မလေးရှား ဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း နာဂျစ်သည် 1MDB ရန်ပုံငွေ မှ ၎င်း၏ ကိုယ်ပိုင်ငွေစာရင်းသို့ ဝင် ရောက်သွားသည့် ဒေါ်လာ ၆၈၁သန်း နှင့် ပတ်သက်၍ စွဲချက် ၂၅ခုအတွက် ရုံးတင်စစ်ဆေးရန် ရင်ဆိုင်နေရသည်။
ယမန်နေ့က ကွာလာလမ်ပူ တရားရုံးသို့ နာဂျစ်ရောက်ရှိသည့်အခါ တရားမဝင် ရန်ပုံငွေများ လက်ခံ ရယူ အသုံးပြုခြင်းနှင့် ပတ်သက်သော စွဲချက် ၂၁ခုနှင့် အဂတိလိုက်စားမှုနှင့် ပတ်သက်သော စွဲချက် ၄ခုကို ရင်ဆိုင်ရသည်။
1MDB ဌာနခွဲတခုမှ မလေးရှား ရင်းဂစ် ၄၂သန်း(အမေရိကန် ဒေါ်လာ ၁၀.၂သန်း) ရယူခြင်းနှင့် ပတ်သက်သော ယခင်က ရုံးတင်စစ်ဆေးမှုနှင့် ငွေကြေးခဝါချမှုနှင့် အာဏာအလွဲသုံးများတွင် နာဂျစ်က အပြစ်မရှိကြောင်း ထွက်ဆိုသည်။
ငွေကြေးခဝါချမှုနှင့် အလွဲသုံးစားမှုများပါဝင်သော နိုင်ငံတကာအရှုပ်တော်ပုံ 1MDB သည် အမေရိကန်၊ စင်္ကာပူ၊ ဆွစ်ဇာလန်နှင့် အခြားနိုင်ငံများတွင် စုံစမ်းစစ်ဆေးမှုများကို ဖြစ်ပေါ်စေခဲ့သည်။ မလေးရှား စုံစမ်းစစ်ဆေးသူများ သည်စုံစမ်းစစ်ဆေးမှုအရှိန်မြှင့်ရန် ပြည်ပနိုင်ငံများသို့ ပိုမို စုံစမ်းလာကြပြီး ငွေများနှင့် 1MDB ငွေများဖြင့် ဝယ်ယူ ထားသော ပိုင်ဆိုင်မှုများကို မလေးရှားနိုင်ငံသို့ ပြန်လည်လွှဲပြောင်းပေးရန် နိုင်ငံခြား အစိုးရများနှင့် ပူးပေါင်းဆောင် ရွက်ရန်လည်း ကြိုးစားနေသည်။
1MDB အကြွေးများနှင့် ပတ်သက်သော အစိုးရ၏ အာမခံချက်ကြောင့် ဆိုးရွားလာနေသော ကြေးမြီ နှင် ပြန်ပေးရန်တာဝန် များ အတွက် နိုင်ငံရုန်ကန်နေရသောကြောင့် ဝန်ကြီးချုပ် မဟာသီယာ မိုဟာမက်သည် ထိုနိုင်ငံပိုင်ရန်ပုံငွေမှ ဆုံးရှုံးသွား နိုင်ခြေရှိသော ဒေါ်လာ ၄.၅ ဘီလျှံကို ပြန်လည်ရ ယူရန်ကြိုးစားနေသည်။
“အချိန်ကုန်မယ့် နိုင်ငံတကာငွေကြေးလွှဲပြောင်းမှုတွေ ဒီအမှုမှာပါနေလို့ အမှုကို ကိုင်တွယ်ရ ခက်နိုင် တယ်” ဟု Segi Enam အတိုင်ပင်ခံလုပ်ငန်းမှ လွတ်လပ်သော စီးပွားရေး ပညာရှင်တဦးက ပြော သည်။
“ဒီကြေညာချက်ကြောင့် အပြည့်အဝပြန်လည်ရရှိဖို့ လူထုရဲ့တောင်းဆိုမှုကို ကျေနပ်သွားစေနိုင်ပေမယ့်၊ ပိုမိုခက်ခဲပြီး မရေမရာဖြစ်စေတယ်။ နိုင်ငံရေးသမားတွေနဲ့ တခြားငွေကြေးလက်ခံရရှိတဲ့သူ စာရင်းက အရှည်ကြီရှိတယ်။ တခြားစွဲချက် တွေ အများအပြားလည်း ဖြစ်ပေါ်လာနိုင်တယ်” ဟုလည်း သူပြောသည်။
ဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း နာဂျစ်ကို စက်တင်လာလ ၁၉ ရက်နေ့က ထိန်းသိမ်းခဲ့ပြီး 1MDB နှင့် ပတ်သက် သောစွပ်စွဲချက်များ သည် နာဂျစ်နှင့် ပတ်သက်နေ၍ သူ၏ရှေ့နေ မိုဟာမက် ရှဖီး အဗ္ဗဒူလာ သည်လည်း နာဂျစ်ထံမှ မလေးရှား ရင်းဂစ် ၉.၅ သန်း ရရှိခြင်းအတွက် ငွေကြေးခဝါချမှု စွပ်စွဲချက် အများအပြားနှင့် ဝင်ငွေ လိမ်လည်ကြေညာခြင်းကို ရင်ဆိုင်နေရသည်။
