ခုခံအား ကျဆင်းမှုရောဂါ ကူးစက်ခံရနိုင်မှု မြင့်မားသည့် လိင်လုပ်သားများကို ရောဂါကာကွယ်ရေး အသိပညာပေးရာတွင် ဘဝတူများက ပါဝင်ကူညီပေးခြင်းသည် ထိရောက်သော နည်းလမ်းတခု ဖြစ်လာကြောင်း သတင်းရရှိသည်။
အကူအညီ လိုအပ်နေသည့် အမျိုးသမီး လိင်အလုပ်သမများ၊ လိင်တူ ဆက်ဆံသူ အမျိုးသားများ(MSM)အတွက် ၎င်းတို့နှင့် ဘဝ တူများကို ဝန်ထမ်းအဖြစ် ခန့်အပ်၍ ပါဝင်ဆောင်ရွက်စေခြင်း ဖြစ်သည်ဟု မြန်မာနိုင်ငံတွင် ခုခံအား ကျဆင်းမှု ရောဂါ ကာကွယ်ရေး လုပ်ငန်းများ ဆောင်ရွက်နေသည့် Targeted Outreach Program (TOP) က ပြောသည်။
“သူတို့ အချင်းချင်းကျတော့ တခွန်း ပြောလိုက်တာနဲ့ ဘာကို ဆိုလိုသလဲဆိုတာ ချက်ချင်းသိတယ်။ တချို့ကိစ္စတွေမှာ ဆိုရင် ပြန် တုံ့ ပြန်တာ ပိုမြန်တယ်။ အစီအစဉ်တွေ လုပ်ရတာ ပိုမြန်တယ်။ သူတို့ အချင်းချင်းလည်း နားလည်မှု ပိုရှိတယ်”ဟု TOP ၏ ပြော ရေး ဆိုခွင့်ရှိသူ ဒေါက်တာ ဆောင်းဦးဇာနည် က ပြောသည်။
ဘဝတူချင်း ချဉ်းကပ်၍ ခုခံအား ကျဆင်းမှုရောဂါ ကာကွယ်ရေး လုပ်ငန်းများ ဆွေးနွေးအကြံပေးရာတွင် နားလည်မှု အလွယ်တကူ ရှိသည့်အတွက် တုံ့ပြန်မှု ပိုမိုမြန်ဆန်ပြီး ဝန်ဆောင်မှုများ ဆောင်ရွက်ရာတွင် ထိရောက်မှု ပိုရှိလာကြောင်း၊ သာမန် လူအများစုက ထိုကဲ့သို့ ဝန်ဆောင်မှုများကို လုပ်ကိုင်ရာတွင် နားလည်မှု အပြည့်အဝ မပေးနိုင်သဖြင့် ကြီးမားသည့် အခက်အခဲတခု ဖြစ်နေရကြောင်း TOP က ပြောဆိုသည်။
နှစ်သိမ့် ဆွေးနွေး ပညာပေးရာတွင်လည်း ဘဝတူချင်း ဖြစ်သည့်အတွက် ဖိအားမဖြစ်စေဘဲ စိတ်လွတ်လပ်မှု ပိုမိုရရှိစေနိုင်သည့်အပြင် ဝန်ဆောင်မှုများ ရရှိခံစားရသူတို့၏ အခက်အခဲများအား မည်သို့ကူညီရမည်ကို ဝန်ထမ်းများက အလွယ်တကူ သိရှိနိုင်သည့် အားသာချက်များ ရှိကြောင်းလည်း သိရသည်။
