နေပြည်တော် ပြည်ထောင်စုနယ်မြေ ဥတ္တရသီရိမြို့နယ် ဇလောင်းကျေးရွာ အနီးတွင် သမ္မတဟောင်း ဦးသိန်းစိန်နှင့် ဝန်ကြီးဟောင်းများ ရယူထားသည့် မြေဧက ၉၀၀ ကျော်ကို မြေလွတ်၊ မြေရိုင်းများ စိစစ်ရေး အထူးအဖွဲ့တခုက ဦးဆောင် စိစစ်မည့် ကိစ္စအား ယာယီ ဆိုင်းငံ့ထားရကြောင်း သတင်းရရှိသည်။
ယင်းနေရာများအတွက် မြေလွတ်မြေရိုင်း လျှောက်ထားမှုတွင် ၂၀၁၆ ခုနှစ်ဟု ဖော်ပြထားသဖြင့် ဥပဒေအရ အနည်းဆုံး ၄ နှစ် လုပ်ကိုင် ထားသည့် မြေများကိုသာ စီမံကိန်း အကောင်အထည်ဖော်ခြင်း ရှိ၊ မရှိ စိစစ်ရမည် ဖြစ်၍ ဆက်လက် စိစစ်ရန် အခက်အများ ရှိနေ ကြောင်း၊ သို့သော် အထူးအဖွဲ့ဖြင့် မဟုတ်ဘဲ လယ်ယာမြေ၊ အခြားမြေများ သိမ်းဆည်းခံရမှုများ ပြန်လည် စိစစ်ရေး ကော်မတီ ပုံစံဖြင့် စိစစ်နိုင်ရန် နေပြည်တော် ကောင်စီသို့ တင်ပြထားကြောင်း အမျိုးသား လွှတ်တော် ကိုယ်စားလှယ် ဦးမောင်မောင်ဆွေက ပြောသည်။
ဦးမောင်မောင်ဆွေက “ကျနော် အခု အထူးအဖွဲ့နဲ့ မဟုတ်ဘဲ နေပြည်တော် လယ်/စစ် အနေနဲ့ ပြန်စိစစ်ဖို့ စာတင်ထားတယ်။ ၂၁ ရက် နေ့ကတည်းက နေပြည်တော် ကောင်စီ ဥက္ကဋ္ဌဆီကို စာတင်ထားတယ်”ဟု ဧရာဝတီသို့ ပြောသည်။
၎င်းခြံပိုင်ရှင်များသည် ၂၀၁၀ ခုနှစ်ကပင် ဝင်ရောက်ခဲ့သော်လည်း ၂၀၁၆ ခုနှစ်ရောက်မှ မြေလွတ်မြေရိုင်းအဖြစ် ရရှိကြောင်း အထောက် အထားများ ရရှိထားသည်ကို တွေ့ရကြောင်း၊ ယင်းမြေများကို နေရာဦး၍ ၂၀၁၂ ခုနှစ်တွင် မြေလွတ်မြေရိုင်း ဥပဒေ ထုတ်ပြန်၍ ယခု နေရာများကို သိမ်းယူသွားခဲ့သည်မှာ မရိုးသားကြောင်း သရက်ခြံဇုန် တောင်သူများ၏ အကျိုးတော်ဆောင် ဦးတင်မင်းနိုင်က ပြောသည်။
“ဒီမြေတွေကို သမ္မတကြီးက ပုံစံ ၇ ဖောက်လိုက်တယ်။ ဗိုလ်ချုပ်ကြီး ကိုကို ပုံစံ ၇ ဖောက်လိုက်တယ်။ ဥပဒေနဲ့အညီဆိုရင် ရပ်ကွက်အုပ် ချုပ်ရေးမှူးရုံးမှာ သမ္မတကြီးက ပုံစံ ၁ လာထုတ်ရမယ်။ လာထုတ်ပြီးရင် ကန့်ကွက်လိုသူ ရှိ၊ မရှိကို ပုံစံ ၃ (က)နဲ့ ကန့်ကွက်လွှာ ခေါ် ရမယ်။ ဥပဒေနဲ့ မညီဘဲနဲ့ စာရွက်ပေါ်မှာ ရသွားတဲ့ ပုံစံ ၇ ကို ကျနော်တို့က လုံးဝ အသိအမှတ် မပြုဘူး”ဟု ဦးတင်မင်းနိုင်က ပြောသည်။
၂၀၁၀ ခုနှစ် ဇွန်လတွင် သမ္မတကြီး၏ အမိန့်ဟုဆိုကာ သရက်ဇုန်တဇုန်လုံးကို အပြင်သို့ ထွက်ခိုင်းကြောင်း၊ နေစရာ မရှိသူများက မ ထွက်ပေးသည့်အခါတွင် ၎င်းတို့ စိုက်ပျိုးထားသည့် နေရာများ၊ ရေတွင်းများကို ဘူဒိုဇာ၊ စက်ယန္တရားနဲ့ ထိုးပစ်လိုက်သော်လည်း တကယ်တန်း တိုင်းထွာသည့်အခါ ယင်းနေရာများမှာ ဦးသိန်းစိန် အပိုင်တွင် မပါဝင်ခဲ့ကြောင်း တောင်သူ ဦးမင်းထွန်းက ပြောသည်။
