စစ်ကိုင်းတိုင်း၊ ကလေးထောင်တွင် နိုင်ငံတော်သမ္မတ၏ လွတ်ငြိမ်းချမ်းသာခွင့်ဖြင့် အကျဉ်းသားများ လွှတ်ပေးခဲ့ရာတွင် တန်းတူညီမျှမှု မရှိဟုဆိုကာ ယနေ့ မနက် ၈ နာရီခန့်က စပြီး ထောင်တွင်းဆူပူမှု ဖြစ်ပွားခဲ့ကြောင်း ကလေးခရိုင် ဒုတိယရဲမှူးကြီး အောင်ကျော်က ဧရာဝတီသို့ အတည်ပြုသည်။
ဒုရဲမှူးကြီး အောင်ကျော်က “ကျနော်တို့ကတော့ အထက်အဆင့်ဆင့်ကို တင်ပြပေးမယ်လို့ပဲ သူတို့ကို ပြောပြနိုင်ခဲ့တယ်။ လွတ်ငြိမ်းတွေဘာတွေက ကျနော်တို့မှ လုပ်ပေးလို့မရတဲ့ဟာ။ ကျနော်တို့ သွားညှိလိုက်တဲ့နောက်ပိုင်း နေ့လည် ၁၂ နာရီမထိုးခင်မှာ သူတို့လည်း ငြိမ်သွားကြပါတယ်” ဟု ဆိုသည်။
ထောင်အတွင်းရှိ အကျဉ်းသားများက လွတ်ငြိမ်းချမ်းသာခွင့်တွင် တန်းတူညီမျှ ရရှိရေး၊ အစိုးရတာဝန်ရှိသူများနှင့် တွေ့ဆုံပေးရေး၊ မြန်မာနိုင်ငံ အမျိုးသားလူ့အခွင့်အရေး ကော်မရှင်နှင့် တွေ့ဆုံခွင့်ပေးရေး၊ သတင်းမီဒီယာများနှင့် တွေ့ဆုံခွင့်ပေးရေး စသည့် အချက် ၄ ခုကို တောင်းဆိုခဲ့ကြောင်း အဆိုပါ အကျဉ်းသားများနှင့် သွားရောက်ညှိနှိုင်းရာတွင် ပါဝင်ခဲ့သည့် အထက်ချင်းတွင်းလူငယ်ကွန်ရက်မှ တာဝန်ရှိသူ ဦးကျော်သက်ဝင်းက ပြောသည်။
သက်ဆိုင်ရာ အာဏာပိုင်များအနေဖြင့်လည်း အကျဉ်းသားတဦးချင်းဆီ၏ တင်ပြချက်များကို မှတ်သားပြီး တိုင်းဒေသကြီးအဆင့်၊ ပြည်ထောင်စုအဆင့်အထိ တင်ပြပေးမည်ဟု ညှိနှိုင်းချက်များကြောင့် ပြေလည်မှုရရှိခဲ့သည်ဟု သူက ဆက်ပြောသည်။
“ပြေလည်တယ်ဆိုပေမယ့် သူတို့ဘက်က (အကျဉ်းသားများ) မကျေနပ်တဲ့ ပုံစံတော့ ရှိသေးတယ်။ အဓိကက ပြစ်ဒဏ်လဲ တူတယ်၊ ပုဒ်မလည်း တူတယ်။ ထင်ပေါ်ကျော်ကြားတဲ့ မိုးအောင်ရင်တို့လို လူတွေကြလွတ်တယ်။ သူတို့ကြတော့ မလွတ်ဘူးဆိုသလိုပေါ့။ နောက် တခြားသော လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့ဝင်တွေလွတ်တယ်။ နာဂတပ်ဖွဲ့က လူတွေမလွတ်ဘူး ဆိုတဲ့ သဘောတွေ တွေ့ရတယ်” ဟု သူကဆိုသည်။
နာဂအမျိုးသား ဆိုရှယ်လစ်ကောင်စီ- ကပ္ပလန် (NSCN-K) ခေါင်းဆောင် ၅ ဦးသည် အိန္ဒိယ-မြန်မာ နယ်စပ်ရှိ အာသံနှင့် ကသဲ သူပုန်များနှင့် ဆက်သွယ်သည်ဟု ဆိုကာ မတရားအသင်း ဆက်သွယ်မှု ပုဒ်မ ၁၇(၁) နှင့် ဖမ်းဆီးခံထားရသည်။
