တအန်း (ပလောင်) လူမျိုးများကို လူသားစားသူများ၊ ကျတ်သရဲများဟု စွပ်စွဲကာ လူမှုကွန်ယက်တွင် Live လွှင့်သူကို ပြင်းပြင်းထန်ထန် အရေးယူပေးရန် သမ္မတထံ တိုင်ကြားထားသည်ဟု ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်း၊ ပလောင် ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရဒေသ၊ မန်တုံမြို့နယ်၊ ပြည်သူ့လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ် ဒေါ်နန်းမိုးက ဧရာဝတီကို ပြောသည်။
ဒေါ်နန်းမိုးက “ကျမ သမ္မတကို စာတင်ထားပါပြီ။ သက်ဆိုင်ရာ ပြည်ထဲရေးဝန်ကြီးဌာနကိုရော နောက်ပြီးတော့ ပြန်ကြားရေး ဌာနရယ် အမျိုးသားလွှတ်တော်၊ ပြည်သူ့လွှတ်တော် အကုန်လုံးကို စာတင်ထားပါတယ်။ ပြင်းထန်စွာ အရေးယူဖို့ မျှော်လင့်တယ်။ ကျမ စာတင်ကတည်းက အပြတ်ပြောပြီးသား။ ပြင်းပြင်းထန်ထန် တည်ဆဲ ဥပဒေအရ အရေးယူမှ ကျေနပ်မယ်ဟု ပြောသည်။
တအန်းလူမျိုးထဲမှ မျိုးနွယ်စု တစု၏ နေထိုင်မှု ရိုးရာဓလေ့ကို နားမလည်ဘဲ ဖေ့ဘုတ်တွင် Live လွှင့်ကာ ကျတ်သရဲများ၊ လူသားစားသူများဟု ပြောဆိုခြင်းမှာ ခွင့်လွှတ်နိုင်စရာ မရှိကြောင်း၊ ဝန်ချတောင်းပန်ရုံဖြင့်လည်း ကျေနပ်နိုင်မည်မဟုတ်ပဲ ဥပဒေအရ အရေးယူပေးစေလိုသည်ဟု ဒေါ်နန်းမိုးက ပြောသည်။
သြဂုတ်လ ၁၈ ရက်က ရှမ်းပြည်နယ် အရှေ့ပိုင်း၊ မိုင်းပျဉ်းမြို့တွင် နေထိုင်သည် ဒေါ်ခင်မေထွန်းက ကားဖြင့် ရှမ်းပြည်နယ်တောင်ပိုင်း၊ နမ့်စန်မြို့နယ်၊ ပြည်ထောင်စုလမ်းမအတိုင်း ဖြတ်သွားစဉ် ၎င်းအသုံးပြုသည့် Yuri Miko အမည်ရှိ Facebook စာမျက်နှာတွင် Live လွှင့်ပြီး လမ်းတလျှောက် သွားလာနေကြသူများမှာ ကျတ်သရဲများ ဖြစ်ကြောင်း၊ လူသားစားသူများ ဖြစ်ကြောင်း ၊ လပြည့်လကွယ်တွင်သာ တွေ့ရကြောင်း ပြောဆိုကာ ကားကို တကြိမ် နောက်ပြန်လှည့်ပြီး မမြင်ဖူးသူများ တွေ့မြင်ရခဲသဖြင့် ကြည့်ကြရန် ပြောဆိုခဲ့သည်။
Live လွှင့်ရာတွင် ပါဝင်သူများမှာ ရှမ်းပြည်နယ်တောင်ပိုင်း၊ နမ့်စန်မြို့နယ်၊ ခိုလမ်မြို့နယ်ခွဲ ပြည်ထောင်စု လမ်းမအနီး မက်မွန်လောင်းကျေးရွာတွင် နေထိုင်ကြသည့် တအန်းလူမျိုး၊ ရူကျင်းမျိုးနွယ်စုများမှာ ဖြစ်ပြီး ၎င်းတို့၏ ရိုးရာဓလေ့အရ လပြည့်နေ့တွင် အပျိုလူပျိုပွဲကို ဆင်နွဲနေကြခြင်း ဖြစ်သည်။