“တကယ့်တကယ် တိုင်းထွာလိုက်တဲ့အခါကျတော့ သမ္မတကြီးက ခြံကာလိုက်တဲ့အခါကျတော့ အဲဒီ လယ်တွေ ထိုးပစ်တဲ့ နေရာတွေနဲ့ သူ့ခြံနဲ့ ဘယ်လိုမှ ပတ်သက်ခြင်း မရှိဘူး။ ပြောရမယ်ဆိုရင်တော့ အသားလွတ် ဝင်ဖျက်စီးသွားသလို ဖြစ်သွားတယ်။ ကျနော်က ၁၅ ဧက လောက် ပါသွားပါတယ်။ လယ်လေးက ဒသမ ၅ ဧက ရှိတဲ့အတွက် နစ်နာကြေး ၂ သိန်းခွဲ ပေးထားပါတယ်။ ယာကိုတော့ မပေးဘူး”ဟု ၎င်းက ပြောသည်။
ရန်ကုန်-နေပြည်တော်-မန္တလေး အမြန်လမ်း မိုင်တိုင် ၂၁၁ မိုင်အနီး တည်ရှိသည့် ယခု သရက်ဇုန် စီမံကိန်း မြေနေရာများသည် ယခင်က သစ်တော ဦးစီးဌာနအပိုင် ဖြစ်ပြီး ၂၀၁၁ ခုနှစ်တွင် အစိုးရက သစ်တောပိုင် မြေများကို စာရင်း တိတိကျကျ မရှိဘဲ လွှဲပြောင်းပေးခဲ့ခြင်း ဖြစ်ကြောင်း လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်များထံမှ သိရသည်။
သမ္မတ ဦးသိန်းစိန် အပါအဝင် ယင်းခြံလုပ်ငန်းရှင်များနှင့် နီးစပ်သူတဦးကမူ “ဧက ထောင်သောင်းချီ စိုက်နေတာ မဟုတ်ဘူး။ တကယ့် ပိုင်တာက တောင်ကုန်းတွေ။ လျိုတွေ၊ ချိုင့်တွေ မြေလွတ်မြေရိုင်းတွေလေ။ လယ်ပျက်၊ ယာပျက်တွေပဲ ပါသွားတာ။ ဧက ၅၀ စလုံးမှာ အဲဒီ မြေတွေ ပါသွားတာ မဟုတ်ပါဘူး။ အမြန်လမ်း ဘေးနားမှာ ဘာကြောင့် ပြဿနာ လာရှိလဲဆိုတော့ ခေတ် ကာလ ပြောင်းလဲ၊ မြေတန်ဖိုးတက်လာတယ်”ဟု ဧရာဝတီသို့ ပြောသည်။
ယခု နစ်နာကြေး တောင်းဆိုနေသည့် တောင်သူများသည် နိုင်ငံတော် အစိုးရ သစ်တော ဦးစီးဌာနထံမှ တကြိမ်၊ လုပ်ငန်းရှင်များ ထံမှ တကြိမ် စုစုပေါင်း ၂ ကြိမ်အထိ လျော်ကြေးရရှိပြီး ဖြစ်ကြောင်း၊ လုပ်ငန်းရှင်များသည် မြေတဧကလျှင် ကျပ် ၅ သောင်း နှုန်းဖြင့် အနည်းဆုံး ဧက ၅၀ ဝယ်ယူရသည့် နေရာများ ဖြစ်ကြောင်း ၎င်းက ရှင်းပြသည်။
တောင်သူတဦးဖြစ်သူ ဦးဇော်လင်းကလည်း “ကျနော်က ဧက ၂၀ ပါတယ်။ ၃ ဧကကို နစ်နာကြေးရတယ်။ ၁၅ သိန်းပေါ့။ ကျန်တဲ့ ယာမြေ ၁၇ ဧကကိုတော့ မပေးဘူး။ ကျန်တဲ့ တောင်သူတွေလည်း လယ်ကို လျော်ကြေးပေးတယ်။ ယာကိုတော့ မပေးဘူး။ ကျနော်တို့က တောင်သူတွေကို နစ်နာကြေးပေးဖို့ တောင်းတယ်။ မြေရရင်လည်း မြေလိုချင်တယ်”ဟု ပြောသည်။