ရှေ့နေ ရှဖီးသည် တိုင်းပြည်ကို နှစ်ပေါင်း ၆၀ အုပ်ချုပ်ခဲ့ပြီး လွန်ခဲ့သော မေလက မဟာသီယာ မိုဟာမက်ဦးဆောင် သည့် လက်ရှိ အစိုးရကို ရှုံးနိမ်ခဲ့သော အတိုက်အခံ Barisan Nasional မဟာမိတ်အဖွဲ့၏ သက်တမ်းရှည် ရှေ့နေဖြစ်သည်။
မလေးရှားနိုင်ငံသည် ပြည်တွင်းပြည်ပ အာဏာပိုင်များက အဓိက တရားခံဟု သတ်မှတ်ထားသည့် လိုတက်ဂျေဟို ကို လည်း ငွေကြေးခဝါချမှုများအတွက် စွပ်စွဲထားပြီး၊ လိုတက်ဂျေဟို ကမူ သူ့တွင့် အပြစ်မရှိကြောင်း ယခုအပါတ်အတွင်း စတင်ဖွင့်လှစ်သည့် သူ၏ ဝက်ဆိုက်တွင် ရေးသားသည်။
ထို ဝက်ဆိုက်တွင် လိုတက်ဂျေဟိုကို ကမ္ဘာတဝန်း ပရဟိတ ဆောင်ရွက်သူ၊ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူနှင့် လုပ်ငန်းရှင်ကြီး အဖြစ် သူ့ကို ပုံဖေါ်ထားသည်။ လို နှင့် သူ၏ဖခင် လို ဟော့ပန်းကို ဖမ်းဆီးရန် အတွက် မလေးရှားနိုင်ငံသည် နိုင်ငံတကာရဲတပ်ဖွဲ့ ကို အကူအညီတောင်းထားသော်လည်း သူမည်သည့်နေရာတွင် ရှိနေသည်ကို မဖေါ်ထုတ်နိုင်သေးပေ။
စင်္ကာပူ ငွေကြေးအာဏာပိုင်အဖွဲ့သည် 1MDB နှင့် ပတ်သက်သော ၎င်းတို့၏ စုံစမ်းစစ်ဆေးမှု တစိတ်တပိုင်းအဖြစ် ၂၀၁၆ ခုနှစ်က ဒေါ်လာ သန်း ၂၄၀ ကို သိမ်းဆည်းခဲ့သည်။
စုံစမ်းစစ်ဆေးခဲ့သော ငွေကြေးစီးဆင်းမှုများတွင် Good Star Limited (Seychelles), Aabar Investments PJS Limited (British Virgin Islands), Aabar Investments PJS Limited (Seychelles) နှင့် Tanore Finance Corp (British Virgin Islands) တို့ပါဝင်ပတ်သက်နေသည်။
နာဂျစ်၏ငွေစာရင်းသို Good Star ၊ Aabar နှင့် Tanore တို့က လွှဲပြောင်းပေးပို့မှု ၁၃၂ ခုတွင် စုစုပေါင်း ဒေါ်လာ ၉၇၂ သန်း လွှဲပြောင်းပေးခဲ့သည်ကို တွေ့ရသည်ဟု မလေးရှား ရဲတပ်ဖွဲ့ လွန်ခဲ့သော အပတ်ကကြေညာခဲ့သည်။ ထိုလုပ်ငန်း များကို စုံစမ်းစစ်ဆေးမှုအများအပြားတွင် လို ပါဝင်ပတ်သက်နေကြောင်းသိရသည်။
ရဲတပ်ဖွဲ့သည် ဒေါ်လာ ၃.၅ ဘီလျှံတန် ငွေတိုက်စာချုပ်ရောင်းချမှု၊ Tanjong နှင့် Genting အမည်ရှိ စွမ်းအင်ဆိုင်ရာ ပိုင်ဆိုင်မှုများကို ဝယ်ယူခြင်း နှင့် 1MDB Global Investments က ကွာလာလမ်ပူရှိ Tun Razak Exchange project သို့ထုတ်ပေးသည့် ဒေါ်လာ ၃ ဘီလျှံ ကြွေးမြီများ အပါအဝင် 1MDB နှင့် ပတ်သက်သော အဖွဲ့အစည်းများ၏ ငွေတိုက်စာချုပ်ရောင်းချခြင်းနှင့် အခြားအရောင်း အဝယ်များကိုလည်း စုံစမ်းစစ်ဆေးနေသည်။
