မြန်မာနိုင်ငံတွင် ယခင် ဘဏ္ဍာနှစ်၏ ရင်းနှီးမြုပ်နှံမှု အခြေအနေနှင့် နှိုင်းယှဉ်ပါက ပြည်ပရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု ပမာဏသည် အမေရိကန် ဒေါ်လာသန်း ၉၀၀ ခန့် လျော့နည်းသွားခဲ့ကြောင်း မြန်မာနိုင်ငံရင်းနှီးမြုပ်နှံမှု ကော်မရှင် (MIC) ဥက္ကဋ္ဌ ဦးသောင်းထွန်း က ပြောသည်။
ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော်တွင် သြဂုတ်လ ၂၄ ရက်နေ့က MIC ၏ လုပ်ငန်းများကိုရှင်းလင်းတင်ပြစဉ် မြန်မာနိုင်ငံရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု ကော်မရှင် (MIC) ဥက္ကဋ္ဌ က ယင်းသို့ ထည့်သွင်း ပြောကြားသွားခြင်းဖြစ်သည်။
ဦးသောင်းထွန်းက “အမေရိကန် ဒေါ်လာသန်း ၉၀၀ ခန့် လျော့နည်းသွားခဲ့ပေမယ့် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံ ဝင်ရောက်လာတဲ့နိုင်ငံနဲ့ လုပ်ငန်းကဏ္ဍတို့ ပိုမိုလာပြီး လုပ်ငန်း အရေအတွက်လည်း တိုးတက်လာတာကို တွေ့ရပါတယ်” ဟု ပြောသည်။
ပြည်ပ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု လျော့ကျသွားရသည့် အကြောင်းအရင်းနှင့် ပတ်သက်၍ မည်သည့် ကဏ္ဍများတွင် မည်သည့် အတွက်ကြောင့် လျော့ကျသွားသည် ဆိုသည်ကိုတော့ အသေးစိတ်ထုတ်ဖော် ပြောဆိုသွားခြင်း မရှိပေ။
ယခင် ဘဏ္ဍာနှစ် ၂၀၁၇ ခုနှစ်တွင် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုကဏ္ဍ ၇ ခုတွင် နိုင်ငံပေါင်း ၂၅ ခုကလုပ်ငန်းပေါင်း ၁၃၈ ခုအတွက် အမေရိကန် ဒေါ်လာ ၆.၆၄၉ ဘီလီယံခွင့်ပြုပေးခဲ့ကြောင်း သိရသည်။
ယခု ၂၀၁၇-၁၈ ဘဏ္ဍာနှစ်အတွင်း နိုင်ငံပေါင်း ၂၈ ခုမှ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုများကို ခွင့်ပြုခဲ့ရာတွင် တရုတ်၊ နယ်သာလန်၊ ဂျပန်၊ ကိုရီးယား၊ ဗြိတိန်နှင့် အမေရိန် ပြည်ထောင်စု တို့သည် အများဆုံးရင်းနှီးသည့် နိုင်ငံများဖြစ်ကြောင်း၊ နိုင်ငံခြားရင်းနှီးမြုပ်နှံမှုများ စတင် ခွင့်ပြုခဲ့သည့် ၁၉၈၈ မှ ၂၀၁၈ ခုနှစ်အထိ မြန်မာနိုင်ငံတွင် အများဆုံးရင်းနှီးမြှုပ်နှံသည့် နိုင်ငံမှာတရုတ်၊ စင်ကာပူနှင့် ထိုင်းနိုင်ငံတို့ ဖြစ်ကြောင်း MIC အစီရင်ခံစာတွင် ဖော်ပြထားသည်။
နိုင်ငံခြားရင်းနှီးမြုပ်နှံမှု အများဆုံးကဏ္ဍမှာ စက်မှုကဏ္ဍဖြစ်ပြီး ရင်းနှီးမြုပ်နှံမှု ပဏာမစုစုပေါင်း၏ ၃၀.၉၄ ရာခိုင်နှုန်း ဖြစ်ကြောင်း၊ ဒုတိယအများဆုံးမှာ အိမ်ရာနှင့် အဆောက်အဦဖွံ့ဖြိုးမှု ကဏ္ဍနှင့် တတိယမှာအခြားဝန်ဆောင်မှု ကဏ္ဍများ ဖြစ်ကြောင်းသိရသည်။
