ရက္ခိုင့် တပ်မတော် (AA) နှင့် မွတ်စလင် လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့ တခုဖြစ်သည့် အာရကန် ရိုဟင်ဂျာ ကယ်တင်ရေး တပ် (ARSA) တို့ကို မြန်မာနှင့် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်တို့ ပူးပေါင်း နှိမ်နင်းရန် နေပြည်တော်တွင် မနေ့က ကျင်းပခဲ့သည့် ၆ ကြိမ်မြောက် ၂ နိုင်ငံ နယ်ခြားစောင့် တပ်ဖွဲ့ များကြား အဆင့်မြင့် အရာရှိ ကြီးများ အစည်းအဝေး သဘောတူညီခဲ့ကြသည်ဟု သိရသည်။
နေပြည်တော်တွင် ပြုလုပ်ခဲ့သည့် ၂ နိုင်ငံ အဆင့်မြင့် အရာရှိကြီးများ အစည်းအဝေးတွင် နယ်စပ်ဒေသ ပစ်ခတ်မှုများ အပါအဝင် ၂ နိုင်ငံကြား မူးယစ်ဆေးဝါး တားဆီး နှိမ်နင်းရေး၊ အကြမ်းဖက်မှု တိုက်ဖျက်ရေး၊ တရားမဝင် နယ်စပ်ဖြတ်ကျော်မှုများ အကြောင်း ဆွေးနွေးခဲ့ရာ ယနေ့တွင် ပူးတွဲ ကြေညာချက်တစောင်လည်း ထုတ်ပြန်သည်။
ယခုလို ၂ နိုင်ငံ နယ်စပ်တလျှောက်တွင် အကြမ်းဖက်မှုများ ဆောင်ရွက်နေသည့် AA နှင့် ARSA တို့ကို ၂ နိုင်ငံ ပူးပေါင်း နှိမ်နင်း တိုက်ခိုက်တော့မည် ဖြစ်၍ နယ်စပ်လုံခြုံရေးအတွက် များစွာ အထောက်အကူ ဖြစ်ကြောင်း မောင်တောခရိုင် အုပ်ချုပ်ရေးမှူး ဦးစိုးအောင်က သတင်းထောက်များကို ပြောသည်။
ဦးစိုးအောင် က “၂ နိုင်ငံ သဘောတူညီချက် ရသွားပြီ ဖြစ်တဲ့အတွက် အင်မတန် အဆင်ပြေပါတယ်။ AA တို့ ARSA တို့ ဆိုတာလည်း ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် နိုင်ငံဘက်မှာ အခြေပြုပြီးတော့ မောင်တောတို့ ဘူးသီးတောင်ဘက်မှ အကြမ်းဖက် လုပ်ငန်းတွေ လုပ်နေတာ ဖြစ်တဲ့အတွက် ၂ နိုင် ငံ သဘောတူညီချက် ရသွားပြီဆိုတော့ အကြမ်းဖက် နှိမ်နင်းရေး ပိုထိရောက်သွားမှာပါ”ဟု ပြောသည်။
ဦးစိုးအောင်သည် နေပြည်တော်တွင် ပြုလုပ်ခဲ့သော မြန်မာ-ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် ၂ နိုင်ငံ အဆင့်မြင့် အရာရှိကြီးများ အစည်းအဝေးသို့ ကိုယ်တိုင် တက်ရောက်ခဲ့သူဖြစ်သည်။
၂ နိုင်ငံ ပူးတွဲ ထုတ်ပြန်ချက်တွင် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် အစိုးရက ၎င်းတို့နိုင်ငံတွင် မည့်သည့် အကြမ်းဖက်ဝါဒကိုမဆို လုံးဝ သည်းခံမည် မဟုတ်ကြောင်း၊ မည်သည့် အကြမ်းဖက် အုပ်စုမျိုးကိုမဆို အခြားမည်သည့်နိုင်ငံအပေါ် ဆန့်ကျင် တိုက်ခိုက်ရေးအတွက် မိမိနယ်မြေ အား အသုံးချခွင့်ပြုမည် မဟုတ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်ဟု ဖော်ပြထားသည်။
ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် နယ်ခြားစောင့်တပ် (BGB) သည် နယ်စပ်ဒေသတလျှောက် တက်ကြွစွာ စိစစ်ကြပ်မတ်မည် ဖြစ်ပြီး အကြမ်းဖက် သမားများ ဝင်ရောက် ဖြတ်သန်းလာမည့် သတင်းအချက်အလက်များကို လက်ခံရရှိပါက တားဆီးပိတ်ဆို့ ရှာဖွေမှုများ ပြုလုပ်သွား မည်ဟု ပူးတွဲ ထုတ်ပြန်ချက်တွင် ပါဝင်သည်။
