အာမခံဈေးနှုန်း တခုသတ်မှတ်၍ အိန္ဒိယသို့ အစိုးရချင်း သဘောတူ စာချုပ် ချုပ်ဆိုကာ ပဲတင်ပို့ နိုင်ရန်အတွက် လုပ်ဆောင် နေကြောင်း စီးပွားရေးနှင့် ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေး ဝန်ကြီးဌာန ဒုတိယ ဝန်ကြီး ဦးအောင်ထူးက နိုဝင်ဘာလ ၂၈ ရက်က ပြုလုပ်သည့် ပြည်သူ့လွှတ်တော် အစည်းအဝေးတွင် ပြောဆိုလိုက်သည်။
လက်ရှိတွင် အိန္ဒိယအစိုးရထံ ပဲတင်ပို့ ရောင်းချမှုဆိုင်ရာ နားလည်မှု စာချွန်လွှာ (MoU) မူကြမ်းကို နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန မှ တဆင့် ပေးပို့ထားပြီဖြစ်ကာ ၎င်းတို့ဘက်မှ သဘောတူပါက တင်ပို့မည့် တန်ချိန်နှင့် ဈေးနှုန်းအား အသေးစိတ် ဆက် လက်ညှိနှိုင်းပြီး လက်မှတ်ရေးထိုးမည် ဖြစ်သည်။
ဒုဝန်ကြီး ဦးအောင်ထူးက “ပြီးခဲ့တဲ့ အပတ်ထဲမှာ အိန္ဒိယနိုင်ငံကို MဝU (နားလည်မှု စာချွန်လွှာ) မူကြမ်း ပို့ထားပြီးပြီ။ သူတို့နဲ့ ဈေးနှုန်းသတ်မှတ်ဖို့ ၊ ပမာဏသတ်မှတ်ဖို့ ညှိနှိုင်းဖို့တော့ လိုပါတယ်” ဟု ပြောသည်။
၎င်းက ဆက်လက်ပြီး “အာမခံနဲ့ ရောင်းနိုင်ဖို့ သူတို့နဲ့ G to G စာချုပ်ချုပ်ဆိုပြီးတော့မှ တန်ချိန် ၁သိန်းဖြစ်ဖြစ် ၃ သိန်း ဖြစ်ဖြစ် ချုပ်ဆိုမယ်။ ချုပ်ဆိုတဲ့အခါ သူတို့နဲ့ ဈေးနှုန်းက ကြိုပြီးတော့ သဘော တူထားရမယ်။ အဲဒီတော့ ဈေးက အတက် အကျ ရှိချင်မှ ရှိမယ်” ဟု ဆိုသည်။
အစိုးရချင်း သဘောတူညီချက်ဖြင့် ပဲတင်ပို့နိုင်ရေးကို အိန္ဒိယဘက်မှ စတင်ကမ်းလှမ်းထားခြင်း ဖြစ် ကာ ပဲစိုက်ပျိုး ထုတ်လုပ်မှု ကုန်ကျစရိတ်အပေါ် ၃၀ ရာခိုင်နှုန်း အမြတ်ပိုပေးကာ ဝယ်ယူလိုသည်ဟု ဆိုထားသော်လည်း မြန်မာကုန်သည်များဘက်မှ ယင်းအချက်ကို သဘောမတူကြောင်းလည်း ဝန်ကြီးက ထည့်သွင်း ပြောဆိုထားသည်။
မြန်မာကုန်သည်များဘက်မှ ဈေးကွက်တည်ငြိမ်မှု မရှိသည့်အတွက် ပြည်တွင်း စိုက်ပျိုးသူနှင့် ကုန် သည်များ ထိခိုက်နစ်နာမှု လျော့နည်းစေရန်အတွက် အာမခံချက် ရှိသော အရောင်းအဝယ် တခုဖြစ် စေရန် လက်ခံစဉ်းစားခဲ့ခြင်းသာ ဖြစ်သည်ဟု မြန်မာနိုင်ငံ ပဲမျိုးစုံနှင့် နှမ်းကုန်သည်များအသင်းထံမှ သိရသည်။