မြန်မာနှစ်ဆန်းတရက်နေ့(ဧပြီ ၁၇) ကစပြီး နိုင်ငံတော်သမ္မတ၏ အမိန့်ဖြင့် ရာဇဝတ်ကျင့်ထုံး ဥပဒေပုဒ်မ ၄၀၁(က) အရ မြန်မာနိုင်ငံသား အကျဉ်းသားနှင့် နိုင်ငံခြားသား အကျဉ်းသား ၉၅၃၅ ဦးကိုလည်းကောင်း၊ ဧပြီလ ၂၆ ရက်နေ့က မြန်မာနိုင်ငံသား အကျဉ်းသား ၆၉၄၈ ဦး၊ မေလ ၇ ရက်နေ့က မြန်မာနိုင်ငံသား အကျဉ်းသား ၆၅၂၀ ဦးတို့ကို အသီးသီး လွတ်ငြိမ်းချမ်းသာခွင့် ပေးခဲ့သည်။
ထိုလွတ်ငြိမ်းချမ်းသာခွင့် ရရှိသူများထဲတွင် မူးယစ်မှုဖြင့် ပြစ်ဒဏ်ကျခံခဲ့ရသူက အများစုပါဝင်ခဲ့သည်။
မြန်မာနှစ်ဆန်းတရက်နေ့ လွတ်ငြိမ်းချမ်းသာခွင့်ပေးပြီး နောက်ပိုင်း ဧပြီ ၂၃ ရက်နေ့ကလည်း စစ်ကိုင်းတိုင်း ရွှေဘိုထောင်တွင် လွတ်ငြိမ်းချမ်းသာခွင့် မမျှတမှုကြောင့်ဆိုပြီး ထောင်တွင်းဆူပူမှုဖြစ်ကာ စစ်ကိုင်းတိုင်း ဝန်ကြီးချုပ် ကိုယ်တိုင် သွားရောက်ညှိနှိုင်း ဖြန်ဖြေခဲ့ရသည်။
ထောင်မှူးကြီးဟောင်း ဦးခင်မောင်မြင့် က “အဓိက ဘယ်မူတွေနဲ့ လွတ်ငြိမ်းချမ်းသာခွင့် ပေးတယ်ဆိုတာ ပွင့်လင်းမြင်သာမှု မရှိတာပဲ။ သမ္မတက ဘယ်သူတွေကို လွှတ်ပေးသင့်တယ်ဆိုတာ အကျဉ်းသား အကုန်လုံးအကြောင်း သိတာမဟုတ်ဘူး။ ဘယ်လိုလူတွေက ဒီကိစ္စကို စိစစ်တာလဲ။ ဘယ်လိုပုံစံနဲ့ လွှတ်ပေးတာလဲဆိုတာကို ကျနော် ဘဝင်မကျတာ။ အဲ့ဒီတော့ ထောင်ဆူမှုဆိုတာ ဖြစ်လာမှာပဲ” ဟု သူက ဆိုသည်။
မြန်မာနိုင်ငံ အမျိုးသား လူ့အခွင့်အရေး ကော်မရှင်အနေဖြင့် ယနေ့တွင် ကလေးထောင်ဆူပူမှုအကြောင်းကို ကြားသိရသော်လည်း လက်တလောတွင် သွားရောက်စစ်ဆေးနိုင်ခြင်းကို ပြုလုပ်နိုင်မည် မဟုတ်သေးကြောင်း ကော်မရှင်၏ တိုင်ကြားစာများ ကော်မတီမှ တာဝန်ရှိသူ ဦးယုလွင်အောင်က ပြောသည်။
ဦးယုလွင်အောင် က “အခုတော့ ကျနော်တို့ ချက်ချင်း သွားစစ်နိုင်မှာ မဟုတ်သေးဘူး။ ကျနော်တို့မှာ ဘယ်နေရာတွေကို သွားစစ်ရမယ်ဆိုတဲ့ စီစဉ်မှုတွေက ချထားပြီးသား။ ကလေးထောင်ကိစ္စ ဒီနေ့ပဲ ကြားပေမယ့် နောက်ပိုင်းကြမှသာ ဘယ်လိုလုပ်မယ်ဆိုတာကို ပြောလို့ရမယ်” ဟု ဆိုသည်။