ထိုကဲ့သို့ ဘဝတူများက ဆွေးနွေး အကြံပေးရေး လုပ်ငန်းများ ဆောင်ရွက်ခြင်းနှင့် ပတ်သက်၍ ကျောက်ပန်းတောင်း မြို့တွင် ခုခံ အား ကျဆင်းမှုရောဂါ ကာကွယ်တားဆီးရေး လုပ်ငန်းများကို လိင်တူဆက်ဆံသူ အမျိုးသားများအတွက် ဦးတည် လုပ်ကိုင်နေသည့် မီးအိမ်ရှင်လေးများအဖွဲ့မှ ဦးဌေးလွင်ဦးက“MSM တွေ ဖြစ်နေတော့ နေရာတကာကို သွားပြီး ဆွေးနွေး ပေးဖို့ကျတော့ တခါတလေ နည်းနည်းလေး စိတ်အားငယ်တာတွေ ရှိတတ်တယ်”ဟု ဧရာဝတီသို့ ပြောသည်။
ဦးဌေးလွင်ဦးက ဆက်လက်ပြီး ခုခံအား ကျဆင်းမှု ရောဂါ ပျံ့ပွားမှုနှုန်းကို လျှော့ချနိုင်ရန် လူငယ်အများစုအတွင်း ပညာပေးရေး လုပ်ငန်းများသည် အဓိကအဖြစ် လိုအပ်ကြောင်းနှင့် ဖြစ်ပြီးမှ ကုသခြင်းထက် မဖြစ်ခင်က ဆွေးနွေး ပညာပေးခြင်းသည် ပိုမို ထိ ရောက်သော နည်းလမ်းဖြစ်သည်ဟုလည်း ပြောဆိုသည်။
ခုခံအားကျဆင်းမှု ရောဂါ ခံစားနေရသူ တဦးဖြစ်သူ ကိုလင်းက“ဒီ်အသိုင်းအဝိုင်းမှာ HIV/AIDS နဲ့ ပတ်သက်တဲ့ ဗဟုသုတတွေ ပိုပြီး တော့ တိုးလာတယ်။ ကိုယ့်ကိုယ်ကိုယ် ရောဂါ မရအောင် ဘယ်လို ကာကွယ်ရမလဲ ဆိုတာ သိလာတဲ့အတွက် လွန်ခဲ့တဲ့ ၄ ၊ ၅ ၊ ၆ နှစ်လောက်က MSM အသိုင်းအဝိုင်းတွေ ကြားထဲမှာရှိတဲ့ ကူးစက်မှုနှုန်းဟာ အောက်ကို ကျသွားခဲ့တယ်”ဟု ပြောပြသည်။
TOP က ရောဂါကာကွယ်ရေးအတွက် ဦးတည်ဆောင်ရွက်ရမည့် သူများနှင့် ဘဝတူများကို ဝန်ထမ်းအဖြစ် ခန့်ထားခြင်းအားဖြင့် ရော ဂါ ခံစားနေရသူများအတွက် အလုပ်အကိုင် အခွင့်အလမ်းများလည်း ရရှိလာပြီး ပတ်ဝန်းကျင်၏ အပစ်ပယ်ခံဘဝဖြင့် ဘဝကို အဆုံး သတ်ရသူများ လျော့သွားစေနိုင်ကြောင်းလည်း TOP ၏ ဝန်ဆောင်မှုကို ရယူနေသူ ကိုလင်းက ဆက်လက် ပြောဆိုသည်။
ခုခံအား ကျဆင်းမှုရောဂါ ခံစားနေရသည့် လိင်အလုပ်သမ တဦးဖြစ်သူ အသက် ၃၂ နှစ် အရွယ် မဆွေ ကလည်း“အရင်တုန်းကဆို ကျမက ငါ့ခန္ဓာကိုယ် ငါပိုင်တယ်။ ငါပိုင်တဲ့ အရာနဲ့ ငါ ပိုက်ဆံရှာတာ ဘယ်သူ့မှ ဂရုစိုက်စရာ မလိုဘူး ဆိုပြီး လူတွေကို ခဏခဏ ပြောဖူးတယ်။ အခုကျတော့ ငါ့ကို ဘယ်သူမှလည်း ဂရုမစိုက်ပါလား ဆိုပြီး စိတ်ဓာတ် တအားကျတယ်၊ ပိုက်ဆံလည်း မရှာနိုင်တော့ ဘူး”ဟု ပြောသည်။
