နျူကလီးယား စာချုပ် လက်မှတ်ထိုးရန် တပ်မတော်သား ကိုယ်စားလှယ် အကြံပြု

ကုလသမဂ္ဂ၏ နျူကလီးယား လက်နက် တားဆီး ပိတ်ပင်ရေး စာချုပ်ကို မြန်မာနိုင်ငံ ပါဝင် လက်မှတ် ရေးထိုးသင့် ကြောင်း တပ်မတော်သား ပြည်သူ့ လွှတ်တော် ကိုယ်စားလှယ် ဒု ဗိုလ်မှူးကြီး ဇော်ထွန်းဦးက ပြောသည်။

စက်တင်ဘာလ ၁၄ ရက်က နေပြည်တော်၌ ကျင်းပသည့် ပြည်ထောင်စု လွှတ်တော် အစည်းအဝေးတွင် နိုင်ငံတော် သမ္မ တထံမှ ပေးပို့လာသော နျူကလီးယား လက်နက် တားဆီး ပိတ်ပင်ရေး စာချုပ်သို့ မြန်မာနိုင်ငံ ပါဝင် လက်မှတ် ရေးထိုးရေး ကိစ္စနှင့် ပတ်သက်၍ ဆွေးနွေး ပြောကြားခြင်း ဖြစ်သည်။

မြန်မာနိုင်ငံ အပေါ် နျူကလီးယား ဆောင်ရွက်မှုများနှင့် ပတ်သက်၍ နိုင်ငံတချို့က မဟုတ်မမှန် စွပ်စွဲ ပြောဆိုမှုများ ရှိခဲ့သည့် အတွက် စာချုပ်တွင် ပါဝင် လက်မှတ်ရေးထိုးခြင်းဖြင့် သံသယ ကင်းရှင်းစေမည်ဟု ဒု ဗိုလ်မှူးကြီး ဇော်ထွန်းဦး က ဆိုသည်။

၎င်းက “စာချုပ်မှာ လက်မှတ် ရေးထိုးမည် ဆိုပါက နိုင်ငံနဲ့ တပ်မတော် အပေါ်မှာ ယခင် ကာလက စွပ်စွဲ ပြောဆိုမှုတွေ အပေါ်မှာ သံသယ ကင်းရှင်းသွားမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ နိုင်ငံရဲ့ အနာဂတ် နျူကလီးယား ဆောင်ရွက်မှု လုပ်ငန်းစဉ်တွေကို လည်း ငြိမ်းချမ်းစွာ အသုံးပြုနိုင်ရေး အတွက် အကျိုးရှိမှာ ဖြစ်တဲ့ တွက် မြန်မာနိုင်ငံ၏ အမျိုးသား အကျိုးစီးပွားနှင့် ယှဉ်၍ စဉ်းစား သုံးသပ် သင့်ကြောင်း အကြံပြုအပ်ပါတယ်” ဟု ပြောသည်။

မြန်မာနိုင်ငံသည် နျူကလီးယား လက်နက် ပိုင်ဆိုင်သည့် အင်အားကြီး နိုင်ငံ နှစ်ခု ကြားတွင် တည်ရှိပြီး စာချုပ် လက် မှတ် ရေးထိုးခြင်းဖြင့် နျူကလီးယား ခြိမ်းခြောက်မှုကို ရင်ဆိုင်ရသည့် အခါ နိုင်ငံတကာ အကူအညီ ရယူဖြေရှင်း နိုင်ကြောင်းလည်း ဒု ဗိုလ်မှူးကြီး ဇော်ထွန်းဦး က ဆိုသည်။

မြန်မာ့ တပ်မတော် အနေဖြင့် နျူကလီးယား စွမ်းအင်ကို ငြိမ်းချမ်းစွာ အသုံးပြုနိုင်ရေးနှင့် ပတ်သက်ပြီး အဏုမြူနည်း ပညာ ကို လူအများ သေစေမည့် လက်နက်များ ဖန်တီး ထုတ်လုပ်ရန် မဟုတ်ဘဲ လူအများ အတွက် အကျိုးရှိစေမည့် ဆေးပညာ နယ်ပယ်၊ တက္ကသိုလ် ဓာတ်ခွဲခန်းများတွင် သုတေသနပြုသည့် သိပ္ပံပညာ နယ်ပယ်၊ စွမ်းအင် ဆိုင်ရာ လျှပ် စစ် ဓာတ်အား ထုတ်ယူ သုံးစွဲရေး နယ်ပယ်များတွင် အသုံးချနိုင်ရန် လိုအပ်သော လေ့လာ သင်ယူမှုများ၊ စမ်းသပ်မှု များကို နိုင်ငံတကာ စံနှုန်းများနှင့် အညီ လေ့လာ ဆောင်ရွက်သွားလိုကြောင်းလည်း ၎င်းက ဆွေးနွေးသွားသည်။