ဒေါ်နန်းမိုးက “ မြန်မာနိုင်ငံမှာ ရှိတဲ့ လူတော်တော်များများက လက်ဖက်တော့ စားတယ်။ ဒီလက်ဖက်သည် ပလောင်လူမျိုးကနေ ဆင်းသက် လာတယ်ဆိုတာကို မသိကြဘူး။ အသိ နည်းကြတယ်။ခုလိုလုပ်ရပ်မျိုးက ကျမတို့ လူမျိုးရဲ့ ဂုဏ်သိက္ခာကို အရမ်းညိုးနွမ်းစေတယ်။ မျိုးနွယ်တခုလုံးက ရစရာ မရှိဖြစ်သွားတယ်။ ခွင့်လွှတ်စရာ အကြောင်းမရှိဘူး”ဟု ပြောသည်။
ဒေါ်နန်းမိုးက သြဂုတ်လ ၂၂ ရက်တွင် တိုင်းရင်းသားရေးရာဝန်ကြီးဌာန၊ ပြည်ထောင်စု ဝန်ကြီး ဦးနိုင်သက်လွင်ကို သွားရောက်တွေ့ဆုံပြီး တအန်းလူမျိုးများကို မဟုတ်မမှန်ပြောဆိုသူကို အရေးယူပေးရန် ပြောဆိုရာ ဝန်ကြီးက ကူညီမည်ဟု ပြောကြောင်း၊ ပြည်သူ့လွှတ်တော် ဥက္ကဌကိုလည်း အရေးယူပေးရန် ပြောဆိုရာ တဦးတယောက်၏ လုပ်ရပ်ကြောင့် နိုင်ငံအတွက် မကောင်းကြောင်း ပြောသည်ဟု သိရသည်။
Live ဗီဒီယိုမှာ ဖေ့ဘုတ်တွင် ပျံ့နှံ့သွားပြီး တအန်းလူငယ်အချို့က ဗီဒီယိုပါ ရိုးရာဝတ်စုံများ၊ ငွေခါးပတ်များဖြင့် လူများမှာ တအန်းလူမျိုးများ ဖြစ်ကြောင်း၊ လူသားစားကာ နတ်ကိုးကွယ်သူများ၊ ကျတ်သရဲများဟု မပြောရန် လူမှုကွန်ယက်တွင် ပြန်လည် ပြောဆိုကြရာ အငြင်းအခုန်များ ဖြစ်ကြသည်။
ထို့နောက် မန္တလေး တအန်းလူငယ်များ၊ မြန်မာနိုင်ငံတအန်း (ပလောင်) စာပေနှင့် ယဉ်ကျေးမှု ဗဟိုကော်မတီ ၊ တအန်း ဂီတနှင့်ရုပ်ရှင်အစည်းအရုံး ဗဟိုအဖွဲ့ချုပ်၊ နမ့်စန်မြို့နယ် တအန်းလူငယ် စွမ်းရည်မြှင့်တင်ရေး အဖွဲ့၊ နမ့်စန်မြို့နယ်လုံးဆိုင်ရာ တအန်းစာပေနှင့် ယဉ်ကျေးမှုအဖွဲ့ အပြင် အခြား တအန်းလူမှုအဖွဲ့အစည်း ၁၉ ဖွဲ့ တို့ကYuri Miko အကောင့်ပိုင်ရှင်၏ Live မှာ တအန်းလူမျိုးများကို စော်ကားထားသဖြင့် ကန့်ကွက် ရှုတ်ချကြောင်း၊ တောင်းပန်ပေးရန်နှင့် မတောင်းပန်ပါက ဥပဒေကြောင်းအရ တရားစွဲဆိုသွားမည်ဟု ထုတ်ပြန် ကြေငြာချက်များ ထုတ်ခဲ့ကြသည်။
တအန်းလူမျိုးများမှာ ဗုဒ္ဓဘာသာကိုသာ အစဉ်အဆက် ကိုးကွယ်လာကြသည်ကို နတ်ကိုးကွယ်သူများဟု စွပ်စွဲထားကြောင်း၊ ထို့ပြင် လူသားစားမျိုးနွယ်စု၊ သရဲ သဘတ် ကျတ်ဟု စွပ်စွဲသည်က တအန်းမျိုးနွယ် တခုလုံးကို စော်ကားခြင်း ဖြစ်သည်ဟု ထုတ်ပြန်ကြေငြာချက်များတွင် ရေးသားထားသည်။