တကမ္ဘာလုံးရှိ ဖွံ့ဖြိုးဆဲနိုင်ငံများသို့ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုငွေ ပမာဏဝင်ရောက်မှုသည် အမေရန်ကန်ဒေါ်လာ ၁၂၀၀ ခန့် ရှိရာ မြန်မာက ၎င်း တို့ထဲမှ ၅ ဘီလီယံခန့် ရရှိနေချိန်တွင် အမေရိကန် ပြည်ထောင်စု၏ စီးပွားရေးဆိုင်ရာမူဝါဒ အပြောင်းအလဲများကြောင့် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံလိုသူများသည် အမေရိကန်သို့ ရောက်ရှိ သွားသည်ဟု မင်္ဂလာဒုံမြို့နယ် ပြည်သူ့လွှတ်တော် ကိုယ်စားလှယ် ဦးအောင်လှိုင်ဝင်း က ပြောသ
“အရင်တုန်းက ကျနော်တို့နိုင်ငံကို ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုတွေ တော်တော်လေးဝင်ခဲ့တယ်။ ဝင်ခဲ့တဲ့ အကြောင်းရင်းကဖွံ့ဖြိုးဆဲ နိုင်ငံတွေမှာ လာရင်းနှီးမြှုပ်နှံရင် ၁၀ ရာခိုင်နှုန်းလောက် အမြတ်ရကြတယ်။ ရေနံနဲ့ သဘာဝဓာတ်ငွေ့မှာဆိုရင် ၃၀ ရာခိုင်နှုန်းလောက် အမြတ်ရကြတယ်။ အခုဒီဘက်မှာကျတော့ အခွန်ကိုလည်း တိတိကျကျ ကောက်တယ်။ အလုပ်သမားပဋိပက္ခတွေလည်း ရှိလာတယ်” ဟု ၎င်းက ပြောသည်။
အစိုးရကလည်း ပြည်ပရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုကိုအားမပြုဘဲ ပြည်တွင်းရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုကိုသာအားပြုမည့် သဘောတွေ့ရကြောင်း၊ မြန်မာ၏ ငွေကြေးဖောင်းပွမှု ပြဿနာ၊ မြေယာကိစ္စများမရှင်းလင်းမှု၊ ဒေါ်လာဖြင့် အရောင်းအဝယ် မရဘဲ မြန်မာငွေသာအသုံးပြုနေရမှုများ ရှိနေကြောင်း၊ ခေတ်အဆက်ဆက်က စီးပွားရေးဆိုင်ရာ ဥပဒေများ ကောင်းမွန်သလောက် လက်တွေ့ကျင့်သုံးရာတွင် အကောင်အထည် မဖော်နိုင်သည်မှာ လက်ရှိအချိန်ထိ ဖြစ်ကြောင်း ဦးအောင်လှိုင်ဝင်းက ထောက်ပြသည်။
“ဟိုတရက်ကဆိုရင် ဧက ၅၀ လောက် လိုချင်တဲ့ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု လုပ်ငန်းရှင် တယောက်ကလာတယ်။ ဒီမြေတွေကိုဝယ်ရမှာလား။ အစိုးရက ပေးမှာလား ဆိုတာ ဒီနေ့ထက်ထိ မရှင်းသေးဘူး။ လိုအပ်လာလို့ရှိရင် အစိုးရက နိုင်ငံခြားမှာဆိုရင် မြေအလကားပေးတယ်။ ကျနော်တို့ နိုင်ငံမှာမြေဝယ်ရမယ်။ မြေပါရမယ်။ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု အရင်းအနှီးပါရမယ်။ အလုပ်အကိုင် နည်းပညာပါလာရမယ်။ အဲဒါတွေ ပြီးမှသာ MIC က ခွင့်ပြုတဲ့ အခြေအနေမှာရှိတယ်။ အကုန်ပြည့်စုံဖို့ ဆိုတာအစိုးရက လုပ်ပေးရမှာ။ အစိုးရကမဖြည့်ဆည်းပေးနိုင်ဘူး” ဟု ဦးအောင်လှိုင်ဝင်းက ထောက်ပြသည်။
တိုင်းပြည်၏ မြေဈေးနှုန်းမှာ အရမ်းကြီးမြင့်သဖြင့် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုများ သိပ်မလုပ်ကြတော့ကြောင်း၊ အစိုးရ၏စီးပွားရေးဆိုင်ရာ ပေါ်လစီကို သုံးသပ်နေကြပြီး နိုင်ငံရေး မတည်ငြိမ်မှုအပေါ်တွင်လည်း ထောက်ပြမှုများရှိကြောင်း၊ ယခု ပြင်ဆင်လိုက်သည့် စီးပွားရေးဆိုင်ရာ ဥပဒေများမှာ ကောင်းမွန်သည်ဟု ယေဘုယျ သုံးသပ်မိကြောင်း Myanmar CP ကုမ္ပဏီမှ အထွေထွေမန်နေဂျာ ဦးကျော်မျိုး က ပြောသည်။
