ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်၏ ပထမဆုံး မြန်မာစာ ပါမောက္ခဖြစ်သည့် ဆရာကြီး ဦးဖေမောင်တင် ကြေးရုပ်ကို မြန်မာစာဌာနရှိရာ တောင်ငူဆောင် မြက်ခင်းပြင်တွင် ထားရှိရန် ပညာရေးဌာနက ခွင့်ပြုလိုက်ပြီဖြစ် ကြောင်း သိရသည်။
ရန်ကုန် တက္ကသိုလ် မြန်မာစာပါမောက္ခ ဒေါက်တာ အောင်မြင့်ဦးက “ဒီဇင်ဘာမှာ ဖွင့်ပွဲလုပ်ဖို့ ရာထား တယ်။ ဖွင့်ပွဲကို ခမ်းခမ်းနားနားလုပ်သွားမယ်။ ရုပ်တုကို တောင်ငူဆောင် အလယ်က မြက်ခင်းပြင်မှာ ထားရှိမှာ ဖြစ်တယ်။ ဖွင့်ပွဲလုပ်တဲ့ အခါမှာ ဦးဖေမောင်တင်ဖွင့်ပွဲ အထိမ်းအမှတ်အဖြစ် စာတမ်းဖတ် တာတို့၊ ကဗျာရွတ်တာတို့ရှိမယ်”ဟု ဧရာဝတီသို့ ပြောကြားသည်။
ဆရာကြီး ဦးဖေမောင်တင်ရုပ်တုကို ၂၀၁၇ခုနစ်က တောင်ငူဆောင် မြက်ခင်းပြင်တွင် ထားရှိရန် ရုပ်တု ရွှေ့နေစဉ် ပညာရေး ဝန်ကြီးဌာနထံ တိုင်စာရောက်နေသည်ဆိုကာ ဆိုင်းငံထားရာမှ ယခုနှစ် သြဂုတ် လတွင် ပြန်လည်ထားခွင့် ပြုခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။
ဆရာကြီး ဦးဖေမောင်တင်ကြေးရုပ်ကို ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်တွင် နှစ်အဆက်ဆက် တက်ရောက်ခဲ့သော ကျောင်းသား များဖြင့် စုပေါင်းဖွဲ့စည်းထားသည့် ကျောင်းသားဟောင်းများအသင်းက လှူဒါန်းခဲ့ခြင်း ဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။
ဆရာကြီး မောင်ခင်မင်(ဓနုဖြူ)က ဆရာကြီး ဦးဖေမာင်တင်၏ တသက်တာ ဆောင်ရွက်ချက်များကို သုံးသပ်ကြည့်လျှင်ပင် မြန်မာစာအသိုင်းအဝိုင်းတွင် ဆရာကြီးနှင့်ယှဉ်၍ ကြေးရုပ် သွန်းလောင်းသည့် ပုဂ္ဂိုလ် တယောက်တလေမျှ မပေါ်သေးပါဟု ဦးဖေမောင်တင်အကြောင်း ရေးထားသည့် ၎င်း၏ဆောင်းပါးတွင် ဖော်ပြထားသည်။
ဆရာကြီး ဦးဖေမောင်တင်သည် ရန်ကုန်မြို့ အင်းစိန် ပေါက်တောရပ်၌ အဘ ဦးဖေ၊ အမိ ဒေါ်မြိုင် တို့က ၁၈၈၈ ခုနှစ် ဧပြီ ၂၄ ရက်တွင် ဖွားမြင်ခဲ့ပြီး ၁၉၇၃ ခုနှစ် မတ်လ ၂၂ ရက်တွင် ကွယ်လွန်ခဲ့ သည်။
ကိုလိုနီခေတ် ၁၉၂၀ ခုနစ်တွင် ရန်ကုန်တက္ကသိုလ် စတင်ဖွင့်လှစ်ခဲ့သော်လည်း မြန်မာစာဌာနနှင့် မြန်မာစာသင်ကြားခြင်း မရှိခဲ့ကြောင်း၊ မြန်မာစာသီးခြားသင်ပေးမည့် ဆရာသည် ဆရာကြီး ဦးဖေမောင်တင်နှင့် ပြင်ပပုဂ္ဂိုလ်များဖြစ်သည့် ဆရားပွား၊ ဆရာလင်း စသည့် ဆရာကြီးများသာ ရှိသည်။
