ဧရာဝတီတိုင်း မြောင်းမြမြို့နှင့် ပုသိမ်၊ ရန်ကုန်မြို့အထိ ဆက်သွယ်ထားသည့် မြောင်းမြကြိုးတံတား အသစ် တည်ဆောက် နေမှု အပြီးသတ်နိုင်ရေး ကျပ် ၁၅ ဘီလီယံ လိုအပ်နေသေးကြောင်း မြောင်းမြမြို့နယ် ပြည်သူ့ လွှတ်တော် ကိုယ်စားလှယ် ဒေါက်တာ စိုးမိုးသူ က ပြောသည်။
“တံတား တခုလုံးရဲ့ တန်ဖိုးကလည်း ၂၅ ဘီလီယံလောက် ရှိတဲ့အခါ ပထမ ၂၀၁၇-၂၀၁၈ ဘတ်ဂျက်မှာ အတိုင်းအတာ တခု ရထားတယ်။ အရေးပေါ် ရန်ပုံငွေကနေ ၆ ဘီလီယံလောက် ရထားတော့ လိုအပ်တဲ့ ၁၅ ဘီလီယံကို ၂၀၁၈-၂၀၁၉ ဘတ်ဂျက်မှာ ချထားပေးမယ်ဆိုရင် ဒီတံတားဟာ ၂၀၁၉ ဧပြီလ ၁ ရက်မှာ ပြီးသွားမယ်”ဟု ၎င်းက ပြောဆိုသည်။
အမျိုးသား ဒီမိုကရေစီ အဖွဲ့ချုပ် (NLD) အစိုးရ လက်ထက် ရောက်ချိန်တွင် တံတား၏ ခံနိုင်ဝန်မှာ ၂၀ ရာခိုင်နှုန်းခန့် အောက်သို့ ပြုတ်ကျခဲ့သဖြင့် တံတား အသစ်တစင်း ဆောက်လုပ်နိုင်ရန် ၂၀၁၆ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလတွင် လွှတ်တော်သို့ မေးမြန်းခဲ့ရာ ၂၀၁၇ ခုနှစ် မေလတွင် တံတားအသစ် ဆောက်လုပ်မှု စတင်နိုင်ခဲ့ကြောင်းလည်း ဒေါက်တာ စိုးမိုးသူ က ပြောသည်။
ဒေါက်တာ စိုးမိုးသူက “အဲဒီအချိန်မှာ တံတားက ၂ စင်းပေါ့။ အသစ်ကလည်း စဆောက်နေပြီ။ အဟောင်းကလည်း သွား နေ တုန်းပေါ့။ တံတား အသစ်ဆောက်နေပြီးတော့ တနှစ်အကြာမှာပဲ မြောင်းမြတံတား ကျိုးကျသွားခဲ့တဲ့ အခါတံတား အသစ်ရဲ့ Plan က ၃ နှစ် စီမံကိန်း ဖြစ်နေတယ်။ အဲဒါနဲ့ ၂ နှစ်ဆောက်ရမယ့် မူလပုံစံကို ပြောင်းပြီး တနှစ်အတွင်း ပြီးနိုင်မယ့် ပုံစံ ပြောင်းလိုက်တယ်”ဟုလည်း ရှင်းပြသည်။
တည်ဆောက်ဆဲ တံတား ပုံစံမှာ ပင်မတံတားအရှည် ၂၉၀ မီတာ၊ ချည်းကပ်တံတား တဖက်လျှင်၂၇၀ မီတာစီဖြင့် ၅၄၀ မီတာ၊ စုစုပေါင်း ၈၃၀ မီတာ (၂၇၂၃ ပေ) ဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။
မြောင်းမြ မြစ်ကူးကြိုးတံတား အဟောင်းသည် ၂၀၁၈ ခုနှစ် ဧပြီလ ၄ ရက်နေ့ နံနက်အစောပိုင်းက မြစ်အတွင်းသို့ ပြုတ်ကျ သွားခဲ့ရာ ဒေသခံ တဦးဖြစ်သူ ဦးအောင်ကြီး၏ ၆ ဘီးကား ယာဉ်မောင်းနှင့် ယာဉ်အကူတဦးတို့ ပါသွားခဲ့ပြီး နောက်ပိုင်း တွင် ယာဉ်မောင်းဖြစ်သူ၏ အလောင်းကို ဆယ်ယူရရှိခဲ့သည်။
ယင်းတံတား ကျိုးကျမှုကြောင့် သွားလာရေးများ ရပ်တန့်ခဲ့ရသဖြင့် ဇက်ဆိပ်အား အမြန်ဆုံး ပြုပြင်ရပြီး လူနှင့် ယာဉ်များမှာ ဇက်များဖြင့် အသုံးပြု သွားလာရသည်။
