နိုင်ငံတကာ တရားရုံး (ICJ) တွင် ဂမ်ဘီယာနိုင်ငံ က မြန်မာနိုင်ငံအပေါ် တရားစွဲဆိုထားသည့် ကိစ္စမှာ နိုင်ငံအတွက် သင်ခန်းစာယူရမည့် ကိစ္စဖြစ်ကြောင်း ဗိုလ်ချုပ်ကြီးဟောင်း သူရဦးရွှေမန်းက ပြောသည်။
ပြည်ထောင်စုကောင်းကျိုးဆောင်ပါတီ (UBP) တည်ထောင်သူ သူရ ဦးရွှေမန်းက “ဒါ သင်ခန်းစာပဲ။ အဲ့အတိုင်းပဲ အလုပ်တခု လုပ်တဲ့ အခါမှာစည်းလုံးညီညွှတ်မှုများကို ပျက်ပြယ်စေတဲ့ ကိစ္စရပ်များကို သင်ခန်းစာ ယူပြီးတော့ ဆက်လက် ဆောင်ရွက်ဖို့ လိုမယ်လို့ ပဲ ပြောချင်ပါတယ်” ဟု ပြောသည်။
ဒီဇင်ဘာ ၇ ရက်နေ့က နေပြည်တော်ရှိ သူရဦးရွှေမန်း နေသည့် ရာဇသင်္ဂဟ လမ်း၊ အမှတ် A 3 အိမ်ဝန်းအတွင်း၌ ကျင်း ပပြုလုပ်ခဲ့သော သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲတွင် မီဒီယာများကို အထက်ပါအတိုင်း ပြောကြားခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။
ယခုကဲ့သို့ နိုင်ငံအငယ်လေးမှ တရားစွဲဆိုခြင်းကိုခံရခြင်းမှာ မြန်မာ ပြည်သူ/ သား အနေဖြင့် စည်းလုံးမှု ရှိရန် လိုအပ် ကြောင်း၊ နိုင်ငံတော်၏ အတိုင်ပင်ခံ ပုဂ္ဂိုလ် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် ကိုယ်တိုင် သွားရောက်ဖြေရှင်းမှုမှာ လေးနက်မှု ရှိသ ကဲ့သို့ မိမိ အနေဖြင့်လည်း ထောက်ခံကြောင်း နှင့် တာဝန်ခံပြီး သွားရောက်သည့် အပြင်တာဝန်ကျေအောင်ဆောင် ရွက်စေ လိုကြောင်း သူရ ဦးရွှေမန်းက ဆက်ပြောသည်။
နိုင်ငံရေးလေ့လာသုံးသပ်သူ ဦးမောင်မောင်စိုး က “အဓိက ဆိုလိုချင်တာက ရခိုင်မြောက်ပိုင်း ကိစ္စကို ဖြေရှင်းတဲ့ အခါမှာ အင်အား အလွန်အကျွံ သုံးမှုတွေ ရှိခဲ့တယ်ဆိုတာနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ကျနော်တို့လည်း အသိအမှတ်ပြုထားခဲ့တယ်။ အဲ့လို ပြဿနာကို ရှေ့လျောက် ဖြေရှင်းတဲ့ အခါမှာ ဒီလို အင်အား အလွန်အကျွံ သုံးတဲ့ ကိစ္စတွေကို သတိထားရမယ်လို့ ဆိုလို ချင်ပုံရပါတယ်။ ကျနော်လည်း အဲ့လိုပဲ မြင်ပါတယ်” ဟု မှတ်ချက်ပေးသည်။