နမ့်စန်မြို့နယ်လုံးဆိုင်ရာ တအန်းစာပေနှင့်ယဉ်ကျေးမှု အဖွဲ့ ၊ ဘဏ္ဍာရေးမှူး တာဂူခေါင်ဆီ က “သူလွှင့်လိုက်တဲ့ Live ကလည်း လူ ၃သိန်းကျော် ကြည့်ပြီး သွားပြီ။ တသိန်းကျော်က နားလည်တယ်ထားဦး။ ကျန်တဲ့ ၂ သိန်းကျော်က သူပြောတဲ့အတိုင်း ထင်နေနိုင်တယ်။ ဒါက တအန်းပြည်သူလူထု တရပ်လုံးကို ထိခိုက်တယ်”ဟု ပြောသည်။
တအန်း အဖွဲ့အစည်းများမှ တာဝန်ရှိသူများက မိုင်းပျဉ်း မြို့နယ်ရဲတပ်ဖွဲ့မှ ရဲမှူး၊ မိုင်းပျဉ်းမြို့နယ် အုပ်ချုပ်ရေးမှူး၊ ရပ်ရွာအုပ်ချုပ်ရေးမှူးများဖြင့်နှင့် အတူ ထိုအမျိုးသမီး နေထိုင်ရာ အိမ်သို့ သွားတွေ့ကာ တောင်းပန်ပေးရန် ပြောဆိုမည်ဟုလည်း တာဂူခေါင်ဆီက ဆိုသည်။
တောင်းပန်ခြင်း မပြုလုပ်ပါက ဥပဒေကြောင်းအရ တရားစွဲဆို သွားမည်ဟုလည်း တာဂူခေါင်ဆီက ပြောသည်။
တောင်းပန်မည် ဆိုပါကလည်း နှုတ်ဖြင့် လွယ်လွယ်ကူကူ တောင်းပန်ခြင်းမျိုး မဟုတ်ပဲ တအန်းရိုးရာ ဓလေ့အရ တောင်းပန်ခိုင်းမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ တအန်းလူမျိုးများ ကြားတွင်လည်း မျိုးနွယ်စုနှင့် ဒေသလိုက် ဓလေ့များ ကွဲပြားသဖြင့် လူသားစားသူများ၊ ကျတ်သရဲများဟု ပြောဆိုခံခဲ့ရသည့် မက်မွန်လောင်းရွာမှ ဒေသခံများ၏ ရိုးရာဓလေ့အတိုင်း ကျေနပ်သည်အထိ တောင်းပန်ခြင်း သို့မဟုတ် စော်ကားခြင်းဆိုင်ရာ ဒဏ်ကြေးများကို ရိုးရာဓလေ့အရ ဆောင်ရွက်ပေးရမည်ဟုလည်း တာဂူခေါင်ဆီက ပြောသည်။
နမ့်စန်မြို့နယ်၊ တအန်းလူငယ် စွမ်းရည်မြင့်တင်ရေးအဖွဲ့မှ မိုင်းအိုက်မိုင်းကလည်း “သဘက်ခါကျရင် ကျနော်တို့ သူနဲ့ တိုက်ရိုက်တွေ့ဆုံဖို့ မိုင်းပျဉ်းထိ သွားမယ်။ မြန်မာနိုင်ငံလုံးဆိုင်ရာ သံဃာအဖွဲ့တွေ မန္တလေးက တအန်းလူငယ် အဖွဲ့တွေနဲ့ ပူးပေါင်းပြီးတော့ သွားမှာပါ။ ဒီတိုင်း ခေါင်းရှောင် နေမလား။ ထိပ်တိုက်ဖြေရှင်း မလားပေါ့။ ခေါင်းရှောင်နေမယ်ဆိုရင်တော့ ဥပဒေအရ အရေးယူဖို့ စီစဉ်ထားပါတယ်”ဟု ပြောသည်။
ဆက်လက်၍ မိုင်းအိုက်မိုင်းက ရှမ်းပြည်နယ်အတွင်း ပျံ့နှံ့နေထိုင်ကြသည့် တအန်းလူမျိုးထဲတွင် မျိုးနွယ်စုများ ရှိပြီး စာ၊ စကား၊ ဝတ်စုံနှင့် ဓလေ့ထုံးတမ်းများလည်း ဒေသအလိုက် ကွာခြားကြကြောင်း၊ မျိုးနွယ်စုများထဲမှ မက်မွန်လောင်းကျေးရွာနေ တအန်းများမှာ ရူကျင်းမျိုးနွယ်စုများဖြစ်က ရှေးအကျဆုံး ရိုးရာဓလေ့ကို ယနေ့ထိ ထိန်းသိမ်းနေထိုင်ကြသည့် လူနည်းစုများ ဖြစ်ကြောင်း ပြောသည်။
