မြန်မာနိုင်ငံရှိ အသက် ၅ နှစ်အောက် ကလေးငယ်များတွင် အာဟာရချို့တဲ့မှုကြောင့် ကလေး ၄ ဦး၌ ၁ ဦး (၂၇ ရာခိုင် နှုန်း) သည် ပုညှက်နေသေးကြောင်း ကျန်းမာရေးနှင့် အားကစားဝန်ကြီးဌာန၏ စာရင်းများ အရ သိရသည်။
ဝန်ကြီးဌာနက ပြုလုပ်ခဲ့သည့် စစ်တမ်းအရ ၂၀၀၉-၂၀၁၀ တွင် ၃၅ ရာခိုင်နှုန်း၊ ၂၀၁၅-၁၆ တွင် ၂၉ ရာခိုင်နှုန်း၊ ၂၀၁၇-၁၈ တွင် ၂၆.၇ ရာခိုင်နှုန်းဖြစ်ရာ လွန်ခဲ့သည့် ၁၀ နှစ်တာ ကာလနှင့် နှိုင်းယှဉ်ပါက အသက် ၅ နှစ်အောက် ကလေး ငယ်များတွင် အာဟာရချို့တဲ့မှုနှုန်း တဖြည်းဖြည်း လျော့ကျလာသည်ကို တွေ့ရကြောင်း ပြည်သူ့ကျန်းမာရေး ဦးစီးဌာန၊ အာဟာရ ဖွံ့ဖြိုးရေးနှင့် သုတေသနဌာနခွဲ ညွှန်ကြားရေးမှူး ဒေါက်တာ လွင်မာလှိုင်က ဧရာဝတီကို ပြောသည်။
“အာဟာရ ချို့တဲ့တဲ့ ပုံစံတွေကတော့ အများကြီးရှိတယ်။ ဒါက ကာလတာရှည် အာဟာရချို့တဲ့လို့ ပုညှက်တာ။ ပုညှက်ခြင်း ဆိုတဲ့ ချို့တဲ့မှု အမျိုးအစားတခုကိုပဲ ပြောနေသေးတာ။ ဒါကို ကြည့်လိုက်ခြင်းအားဖြင့် အတိုင်းအတာ တခုထိ ကျမတို့ ဆောင်ရွက်ပေးနေတဲ့ အာဟာရ စောင့်ရှောက်မှုတွေ ပေးနေတာတွေရဲ့ အကျိုးကျေးဇူးကိုတော့ ခံစားနေရပြီ။ လျော့လာပြီ”ဟု ၎င်းက ဆိုသည်။
သို့သော် ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေး အဖွဲ့ (WHO)က သတ်မှတ်ထားသည့် နိုင်ငံတနိုင်ငံတွင် ၅ နှစ်အောက် ကလေးများ ပု ညှက် ခြင်း ၂၀ ရာခိုင်နှုန်းကျော်လျှင် များနေသေးသည် ဟူသော စံနှုန်းနှင့် နှိုင်းယှဉ်ပါက မြန်မာနိုင်ငံအနေဖြင့် များ နေသေးသည့် အနေအထား ဖြစ်ကြောင်း ဒေါက်တာ လွင်မာလှိုင်က ရှင်းပြသည်။
၎င်းက“နှစ်အလိုက် တိုးတက် ပြောင်းလဲမှုတွေကတော့ မြင်နေရပြီ။ ဒါပေမယ့် ဆက်တော့ လုပ်ရဦးမယ်”ဟု ဆိုသည်။
အစားအစာများ လုံလောက်စွာ စားသုံးမှု မရှိခြင်း၊ မကြာခဏ ဖျားနာခြင်း၊ တကိုယ်ရည်သန့်ရှင်းမှု အားနည်းခြင်း၊ ပတ် ဝန်းကျင် သန့်ရှင်းမှု အားနည်းခြင်း၊ ဆင်းရဲနွမ်းပါးခြင်း၊ အသိပညာဗဟုသုတ နည်းပါးခြင်းနှင့် ကျန်းမာရေး စောင့် ရှောက် မှုများ လက်လှမ်း မမီနိုင်ခြင်း စသည်တို့သည် အာဟာရချို့တဲ့မှုနှုန်း မြင့်မားရခြင်း၏ အကြောင်းရင်းခံများ ဖြစ်ကြောင်း သိရှိရသည်။
ကျန်းမာရေးနှင့် အားကစား ဝန်ကြီးဌာန အနေဖြင့် “အာဟာရတွင် မြှုပ်နှံကာ လက်တွဲ တူညီဆောင်ရွက်ပါ၊ နိုင်ငံဖွံ့ဖြိုး တိုးတက်မှာ” ဟူသည့် ဆောင်ပုဒ်ဖြင့် အာဟာရ ဖွံ့ဖြိုးရေး ရက်သတ္တပတ်များ လူထုလှုပ်ရှားမှု ၂၀၁၉ ကို သြဂုတ်လ ၁ လလုံး ကျင်းပသွားမည်ဖြစ်ကြောင်း သြဂုတ် ၄ ရက်က တောင်ကြီးမြို့တွင် ပြုလုပ်ခဲ့သည့် ဖွင့်ပွဲအခမ်းအနားတွင် ထုတ် ပြန် ကြေညာခဲ့သည်။
