သဘာဝ ပတ်ဝန်းကျင် ထိခိုက် မှုကို ဖြစ်ပေါ် စေနိုင်သည့် တနိုင်ငံလုံးရှိ လုပ်ငန်း အမျိုးအစား ၉ မျိုး တို့အား ဦးစားပေး သဘာဝ ပတ်ဝန်းကျင် စီမံခန့်ခွဲမှု ဆိုင်ရာ အစီအစဉ် (EMP) တင်ပြ ပေးရန် အမျိုးသား အဆင့် ပတ်ဝန်းကျင် ထိန်းသိမ်း ရေးနှင့် ရာသီ ဥတု ပြောင်းလဲမှု ဆိုင်ရာ ဗဟိုကော်မီတီ အစည်း အဝေးက ချမှတ်လိုက်ကြောင်း သိရသည်။
“အဲဒီ ၉ ခုက သဘာဝ ပတ်ဝန်းကျင် စီမံခန့်ခွဲမှု ဆိုင်ရာ အစီအစဉ် (EMP) ကို မဖြစ်မနေကို ဆွဲပေး ရမယ်၊ ဒီအကြောင်းကို လုပ်ငန်း ရှင်တွေ မသိသေးဘူး၊ ဒီလုပ်ငန်းရှင်တွေ သိအောင် ဆိုရင် ကိုယ်တိုင်သွား ဒါမှမဟုတ် စာနှင့် လှမ်းပို့ ပေးရ မှာပေါ့” ဟု မွန်ပြည်နယ် သယံဇာတနှင့် သဘာဝ ပတ်ဝန်းကျင် ထိန်းသိမ်းရေး ဝန်ကြီးဌာန ဝန်ကြီး ဒေါက်တာ မင်းကြည်ဝင်းက ပြောသည်။
သဘာဝပတ်ဝန်းကျင် စီမံခန့်ခွဲမှု အစီအစဉ် (Environmental Management Plan-EMP) ဆိုသည်မှာ သဘာ၀ ပတ်ဝန်းကျင် ပျက်စီးမှုများကို ပြန်လည်ထိန်းသိမ်းနိုင်ရေး အတွက် လုပ်ဆောင်ရန် စီမံခန့်ခွဲမှု အစီအစဉ်များ ချမှတ်လုပ်ဆောင်ခြင်း ဖြစ်သည်။
သဘာဝ ပတ်ဝန်းကျင် စီမံခန့်ကွဲမှု ဆိုင်ရာ အစီအစဉ် (EMP) တင်ပြ ပေးရမည့် လုပ်ငန်း အမျိုးအစား ၉ မျိုးမှာ အစားအစာနှင့် အဖျော် ယမကာ ထုတ်လုပ်ရေး လုပ်ငန်း၊ ပိုးသတ်ဆေး အမျိုးမျိုး ထုတ်လုပ်ခြင်း၊ ဖော်စပ်ခြင်းနှင့် ထည့်သွင်း ထုပ်ပိုးခြင်း လုပ်ငန်း၊ ဘိလပ်မြေ ထုတ်လုပ်ခြင်း လုပ်ငန်း၊ အဝတ်အထည် ဆေးရိုး ပန်းရိုက် လုပ်ငန်း၊ သတ္တု အရည်ကြို ပုံလောင်းခြင်း လုပ်ငန်း၊ သားရေနယ် စက်ရုံ လုပ်ငန်း၊ ပျော့ဖတ်နှင့် စက္ကူ ထုတ်လုပ်ရေး လုပ်ငန်းနှင့် သကြားစက် လုပ်ငန်း စသည့် လုပ်ငန်းများ ဖြစ်သည်။
မွန်ပြည်နယ် မော်လမြိုင်မြို့၊ စက်မှုဇုန်ရှိ စက်ရုံအချို့အား မွန်ပြည်နယ် အစိုးရအဖွဲ့နှင့် သက်ဆိုင်ရာ ဌာနများက ရှောင်တခင် သွားရောက် စစ်ဆေး ခဲ့ပြီး စက်ရုံ အများ စုမှာ သဘာဝ ပတ်ဝန်းကျင် ထိန်းသိမ်း ကာကွယ်ရေး ဥပဒေအား လိုက်နာမှု အားနည်း နေကြောင်း ဝန်ကြီး ဒေါက်တာမင်းကြည်ဝင်းက ထောက်ပြ ပြောဆိုသည်။