၂၀၁၇ ခုနှစ် ရခိုင်ပြည်မြောက်ပိုင်းတွင် မြန်မာ့တပ်မတော်က လုံခြုံရေးတပ်စခန်းများအား ဝင်ရောက်တိုက်ခိုက်ခဲ့သော အာရကန်ရိုဟင်ဂျာ ကယ်တင်ရေးတပ် (ARSA) အား တန်ပြန်ထိုးစစ်ဆင်မှုတွင် လူသိန်းနှင့်ချီ၍ နေရပ်စွန့်ခွာထွက်ပြေးမှုကို ဖြစ်စေခဲ့သည်။
မြန်မာနှင့် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် အစိုးရတို့သည် ဒုက္ခသည်များပြန်လည် ပို့ဆောင်ရေးကို အနည်းဆုံး စာရွက်ပေါ်တွင် သဘော တူညီထားကြပြီးဖြစ်သော်လည်း လက်တွေ့တွင် ဒုက္ခသည်များ ပြန်လည်အခြေချရန် အလားအလာ မရှိသလောက် သို့မ ဟုတ် အနည်းငယ်သာ ရှိနေသည်။
ပြဿနာ၏ ရင်းမြစ်မှာ ရိုဟင်ဂျာများအဖြစ် တရားဝင် အသိအမှတ်ပြုရန် တဘက်က တောင်းဆိုနေပြီး မြန်မာအစိုးရ ဘက်ကမူ ရိုဟင်ဂျာ မရှိကြောင်း ပယ်ချကာ ၁၉၈၂ ခုနှစ် နိုင်ငံသားဥပဒေအတိုင်းသာ ဖြစ် စေမည်ဟု ရပ်ခံထားသည်။
အဖွဲ့ဝင် ၅၇ နိုင်ငံပါဝင်သော အစ္စလာမ်မစ်ပူးပေါင်း ဆောင်ရွက်ရေးအဖွဲ့ (OIC) ကိုယ်စား ဂမ်ဘီယာက မြန်မာနိုင်ငံကို လူ မျိုးတုံးသတ်ဖြတ်ခြင်း ရာဇဝတ်မှု တားဆီးကာကွယ်ရေးနှင့် အပြစ်ပေးရေးဆိုင်ရာ ကွန်ဗင်းရှင်းချိုး ဖောက်သည်ဟု ဆိုကာ နယ်သာလန်နိုင်ငံ၊ The Hague မြို့ရှိ ကုလသမဂ္ဂတရားရုံး (ICJ) ၌ နိုဝင်ဘာ ၁၁ ရက်တွင် တရားစွဲ ဆိုခဲ့သည်။
ထိုသို့ တရားစွဲဆို မှုကို ဒီဇင်ဘာ ဒုတိယပတ်အတွင်း ကြားနာမှုစတင်မည်ဟု ယင်းတရားရုံးက နိုဝင်ဘာ ၁၈ ရက်တွင် ထုတ်ပြန်သည်။
အဆိုပါ ကြားနားမှုကို အများပြည်သူရှေ့တွင် ဒီဇင်ဘာ ၁၀ ရက်မှ ၁၂ ရက်အထိ ပြုလုပ်မည်ဖြစ်ပြီး ယင်းကာလအတွင်း ဂမ်ဘီယာတင်သွင်းထားသည့် ယာယီအပြစ်ပေး အရေးယူရန် တောင်းဆိုချက်ကို ဦးစားပေးဆောင်ရွက် မည်ဖြစ်သည်။
ကြားနာမှု အစီအစဉ်အရ ဒီဇင်ဘာ ၁၀ ရက်တွင် ဂမ်ဘီယာနိုင်ငံက ပထမဦးဆုံး နှုတ်ဖြင့်ကြားနာခြင်း (Oral Observation) ပေးမည်ဖြစ်ပြီး မြန်မာနိုင်ငံက ဒီဇင်ဘာ ၁၁ ရက်တွင် နှုတ်ဖြင့် ကြားနာခြင်း ပေးမည်ဖြစ်သည်။ ဒုတိယ အကြိမ်ကို ဒီဇင်ဘာ ၁၂ ရက်တွင် ဂမ်ဘီယာကနံနက်ပိုင်း၊ မြန်မာက ညနေပိုင်းတွင် ထွက်ဆိုမည်ဟု ထုတ်ပြန်ချက်တွင် ပါရှိသည်။