ဒုတိယ ကမ္ဘာစစ် အတွင်း နျူကလီးယား ဗုံးဒဏ်ကြောင့် ဂျပန်နိုင်ငံတွင် လူသုံးသိန်းခန့် သေဆုံးပြီး မြို့နှစ်မြို့ ပျက်စီးခဲ့ ကြောင်း၊ ကျန်ရစ်သူများမှာလည်း ဓာတ်ရောင်ခြည်သင့်ခဲ့ပြီး ကျန်းမာရေး ပြဿနာများစွာ ရှိခဲ့ကြောင်း စာချုပ်ကို လက် မှတ် ရေးထိုးခြင်းဖြင့် နျူကလီးယား လက်နက်ပိုင် နိုင်ငံများကို လက်နက်ဖြုတ်သိမ်းရေး တိုက်တွန်းရာတွင် အထောက်အကူ ဖြစ်စေမည် ဖြစ်ပြီး နိုင်ငံအတွက် ပုံရိပ်ကောင်းများ ရရှိစေမည်ဟု လက်မှတ်ရေးထိုးရေးနှင့် ပတ်သက် ၍ လွှတ်တော် ကိုယ်စားလှယ်များကလည်း ထောက်ခံ ဆွေးနွေးကြသည်။

ပဲခူးတိုင်း ဒေသကြီးမှ အမျိုးသား လွှတ်တော် ကိုယ်စားလှယ် ဒေါက်တာ စန်းမောင်မောင်က“ဒီလို အန္တရာယ်များ အဖျက် စွမ်းအားပြင်းတဲ့ နျူကလီးယား လက်နက် ပိတ်ပင်တားဆီးရေး စာချုပ်ကို မြန်မာနိုင်ငံက လက်မှတ်ရေးထိုး တာဟာ တာဝန်သိတဲ့ နိုင်ငံတခု အဖြစ် ကမ္ဘာ့နိုင်ငံများကလည်း အသိအမှတ်ပြုမှာ ဖြစ်ပါတယ်”ဟု ပြောသည်။

ယင်းစာချုပ်သည် လက်ရှိ ကာလတွင် အာဏာ သက်ဝင်ခြင်း မရှိသေးသော်လည်း လက်မှတ်ရေးထိုး အတည်ပြု ပါဝင် လာ သည့် နိုင်ငံ အရေအတွက် တိုးတက် များပြားလာသည်နှင့် အမျှ စာချုပ် အသက် အာဏာ သက်ဝင်လာမည် ဖြစ် ကြောင်း၊ စာချုပ်သည် နျူကလီးယား လက်နက်များကို အရေအတွက် တိုးမြှင့် ထုတ်လုပ်မှု၊ ပိုမို အဆင့်မြှင့်တင် ထုတ် လုပ်မှုတို့ အပေါ်မှာ နိုင်ငံရေး အရ တားဆီးရေးတွင် အကျိုးသက်ရောက်မှု ရှိစေမည် ဖြစ်ကြောင်း အပြည်ပြည် ဆိုင်ရာ ပူးပေါင်း ဆောင်ရွက်ရေး ဝန်ကြီးဌာန ပြည်ထောင်စု ဝန်ကြီး ဦးကျော်တင် က ဆိုသည်။

၎င်းက“လိုအပ်တဲ့ ပြင်ဆင်မှုများ ပြုလုပ်နိုင်ရေး အတွက်လည်း ပထမ အဆင့်အနေနဲ့ လက်မှတ်ရေးထိုးခြင်းသာ ပြု လုပ် ပြီးတော့ အတည်ပြုခြင်းကို နောက်မှ အဆင်သင့် ဖြစ်တဲ့ အချိန်မှာ ဆက်လက် ဆောင်ရွက်ဖို့ ရည်ရွယ်ထားပါ တယ်”ဟု ပြောကြားသည်။