အသင်း အတွင်းရေးမှူး ဦးမင်းကိုဦးက “အိန္ဒိယမူဝါဒက ဘာမှန်းကို မသိဘူး။ သူတို့ လုပ်ချင်ရာ လုပ်သလို ဖြစ်နေတယ်။ Quota (ခွဲတမ်း) က တန်ချိန် ၁သိန်း ဆိုပေမယ့်လည်း သူတို့ဝယ်နေတာက တန်ချိန် ၃သိန်း ဝယ်သွားပြီ။ လိုရင်တော့ ဝယ်မယ်၊ မလိုရင် မဝယ်ဘူးဆိုတဲ့ ဒဏ်ကို ကျနော်တို့ မခံနိုင်ဘူး။ မခံနိုင်လို့ G to G ကမ်းလှမ်းတာကို လမ်းကြောင်း ဖွင့်မယ့် သဘောပါ” ဟု ဆိုသည်။
ပြည်တွင်းကုန်သည်များဘက်မှမူ အစိုးရချင်း ချိတ်ဆက်တင်ပို့ရာတွင် ဈေးကွက်ပေါက်ဈေးအတိုင်း သာ တင်ပို့ ရောင်းချလိုကြပြီး တင်ပို့သည့် တန်ချိန်ပမာဏကိုလည်း အချိန်ကာလတခုအတွင်း ပုံသေ မသတ်မှတ်ထားစေလိုသည့် သဘောဆန္ဒ ရှိသည်။
အိန္ဒိယက ပြည်တွင်း ပဲစိုက်ပျိုးမှု မြင့်တက်ခဲ့သည့်အတွက် ၂၀၁၇ – ၁၈ ခုနှစ်အတွင်းက မြန်မာနိုင်ငံမှ မတ်ပဲ၊ ပဲစင်းငုံ၊ ပဲတီစိမ်း တင်သွင်းမှု Quota ခွဲတမ်းကို ကန့်သတ်ခဲ့သည်။
မြန်မာနိုင်ငံမှာ ပြည်တွင်းထွက် ပဲစင်းငုံ စုစုပေါင်း၏ ၉၂ ရာခိုင်နှုန်း၊ မတ်ပဲ ၇၇ ရာခိုင်နှုန်းနှင့် ပဲတီ စိမ်း ၁၀ ရာခိုင်နှုန်းကို အိန္ဒိယသို့ အဓိက တင်ပို့နေရသည့်အတွက် ယင်းကန့်သတ်မှုကြောင့် မတ်ပဲနှင့် ပဲစင်းငုံတို့မှာ တတန်လျှင် ကျပ် ၈ သိန်းမှ ၄ သိန်းအောက် အထိ ကျဆင်းခဲ့ကာ အရောင်းအဝယ်များ ရပ်တန့်ခဲ့ရသည် ပဲကုန်သည်အသင်းထံမှ သိရသည်။
“တန်ချိန်နဲ့ ပတ်သက်လို့၊ ဈေးနှုန်းနဲ့ ပတ်သက်လို့ အရှင်ဖြစ်အောင် ကြိုးစားနေတယ်။ တကယ်တမ်း စိုက်ပျိုးစရိတ်အပေါ် ၃၀ ရာခိုင်နှုန်း အမြတ်ပေါင်းပြီး ပေးမယ်ဆိုတဲ့ပုံစံမျိုးက ကျိန်းသေတယ်၊ ရောင်း ဖို့မလွယ်ဘူး။ ရောင်းဖို့လည်း မစဉ်းစားဘူး။ အိန္ဒိယရဲ့ တောင်သူတွေအပေါ် ပေးတဲ့ အခြေခံဈေး (MSP) အပေါ် မှီပြီး တွက်ချင် တွက်မယ်” ဟု ဦးမင်းကိုဦးက ပြောသည်။