ကျန်းမာရေးနှင့် အားကစားဝန်ကြီးဌာန ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီး ဒေါက်တာ မြင့်ထွေးက“အာဟာရဖွံ့ဖြိုးရေး လုပ်ငန်းတွေ မှာ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုဟာ နိုင်ငံတနိုင်ငံ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှု အတွက် အကောင်းဆုံး ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုတခု ဖြစ်ရုံသာမက အာဟာ ရ ဖွံ့ဖြိုးရေးလုပ်ငန်းတွေမှာ တဒေါ်လာ ရင်းနှီးခြင်းဖြင့် ၁၆ ဆ အထိ အကျိုးအမြတ် ပြန်ရနိုင်ပါတယ်”ဟုလည်း ပြော ကြားခဲ့သည်။
ကလေးသေဆုံးခြင်းနှင့် ကလေးငယ်၏ ဖွံ့ဖြိုးမှုများကို ရာသက်ပန် ထိခိုက်စေသော အကြောင်းရင်းများတွင် အာဟာရ ချို့တဲ့ခြင်းသည် အဓိကကျသော အကြောင်းရင်းတခု ဖြစ်နေဆဲ ဖြစ်ကြောင်း သြဂုတ် ၄ ရက်က ထုတ်ပြန်ချက်တွင် ဖော်ပြထားသည်။
ထို့ပြင် ကလေးငယ် ၁ ဦး၏ ဘဝအစ ပထမရက် ၁၀၀၀ ဟု ဆိုရမည့် ကိုယ်ဝန်ဆောင်ချိန်မှ ကလေး၏ ၂ နှစ်ပြည့် မွေး နေ့ အထိ အချိန်ကာလသည် ကလေးအတွက် အရေးကြီးဆုံးသော ကာလတခု ဖြစ်ပြီး ယင်းကာလတွင် သင့်လျော် သည့် အာဟာရ ရရှိရေးမှာ ကလေးငယ်၏ ခန္ဓာကိုယ်နှင့် ဉာဏ်ရည်ဖွံ့ဖြိုးမှုတို့အတွက် အလွန်အရေးကြီးသော ကာလ ဖြစ်သကဲ့သို့ ကလေးငယ်များ၏ အနာဂတ် အလားအလာ အတွက် အခြေခံအုတ်မြစ်ဟု ဆိုနိုင်ကြောင်းလည်း ပါရှိ သည်။
ဒေါက်တာ လွင်မာလှိုင်က“မွေးစကနေ ၆ လထိ မိခင်နို့ တမျိုးတည်း တိုက်ရမယ်။ ၆ လပြည့်ရင် အမေနို့နဲ့အတူ အာ ဟာရပြည့်တဲ့ အစာအုပ်စု စုံလင်တဲ့ သန့်ရှင်းမှုရှိတဲ့ ဖြည့်စွက်စာကို ကလေး အသက်၂ နှစ်ထိ အမေနို့နဲ့အတူ ဖြည့်စွက် စာကို ကျွေးမယ်။ ဒီလို အလေ့အထကောင်းတွေ ကျမတို့ တိုးမြှင့်ရမယ်။ ဒီလို အလေ့အကျင့်တွေ ကောင်းလာပြီဆို ရင် ပုညှက်မှုနှုန်းက လျော့လာမယ်”ဟု ဆိုသည်။
နိုင်ငံတနိုင်ငံ၏ ကဏ္ဍအသီးသီးတွင် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုများ ပြုလုပ်သကဲ့သို့ မိခင်နို့ စနစ်တကျ တိုက်ရန် ပညာပေးရေး လုပ်ငန်းများ၊ ကိုယ်ဝန်ဆောင် မိခင်များကို သံဓာတ်အားဆေး တိုက်ကျွေးသည့် နေရာတွင် ရန်ပုံငွေ (ဘတ်ဂျက်) ပိုမို သုံးစွဲခြင်းဖြင့် အာဟာရအပေါ် အကျိုးသက်ရောက်မှု ရှိသည့် လုပ်ငန်းများ အပေါ်တွင်လည်း ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု များများ လုပ်ရန် ၎င်းက တိုက်တွန်းသည်။