ဆရာကြီး ဦးဖေမောင်တင်သည် မြန်မာလူမျိုးများထဲမှ ပထမဆုံး ရန်ကုန်တက္ကသိုလ် ကျောင်းအုပ်ကြီး အဖြစ် ၁၉၃၆ ခုနှစ်မှ ၁၉၄၁ ခုနှစ် အထိ တာဝန်ယူခဲ့သူဖြစ်သည်။
သူ၏ လက်ထက်တွင် မြန်မာစာဌာန သီးသန့်ဖွင့်ပြီး တက္ကသိုလ်ကျောင်းသားအားလုံးကို မြန်မာစာ သင်ကြားရေးအတွက် စပြီး တိုက်ပွဲဝင်ခဲ့သူဖြစ်သည်။ ယင်းဌာနကို အခြေခံ၍ စတင် အခြေခံ၍ ပညာရှင်များ ဖြစ်ကြသည့် ဆရာ ဦးဧမောင်၊ ဆရာ ဇော်ဂျီ (ဦးသိန်းဟန်)၊ ဆရာ မင်းသုဝဏ်၊ သပ္ပံမောင်ဝ တို့ ကဲ့သို့သော တပည့်ပေါင်းများစွာ မွေးထုတ် ပေးကာ မြန်မာ စာပေ ဖွံ့ဖြိုးအောင် ဆောင်ရွက်ခဲ့ပြီး ရန်ကုန် တက္ကသိုလ် ဂုဏ်ထူးဆောင် မြန်မာစာ ပါမောက္ခ (၁၉၆၀-၆၁) အဖြစ် တာဝန် ထမ်းဆောင်ခဲ့သည်။
၁၉၃၇ခုနှစ် ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်ကျောင်းအုပ်ကြီး တာဝန်ယူထားစဉ် ဆရာကြီးရေးသားခဲ့သည့် မြန်မာစာပေသမိုင်း စာအုပ်နှင့် ပတ်သက်၍ တိုင်ကြားခံရသဖြင့် ပညာမင်းကြီး ကင်းဘဲလ်က ခေါ်ယူစစ်ဆေးမှုများ ပြုလုပ်ခဲ့သေးသည်။
ဆရာကြီး ဦးဖေမောင်တင်၏ ထူးခြားချက်မှာ ခရစ်ယာန်ဘာသာဝင်ဖြစ်သော်လည်း ဗုဒ္ဓဘာသာ၏ ဝိသုဒ္ဓိမဂ်ကျမ်း၊ ပဋိစ္စ သမုပ္ပါဒ်နှင့် ဓမ္မစြင်္ကာကျမ်းကို ပါဠိဘာသာမှ အင်္ဂလိပ်ဘာသာသို့ ပြန်ဆိုခြင်းနှင့် ဒုတိယကမ္ဘာစစ်အပြီး အမေရိကန် နိုင်ငံ ကာဂိုးတက္ကသိုလ်တွင် ဧည်ပါမောက္ခအဖြစ် သွားရောက်ကာ ဗုဒ္ဓစာပေကိုသင်ကြားခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။
အမေရိကန်မှ ပြန်ရောက်သည့်အခါ မန္တလေးတွင် ကျင်းပသည့် မြန်မာနိုင်ငံလုံးဆိုင်ရာ ခရစ်ယာန် ဘာသာဝင်များ ကွန်ဖရင့်တွင် ဗုဒ္ဓဘာသာ ဓမ္မမိတ်ဆွေများကိုပါ ဖိတ်ခေါ်ပြီး မဂ္ဂင် ၈ပါးနှင့် ပတ်သက်၍ ဟောကြားခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။
ဆက်စပ်ဖတ်ရှု့ရန် – ဆရာကြီး ဦးဖေမောင်တင် ရုပ်တု ထားရှိရေး တိုင်ကြားစာကြောင့် ဆိုင်းငံ့ထားဟု ဆို
မြန်မာစာပေ ဖခင်ကြီး ဆရာကြီး ဦးဖေမောင်တင်
ဝိသုဒ္ဓိမဂ်ကို အင်္ဂလိပ်ဘာသာသို့ ပထမဆုံး ပြန်ဆိုခဲ့သူ ဆရာကြီးဦးဖေမောင်တင်