ထိုခုခံအား ကျဆင်းမှုရောဂါ ကုသရေး လုပ်ငန်းစဉ်များအပြင် မိသားစုအတွင်း ဆွေးနွေးပညာပေးမှု စီမံခြင်း၊ မျိုးဆက်ပွား ကျန်းမာ ရေး အကြောင်း တိုင်ပင် ဆွေးနွေးပေးခြင်း၊ သားအိမ်ခေါင်း ကင်ဆာ စစ်ဆေးပေးခြင်း၊ လိင်မှတဆင့် ကူးစက်တတ်သော ရောဂါများ စစ်ဆေး ကုသပေးခြင်းနှင့် တီဘီရောဂါ စစ်ဆေးကုသပေးခြင်း တို့ကိုလည်း TOP က တိုးချဲ့ ဆောက်ရွက်လျက် ရှိကြောင်း သိရ သည်။
မြန်မာ တနိုင်ငံလုံးတွင် TOP စင်တာ ၁၇ ခု ရှိပြီး ယင်းစင်တာများကို ရန်ကုန် ၊ မန္တလေးနှင့် တနိုင်ငံလုံးရှိ မြို့ကြီး များတွင် ဖွင့်လှစ် ထားသည်ဟုလည်း ဆိုသည်။
TOP က မြန်မာနိုင်ငံ၌ ၂၀၁၃ ခုနှစ်တွင် ဝေဒနာရှင်ပေါင်း ၁၇၀၀၀ ဦးအား ခုခံအား ကျဆင်းမှုရောဂါ စစ်ဆေး ကုသမှုများ ပြုလုပ်ပေးနိုင်ခဲ့ကြောင်း၊ စတင် ဖွင့်လှစ်ခဲ့သည့် ၂၀၀၄ ခုနှစ်နှင့် နှိုင်းယှဉ်ပါက ၂၆ ဆ အထိ တိုးတက်လာခဲ့ကြောင်း ပြောသည်။
မြန်မာနိုင်ငံ၏ ခုခံအား ကျဆင်းမှုရောဂါ ကာကွယ်တိုက်ဖျက်ရေး အမျိုးသား စီမံချက် (National AIDS Program- NAP) သည် ၂၀၁၅ ခုနှစ်မှ စတင်၍ TOP အား ART ဆေးများကို တိုက်ရိုက် ဖြန့်ဖြူးခွင့် ပေးမည်ဖြစ်ကြောင်း ဒေါက်တာ ဆောင်းဦးဇာနည် က ပြောပြသည်။
မြန်မာနိုင်ငံ ခုခံအား ကျဆင်းမှုရောဂါ အမျိုးသား စီမံချက် (National AIDS Program) ၏ ၂၀၁၂ ခုနှစ် စစ်တမ်းများအရ အမျိုးသမီး လိင်လုပ်သား ၇.၁ ရာခိုင်နှုန်းခန့်နှင့် လိင်တူဆက်ဆံသူ အမျိုးသားများ၏ ၈.၉ ရာခိုင်နှုန်းခန့်သည် HIV ရောဂါပိုး ကူးစက်ခံနေရကြောင်း သိရှိရသည်။
မြန်မာနိုင်ငံတွင် ခုခံအား ကျဆင်းမှုရောဂါ ကူးစက်ခံရသည့် ဝေဒနာရှင်ပေါင်း ၁၈၉၀၀၀ ခန့် ရှိကြောင်း ၂၀၁၃ ခုနှစ် အတွက် UNAIDS ၏ ၂၀၁၄ ခုနှစ် ဇူလိုင်လက ထုတ်ပြန်ချက်တခုတွင် ဖော်ပြထားသည်။
သို့သော် စစ်တမ်း ကောက်မရနိုင်သူများနှင့်ဒေသများ ရှိသေးသည့်အတွက် ယင်း အရေအတွက်ထက် ပိုများနိုင်ကြောင်း ကျွမ်းကျင် သူများက ပြောသည်။
ခုခံအား ကျဆင်းမှုရောဂါ ခံစားနေရသော လိင်အလုပ်သမ၏ အမည်နှင့် လိင်တူ ဆက်ဆံသူ အမျိုးသား၏ အမည်ကို လွှဲပြောင်း ရေး သားထားပါသည်။