AA ကို အကြမ်းဖက်သမား အဖြစ် သတ်မှတ်ထားပါက ငြိမ်းချမ်းရေး လုပ်ငန်းစဉ်တွင် အနှောက်အယှက် ဖြစ်နေဦးမည် ဖြစ်ပြီး လက် တွေ့ မြေပြင် သတင်း အရလည်း AA နှင့် ARSA ပူးပေါင်းသည် ဆိုသည့် ကိစ္စမျိုး မတွေ့ မိကြောင်း၊ AA အဖွဲ့ ၏ အခြေပြုမှုသည်လည်း ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် နယ်စပ်ထက် အိန္ဒိယနယ်စပ်မှာ ပိုများသလို နယ်စပ် စည်းမျဉ်းထက် အတွင်းပိုင်းသို့ ပိုဝင်ရောက်နေပြီ ဖြစ်ကြောင်း ရခိုင်အရေး လေ့လာစောင့်ကြည့်သူ ဦးမောင်မောင်စိုးက ပြောသည်။
ဦးမောင်မောင်စိုး က “AA ထက်စာရင် ARSA ကို အစိုးရ စွပ်စွဲသလို ဟိုဘက်မှာ စခန်းတွေ ရှိနေတယ်။ ကျနော်တို့ဘက်နေပြီးတော့ ၂၀၁၇ အကြမ်းဖက် မှုမှာ ပါဝင်တဲ့ စာရင်းကို တင်ထားတာ ရှိတယ်။ အဲလူတွေရော ဖမ်းပေးမှာလား ဆိုတာ သဘောတူညီချက်နဲ့ ပတ်သက်နဲ့ Result ကို သိရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ သူတို့ကို ဖမ်းပေးမယ်ဆိုရင်တော့ ၂ နိုင်ငံ သဘောတူညီချက်က အကောင်အထည် ဖော်ပါလိ့မ်မယ်”ဟု ပြောသည်။
၎င်းက ဆက်၍ “အစိုးရရဲ့ ရှင်းလင်းချက်ရော၊ တပ်ရဲ့ ရှင်းလင်းချက်ကိုရော ကြည့်မယ်ဆိုရင် သောင်းကျန်းသူဆိုတဲ့ အမြင်မျိုးကို ဒီ ဘက်က စဉ်းစား တာပေါ့။ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်ဘက်က စဉ်းစားတာတော့ AA ရဲ့ တိုက်ခိုက်မှုတွေ ရှိနေလို့ ရှိရင် ဒုက္ခသည်တွေ ပြန်ပို့ရေး က ပိုဝေးသွားမယ် ဆိုတဲ့ဘက်က စဉ်းစားမယ်နဲ့ တူပါတယ်”ဟု ပြောသည်။
ARSA သည် တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့ အစည်း မဟုတ်ဘဲ AA သည် တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့ တခု ဖြစ် ကြောင်း၊ ARSA သည် စေ့စပ်ညှိနှိုင်းရမယ့် အဖွဲ့ အစည်း မဟုတ်ဘဲ မြန်မာနိုင်ငံရှိ နိုင်ငံသား အားလုံးက ARSA ကို လက်ခံမည် မဟုတ်ကြောင်း မြောက်ဦးမြို့နယ် ပြည်သူ့လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ် ဦးဦးလှစောက ပြောသည်။
ဦးဦးလှစော က “သူတို့(ARSA)က ကျနော်တို့ မြန်မာပြည်ကို ပြည်ထောင်စု နယ်မြေထဲက ဖဲ့ယူမယ့်သူတွေ။ AA က FPNCC မှာလည်း ပါခဲ့တယ်။ AA နဲ့ အစိုးရ၊ တပ်မတော်တို့ ကြားထဲမှာ နိုင်ငံရေးအရ တွေ့ဆုံ ဆွေးနွေးနိုင်မယ့် ပုံစံမျိုးကို ကျနော်တို့က မျှော်လင့်နေတယ်။ ARSA နဲ့ တပ်မတော်ကြားထဲမှာတော့ မျှော်လင့်စရာ အကြောင်းကို မရှိဘူး”ဟု ပြောသည်။
ရခိုင်အရေး လေ့လာ စောင့်ကြည်သူများက AA နှင့် ARSA တတန်းတည်း ထားသည်ကို သဘောမတွေ့ ကြဘဲ AA ကို နိုင်ငံရေးအရ တွေ့ဆုံ ဆွေးနွေးရန်နှင့် ARSA ကို အပြတ်ချေမှုန်းရာတွင် တပ်မတော်ကို ထောက်ခံမည် ဖြစ်ကြောင်း ပြောဆိုကြသည်။
နေပြည်တော်တွင် မြန်မာ-ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် ၂ နိုင်ငံ ရဲတပ်ဖွဲ့ ကြား ပြုလုပ်ခဲ့သည့် အစည်းအဝေးသည် ၂ နိုင်ငံဆက်ဆံရေး ပိုမိုခိုင်မြဲ စေရန်၊ နယ်စပ်ဒေသ အတွင်း ဖြစ်ပေါ်နေသည့် ပြဿနာရပ်များကို ရင်းနှီးပွင့်လင်းစွာ အပြု သဘောဆောင်သည့် ဆွေးနွေးမှုများနှင့် ဖြေရှင်းနိုင်ရေး၊ ၂ နိုင်ငံ ပြည်သူများ အတွက် လုံခြုံရေး၊ တရားဥပဒေ စိုးမိုးရေး ကို လက်တွဲပူးပေါင်း ဆောင်ရွက်နိုင်ရေး ရည်ရွယ် ချက်များနှင့် အစည်းအဝေး ပြုလုပ်ခြင်း ဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။