တံတားကျိုးကျ အပြီးတွင် အတိုင်ပင်ခံ ပုဂ္ဂိုလ် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် ကိုယ်တိုင် လာရောက်ခဲ့ပြီး မြောင်းမြတွင် ဇက်ဆိပ် ၂ ခု ထားရန် စီမံပေးမှုများ ရှိခဲ့ကြောင်း သိရသည်။
ယခု မြောင်းမြကြိုးတံတားသည် အဝေးပြေးလမ်းမကြီးပေါ်တွင် ရှိနေသော်လည်း မြောင်းမြမြို့ထဲတွင် ရောက်နေသလို ဖြစ်နေပြီး တဖက်ရှိ ကျေးရွာအုပ်စုများ၊ လပ္ပတ္တာမြို့တို့နှင့် အဓိက ဆက်သွယ်ထားသဖြင့် ထိုဘက်ခြမ်းမှ လူများ မြောင်းမြ သို့ အလုပ်လာလုပ်ရန် ခက်ခဲသွားခြင်း၊ ဒေသ ရေထွက်ကုန်များ ရန်ကုန်မြို့သို့ ရောက်ရှိရန် ခက်ခဲခြင်း စသည်တို့ ကြုံတွေ့ နေရကြောင်း ဒေသခံတချို့က ပြောသည်။
“ရန်ကုန်တက်မယ် ဆိုရင်လည်း ခါတိုင်း ၁၊ ၂ မိနစ်လောက် ဆိုရင် ဟိုဘက်ရောက်သွားပြီ။ အခု ဇက်ကူးဖို့ ဆိုရင် တန်းစီ ရတာနဲ့ အနည်းဆုံး အချိန် ၁ နာရီကျော် ပေးရတယ်။ ရန်ကုန်သွားရင်တောင် ၃ နာရီလောက် ကြာမယ့် ခရီးမှာ ဇက်ကူးနေ ရ လို့ အချိန်တွေ ပိုကြာနေရတယ်”ဟု မြောင်းမြဒေသခံ တဦးက ပြောသည်။
မြောင်းမြတံတား အဟောင်းက ဖြုတ်သိမ်းပြီး တံတား သံပေါင်များကို လိုအပ်လျက်ရှိသည့် မြောင်းမြမြို့နယ် အတွင်းရှိ ကျေးလက် ဒေသများမှ တံတားအသေးများတွင် ပြန်လည် အသုံးပြုထားသည်ဟု ဆိုသည်။
တံတားအသစ်မှာလည်း ၂၀၁၈ ခုနှစ် သြဂုတ်လ အတွင်း ၄၄ ရာခိုင်နှုန်း ပြီးစီးသွားပြီ ဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။
ဆောက်လုပ်ရေး ဝန်ကြီးဌာနက တံတားများ၏ အရည်အသွေး၊ စံချိန်စံညွှန်းများ လျော့နည်း၍ တည်ဆောက်ခြင်း၊ ပြုပြင် ခြင်း၊ အရည်အသွေး စစ်ဆေးရာတွင် သိလျက် တမင်ထိန်ချန် ဆောင်ရွက်ပါက ထောင်ဒဏ် ၇ နှစ်နှစ်နှင့် အထက် ချမှတ် နိုင်သည့် တံတားကြီးများ ဥပဒေကြမ်းကို သြဂုတ်လ ၂၁ ရက်နေ့က အမျိုးသား လွှတ်တော်တွင် တင်သွင်းခဲ့သည်။
ထို့ပြင် တနိုင်ငံလုံးရှိ ကြိုးတံတား ၂၉ စင်းတွင် အရေးကြီးသည့် တံတားများကို အသေးစိတ် စစ်ဆေးမှုများ ပြုလုပ်ပြီး အန္တရာယ်ရှိ တံတားများအား အသစ်ပြန်လည် တည်ဆောက်၍ ကျန်ကြိုးတံတားများကို အဆင့် ပြန်လည်မြှင့်တင်သွားရန် ဆောက်လုပ်ရေး ဝန်ကြီး ဌာနက လုပ်ဆောင်လျက်ရှိသည်ဟု ဆိုသည်။
၂၀၁၈-၂၀၁၉ ဘဏ္ဍာနှစ် အတွင်း အောက်တိုဘာလမှ စင်တင်၍ ဧရာဝတီတိုင်း အတွင်းရှိ ပယ်လယ်လေး တံတား၊ ဝါးခယ်မ တံတား၊ ရွှေလောင်း တံတား၊ ကျွန်းကုန်း တံတား စသည့် တံတား ၄ စင်းကို အသစ်ပြန်လည် ဆောက်လုပ်ရန် တင်ပြထားပြီး စတင် တည်ဆောက်ရန် ခွင့်ပြုချက် ရရှိထားပြီ ဖြစ်ကြောင်း ဆောက်လုပ်ရေး ဝန်ကြီးဌာနက သိရသည်။