ယင်းမြေနေရာများသို့ သွားရောက်လေ့လာကြည့်ရာ တပ်မတော်တွင် တာဝန်ထမ်းဆောင်ဖူးသည့် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး အဆင့်မှ ဗိုလ်ကြီး အဆင့်အထိ မြေများ ရရှိထားသည်ကို တွေ့ရပြီး တပ်မတော်မှ အငြိမ်းစားယူပြီး အရပ်ဘက်သို့ အစိုးရ အရာရှိများအဖြစ် ရောက်ရှိသွား သူများလည်း အနည်းဆုံး မြေဧက ၅၀ ရရှိထားကြသည်။ သို့သော် အရပ်သား အစိုးရ အရာရှိတဦးတယောက်မျှ မြေရယူထားခြင်း မရှိဘဲ ယခုနောက်ပိုင်းတွင်မူ တဆင့် ပြန်လည် ဝယ်ယူမှုများလည်း ရှိလာကြောင်း တောင်သူုများက ပြောသည်။
ယခု ဝင်ရောက် စစ်ဆေးမည့် မြေများကို ပိုင်ဆိုင်သူများမှာ သမ္မတဟောင်း ဦးသိန်းစိန်၊ ထိုစဉ်က ဝန်ကြီးများ ဖြစ်ကြသည့် ဘဏ္ဍာ/ အခွန် ဝန်ကြီးဟောင်း ဦးလှထွန်း၊ လဝက ဒုဝန်ကြီးဟောင်း ဦးကျော်ကျော်ဝင်း၊ သမ္မတရုံး ဝန်ကြီးဟောင်း ဦးတင်နိုင်သိန်း၊ ဆက်သွယ်ရေး ဝန်ကြီးဟောင်း ဦးသိန်းထွန်း၊ ပြန်ကြားရေး ဝန်ကြီးဟောင်း ဦးကျော်ဆန်း၊ ဗိုလ်ချုပ် အောင်သန်းထွဋ် ၊ ရှေ့နေ ချုပ်ဟောင်း ဦးအေးမောင်၊ ဗိုလ်ချုပ် ရဲအောင်၊ စမ်းရည်မွန်ကုမ္ပဏီ၊ ဦးသိန်းဆွေ (လက်ရှိ ဝန်ကြီး)တို့ အပါအဝင် ၁၆ ဦး ဖြစ်ကြောင်း တောင်သူများ၏ ကိုယ်စားလှယ် ဖြစ်သူ ဦးတင်မင်းနိုင်က ပြောသည်။
ဦးတင်မင်းနိုင် “နစ်နာကြေး မပေးတဲ့သူတွေဆိုရင် ဦးစိုးနိုင်၊ ဦးမောင်မောင်ဆွေ၊ လေကြောင်းရန်က ဗိုလ်ချုပ် ကျော်ဌေးဝင်း၊ ဗိုလ်ချုပ် ဌေးဦး၊ မိသားစု ဒေါ်နီနီဝင်း ကျန်မယ်။ သူ့သား ဗိုလ်ကြီး ပြည့်စုံကျန်မယ်။ ဗိုလ်ချုပ်ကိုကို၊ ဗိုလ်ချုပ် ကျော်ဆွေတို့ ကျန်မယ်။ ပြည်ထဲရေး ဝန်ကြီးဟောင်း ဦးမောင်ဦး ကျန်မယ်။ ဗိုလ်ချုပ် အောင်သန်းထွဋ် သူတို့ ကျန်မယ်။ တောင်သူတွေက မြေကိုပဲ ပြန်လိုချင်တာ။ မြေမရနိုင်တဲ့အဆုံးမှ နစ်နာကြေး ယူမယ်လို့ ပြောတာ”ဟု ဆိုသည်။
သမ္မတဟောင်း ဦးသိန်းစိန် အပါအဝင် ၁၆ ဦး၏ မြေများ စိစစ်ခံရမည့် နေရာမှာ သရက်၊ သစ်မွှေးနှင့် ရော်ဘာတို့ ကဲ့သို့ သော စက်မှုသီးနှံ ၃ မျိုးကို စိုက်ပျိုးခွင့် ပြုထားသည့် မြေနေရာများ ဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။
ထိုစီမံကိန်း မြေများကို ပြန်လည် စိစစ်ပေးရန် တောင်သူ ၁၆၉ ဦးက တိုင်ကြားလာသဖြင့် စိစစ်ရန် ဆောင်ရွက်ရခြင်း ဖြစ်ပြီး တွေ့ ရှိချက်ကို နေပြည်တော် ကောင်စီ ဥက္ကဋ္ဌ ထံသို့ ပြန်လည် တင်ပြရမည် ဖြစ်ကြောင်း ယခု ကိစ္စကို ဖြေရှင်းဆောင်ရွက်နေသူ အမျိုးသား လွှတ်တော် ကိုယ်စားလှယ် ဦးမောင်မောင်ဆွေက ဧရာဝတီသို့ ပြောပြခဲ့သည်။