ဧရာဝတီက Live လွှင့်ခဲ့သည့် Yuri Miko အကောင့်ပိုင်ရှင် ဒေါ်ခင်မေထွန်းကို ဖုန်းဖြင့် ဆက်သွယ်ခဲ့ သော်လည်း ဖုန်းဖြေဆိုခြင်း မရှိပါ။
ရှမ်းပြည်နယ်အတွင်း ပျံ့နှံ့နေထိုင်ကြသည့် တအန်းလူမျိုးများနှင့ ်မျိုးနွယ်စုများအနက် အများစုမှာ ခေတ်နှင့် အညီ အဝတ်အစားများကို ဝတ်စားဆင်ယင်နေကြပြီဖြစ်သော်လည်း ဝေးလံခေါင်ဖျားသည့် ဒေသများ၊ ကျေးရွာများနှင့် နေထိုင်ကြသည့် မျိုးနွယ်စုများမှာ ယနေ့ထိ လက်ယက်ရိုးရာချည်ထည်၊ ခေါင်းပေါင်းများ၊ ငွေခါးပတ် ၊ငွေနားတောင်းများကို နေ့စဉ် ဝတ်ဆင်နေကြဆဲ ဖြစ်သည်။
ရိုးရာဓလေ့အတိုင်း ဝတ်စားဆင်ယင်ကြသည့် တအန်းရွာများတွင် မိန်းမပျိုများက အနက်ရောင် ထဘီပြောင် သို့မဟုတ် အနက်ရောင်ပေါ်တွင် သေးငယ်သည့် ပန်းရောင်အစင်းကြောင်းပါ ထဘီကို ဝတ်ဆင်ကြပြီး အိမ်ထောင်သည်အမျိုးသမီးများက အပြာရောင်ပြောင် သို့မဟုတ် အနက်ရောင်ပေါ်တွင် ပန်းရောင်စင်းကြောင်း ကြီးများ ပါသည့် ထဘီကို ဝတ်ဆင်ကြသည်။
ရှမ်းပြည်နယ်တောင်ပိုင်း၊ နမ့်စန်မြို့နယ်၊ မက်မွန်လောင်း ကျေးရွာတွင် နေထိုင်ကြသည့် တအန်းလူမျိုး၊ ရူကျင်းမျိုးနွယ်စုများတွင် ယောင်္ကျားလေးများကို ငယ်ရွယ်စဉ်ကတည်းက ဆံပင်ညှပ်ခြင်း မပြုလုပ်ပဲ အသက် အရွယ်ကြီးသည်အထိ အရှည် အတိုင်းထားပြီး မိန်းကလေးများမှာ အပျိုသာလျှင် ဆံပင်ရှည် ထားကြပြီး အိမ်ထောင်ကျပါက ကတုံးတုံးကြသည့် ဓလေ့ရှိသည်။
ထို့ပြင် သွားများတွင် ရွှေကွပ်ကာ အလှဆင်ကြကာ အချို့က ရွှေသွားများပေါ်တွင် အသဲပုံ အကွက်များ ပြန်ထွင်းကာ အနီ၊ အဝါ၊ အစိမ်း၊ အပြာများ ဆိုးကြသည်။
ရှမ်းပြည်နယ်၊ မြောက်ပိုင်း၊ အရှေ့ပိုင်းနှင့် တောင်ပိုင်းတို့တွင် ရှေးရိုးရာဓလေ့အတိုင်း နေထိုင်နေကြသည့် တအန်းလူမျိုးများမှာ ဒေသရှိ တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့အစည်းများ၏ လူသစ်စုဆောင်းခြင်း ဒဏ်ကိုလည်း ခံနေပြီး စာသင်ကြားရန်လည်းအခက်အခဲများ ရှိနေသဖြင့် တအန်းဘုန်းတော်ကြီးများက ကိုယ်ထူကိုယ်ထကျောင်းများ ဖွင့်ကာ ကူညီပေးလျက် ရှိသည်။