စာချုပ်တွင် ပါဝင် လက်မှတ်ရေးထိုးရန် ပြည်ထောင်စု လွှတ်တော်က အတည်ပြုခဲ့သဖြင့် အမေရိကန် နိုင်ငံ နယူး ယောက် မြို့တွင် ကျင်းပမည့် ၇၃ ကြိမ်မြောက် ကုလသမဂ္ဂ အထွေထွေ ညီလာခံ ကာလအတွင်း စက်တင်ဘာလ ၂၆ ရက် မှ ၂၈ ရက်တွင် ကျင်းပမည့် နိုင်ငံတကာ စာချုပ်များ ဆိုင်ရာ အခမ်းအနားတွင် မြန်မာနိုင်ငံက ယင်းစာချုပ်ကို လက်မှတ် ရေးထိုးသွားမည် ဖြစ်ကြောင်း ပြည်ထောင်စု ဝန်ကြီး ပြောသည်။

တားဆီး ပိတ်ပင်ရေး စာချုပ်သည် နျူကလီးယား လက်နက် ဖျက်သိမ်းရေး ကို ဦးတည်ဆောင်ရွက်နိုင်ခြင်း မရှိသော် လည်း လက်နက် မပိုင်ဆိုင်သော နိုင်ငံများက ပိုင်ဆိုင်သည့် နိုင်ငံများ အပေါ် နိုင်ငံရေး အရ ဖိအားပေးနိုင်မည် ဖြစ် ကြောင်း၊ လက်မှတ် ရေးထိုးထားခြင်းဖြင့် နျူ လက်နက် အသုံးပြုခြင်း၊ စမ်းသပ် ဖောက်ခွဲခြင်းတို့ ကြောင့် ထိခိုက်နစ်နာ သူများ၊ ထိခိုက် ညစ်ညမ်းသွားသည့် နယ်မြေများ ပြန်လည် ထိန်းသိမ်းရေး အတွက် လိုအပ်သည့် နည်းပညာ၊ ပစ္စည်း ကိရိယာနှင့် ငွေကြေး အကူအညီများကို ကုလသမဂ္ဂနှင့် စာချုပ်အဖွဲ့ဝင် နိုင်ငံများထံမှ တောင်းခံရရှိနိုင်မည် ဖြစ် ကြောင်း ဆိုသည်။

နျူကလီးယားလက်နက် တားဆီးပိတ်ပင်ရေး စာချုပ်ကို ကုလသမဂ္ဂ အထွေထွေ ညီလာခံက ၂၀၁၇ ခုနှစ် ဇူလိုင်လ တွင် ပြဋ္ဌာန်းခဲ့ပြီး ၂၀၁၈ ခုနှစ် သြဂုတ်လ ၂၃ ရက် အထိ ပါဝင် လက်မှတ် ရေးထိုးထားသော နိုင်ငံ ၆၀၊ အတည်ပြု နိုင်ငံ ၁၄ နိုင်ငံ ရှိကြောင်၊ အတည်ပြု ပါဝင်ရန် ၄၆ နိုင်ငံ ကျန်ရှိနေသေးကြောင်း ဆွေးနွေးချက်များ အရ သိရသည်။

မြန်မာနိုင်ငံသည် အဖျက်စွမ်းအားပြင်း လက်နက်များနှင့် ပတ်သက်၍ ၁၉၉၂ ခုနှစ်တွင် နျူကလီးယား လက်နက် မပြန့် ပွား ရေး စာချုပ်၊ ၂၀၁၄ ခုနှစ်တွင် ဇီဝလက်နက် တားဆီး ပိတ်ပင်ရေး စာချုပ်၊ ၂၀၁၅ ခုနှစ်တွင် ဓာတု လက်နက် တားဆီး ပိတ်ပင်ရေး စာချုပ်များနှင့်၂၀၁၆ ခုနှစ်တွင် နျူကလီးယား လက်နက် စမ်းသပ် ဖောက်ခွဲမှု အလုံးစုံ တားဆီး ပိတ်ပင်ရေး စာချုပ်တို့၌ ပါဝင်ခဲ့ပြီး ဖြစ်သည်။