ဒေါက်တာ လွင်မာလှိုင်က “၁ ဒေါ်လာ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံလိုက်ရင် ဒီကလေးတွေ ကျန်းမာသန်စွမ်းလာတယ်။ ဉာဏ်ရည် ဖွံ့ဖြိုးလာတယ်။ ပညာတတ်တဲ့ နိုင်ငံသားတွေ များများပေါ်ထွက်လာမယ်။ နိုင်ငံရဲ့ ကုန်ထုတ်စွမ်းအား ကောင်းမယ်။ အဲဒီလိုနည်းနဲ့ နိုင်ငံရဲ့ ဖွံ့ဖြိုး တိုး တက်မှု အပေါ်မှာ သွားပြီး သက်ရောက်မှု ရှိတယ်။ ၁ ဒေါ်လာ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံရင် ၁၆ ဒေါ်လာ ပြန်ရတယ်ဆိုပြီးတော့ ဖော်ပြချက်တွေမှာ အခိုင်အမာ ရှိပြီးသား။ ဒါကြောင့် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံပါလို့ တွန်းအားပေး တာ” ဟု ရှင်းပြသည်။
၂၀၁၉ အာဟာရ ဖွံ့ဖြိုးရေး ရက်သတ္တပတ်များ အဖြစ် သြဂုတ်လ ပထမပတ်ကို မိခင်နို့စနစ်တကျ တိုက်ကျွေးရေး ရက် သတ္တပတ်၊ ဒုတိယပတ်ကို ၅ နှစ်အောက် ကလေးများ ကျောင်းနေအရွယ် ကလေးများနှင့် လူငယ်များ အာဟာရ ဖွံ့ဖြိုး ရေး ရက်သတ္တပတ်၊ တတိယပတ်ကို ကိုယ်ဝန်ဆောင်နှင့် နို့တိုက်မိခင်များ အာဟာရဖွံ့ဖြိုးရေး ရက်သတ္တပတ်၊ စတုတ္ထ ပတ်ကို အိုင်အိုဒင်း ချို့တဲ့မှု ရောဂါများ ပပျောက်ရေးနှင့် အစာတွင် အဏုအာဟာရ ဖြည့်စွက်ရေး ရက်သတ္တပတ် အဖြစ်လည်းကောင်း သတ်မှတ် ကျင်းပသွားမည် ဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။
ကျန်းမာရေးနှင့် အားကစားဝန်ကြီးဌာန၊ ပြည်သူ့ ကျန်းမာရေး ဦးစီးဌာန၊ အမျိုးသား အာဟာရဖွံ့ဖြိုးရေးနှင့် သုတေသန ဌာနခွဲ၏ ဦးဆောင်မှုဖြင့် ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေး အဖွဲ့ (WHO) ၊ ကုလသမဂ္ဂ ကလေးများ ရန်ပုံငွေအဖွဲ့ (UNICEF)၊ ကျန်း မာရေး စောင့်ရှောက်မှု လက်လှမ်းမီရရှိရေး ရန်ပုံငွေ (Access to Health Fund)၊ LIFT နှင့် ပြည်တွင်း ပြည်ပမှ အစိုးရ မဟုတ်သော အဖွဲ့အစည်းများ၊ လူမှုရေး အသင်းအဖွဲ့များမှ မိတ်ဖက် အဖွဲ့အစည်းပေါင်း ၃၀ ကျော်တို့၏ ပံ့ပိုးမှုဖြင့် ဆောင်ရွက်ခြင်း ဖြစ်သည်။
ထို့ပြင် အာဟာရ ချို့တဲ့မှုနှင့် လွန်ကဲမှုများ လျော့နည်းပပျောက်စေရေး ရည်ရွယ်ချက်ဖြင့် ကျန်းမာရေးနှင့် အားကစား ဝန်ကြီးဌာနမှ ဦးဆောင်၍ စိုက်ပျိုးရေး၊ မွေးမြူရေးနှင့် ဆည်မြောင်းဝန်ကြီးဌာန၊ ပညာရေး ဝန်ကြီးဌာနနှင့် လူမှုဝန် ထမ်း၊ ကယ်ဆယ်ရေးနှင့် ပြန်လည် နေရာချထားရေး ဝန်ကြီးဌာနတို့ ပူးပေါင်း၍ ၂၀၁၈ မှ ၂၀၂၂ ထိ ကဏ္ဍပေါင်းစုံ ပါဝင်သော အမျိုးသား အာဟာရ ဖွံ့ဖြိုးမှု ဆိုင်ရာ ၅ နှစ် စီမံကိန်း တခုကိုလည်း အကောင်အထည်ဖော် ဆောင်ရွက် လျက် ရှိကြောင်း သိရသည်။
You may also like these stories: