ရှမ်းပြည်မြောက်ပိုင်းမှ မကြာသေးမီက တိုက်ပွဲများအတွင်း ရှမ်းနှင့် ပလောင်လူမျိုးစု လက်နက်ကိုင်တပ်ဖွဲ့များသည် နမ္မတူမြို့မှ အရပ်သားများကို ဖမ်းဆီးအစဖျောက်ခဲ့ကြသည်ဟု ရပ်ရွာ အသိုင်းအဝိုင်း ခေါင်းဆောင်များက ပြောသည်။
ရှမ်းပြည် ပြန်လည်ထူထောင်ရေးကောင်စီ – Restoration Council of Shan State (RCSS) နှင့် တအာန်း အမျိုသား လွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော် – Ta’ang National Liberation Army (TNLA) တို့သည် RCSS နှင့် ပြည်ထောင်စုအစိုးရ တနိုင်ငံလုံး အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေး သဘောတူစာချုပ် (NCA) ကို လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့သည့် ၂၀၁၅ ခုနှစ်မှ စတင်ပြီး မကြာခဏ တိုက်ပွဲများဖြစ်ပွားခဲ့ကြသည်။ TNLA သည် NCA ကို လက်မှတ်မရေးထိုးရသေးသည့်အဖွဲ့ ဖြစ်သည်။
ထိုလူမျိုးစု လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့နှစ်ဖွဲ့လုံးက အရပ်သားများကို ဖမ်းဆီးထိန်းသိမ်းခြင်း သို့မဟုတ် အစဖျောက်ခြင်းများ ပြုလုပ်ကြောင်း မကြာသေးမီက နမ္မတူသို့ ဧရာဝတီသတင်းဌာန ရောက်ရှိစဉ်အတွင်း ရှမ်းနှင့် ပလောင်အခွင့်အရေးအဖွဲ့များနှင့် ရပ်ရွာအကြီးအကဲများက ပြောသည်။ ထိုအရပ်သားအများစုမှာ နမ္မတူ နယ်ခံများ ဖြစ်ကြပြီး ၎င်းတို့သည် သက်ဆိုင်ရာ လူမျိုးစု လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့ကို ထောက်ခံသည်ဟု စွပ်စွဲချက်ဖြစ် ဖမ်းဆီး အစဖျောက်ခံရခြင်း ဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။
နိုဝင်ဘာလက TNLA က ရှမ်းအရပ်သား ၁၁ ဦးကို ဖမ်းဆီးထိန်းသိမ်းပြီး RCSS ကလည်း ပလောင် တိုင်းရင်းသား ၁၁ ဦးကို ဖမ်းဆီးထိန်းသိမ်းသည်ဟု ရပ်ရွာခေါင်းဆောင်များက ဧရာဝတီ သတင်းဌာန သို့ ပြောသည်။
အရပ်သားများ ပျောက်ဆုံးသွားသည်နှင့် တပြိုင်နက် ရှမ်းနှင့် ပလောင် ရပ်ရွာခေါင်းဆောင်များသည် ပူးတွဲ ပဋိပက္ခဖြေလျှော့ရေးကော်မတီတရပ်ကို ဖွဲ့စည်းခဲ့ကြသည်။ကော်မတီဝင် များသည် ဖမ်းဆီးထိန်းသိမ်းခံရသူများ အားလုံး ပြန်လည်လွတ်မြောက်ရေး ရည်ရွယ်ပြီး ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရန် သဘောတူကြသည်။