ထိုစက်ရုံများ၏ လုပ်ငန်း လုပ်ပိုင်ခွင့်ကို စက်မှုကြီးကြပ်ရေး ဦးစီးဌာနက ခွင့်ပြုချက် ချပေးထားပြီး ထိုကဲ့သို့ ချပေး ထားသည့် စက်ရုံ အရေအတွက် စာရင်းများအား ရယူ၍ ဌာနအချင်းချင်းကြား ညှိနှိုင်း ဆောင်ရွက် ရာတွင်လည်း အားနည်း ချက်များ ရှိနေကြောင်း ၎င်းက သုံးသပ်သည်။
လက်ရှိတွင် စက်ရုံများအား သဘာဝ ပတ်ဝန်းကျင် ထိန်းသိမ်းရေးအား အလေးပေး ဆောင်ရွက်ရန် လမ်းညွှန်မှုများ ပြုလုပ် ထားပြီး လိုက်လံ လုပ်ဆောင်ခြင်း မရှိသည့် စက်ရုံများကိုလည်း ပိတ်သိမ်းသည် အထိ အရေးယူ ဆောင်ရွက် သွားမည် ဖြစ်ကြောင်း သဘာဝ ပတ်ဝန်းကျင် ထိန်းသိမ်းရေး ဦးစီး ဌာနမှ ဒုတိယ ညွှန်ကြား ရေးမှူး ဦးစိုးနိုင်က ပြောသည်။
“သဘာဝ ပတ်ဝန်းကျင်ကို မထိခိုက်ဖို့ စက်ရုံကနေပြီးတော့ ဒါတွေ ပြုပြင်ဖို့ လိုတယ်၊ ဒီကာလ အတွင်းမှာ စက်ရုံကို ပြုပြင်ဖို့ ညွှန်ကြား ခဲ့တယ်၊ အဲဒီ ကာလ ကျော်လွန်လို့ မပြုပြင်ဘူး ၊ မလိုက်နာဘူး ဆိုရင်တော့ ဥပဒေအရ ကျွန်တော်တို့ လုပ်ဆောင် ရမယ့် အပိုင်းတွေ ပါလာပြီပေါ့နော်” ဟု ဦးစိုးနိုင်က ပြောသည်။
ထို့ပြင် သဘာဝ ပတ်ဝန်းကျင် မြေ၊ ရေ ၊ လေ ၊ အသံ၊ တုန်ခါမှု ၊ ဖုန်မှုန့် စသည်တို့ကို စစ်ဆေးနိုင်ရန် အတွက် ခေတ်မီ စက်ပစ္စည်း များနှင့် ဝန်ထမ်းများလည်း လိုအပ်နေကာ ဝန်ကြီးဌာနမှ စက်ရုံ အလုပ်ရုံ များကို ကြပ်မတ် ပေးနိုင်ခြင်း အားနည်း နေသေး ကြောင်း သိရသည်။
ပြီးခဲ့သည့် စက်တင်ဘာလ အတွင်း၌ ကျင်းပ ခဲ့သည့် ဒုတိယ အကြိမ် မွန်ပြည်နယ် လွှတ်တော် သတ္တမ ပုံမှန် အစည်း အဝေး၌လည်း မော်လမြိုင် မုဒုံ ကားလမ်းမကြီးပေါ်ရှိ အနံ့ဆိုးများ ထွက်နေသည့် ခရမ့်ခ် ရာဘာ စက်ရုံများအား လူနေ ရပ်ကွက် များနှင့် ဝေးသည့် နေရာများသို့ ရွှေ့ပြောင်းပေးရန် ပြည်နယ် လွှတ်တော် များက မေးခွန်း မေးမြန်းခဲ့သည်။
မွန်ပြည်နယ် ဝန်ကြီးချုပ်မှ ၎င်းရာဘာ စက်ရုံများကို သဘာဝ ပတ်ဝန်းကျင် စီမံခန့်ခွဲမှု ဆိုင်ရာ အစီအစဉ် (EMP) ရေးဆွဲ တင်ပြပြီးမှ စက်ရုံအား ပြန်၍ လည်ပတ်ခွင့် ပြုရန် ညွှန်ကြား ထားကြောင်း ပြောဆိုထားသည်။