မြန်မာ-ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် နယ်စပ် ရခိုင်ပြည်နယ်တွင် AA နှင့် ARSA တို့ ကဲ့သို့ အခြေစိုက် လှုပ်ရှားသည့် လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့ တချို့ ရှိနေပြီး ပစ်ခတ်မှုများ မကြာခဏ ဖြစ်ပွားလျက်ရှိရာ ၂ နိုင်ငံ လုံခြုံရေးနှင့် တရားဥပဒေ စိုးမိုးရေးကို ခြိမ်းခြောက်လျက် ရှိနေသည့် အနေအထား ဖြစ်သည်။
ဓာတ်ပုံ (ထက်နိုင်ဇော်/ဧရာဝတီ)
၂၀၁၉ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလ ၂၄ ရက်နေ့က ရခိုင်ပြည်နယ် အနောက်ဘက် မြန်မာ-ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် နယ်စပ် ပစ်ခတ်မှုတွင် နယ်ခြား စောင့် ရဲတပ်ဖွဲ့ဝင် ၂ ဦး နှင့် နယ်စပ်ခြံစည်းရိုး ကာရန်နေသည့် တပ်မတော်အင်ဂျင်နီယာတပ် (GE) မှ ဝန်ထမ်း တဦး ထိခိုက် ဒဏ်ရာ ရရှိခဲ့ဖူးသည်။
ထိုနေ့က မောင်တောမြို့နယ် မိုင်တိုင်အမှတ် ၄၁ အနီးတွင် နယ်စပ်လုံခြုံရေး ဆောင်ရွက်နေသော မြန်မာနယ်ခြားစောင့် ရဲတပ်ဖွဲ့ ကို ဘင်္ဂလားဒေ့ရ်ှ နိုင်ငံဘက်မှ လက်နက်ကြီး၊ လက်နက် ငယ်များဖြင့် ပစ်ခတ်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်ကြောင်း၊ မည်သည့် လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့ ဖြစ်သည်ကိုမူ သေချာ မသိရ သော်လည်း တပ်မတော်က ARSA ၏ လုပ်ရပ်ဟု နောက်ပိုင်း တွင် ပြောဆိုခဲ့သည်။
ယခု ၂ နိုင်ငံ ရဲတပ်ဖွဲ့ အစည်းအဝေးတွင်မူ နယ်စပ်ဒေသအနီး ပစ်ခတ်မှုများ ဖြစ်ပွားပါက သေချာမှု မရှိဘဲ အမည်တပ် မစွပ်စွဲရန် ကြနှင့် ကန့်ကွက်မှုများကိုလည်း သတင်းသေချာမှ အတည်ပြုဆောင်ရွက်ရန် ၂ ဖက် သဘောတူညီခဲ့ကြသည်ဟု သိရသည်။
မောင်တောခရိုင် အုပ်ချုပ်ရေးမှူး ဦးစိုးအောင် က “AA ပစ်တာ ရှိမယ်။ ARSA ပစ်တာ ရှိမယ်။ လက်နက်ကိုင်ထားတဲ့အတွက် ဘယ်သူပစ်မှန်းတော့ မသိဘူးပေါ့နော်။ သေချာမှပဲ အ ပြန်အလှန် ကန့်ကွက်တာတွေ လုပ်ဖို့ ပြောဆိုထားပါတယ်”ဟု ပြောသည်။
လတ်တလောတွင် မြန်မာ နယ်စပ်အနီး ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် တောင်ပိုင်းရှိ ကျွန်းတခုဖြစ်သည့် စိန့်မာတင် ကျွန်းသို့ နှစ်ပေါင်း ၂၀ ခန့် အတွင်း ပထမဆုံးအကြိမ် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် နယ်ခြားစောင့် တပ်ဖွဲ့ များကို ဧပြီလ ၇ ရက်နေ့က ချထားလိုက်ပြီ ဖြစ်ကြောင်း ဘင်္ဂလား ဒေ့ရှ်မှ လာသော သတင်းများတွင် ဖော်ပြထားသည်။
ပြီးခဲ့သည့် ၂ လခန့်က မြန်မာနိုင်ငံ၏ မြေပုံတချို့ တွင် စိန့်မာတင်ကျွန်းကို မြန်မာပိုင်နက်တွင် ထည့်သွင်းဖော်ပြခဲ့သဖြင့် ဘင်္ဂလား ဒေ့ရှ်မှ မြန်မာသံအမတ်ကြီးကို ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် အစိုးရက ဆင့်ခေါ်ခဲ့သေးသည်။ ယခု နေပြည်တော် ဆွေးနွေးပွဲတွင်မူ ယင်းကိစ္စ မပါဝင်သလို ဆွေးနွေးပြောဆိုခြင်းလည်း မရှိကြောင်း သိရသည်။