ပလောင်ဘက်က ဖမ်းဆီးထားသော ရှမ်းတိုင်းရင်းသား ၁၁ ဦးကို ပြန်လွှတ်ပေးရန် ပဋိပက္ခဖြေရှင်းရေးကော်မတီသည် TNLA အဖွဲ့ကို ဒီဇင်ဘာလတွင် သွားရောက်ဖြောင်းဖျခဲ့သည်။
“ကျနော်တို့ ၃ ခါ သွားပြီး တွေ့ဖြစ်တယ်။ TNLA ခေါင်ဆောင်တွေနဲ့။ ထိပ်ပိုင်းတွေ့တယ်။ အဓိက ဖမ်းထားတဲ့လူတွေကို လွတ်ပေးဖို့ ညှိနှိုင်းတယ်။ ပြီးတော့ အလယ်ပိုင်း ခေါင်းဆောင်တွေ့နဲ့ တွေ့တယ်။ ပြီးတော့မှ လွှတ်ပေးဖို့အောက်ခြေက ခေါင်းဆောင်တွေ့နဲ့ တွေ့တယ်။ အဲဒါပြီးတော့မှ ဖမ်းထားတဲ့ လူ ၁၁ ယောက်ကို လွှတ်ပေးတယ်” ဟု ကော်မတီအဖွဲ့ဝင် ဦးတာအိုက်ထိုက်က ပြောသည်။
သို့သော် ရှမ်းဘက်က အလားတူ ဆောင်ရွက်ပေးခြင်း မရှိကြောင်း ပလောင်များက ပြောဆိုပြီး အဖမ်းခံနေရသည့် သူတို့ ပလောင် ၁၁ ဦး၏ အခြေအနေကို စိုရိမ်းနေကြောင်း ပြောသည်။
“စဉ်းစာကြည့်လေ။ အခုဆိုရင် ၃၊ ၄ လ တောင်ရှိနေပြီ။ ဘယ်မှာလဲ ကျနော်တို့လူ။ အခု ငါတို့လူ ဘယ်ရောက်နေလဲ။ ဘယ်မှာ အဖမ်းထားတာလဲ။ သူတို့ကို သတ်လိုက်ပြီလား” ဟု ဦးတာအိုက်ထိုက်က ပြောသည်။
ဧရာဝတီသတင်းဌာနက ပဋိပက္ခ ဖြေလျှော့ရေး ကော်မတီမှ ရှမ်းတိုင်းရင်းသား ဗဟိုကော်မတီအဖွဲ့ဝင်တဦးကို ဖုန်းဖြင့် ဆက်သွယ်ခဲ့သည်။ ဗဟိုကော်မတီအဖွဲ့ဝင် ဦးစိုင်းဆိုင်လင်းက ဖွဲ့ထားသည့် ကော်မတီသည် အသက်မဝင်သေးကြောင်း၊ အဖွဲ့ဝင်များ တွေ့ဆုံစည်းဝေးမှု မရှိသေးသည့်အတွက် ရှေ့ဆက်လုပ်ငန်းစဉ် လုပ်မရသေးဟု ပြောသည်။
ထို့ပြင် ဦးစိုင်းဆိုင်လင်းက RCSS နှင့် တိုက်ရိုက်တွေ့ဆုံ ညှိနှိုင်းပေးရန် သူ့တို့တွင် အခွင့်အာဏာ မရှိကြောင်းလည်း ပြောသည်။ “ပြောမယ်ဆိုရင် တအာန်းက လုပ်ပေးသွားသလို ကျနော်တို့မှာ ကွာခြားချက်တော့ အများကြီး ရှိတယ်ဗျာ။ အမှန်အတိုင်းပြောရင် ကျနော်တို့မှာ ဘာ power မှ မရှိဘူး”ဟု သူက ပြောသည်။
ပဋိပက္ခ ဖြေလျှော့ရေး ဗဟိုကော်မတီ အမျိုးသမီး အဖွဲ့ဝင်တဦးဖြစ်သည့် ဒီးဒီး ပိုးဂျိန်ကမူ ဦးစိုင်းဆိုင်လင်း၏ ကော်မတီမှာ အသက်ဝင်သေးခြင်း မရှိကြောင်း ပြောဆိုချက်ကို ပယ်ချခဲ့သည်။
“သူပြောနေတာ မဟုတ်ပါဘူး။ မမှန်ပါဘူး။ သူတို့ရှမ်းတွေတောင် လွတ်မြောက်လာပြီးပဲ။ ကော်မတီက လုပ်ပေးတာ။ ဘာဖြစ်လို့ အသက်မဝင်သေးတာလဲ” ဟု ပြောသည်။