို့နယ်တိုင်းမှာ ကော်မတီတွေ ဖွဲ့ထားပါတယ်။ လက်ရှိတော့ ကားလမ်းပေါ် ရေတက်နေတာပဲ ဖြစ်သေးတယ်” ဟု အဆိုပါ တာဝန်ရှိသူက ဆိုသည်။
သထုံခရိုင်အတွင်းရှိ သက္က ဘေးမဲ့တောရကျောင်းအနီးတွင်လည်း ရေကြီးရေလျှံမှုရှိပြီး တောင်ပြိုနေသည်ဟုလည်း သထုံဒေသခံတဦးက ဧရာဝတီသို့ ဖုန်းဖြင့် ဆက်သွယ်ပြောဆိုသည်။
ဘားအံမြို့နယ်တွင် သာမန် ရေလျှံမှုသာ ရှိသေးသည့်အတွက် ကယ်ဆယ်ရေးလုပ်ငန်းများ မလိုသေးဟု ဒေသခံများ ထံမှ သိရသည်။
ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး အတွင်းရှိ ရေကြည်၊ အင်္ဂပူ၊ သာပေါင်းနှင့် ငါးသိုင်းချောင်း တို့တွင်လည်း ရေကြီးနေသည့်အတွက် ဒေသခံတချို့ ဒုက္ခသည်စခန်းများသို့ ပြောင်းရွှေ့နေထိုင်နေကြသည်ဟု သိရှိရသည်။
လက်ရှိတွင် ငဝန်မြစ်ရေသည် စိုးရိမ်ရေမှတ်အထက် ၆ လက်မခန့် မြင့်တက်နေပြီး ရေကြည်မြို့နယ်ရှိ မိသားစု ၃၅ စု၊ လူဦးရေ ၈၆ ဦးမှာ နီးစပ်ရာ ဘုန်းကြီးကျောင်းများတွင် ယာယီနေထိုင်နေကြသည်ဟု သိရသည်။
“အင်္ဂပူ ကွင်းကောက် ကျေးရွာဘက်မှာ ကားလမ်းတွေပေါ် ရေလျှံနေလို့ ကားကြီးတွေ သွားလို့မရဘူး။ ဗွက်အရှေ့၊ အနောက်နဲ့ အလယ်ရွာတွေမှာလည်း အိမ်တွေရေဝင်လို့ ခေတ္တ ပြောင်းနေကြရတယ်လို့ ကြားတယ်” ဟု ဧရာဝတီ တိုင်းဒေသကြီး ဒေသခံတဦးဖြစ်သူ ကိုသန့်စင်က ပြောသည်။
သြဂုတ်လ ၂ ရက်နေ့က ဧရာဝတီမြစ်ရေ တိုက်စားမှုကြောင့် တိုက်ကြီးမြို့နယ်၊ အဖျောက်မြို့၊ ရေပေါ်သောင်ကျေးရွာအုပ်စု၊ ရွာသစ်ကျေးရွာထိပ်တွင် တည်ထားသော ဉာဏ်တော် ၉ တောင်ရှိ ငြိမ်းအေးချမ်းသာ ဆုတောင်းပြည့် စေတီတော်လည်း ကမ်းပါးပြိုကျရာတွင် ပါသွားခဲ့ပြီး ယနေ့ နံနက် ၆ နာရီခွဲတွင် မြစ်အတွင်း နစ်မြုပ်သွားသည်ဟု ရဲတပ်ဖွဲ့၏ ရဲဇာနည်ဖေ့ဘုတ်စ်ကွန်ရက် စာမျက်နှာတွင် ဖော်ပြထားသည်။
သြဂုတ်လ ၅ ရက်နေ့ နာဆာဂြိုဟ်တု တိုင်းတာချက်အရ ရခိုင်ပြည်နယ်မြောက်ပိုင်း၊ ချင်းပြည်နယ်တောင်ပိုင်း၊ ဧရာဝတီအရှေ့ပိုင်း၊ ရန်ကုန်၊ ပဲခူးတိုင်းတောင်ပိုင်း၊ ကရင်ပြည်နယ်၊ မွန်ပြည်နယ်နှင့် တနင်္သာရီတိုင်းတို့တွင် မိုးကြီးနိုင်သည်ဟု မိုးလေဝသနှင့် ဇလဗေဒ ပညာရှင် ဒေါက်တာ ထွန်းလွင်က သူ၏ ဖေ့ဘုတ်စ် စာမျက်နှာတွင် ရေးသားထားသည်။
ထို့အပြင် လာမည့် ၃ လအတွင်း ဧရာဝတီတိုင်းဒေသကြီး၊ ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီး၊ ရန်ကုန်တိုင်းဒေသကြီး၊ မကွေးတိုင်း ဒေသကြီး တောင်ပိုင်း၊ ရခိုင်ပြည်နယ် တောင်ပိုင်း၊ မန္တလေးတောင်ပိုင်းစွန်း၊ ရှမ်းပြည်နယ် အနောက်တောင်ပိုင်း၊ ကယားပြည်နယ်၊ မွန်ပြည်နယ်နှင့် ကရင်ပြည်နယ် မြောက်ပိုင်းတို့တွင် ရွာသွန်းနေကျ မိုးရေချိန်ထက် ၄၀ ရာခိုင်နှုန်းမှ ၅၀ ရာခိုင်နှုန်းထိ ပိုနိုင်သည်ဟု ၎င်းက သုံးသပ်ထားသည်။
လက်ရှိတွင် သံလွင်မြစ်ရေနှင့် ငဝန်မြစ်ရေတို့မှာ စိုးရိမ်ရေမှတ်အထက် ရောက်နေပြီး ယင်းရေမှတ်အတိုင်း ဆက်လက် ရှိနိုင်ကြောင်း၊ ပဲခူးမြစ်ရေ၊ စစ်တောင်းမြစ်ရေ၊ ရွှေကျင်မြစ်ရေတို့မှာ စိုးရိမ်ရေမှတ်အောက်တွင် ရှိနေသော်လည်း စိုးရိမ်ရေမှတ် အထက်သို့ ရောက်ရှိလာနိုင်ကြောင်း မိုးလေဝသနှင့် ဇလဗေဒ ညွန်ကြားမှုဦးစီးဌာန ၏ ဝက်ဘ်ဆိုက်တွင် ဖော်ပြထားသည်။