၂၀၁၈ – ၁၉ ခုနှစ်တွင် မြန်မာဘက်မှ ပဲတင်ပို့ ရောင်းချနိုင်ရေး တောင်းဆိုမှုများ ပြုလုပ်ခဲ့သည့် အတွက် အိန္ဒိယက မတ်ပဲ တန်ချိန် ၁ ဒသမ ၅ သိန်းနှင့် ပဲတီစိမ်း ၁ ဒသမ ၅ သိန်း တင်သွင်းနိုင် ကြောင်း ခွဲတမ်းသတ်မှတ် ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။
သို့သော် အိန္ဒိယဘက်မှ လိုအပ်ချက် ရှိသည်ဆိုကာ ခွဲတမ်းသတ်မှတ်ထားချက်ထက် ပိုမို ဝယ်ယူမှုများ ရှိသည့်အတွက် ပြည်တွင်း မတ်ပဲနှင့် ပဲစင်းငုံဈေးတို့မှာ တတန်လျှင် ကျပ် ၈ သိန်းခွဲခန့်အထိ ပြန်လည် ဈေးမြှင့်တက်ခဲ့ကြောင်း ကုန်သည်များထံမှ သိရသည်။
အိန္ဒိယမှ ကန့်သတ်ဝယ်ယူခြင်းနှင့် မူဝါဒ မတည်ငြိမ်မှုများကြောင့် ပြည်တွင်း ပဲစိုက်တောင်သူများနှင့် ကုန်သည်များဘက်မှလည်း စိုးရိမ်မှုများ ရှိနေကြောင်း မြန်မာနိုင်ငံ ပဲမျိုးစုံနှင့် နှမ်းကုန်သည်များ အသင်းထံမှ သိရသည်။
အသင်းအတွင်းရေးမှူး ဦးမင်းကိုဦးက “မတ်ပဲ ဈေးနိမ့်လို့ မစိုက်သင့်ဘူးပြောပေမယ့် လေ့လာတွေ့ရှိ တာက မတ်ပဲ စိုက်ပျိုးမှုအားက ပြန်များလာတယ်။ ကျနော်တို့ အမြင်မှာတော့ အိန္ဒိယက ဆက်ဖွင့် ထား မယ်လို့တော့ သုံးသပ်တယ်။ ဒါပေမယ့် ဗဟိုအစိုးရရဲ့ မူဝါဒ အပြောင်းအလဲ မဖြစ်လာဘူး ပြော လို့မရဘူး။ အခုအချိန်မှာ ဈေးကောင်းပေမယ့် တောင်သူ ဆီက ထွက်မယ့်အချိန်မှာ အိန္ဒိယမူဝါဒ တခုခု အပြောင်းအလဲတွေ ဖြစ်လာမယ်။ ပြည်တွင်းဈေး ပြန်ကျလာမယ် ဆိုရင် တောင်သူတွေ အတွက် လည်း နစ်နာမှုတွေ အများကြီး ဖြစ်လာနိုင်တယ်” ဟု ပြောသည်။
မြန်မာနိုင်ငံသည် ပြီးခဲ့သည့် ၂၀၁၇ – ၁၈ ဘဏ္ဍာနှစ်တွင် ပဲမျိုးစုံ တန်ချိန် ၁ ဒသမ ၄ သန်းကျော် (တန်ဖိုးအားဖြင့် အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၈၈၃ သန်းကျော်) ဖိုး တင်ပို့နိုင်ခဲ့ကြောင်း စီးပွားရေးနှင့် ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေး ဝန်ကြီးဌာန ကိန်းဂဏန်းများအရ သိရသည်။
ဆက်စပ်သတင်း
အိန္ဒိယသို့ ပဲတင်ပို့ရန် ညှိနှိုင်းမှု အဆင်မပြေသေး
ျပြည်တွင်း ပဲဈေးကွက် အိန္ဒိယကို စောင့်ကြည့်နေ