ဦးကျော်မျိုး က“မြေအသုံးချခွင့်မှာ နိုင်ငံတော်က တော်တော်ကန့်သတ်ထားတာတွေ ရှိတဲ့အခါကျတော့ လယ်ယာမြေကနေ အခြားနည်းသုံးစွဲခွင့် မရတာတွေရှိတာပေါ့။ အဲဒါလေးတွေ ဖြေလျော့ပေးနိုင်မယ်။ လျှပ်စစ်မီး၊ လမ်းပန်းဆက်သွယ်ရေးတွေ လုပ်ပေးနိုင်မယ်။ နိုင်ငံရေးလည်း တည်ငြိမ်မယ် ဆိုရင်တော့ ပိုကောင်းလာမယ်”ဟု ပြောသည်။
၎င်းကဆက်၍ “ရင်းနှီးမြှုပ်နှံဖို့ မစွန့်ရဲကြဘူး။ ယုံကြည်မှုလျော့တာပေါ့။ Mass Production (အလုံးအရင်းဖြင့် ထုတ်လုပ်ခြင်း) မရှိဘဲသူများနိုင်ငံကပဲ ဝယ်နေရတဲ့အခါကျတော့ ဈေးကစားချင်တဲ့သူက ဒီဒေါ်လာကိုပဲ ကိုင်စောင့်နေပြီးတော့ လုပ်တဲ့အခါကျတော့ သူတို့က ပိုပြီးအားသာတာပေါ့။ စီးပွားရေးဆိုတာ လည်ပတ်နေရမှာကိုး ဒီဟာကိုပဲကိုင်ကစားနေတော့ စီးပွားရေးကျတယ်ဆိုတာ အဲဒါပါပဲ။ ပို့ကုန်တွေအားနည်းနေတာပဲ”ဟု သုံးသပ်သည်။
၂၀၁၇-၁၈ ဘဏ္ဍာနှစ်တွင် နိုင်ငံခြားရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုကဏ္ဍ ၉ ခုတွင် ခွင့်ပြုမိန့် ထုတ်ပေးခဲ့သည့် လုပ်ငန်း ၂၂၂ ခုတွင် ခွင့်ပြုရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု ပမာဏမှာဒေါ်လာ ၄.၇၇၈ ဘီလီယံဖြစ်ကြောင်း၊ ဆောင်ရွက်ဆဲ ရင်းနှီးမြုပ်နှံမှု ၈၂ ခု၏ ရင်းနှီးမြုပ်နှံမှု ပမာဏမှာ ဝ.၉၄ ဘီလီယံတိုးမြင့် ခွင့်ပြုခဲ့ခြင်းကြောင်း စုစုပေါင်း ရင်းနှီးမြုပ်နှံမှုမှာ အမေရိကန် ဒေါ်လာ ၅.၇၁၈ ဘီလီယံဖြစ်ကြောင်း MIC မှ သိရသည်။
မြန်မာနိုင်ငံသား ရင်းနှီးမြုပ်နှံမှု အနေဖြင့် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု ကဏ္ဍ ၁၁ ခုတွင် လုပ်ငန်းအသစ် ၁၁၉ ခုကို ကျပ် ၃၅၈၂ ဘီလီယံဖြင့် လုပ်ကိုင် ရန် ဆောင်ရွက်ခွင့် ပြုခဲ့ကြောင်း၊ ဆောင်ရွက်ဆဲလုပ်ငန်း ၂၄ ခုက ရင်းနှီးမြုပ်နှံမှု တိုးမြင့်ရန် ကျပ် ၃၉၅ ဘီလီယံ ဖြစ်၍ စုစုပေါင်းကျပ် ၃၉၇၈ ဘီလီယံရှိကြောင်းသိရသည်။
ပြည်သူ့လွှတ်တော် ကိုယ်စားလှယ် ဦးအောင်လှိုင်ဝင်းက “မြေတွေကိုအရင်တုန်းကလို မဆလခေတ်ကလို ပြည်သူပိုင် သိမ်းတာတွေ မလုပ်ဘူး။ မသိမ်းဘူးလို့ပြောရုံနဲ့ ကျနော်တို့ဆီလာလုပ်မှာမဟုတ်ဘူး။ အကျိုးအမြတ် ရှိမှသာ နိုင်ငံခြားသား ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုကလာမှာ။ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု အခြေအနေက လာမယ့်နှစ်မှာလည်း ဒီအတိုင်းကြီးပဲဆက်သွားမယ်ဆိုရင်တော့ အလားအလာ မကောင်းဘူးလို့ ပြောချင်တယ်” ဟု သတင်းထောက်များကို ပြောပြခဲ့သည်။